معمولي شين ۽ وچٿري سوچ کي ڇڏي ڏيڻ
Letting go of mediocrity and all that’s ordinary
معمولي شين ۽ وچٿري سوچ کي ڇڏي ڏيڻ
“Why, sometimes! I’ve believed as many as six impossible things before breakfast”.
Lewis Carroll, Alice in Wonderland.
”مون کي خبر ناهي ته ڇو، ڪڏهن ڪڏهن، ڇهن ناممڪن شين تي ناشتي ڪرڻ کان اڳ ۾ يقين اچي ويندو آهي“.
ليوس ڪيرول، ايلس ان ونڊرلينڊ
’’توهان هڪ پينٽر آهيو، ٺيڪ آ؟“ بي گهر شخص پنهنجي پُراڻي قميص جي ڍري بٽڻ سان کيڏيندي چيو.
”ها“ آرٽسٽ خاموش ٿي ويو. ”ٿورو ذهني دٻاءَ جو شڪار آهيان. مان ٺيڪ آهيان. پر گهڻو نه. ‘‘
”زيورخ ۾ منهنجي فليٽ ۾ مون وٽ ڪيترا ئي آرٽ جا نمونا پيا آهن“.
بي گهر شخص مسڪرائيندي چيو.
”بينهو فٽراس Bahnho fstrasse (زيورخ جو هڪ غير معرف علائقو آهي) ۾ جڏهن قيمتون تيزيءَ سان وڌڻ لڳيون ته ان کان اڳ ۾ ئي مون هڪڙي جڳهه خريد ڪئي هُئي. مان جتي به ويندو آهيان ته بهترين معياري شين جي اهميت جي چونڊ ڪرڻ سکيو آهي/معياري شين کي ترجيح ڏيندو آهيان. اها بهترين ڪاميابي جي چونڊ آهي، جيڪا مون ان زندگي جي تخليق لاءِ ڪئي آهي، جيڪا مون ڪاريگري سان ٺاهي آهي. مان پنهنجي ڪاروبار ۾ فقط چوٽيءَ جي رانديگرن کي اجازت ڏيندو آهيان. ڇاڪاڻ ته توهان کي اي ڪلاس جي ڪارڪردگي، سي ڪلاس وارا ماڻهو نه ٿا ڏيئي سگهن. اسان فقط انهن شين جي پيداوار ڪندا آهيون، جيڪا مڪمل طور تي اسان جي مارڪيٽ ۾ اهميت جي حامل هجي، ۽ پوءِ ان فيلڊ کي ان ڪري مٽائي ڇڏيندا آهيون ته اهي ڪيڏي نه اهميت جون حامل آهن. منهنجا ادارا فقط اهي ئي خدمتون سرانجام ڏيندا آهن، جيڪي اسان جي گراهڪن کي اخلاقي طور تي امير بڻائن ۽ اسان شاندار تجربو مهيا ڪندا آهيون ۽ اهڙا جنوني پوئلڳ پيدا ڪندا آهيون جيڪي ڪنهن ٻي سان ڪاروبار ڪرڻ جو سوچين به نه ۽ اهڙي قسم جو معاملو منهنجي ذاتي زندگي سان به آهي. مان بهترين کاڌو کائيندو آهيان، جيتوڻيڪ مان گهڻو نه کائيندو آهيان. مان صرف اصلي/ معياري، فڪر ۾ وجهندڙ ڪتاب پڙهندو آهيان. اهڙي جاءِ تي وقت گذاريندو آهيان جتي وڌيڪ روشني هجي ۽ متاثر ڪندڙ جاءِ هجي. اهڙين جاين جي سير ڪندو آهيان، جيڪي دل کي موهي ڇڏين ۽ جڏهن معاملو رشتن ۽ تعلقاتن جو هجي ته پوءِ فقط اهڙن انسانن سان تعلق جوڙيندو آهيان ۽ اهڙن انسانن سان وقت گذاريندو آهيان جيڪي مون کي خوشي ڏين، منهنجي سڪون ۾ اضافو ڪن ۽ هڪ بهتر انسان ٿيڻ لاءِ مون کي راضي/آماده ڪن. زندگي جي تمام گهڻي اهميت آهي جيڪا انهن ماڻهن سان نه ٿي گذاري سگهجي،جيڪي توهان کي سمجهن ئي نه. جن جو توهان تي ڪو خاص اثر ئي نه ٿئي. جن جا ويليوز مختلف ۽ توهان جي معيار کان گهٽ هجن. جن جي سوچ /ذهنيتheartsets, health sets, soulset, ۽ mindset مختلف هجي ٿي. هي هڪ ننڍڙو معجزو آهي، اسان جا رويا ۽ ماحول ڪيترو وڌيڪ اسان جي ڪارڪردگي ۽ نتيجن تي اثرانداز ٿيندا آهن“.
”دلچسپ“، ڪاروباري عورت چيو. هن پنهنجي نوٽ بوڪ ۾ اهي اهم ڳالهيون نوٽ ڪيون ۽ ان سان گڏ هن جي فون تي پڻ گهري نظر هئي. ”لڳي ٿو ته هن کي خبر نه ٿي پوي ته هو ڇا ڳالهائي رهيو آهي“.هن جهيڻي آواز ۾ آرٽسٽ کي مخاطب ٿيندي چيو. هن جون نظرون اڃان به مسلسل فون جي اسڪرين تي هيون.
هن جي پيشاني تي ڪوريئڙي جي ڄار جهڙا گهنج وڌيڪ چٽا ٿي ويا. هن جي هڪ ڪارائيءَ تي چانديءَ جا ٻه بريسليٽ لڙڪي رهيا هُئا. هڪڙي تي لکيل هو، ”مان ’نه ٿو ڪري سگهان‘ کي ’ڪري سگهان ٿو‘ ۾ مٽائي سگهان ٿو“، جڏهن ته وري ٻي تي لکيل هو،” مان ’نه ٿو ڪري سگهان‘ کي ’مان ڪري ٿو سگهان‘ ۾ مٽائي ڇڏيو“ “ Turn I can’t into I cans”. جڏهن ته ٻي تي لکيل هو ”ڪجهه ڪرڻ، ڪامل /مڪمل perfect کان بهتر نه آهي“. ڪاروباري عورت اهي ٻيئي ڪڙا هڪ ئي ڀيري ۾ ان وقت خريد ڪيا هُئا، جڏهن هُن پنهنجي ڪمپني شروع ۾ کولي هُئي ۽ هو تمام گهڻو پُراعتماد موڊ ۾ هُئي.
