ڪي ماڻهو تاريخ ٿين ٿا
وڪالت ڪو سولو ڪم ناهي. بلوچ صحبت علي نه فقط نالي وارو قانوندان ۽ اديب آهي پر ان سان گڏ شاعر ۽ تعليمدان پڻ آهي. پاڻ پهرئين جنوري 1974ع ۾ دادو جي پاڙي ڇاڻي شاهه آباد ۾ جنم ورتو. بنيادي تعليم دادو شهر مان حاصل ڪرڻ بعد ڪراچي جي مشهور ايس ايم لا ڪاليج مان LL.M ( ماسٽر آف لا) پڻ ڪئي. هن وڪالت جي شروعات 1999ع کان ڪراچي مان ئي سٽي ڪورٽ جي سامهون حور سينٽر ۾ پنهنجي استاد آغا ظافر علي جي رهبري ۾ ڪئي.
بلوچ صحبت علي جا هيل تائين ڇويهه (26) ڪتاب ڇپجي سنڌي ادب جي زينت بڻجي چڪا آهن ۽ هي ستاويهون (27)ڪتاب اوهان جي هٿن ۾ آهي.هن جا لکيل مضمون، ڪيل ترجما ۽ لکيل ڪتاب مون جهڙا ڪيترائي علم جا طالب وڏي ذوق ۽ شوق سان پڙهن ٿا. عبدالقادر جوڻيجي چيو ته، ”دنيا جا وڏا وڏا تخليقي اديب به ڪڏهن ڪڏهن بلاڪيج جو شڪار ٿي ويندا آهن. اهو بلاڪيج هڪ هفتي جو به ٿي سگهي ٿو، ته ٻن ٽن سالن جو به ٿي سگهي ٿو“. خاص ڪري اوڀر يورپ مان ڪيتريون اهڙيون شڪايتون اينديون رهنديون آهن ته ادب جي مارڪيٽ ۾ ليکڪ گهٽ آهن ۽ پڙهندڙ وڌيڪ آهن ۽ پڙهندڙ کي گهربل مواد نه ٿو ملي. اهڙي شڪايت ڪڏهن ڪڏهنU.K ۾ به ٿيندي رهي آهي. پر هاڻي انهيءَ شڪايت ۽ مسئلي جو حل ڳولي لڌو ويو آهي. اهو علاج هيءُ آهي ته جي پنهنجي ٻوليءَ ۾ ڪا کوٽ ٽوٽ آهي ۽ بلاڪيج آيل آهي ته ٻين ٻولين جي ادب کي ترجمو ڪري اها کوٽ ٽوٽ پوري ڪئي وڃي.
اهڙي صورتحال ۾ اڄ جي دور جي پاپولر ليکڪ رابن شرما جي مشهور ترين ڪتاب THE 5.AM CLUB جو ترجموبلوچ صحبت علي جهڙو ذهين ۽ تخليقي ادب سان وابسته نوجوان ڪري چڪو آهي، اهو هڪ وڏو ڪارنامو آهي. بلوچ صحبت علي جي انهيءَ ڪوشش کي پڙهي ڪري پوءِ به داد نه ڏجي ته اها وڏي ادبي ڪنجوسي ٿيندي.
هي ترجمو ڪيل ڪتاب انتهائي معلوماتي ۽ دلچسپي سان ڀرپور آهي. مان ته رابن شرما جي ڪتاب The Monk who sold his Ferrari مان اڳ ۾ ئي تمام گهڻو متاثر هئس. ويتر محترم بلوچ صحبت علي جي ڪيل هن ترجمي کي پڙهڻ کان پوءِ کيس داد ڏيڻ کان سواءِ رهي نه ٿو سگهجي.
ترجمو ڪرڻ رت روئڻ جهڙو ڪم آهي. هن ترجمي ڪيل ڪتاب جو ڪمال اهو آهي ته هن ۾ بهترين ٻولي، سادا لفظ ۽ ادبي چاشني محسوس ٿئي ٿي. پڪ سان جيڪڏهن اهڙا ناياب موتي پنهنجي ٻوليءَ ۾ بلوچ صحبت علي جهڙا ليکڪ ترجمو ڪندا رهندا ته الائي ڪيترا نوجوان رابن شرما جهڙي پاپولر ليکڪ کي پنهنجي ٻوليءَ ۾ پڙهي ڪري پنهنجي زندگي ۾ ڏٺل خوابن جي ساڀيان ماڻيندا رهندا. اهو سچ آهي ته ”ڪي ماڻهو تاريخ ٿين ٿا“.
نادر علي جمالي
دادو