بيڪ ٽائيٽل
الائي پٺاڻن پنهنجي نسل پرستانه روش ڪيئن ٽوڙي ۽ غير پٺاڻ گهراڻن سان مٽي مائٽي ڪيائون. مان ته خير سان سـَتي جـَتي سيد سڳورو هيم، جو منهنجو وهانءُ سجاد گهلوءَ جي ناني احمد يار خان پٺاڻ جي سڪي ڀاءُ محمد يار خان جي گهران ٿيو، پر سجاد وارا ته ضلعي دادوءَ جي کاٽ ۽ پاٽ شريف لڳ موجود ڪچي واري علائقي “ڪيٽي گهلو” جا چڱا چوکا زميندار هئا، تنهن جي والد کي سندس والده مهرالنساءِ جو سڱ الائي ڪيئن مليو، جنهن زاهد گهلو ۽ سجاد گهلو جهڙا ڪامريڊ پٽ ڄڻيا...
سجاد گهلو هونءَ ته زميندار احمد خان جو پوٽو آهي، پر ڀاءُ زاهد جي اثر هيٺ ٻالڪپڻي ۾ ئي رسول بخش پليجي سان وڃي پاند اٽڪايائين. جنهن زماني ۾ اسين (سي پي پي) يعني “ڪميونسٽ پارٽي آف پاڪستان” سان لاڳاپيل هئاسون، تنهن وقت ۾ ته سجاد ڄائو مس هو. پهرين جنوري 1978 تي ڄاول سجاد گهلوءَ وقت گذرڻ سان گڏ نيارا رنگ ڪڍيا. هاٿيدر لڳ ڪاسائي محلا ۾ موجود پرائمري اسڪول ۾ پنج درجا پڙهي، گورنمنٽ هاءِ اسڪول حاجي فتح محمد اوستو شڪارپور ۾ داخل ٿيو جتي منهنجي شاگرديءَ جو شرف مليس...
چوندا آهن ته سلو اهو جو انگورين ڀلو، سو سٻاجهڙو ۽ سلڇڻو ته هو ئي پر مونکي اها خبر نه هئي ته هو اڳتي هلي ڪو رسول بخش پليجي جي ٻارن جي تنظيم سجاڳ ٻار تحريڪ جو مرڪزي صدر ٿيندو يا عوامي تحريڪ ۽ سنڌي شاگرد تحريڪ جي جلسن ۾ جوشيلين تقريرن ڪرڻ سان گڏ قومي گيت ڳائي ۽ خاص ڪري ابراهيم منشي جو گيت “جنگ جنگ جنگ آ – هي منهنجي توسان جنگ آ” ڳائي هزارن ۽ لکن ماڻهن جي جلسن کي سنڌ جي ڪنڊ ڪڙڇ ۾ جهومائيندو ۽ سنڌ پرستيءَ جا جذبا جاڳرائيندو. منهنجي خواب خيال ۾ اها ڳالهه به نه هئي ته هو سنڌ يونيورسٽيءَ ۾ پڙهڻ دوران سنڌي شاگرد تحريڪ جي پهرين صف ۾ بيهي سنڌ جي تعليم جي بحاليءَ لاءِ بهادريءَ سان جاکوڙيندو ۽ عوامي تحريڪ سان گڏ سنڌ جي ٻين هڙني ننڍين وڏين پارٽين جي اجتماعي جلسن ۽ جلوسن ۾ متحرڪ انداز سان شامل ٿي “اينٽي ڪالا باغ ڊيم فرنٽ”، “پونم” ۽ ٻين سنڌ ۽ ملڪ دشمن عناصرن لاءِ هلندڙ تحريڪن ۾ بهرو وٺندو. سجاد گهلو جي زندگيءَ جا ٻيا به گهڻا ئي پاسا، جيڪي منهنجي نظرن کان اوجهل رهيا آهن پر مون اهو به ته نه ڄاتو هو ته هو ڪهاڻيون لکي صاحبِ ڪتاب ٿيندو...!!! واهه ڙي سجاد تنهنجي سوڀ...!!!
ضياءُ شاهه
شڪارپور