”مان مائنڊ سيٽ Mindsets جي باري ۾ ڄاڻان ٿو“. آرٽسٽ چيو، ”پر ڪڏهن به هارٽ سيٽ، هيلٿ سيٽ ۽ سول سيٽ جي باري ۾ نه ٻڌو آهي“.
”جلدي توهان کي انهن جي باري ۾ خبر پئجي ويندي“.
بي گهر شخص راءِ ڏني
’’۽ هڪ دفعو جيڪڏهن توهان اهو ڪري ڇڏيندو ته پوءِ جنهن نموني سان توهان تخليق ڪيو ٿا يا پيدا ڪيو ٿا ۽ پنهنجي دنيا ۾ اهو ظاهر ڪيو ٿا، ته پوءِ توهان ساڳيا ڪڏهن به نه رهندو. ممڪل طور سنجيدگي سان چوان ٿو ته اهڙا تصور ڪنهن به معمارِملڪ ۽ معمارِقوم لاءِ تمام انقلاب هونداآهن ۽ اهڙي ريت ڪجهه ڪاروباري ماڻهو ۽ ٻيا ڌرتي جي گولي تي رهندڙ انسان، ويجهڙائي ۾ انهن کي هنن جي باري ۾ خبر آهي. ته جيڪڏهن هننُ کي اها خبر پئجي وڃي ته هن جي زندگي جو تمام اهم عنصر تيزي سان وڌي ويندو. هينئر ته منهنجي اردگرد جيڪا به شي آهي، ان جي بهترين ڪوالٽي کي پاڻ تائين محدود رکڻ چاهيان. توهان جي اردگرد جو ماحول، حقيقت ۾ توهان جي تصورن، سوچن ۽ توهان جي عملي ڪم جو هڪڙو خاڪو مهيا ڪري ٿو، آرٽ منهنجي روح جي غذا آهي. Art feeds my soul . بهترين ڪتاب منهنجي اُميد کي جلا بخشين ٿا. بامقصد گفتگو منهنجي تخليقي صلاحيت کي وڌائي ٿي. بهترين موسيقي منهنجي دل کي مضبوط ڪري ٿي. دل ڪش ۽ موهيندڙ منظر منهنجي روح کي طاقتور بڻائين ٿا ۽ انهن سڀني لاءِ فقط هڪ اهڙي صبح جي ضرورت آهي، جنهن ۾ يادگار تخليقي خيالن جي آمد ٿئي، جيڪو سموري نسل کي مٿي کڻي وڃي.
توهان کي خبر آهي ۽ هتي مون کي اهو چوڻ جي ضرورت آهي ته انسانيت جي اصطلاح/ترقي، ڪاروبار جي ڪنجي آهي. جنهن کي دنيا جا پنج سيڪڙو ماڻهو کيڏين ٿا. تجارت جو حقيقي مقصد فقط ذاتي معاش ڪمائڻ ناهي، ان راند جو اصل مقصد ته اهو آهي ته معاشري لاءِ مددگار ثابت ٿجي. منهنجي ڪاروبار جو بنيادي مرڪز خدمت ڪرڻ آهي. پئسو، طاقت ۽ عزت ته بلڪل ان پيداوار جي هٿان اڻ ٽر آهي جيڪو هن رستي ۾ هلڻ سان ئي ملي ٿو وڃي۽ اهو رستو مون کي منهنجي هڪڙي پُراڻي دوست اُن وقت ٻڌايو/سيکاريو هو، جنهن وقت مون جواني ۾ پير پاتو هو. هن منهنجي خوشحالي ڪيفيت ۽ ذاتي آزادي (پرائيويٽ فريڊم) جو انداز ئي تبديل ڪري ڇڏيو هو ۽ تڏهن کان ئي وٺي مان ڪاروبار جي ان فلسفي سان جڙيل آهيان، جيڪو منهنجي طريقيڪار تي حاوي آهي. ڪنهن کي خبر آهي، ٿي سگهي ٿو ڪڏهن مان توهان کي پنهنجي مينٽور سان ملاقات به ڪرايان“.
خانه بدوش خاموش ٿي ويو. هن پنهنجي وڏي گهڙيءَ تي گهري نظر وڌي. ان کان پوءِ هن پنهنجون اکيون ٻوٽيون ۽ هي لفظ چوڻ لڳو؛”پنهنجي صبح جا مالڪ ٿيو“، own your morning پنهنجي زندگي کي بلندين تائين پهچايو elevate your life!“. بلڪل جادو جيان، مناسب ننڍڙو، هڪ ٿلهو سفيد ڪاغذ ڪنهن پکي جي پر وانگر اڏرندو هن جي کاٻي هٿ جي تري تي پهتو. اِها بلڪل جادوگري ئي هُئي. جيڪڏهن توهان انهن ٽنهي ماڻهن سان گڏ بيٺا هجو ها ته توهان تمام گهڻو متاثر ٿيو ها. هن ڪاغذ تي ڪجهه هن قسم جي تصوير ٺهيل هُئي.
ڪاروباري عورت ۽ آرٽسٽ ٻنهين جو وات پٽجي ويو ۽ ٻئي حيران ۽ پريشان ٿي ويا.
”توهان ٻنهي جي اندر به ڪو دلير ماڻهو رهي ٿو. توهان ننڍپڻ ۾ جيسيتائين توهان جي وڏڙن توهان کي پنهنجيون خوبيون محدود ڪرڻ، پنهنجي دماغ کي لغام ڏيڻ ۽ پنهنجي دل جي سچائيءَ کان باغي ٿيڻ لاءِ نه چيو هو“. بي گهر شخص هنن ٻنهين سان اسپيلبائينڊر واري تمام گهڻي ملندڙ جلندڙ لهجي ۾ ڳالهائيندي چيو.
”وڏا، بگڙيل ٻار هوندا آهن،“ Adults are deteriorated children ، هن پنهنجي ڳالهه جاري رکي. ”جڏهن اوهان تمام گهڻا ننڍا هيو، ته اها توهان کي خبر هئي ته زنده ڪيئن رهجي. توهان تارن کي تڪيندي، خوش ٿيندا هيو. پارڪ ۾ ڊوڙندي توهان کي زندگي جو احساس ٿيندو هيو ۽ پوپٽن جي پويان ڊوڙندي توهان کي ڏاڍي خوشي ٿيندي هُئي، اوهه... مون کي پوپٽ ڪيڏا نه پسند هيا. پوءِ ، جيئن /جڏهن توهان وڏا ٿي وڃو ٿا ته توهان اهو وساري ويهو ٿا ته انسان ڪيئن بڻجي. توهان کان اهو وسري وڃي ٿو ته جوش، جرئت ، محبت ۽ جنون سان ڪيئن جيئجي؟. توهان جي اميد جا قيمتي ذخيرا ڌنڌلائجي ويا. توهان کي عام ماڻهو ٿيڻ قبول ٿي ويو. معاشري ۾ گهلي ملي وڃڻ ۽ ٻين جيان مشهوري ماڻڻ جي چڪر ۾ پوڻ جي ڪري، توهان جي تخليق، مثبت انداز ۽ توهان جي پنهنجي پاڻ سان شناسائي جو ڏيئو جهڪو ٿي ويو. چڱو!، مان هتي اهو ٿو چوڻ چاهيان ته؛ توهان بي حس انداز ۾ پرورش ٿيندڙ ماڻهن جي محفل ۾. ان جي کوٽ، بي حسي ۽ حدن سان شريڪ نه ٿيو. مان توهان کي دعوت پيو ڏيان ته زندگي جي هن حقيقي راز کي ڄاڻو، جيڪو تاريخ جي سچن ماهرن، عظيم دماغن ۽ عظيم ماڻهن کي معلوم هيو. ته جيئن توهان پنهنجي اندر ۾ موجود لڪل طاقتن کان واقف ٿيو. توهان پنهنجي ڪم ۽ ذاتي زندگي ۾ جادوئي تبديلي آڻي سگهو. مون کي يقين آهي ۽ ائين ڪرڻ ۾ توهان جي مدد لاءِ مان هتي موجود آهيان“.
ان کان اڳ ۾ جو ڪاروباري عورت ۽ آرٽسٽ هڪڙو لفظ چپن تان چورين/ ڪجهه ڳالهائن، بي گهر شخص، پنهنجي ڳالهه جاري رکندي چيو، ”ٺيڪ آهي ته مان آرٽ جي اهميت تي بيهي رهيو هوس ۽ اهو ايڪو سسٽم جيڪو توهان جي زندگي پاڻ ۾ پيدا ڪئي، اهو مون کي پرتگالي مصنف فرنيندو پيسو Fernando Pessoa اُهي حيرت ۾ وجهندڙ لفظ ياد ڏياري ٿي،”آرٽ اسان کي ڌوڪي جي ذريعي هئڻ واري گندگي کان آزاد ڪري ٿو“، جڏهن ته غلطين ۽ ڀوڳنائن کي ائين محسوس ڪرڻ جيئن Hamlet ، ڊينمارڪ جي شهزادي برداشت ڪيو. اسان پنهنجي ذات کي/پنهنجي پاڻ کي محسوس نه ٿا ڪيون، اهي قابل نفرت آهن. مون کي ونسينٽ وين گوف Cincent van Gogh ، جا لفظ به ياد پيا اچن، جنهن چيو هو ته،”جيسيتائين منهنجو منهنجي ذات سان تعلق آهي ته مان ڪا به شي پڪ سان نه ٿو ڄاڻان پر تارن کي ڏسڻ جو منظر مون کي خواب ڏسڻ تي مجبور ڪري ٿو“.
بي گهر شخص زور سان ڳيت ڏني ۽ هن جو اکيون تيزي سان چرڻ لڳيون. هن پنهنجو گلو گهٻرائيندي صاف ڪيو.
”دوستو! مون زندگي ۾ گهڻو ڪجهه برداشت ڪيو، زندگي مون کي ڪيئي ٽن هيٺ ڪيرايو، لتون هنيون، گاريون ڏنيون، بيمار ٿيس، حملا ٿيا. ناجائز فائدا ورتا ويا، غلط استعمال ڪيو ويس. مان ملڪ جي قومي تراني جيان وڄندو رهيس. جڏهن منهنجي محبوبه مون سان بي وفائي ڪئي ۽ منهنجو ڪتو مري ويو، ته مان بلڪل هن دنيا ۾ اڪيلو رهجي ويس“.
بي گهر شخص کليو. اها کِل عجيب سرڪس جي مشڪري وانگر ۽ پوءِ هن پنهنجو سلسلو جاري رکيو، ”خير/بهرحال سڀڪجهه ٺيڪ آهي، درد گهرائين/ اونهاين ۾ ويندڙ هڪ رستو آهي. ڇا توهان منهنجو مطلب سمجهو ٿا؟ ۽ الميو/ڏک/غم فطرت جي هڪ وڏي ڇاڻي آهي and tragedy is nature’s great purifier . اها ڌوڪي، خوف ۽ تڪبر کي ساڙي ڇڏي ٿي، جنهن جو تعلق انا سان هجي. اسان کي ڏاهپ ۽ روشني ڏانهن موٽائي ٿي، جيڪڏهن توهان وٽ، جيڪو توهان کي زخمي ڪري ٿو/تڪليف پهچائي ٿو ان ۾ داخل ٿيڻ جي همت آهي، ڏک/پيڙاءُ/ڀوڳنا ڪيترائي انعام ڏيئي ٿي، جنهن ۾ همدردي، اصليت، تعلق ۽ صداقت اچي وڃن ٿيون. جوناز سالڪ Jonas Salak چيو،” منهنجا ڪجهه خواب هيا ۽ ڪجهه وري خوفناڪ خواب. پر مون پنهنجن خوفناڪ خوابن تي پنهنجي خوابن ذريعي فتح حاصل ڪئي“.
”هي انتهائي عجيب ماڻهو آهي. نا قابل حد تائين نرالو/غيرمعمولي ماڻهو آهي. پر هن ۾ هڪ خاص ڳالهه آهي“. ڪاروباري عورت خاموشيءَ سان، مايوسيءَ واري ان خول/زرهه کي هٽائيندي آرٽسٽ جي سامهون قبول ڪيو، جنهن هن کي هن جي ستارن واري طرز عمل کان بچايو هو.”هن بلڪل اها ئي ڳالهه چئي، جيڪا مون کي ٻڌڻ جي ضرورت هئي/ٻڌڻ چاهيان پيو. مون کي لڳي ٿو /مان سمجهان ٿو ته هي گهٽين ۾ پيل ڪنهن پاٺي جي دٻي م رهي پيو، پر هن جي گفتگو ته ٻڌو، ڪيڏي ڪيڏي مهل هي ڪنهن شاعر جيان ڳالهائي ٿو. هي ايتريون منطقي ڳالهيون ڪيئن ٿو ڪري وڃي. هُن وٽ اها گهرائي ڪٿان آئي ؟ ۽ اهو پُراڻو دوست ڪير آهي، جنهن جي باري ۾ هن ٻڌايو ته هن کيس اهو سڀ ڪجهه سيکاريو آهي.؟ هن ۾ اهو جوش آهي، جيڪو مون کي منهنجي والد جي ياد ڏياري ٿو. مان اڄ به پنهنجي پيءَ کي ياد ڪندي آهيان، ان تي مون کي تمام گهڻو ناز هيو. هو منهنجو تمام وڏو سهارو هو ۽ منهنجو بهترين دوست به. مان هن جي باري ۾ روز سوچيندي آهيان“.
”ٺيڪ آهي،“آرٽسٽ ان هوشيار اجنبيءَ کي چيو،” توهان مون کان پڇيو ته مون کي اسپيلبائنڊر جي گفتگو جو ڪهڙو حصو سڀ کان وڌيڪ سٺو لڳو. مون کي اسپيلبائنڊر جي گفتگو جو اهو حصو تمام گهڻو پسند آيو، جتي هن اسپارٽا Spartan جي جنگجوءِ جي ڳالهه ٻڌائي، جيڪو چوي ٿو ته ”جيڪو تربيت جي دوران وڌيڪ پگهر وهائي ٿو ان کي جنگ جي دوران گهٽ رت وهائڻو پوي ٿو“. ۽ مون کي اهو جملو به تمام سٺو لڳو ته سڀ کان وڏي فتح صبح جي پهرئين پهرن ۾ حاصل ڪئي ويندي آهي. جڏهن توهان کي ڪير به ڏسي نه رهيو هوندو آهي. سڀئي سُتا پيا هوندا آهن. ان کان علاوه ورلڊ ڪلاس صبح جي معاملن جي اهميت جي باري ۾ هن جي تقرير/سبق تمام عظيم هيا“.
ڪاروباري عورت پنهنجي ڊوائس تي هڪ نظر وڌي، ” مون به ڪجهه چڱا ۽ اهم نڪتا نوٽ ڪيا آهن. پر مان اهي هيرا/جواهر/موتي/ نه ميڙيم. هن چيو، جيئن هن اهو محفوظ ڪيو، جيڪو هن هاڻي هاڻي ٻڌو هيو.
” اسان فقط اهو ئي ٻڌندا آهيون، جيڪو اسان ٻڌڻ چاهيندا آهيون“،
We only hear what we ‘re ready to hear
بي گهر شخص ڏاهپ واري انداز ۾ ڳالهايو،” اسان کي سڀ سبق اتان ئي ملندا آهن، جتي اسان پاڻ هوندا آهيون ۽ جيئن جيئن اسان وڏا ٿيندا ويندا آهيون، تئين تيئن بهتر سمجهندا ويندا آهيون.“.
اوچتو اسپيلبائنڊر جو آواز ٻڌڻ ۾ آيو. بي گهر شخص جون اکيون تاج محل جيترون وڏيون ٿي ويون.ڪو ڏسي سگهي پيو هو ڏاڍو حيرت مان ان مشهور آواز کي هو ٻڌي سگهي پيو. هن هيڏانهن هوڏانهن مدد لاءِ نهاريو. جلد ئي هر شيءَ واضح ٿي وئي.
آرٽسٽ سيمينار جي دوران جيڪا غير قانوني رڪارڊنگ ڪئي هُئي، اها وڄائڻ شروع ڪئي، ” هي اهو حصو آهي جيڪو مون کي اسپيل بائنڊر جي گفتگو ۾ تمام گهڻو پسند آيو. ڀاءَ! توهان کي توهان جي سوال جو پورو جواب ملي ويو؟“.
هن سڌو سنئون پنهنجيون اکيون هن جي اکين سان ملائيندي چيو.
”سائبر زومبيز جي ڪلچر ۾ ماڻهن جي خلل وجهڻ واري عمل سان اثر ڪيو ۽ تباهي جو عادي بڻايو، سڀني کان ڏاهپ وارو رستو گارنٽي ڏيڻ آهي، ته توهان پنهنجي ذاتي ۽ پروفيشنل زندگي ۾ تمام اهم شعبن ۾ مسلسل وڏي ليول جا نتيجا ڏيو ٿا، ان ۾ ضرورت ان ڳالهه جي آهي ته توهان صبح جي روٽين ولڊ ڪلاس ليول تي پاڻ سان لاڳو ڪيو. فتح توهان جي شروعات سان شروع ٿئي ٿي ۽ توهان جا پهريان پهر اهي آهن، جن ۾ هيرا/ڏاها /سورما جنم وٺن ٿا.
پنهنجن ڪمزورين جي خلاف اٿي بيهي رهو ۽ پنهنجي خوف جي خلاف هڪڙي مهم هلائڻ شروع ڪيو، يقينن توهان صبح جو سوير اُٿي سگهو ٿا ۽ بهترين زندگي لاءِ ائين ڪرڻ اڄ توهان لاءِ تمام ضرور ي آهي.
پنهنجي ڏينهن جي پهرئين شروعات جي پڇاڙي، انتهائي غيرمعمولي نگهباني سان ڪريو ۽ پوءِ وري پورو ڏينهن پاڻ توهان جي بهترين طريقي سان نگهباني ڪندو. پنهنجي صبح جا مالڪ بڻجو، پنهنجي زندگيءَ کي بُلند ڪيو.
اُن وقت اسپيل بائنڊر جي ساهه جي سهڪي جو ڌڌڪو ٻڌي سگهجي پيو. اهو بلڪل ائين هو جيئن ڪو نئون سکيڙاٽ تيراڪ تمام گهڻو پري تيزي سان پاڻي ۾ ترندو هجي، آرٽسٽ پنهنجي محفوظ ڪيل رڪارڊنگ جاري رکي ۽ اُن جو آواز اڃان وڌائي ڇڏيو.
”هڪ راز جيڪو ڪنهن به صنعت جي ماهر، ڪنهن به فن جي ڄاڻو ۽ انسانيت جي عظيم خدمتگار توهان سان ڪڏهن به بيان نه ڪيو هوندو ته غير معمولي نتيجن جو تمام گهٽ تعلق، توهان جي خانداني خوبين سان هوندو آهي، جڏهن ته هن جو گهڻو دارو مدار توهان جي روز مرهه جي عادتن تي مشتمل هوندو آهي ۽ توهان جي صبح جا معمول ئي هوندا آهن، جن تي عمل ڪرڻ تمام ضروري آهي ۽ پوءِ اهي پاڻ ڀرا ٿي وڃن ٿا.
جڏهن اسان وڏن ماڻهن کي عمل ڪندي ڏسندا آهيون ته اسان سمجهندا آهيون اسان تهذيب جي طرفان کپايل طاقتور رغبت اسان کي اهو سمجهڻ تي مجبور ڪندي آهي ته اهي ماڻهو عظيم هئا. اهي ماڻهو غيرمعمولي طور تي پيدا ٿيا آهن، انهن خوش قسمتيءَ جو ڊي اين اي جي لاٽري کٽي ورتي آهي، انهن کي ڏاهپ ورثي ۾ ملي آهي. جڏهن ته حقيقت اها آهي ته انهن جي چمڪ ڌمڪ هڪ تمام وڏي عرصي جي ڪوششن/ڪاوشن کان پوءِ ئي اهي ڏسڻ جي قابل هوندا آهن. هڪ فرد لاڳيتو ڪلاڪن جا ڪلاڪ ان عمل جي مشق ڪئي هوندي آهي، جڏهن اسان ڪاروبار، راندين، سائنس ۽ آرٽ ۾ شاندار ماڻهو/رانديگر ڏسندا/مشاهدا ڪندا آهيون ته اسان کي خبر پوندي آهي انهن جو ڌيان فقط واحد منزل /حدف تي هيو. هڪڙي ئي مهارت تي توجهه،، ٽارگيٽ لاءِ تمام گهڻي قرباني، گهري تياري، حد کان وڌيڪ صبر جي ضرورت هوندي آهي. ياد رکو هر پروفيشنل ڪنهن دور/ وقت ۾ نا تجريبڪار هوندو آهي ۽ هر ماهر هڪ سيکڙاٽ وانگر شروعات ڪئي هوندي.. معمولي ماڻهو، غيرمعمولي ڪارناما ڪري سگهن ٿا، پر هڪ دفعو اهي جيڪڏهن پنهنجن صحيح عادتن جي روٽين ٺاهي ڇڏين ته. ‘‘
”هي ڏاڍي پختي ڳالهه آهي“. بي گهر شخص چيو. ان سان گڏ هن پنهنجي ميرن هٿن سان تاڙيون ائين وڄايون جيئن ڪو ٻار ميلي /جشن ۾ تاڙيون وڄائيندوآهي. هُن پنهنجي واچ تي هڪدفعو ٻيهر نظر وڌي ۽ گڏو گڏ پنهنجن پيرن ۽ ٽنگن کي گيسائڻ شروع ڪيو ۽ پنهنجي پولهه کي اڳتي پوئتي ڪرڻ لڳو. هن جا هٿ هاڻي هوا ۾ لڏي رهيا هيا ۽ ٻيهر اکيون ٻوٽي آڱرين سان چپٽيون وڄائي رهيو هو. توهان هن کي ان حالت ۾ ڏسي حيران ٿي وڃو ها.
” اڙي او! ڇا پيو ڪرين؟“ آرٽسٽ رڙ ڪئي .
”نچان پيو،“ بي گهر شخص جواب ڏنو، ”مون کي اهي خوبصورت ڳالهيون ٻڌائيندو وڃ، سقراط Socrates چيو ته،” علم باهه جي شعلي جي توءَ جهڙي آهي، ۽ آئزڪ آسيموو Isaac Asimov کيو ته،” پنهنجو پاڻ پڙهڻ /خود تعليمي، منهنجي خيال ۾ تعليم جو اهو ئي واحد قسم آهي، ان لاءِ مرشد جا لفظ ڪن ڏيئي ٻُڌو ڀائو. اهي تمام وڏيون ڳالهيون آهن“.
آرٽسٽ ٻيهر رڪارڊنگ شروع ڪئي.
”هن دنيا ۾ پنهنجي مهارتن جي چوري جي هرممڪن مزاحمت ڪيو. جيڪا توهان جي توجهه کي منتشر ڪري رهي آهي ۽ تمام گهڻي حد تائين ڊجيٽل ڊيمسينشيا جو سبب بڻجي رهي آهي. پنهنجي توجهه کي واپس ايوريسٽ جي چوٽي تي کڻي وڃو جيڪو پنهنجي مڪمل اظهار لاءِ ڏکي رهيو آهي. اهُي سڀئي سبب ڇڏي ڏيو، جن جي ڪري توهان جون خوبيون هڪڙي جاءِ تي بيهي رهيون آهن.تصورڪرڻ وارا/تخليقاتي ٿيڻ شروع ڪيو. هڪ اهڙي منفرد/مختلف انسان جي طور تي جيڪو توهان جي مستقبل جي مثالي حيثيت ڏانهن وڃي ٿو ۽ اهو وري برخلاف توهان جي ماضي جي قيدي جي آهي. اسان مان هر هڪ انهن ڏينهن جو پياسي آهي، جيڪي معمولي معجزن سان ڀريل آهن.اسان مان هر هڪ جي اها خواهش آهي ته هو پنهنجي خالص شخصيت جو مالڪ بڻجي ۽ نه تبديل ٿيندڙ استثنائي ڏانهن وڌڻ چاهي ٿو. سڀئي انسان جيڪي هن وقت زندهه آهن انهن سڀني جي نفسياتي ضرورت آهي ته هو ڪو اهڙو ڪم ڪري ڏيکارين جنهن سان دنيا حيرت ۾ پئجي وڃي. ۽ روزانو ڪجهه اهڙو ڪم ڪري ڏيکارين جنهن مان ٻين کي فائدو پوي. شاعر ٿامس ڪيمپبيل Thomas Campbell تمام خوبصورت نموني سان پنهنجي تجربي جي بنياد تي چيو،” اسان پنهنجي پويان جيڪي دليون ڇڏي ٿا اچون، انهن دلين ۾ رهڻ، اهو مرڻ ناهي“.
اسان مان هر هڪ کي تاريخ ٺاهڻ لاءِ ٺاهيو ويو آهي، پنهنجي ئي مستند طريقي سان. ڪنهن لاءِ ته هن جو مطلب شاندار ڪوڊ هوندو، يا وري بهتر استاد هوندو، جيڪو نوجوان ذهنن کي مٿي کڻي ٿو. جڏهن ڪنهن ٻي لاءِ وري، موقعي جو مطلب مثالي ماءَ يا وري لاجواب مينيجر هوندو آهي. ان کان علاه به ڪي اهڙا ماڻهو هوندا آهن، جن لاءِ، ڀاڳ ڀلو/سٺي قسمت تمام وڏو واپار ڪرڻ، يا وري بهترين سيلزمين هجڻ، جيڪو گراهڪن جي بهترين نموني سان خدمت ڪري ٿو. هن موقعي کي ايندڙ نسلن کي ياد رکڻ گهرجي ۽ اهڙي زندگي گذارڻ گهرجي، جيڪا واقعي ئي اهميت جي حامل آهي. حقيقت ۾، هي هڪ سچ آهي. پر اسان مان ڪيترن ان کي ڳولهي لڌو آهي؟ ۽ پوءِ ان انسٽال ڪيو، ڪيترائي ذهن، صبح جون مشقون ۽ مسلسل حالتون، اهي نتيجا ڏيڻ لاءِ اسان کي گارنٽي ڏينديون. اسان سڀ ٽيلنٽ ۾ اضافي، لامحدود خوشي ۽ خوف کان آزادي لاءِ پنهنجن پيدائشي حقن تائين پهچڻ چاهيندا آهيون. پر اسان مان وري ڪجهه ماڻهو اهڙو ڪم ڪرڻ چاهيندا آهن جيڪي اسان جي لڪل صلاحيت کي اڀارڻ لاءِ ضروري آهن.
عجيب آهي نه ؟ ۽ اها ڏاڍي ڏک جي ڳالهه آهي، اسان جي اڪثريت کي هيپناٽيئز ڪري روشني کسي وئي آهي.جيڪا اسان لاءِ انتهائي ضروري آهي. اسان مان تمام گهڻا ماڻهو پنهنجو قيمتي وقت نالي ماتر مصروفيت ۾ ضايع ڪري ڇڏيندا آهن. معمولي شين ۽ هٿراڌو آرائش جي پٺيان ڊُڪندا رهندا آهن. جڏهن ته حقيقي زندگيءَ کي نظر انداز ڪري ڇڏين ٿا. هي اهو فارمولو آهي جنهن جو نتيجو آخر ۾ مايوسي نڪرندو آهي. جيڪڏهن توهان پنهنجا بهترين صبح ۽ ڪارائتا ڏينهن جبل تي چڙهندي گذاريو، ان وقت توهان کي هي ادراڪ ٿئي ته توهان اهو سڀ ڪجهه غلط ڪري رهيا هيو ۽ توهان ڪمزور ٿي وڃو ۽ توهان جي چهري تي گهنج پئجي وڃن ته ؟ تمام افسوس جو مقام آهي.
”هي حصو اڃان به منهنجي دماغ ۾ گونجي رهيو آهي“. ڪاروباري عورت جذباتي انداز ۾ پر جهيڻي آواز ۾ مداخلت ڪندي چيو. ”مان موجوده ٽيڪنالاجي جي نشي ۾ ڦاسي وئي آهيان. هر شي کي بار بار چيڪ ڪرڻ کان پاڻ کي نه ٿي روڪي سگهان. صبح جو پهريون ڪم ۽ رات جو وري آخري ڪم. ان جي ڪري منهنجي توجهه برباد ٿي رهي آهي. ان ڪري مان ۽ منهنجي ٽيم انهن ڪمن تي مشڪل سان توجهه ڏيئي رهيا آهيون، جن ڪمن جي اسان کي ضرورت آهي. خالي جو گوڙ ۽ شور منهنجي توانائي چوسي رهيا آهن. اهي مڙئي شيون مون کي منجهيل ٿيون لڳن. مون کي ائين لڳي ٿو مون وٽ پنهنجي پاڻ لاءِ به وقت هاڻي ناهي بچيو. اهو سڀ مون تي البته حاوي آهي، سڀ خط/پيغام، نوٽيفيڪيشن، اشتهار ۽ موڙ . ۽ اسپيلبائنڊر جيڪو ڪجهه چيو، ان مان به مان هڪ ليڊر جي حيثيت سان پرُاميد آهيان. منهنجي ڪمپني ايڏي تيزي سان اڳتي سفر طئي ڪيو آهي، جنهنجي مون کي ڪڏهن به اميد ڪانه هئي. مون پنهنجي سوچ کان به وڌيڪ ٿوري وقت ۾ ترقي ڪئي آهي. پر اهڙيون ڪيتريون ئي شيون آهن، جيڪي مون کي تمام گهڻي اسٽريس م مبتلا ڪري رهيون آهن“. هن هيڏي هوڏي نهاريو ۽ ٻيهر ٻانهن کي موڙي ڇڏيو.
ڪاروباري عورت سوچيو،” مان هنن کي نه ٻڌائيندس ته مان ڪهڙو ڪم ڪيان پئي“. پوءِ هن ڳالهه جاري رکي، ” مون ڪيترن ئي اهڙن ماڻهن کي ڇڏي ڏنو، جيڪي مون کي واقعي ئي پسند هيا. ڇو ته مون سکيو آهي ته جيڪي ماڻهو ڪاربار جي هڪڙي مرحلي ۾ بهتر آهن، اُهي ٿي سگهي ٿو ته اداري جي اڳيان وڌڻ واري مرحلي ۾ سُست/ڪم جا ثابت نه ٿين. اهو ڏاڍو مشڪل آهي. اهي ماڻهو اداري جي ابتدا وارن ڏينهن جي لحاظ کان ته بهتر هُئا، پر هاڻي ۽ هاڻي منهنجي دڪان ۾ جن منهنجي زندگيءَ کي اونڌو/ابتو ڪري ڇڏيو. مان وڌيڪ ان ڪم کي جاري رکڻ نه ٿي چاهيان. هي مون لاءِ ڏاڍو ڏکيو وقت آهي“.
”ٺيڪ، توهان جي ليڊرشپ کي اڀارڻ جو جيسيتائين معاملو آهي”، بي گهر شخص جواب ڏنو، ”اها ڳالهه ياد رکو ته ليڊر جو ڪم اهو آهي ته اهي توهان جي نظرئي کي قبول ڪرڻ ۾ مدد ڪن. جن وٽ طاقت ناهي، انهن جي ڪمزورين تي غالب اچڻ ۽ مايوس ماڻهن جي يقين کي هٿي ڏين ۽ توهان جيڪا ڳالهه ڪئي ته توهان پسند وارن اهڙن ماڻهن جي ڇٽي ڪرائي ڇڏي، جيڪي توهان جي ڪاروبار جي حساب سان بهتر ناهن ته ڪنهن به هلندڙ ڪاروبار ۾ ائين ڪرڻ عام ڳالهه آهي ۽ اهو ان ڪري هوندو آهي ته ڪاروبار جي ترقي ڪرڻ سان گڏ، اهي ماڻهو پاڻ کي بهتر ڪرڻ ۾ ناڪام رهن ٿا. اهي اُتي ئي بيهي ويا ۽ سکڻ جو عمل، ايجاد ڪرڻ جو عمل ۽ هر اهو ڪم ڪرڻ ڇڏي ڏنو جيڪي اهي بهتري لاءِ ڪندا هيا ۽ ان جي نتيجي طور اهي توهان جي ڪاروبار لاءِ فائديمند نه رهيا. ممڪن آهي ته ان جو الزام انهن توهان تي ئي هڻي ڇڏيو هجي. پر اصل ۾ اهي پاڻ ان ڳالهه جا زميوار هيا/يا انهن پاڻ اهو ڪيو هو. اڻسڏئي اجنبئي پنهنجن ٻڌندڙن کي پنهنجي گهري ۽ حليم ڳالهين سان حيران ڪري رهيو هو.
”ها ، واقعي ئي/بلڪل “. واپاري عورت جواب ڏنو. ”اسان کي اهڙن ماڻهن کي ڪڍڻو پئجي ويو، جيڪي ماڻهو اهي نتيجا نه ڏيئي سگهيا، جن جي اسان انهن کي پگهار ڏيندا هئاسين. مان ڪيترائي ڀيرا اڌ رات جو 2 وڳي پگهر ۾ شل ٿي اٿان ٿي، ممڪن آهي ته هي اها ئي ڪيفت هجي، جنهن جي باري ۾ فارمولو ون ريسرماريوائنڊرتيMario Andretti چيو،”جيڪڏهن توهان کي ائين لڳي ته هر شي توهان جي ڪنٽرول ۾ آهي ته ان جو مطلب اهو آهي ته توهان تمام گهڻو تيز نه ٿا وڃو“. ڪيترن ئي ڏينهن تائين مون کي ڪجهه ائين ئي لڳندو رهيو. اسان پنهجين ڪارڪردگي جي اشارن کي ايڏو تيزي سان پوئتي ڌڪي رهيا هئاسين، جو مون کي چڪر اچي ويا. ٽيم جي نون ميمبرن جي ٽريننگ، نئين برانڊ جي سار سنڀار، نئين مارڪيٽ ۾ داخلا، نون سپلائيرز جي نگهباني، نون سرمائيدارن ۽ اسٽيڪ هولڊرن جو اسان تي يقين ۽ ان کان علاوه هزارين ٻيون زميواريون نڀائڻ ۽ واقعي ئي ائين لڳي ته اهي ڪم تمام گهڻا آهن. منهنجي اندر ۾ وڏا وڏا ڪم ڪرڻ جي تمام گهڻي صلاحيت آهي. پر منهنجن ڪلهن تي اڳ ۾ ئي گهڻو وزن پيل آهي.“
ڪاروباري عورت پنهنجون ٻانهون مضبوط ڪيون ۽ غير حاضر دماغ سان گڏ، پنهنجي مٿي ۽ پيشاني کي ڇڪيو. هن جا سنهڙا چپ پاڻ ۾ ائين ڇڪيل هيا، جيئن ڪنهن حملي ڪرڻ واري جي مٿان اچي ڪڙڪڻ جي خوف کان شقائق البحر (هڪڙي قسم جو سامونڊي ٻوٽو) پنهنجي پاڻ کي هڪدم سُسائي ڇڏيندو آهي. هن جون اکيون ڏسي لڳي پيو ته هو تمام گهڻي پريشان آهي.
”۽ توهان جيڪا ڳالهه ٽيڪاناليجي جي نشي/علت جي باري ۾ ڪئي آهي، ان سلسلي ۾ اها ڳالهه ياد رکڻ گهرجي ته جيڪڏهن ان ٽيڪنالاجي جو استعمال دانشمندانه نموني سان ڪيو وڃي ته اهو انساني ترقيءَ کي وڌائي سگهي ٿو. دانشمندي سان ان ٽيڪنالاجي کي استعمال ڪري، پنهنجي زندگيءَ کي بهتر بڻائي سگهو ٿا. اسان جي ڄاڻ ۾ اضافو ٿي سگهي ٿو ۽ اسان کي حيرت ۾ وجهندڙ دُنيا اڃان به ننڍي ٿي سگهي ٿي. ٽيڪنالاجي جي غلط استعمال جي ڪري ماڻهن جا دماغ تباهه ٿي رهيا آهن. ان جي ڪارڪردگي/تخيلقيت تباهه ٿي رهي آهي ۽ معاشري جو بنيادي ڍانچو تباهه وبرباد ٿي رهيو آ. توهان جو فون توهان جي مستقبل کي داءُ تي لڳائي رهيو آهي. your phone is costing you your lifeڇا توهان کي خبر آهي. جيڪڏهن توهان سڄو ڏينهن هن سان ڪُڏي رهيا آهيو توهان هينئر هينئر اها ڳالهه ڪئي آهي ته توهان دٻاءُ ۾ آهيو، واه! تمام بهترين، دٻاءَ ته تمام بهترين شيءَ آهي“. ٽينس جي عظيم رانديگر بلي جين ڪنگ Billie Jean King، چيو“. بي گهر شخص پنهنجي خيالن کان آگاهه ڪيو.” توهان وڏا ٿيو ٿا ۽ هڪڙي شخص جي حيثيت ۾ مٿي وڃڻ، باقي سڄي زندگي گذارڻ جو هڪڙو بهترين رستو آهي. هر موقع سان گڏ جيڪو چيلينج اچي ٿو، اهو توهان کي هڪ ليڊر، هڪ فنڪار ۽ انسان جي حيثيت سان اڳئين مرحلي تائين وٺي وڃڻ جو هڪ ذريعو هوندو آهي. رڪاوٽون بس ان حد تائين آزمائشون هونديون آهن ته توهان شوق جو انعام کٽڻ ۾ ڪيترو سنجيده آهيو. اهي ٻڌائينديون آهن ته توهان کي جنهن ڪاميابي جي گهرج آهي، اهڙي قسم جي انسان ٿيڻ خاطر، توهان پاڻ کي بهتر بنائڻ لاءِ ڪيترا پُرعزم آهيو. ناڪامي بگهڙ جي کل ۾ وڏو ٿيڻ آهي ۽ ان جي زندگيءَ ۾ پنهنجي شخصي وسعت ۽ توهان جي پوٽينشل افزائش کان علاوه ڪجه به نه آهي. ٽالسٽائي لکيو ته ،”هر ماڻهو دنيا کي بدلائڻ جو سوچي ٿو، پر پاڻ کي بدلائڻ لاءِ ڪو به نه ٿو سوچي“ Everyone thinks of changing the world but no one thinks of changing himself . . سٺا انسان ٿيندو ته توهان بهتر ليڊر پاڻ ئي پاڻ بڻجي ويندا ۽ وڏا پروڊيوسر به. ۽ ها، ان ڳالهه سان ضرور اتفاق ڪيان ٿو ته واڌ ويجهه خطرناڪ عمل ٿي سگهي ٿو. پر منهنجي استاد مون کي هڪ دفعي چيو هو ته”توهان جي جسم جو اهو حصو جيڪو خوف سان چنبڙيل هوندو آهي/رهي ٿو، ان کي صليب تي چاڙهڻ جي تجربي جي سخت ضرورت آهي، ته جيئن توهان جي اندر جو اهو حصو جيڪو تمام عزت جي لائق آهي، ان کي نئون جنم ملي وڃي. هي بلڪل اهي ئي لفظن آهن جيڪي هن مون سان شيئر ڪيا. تمام وڏا گهرا ۽ پرجوش لفظ.، ٺيڪ آنه؟ هن سيلانيءَ hobo پنهنجي تسبيح کي مهٽيندي چيو.
ڪنهن جي به جواب اچڻ جي انتظار ڪرڻ کان اڳ ۾ ئي هن پنهنجي ڳالهه جاري رکندي چيو.
”منهنجي خاص استاد مون کي اهو به چيو هو ته،” توهان کي پنهنجي بهترين ”پاڻ“ کي ڳولهي لهڻ جي لاءِ، پنهنجي ڪمزور ”پاڻ“ کي ڇڏي ڏيڻو پوندو. To find your best self you must lose your weak self ۽ اهو اڻٿڪ بهتري Relentless improvemen، مسلسل سوچ و ويچار continuous reflection ۽ پنهنجي ذات جي کوٽ self-excavation سان ممڪن آهي. جيڪڏهن توهان پاڻ کي روزانو بهتر نه ٿا ڪري سگهو ته توهان زندگيءَ ۾، سموري زندگي لاءِ ڪٿي رڪجي ويندا. مون کي صحافي نارمن ڪزنز Norman Cousins جا لفظ دهرائڻ ڏيو، جنهن چيو هو ته،” زندگي جو الميو موت ناهي، پر اسان پنهنجي اندر جي انسان کي، جيئري ئي، حياتي ۾ موت کان اڳي ئي ماري ڇڏيون ٿا“.
بي گهر شخص پنهنجي ڀدي آواز ۾ اها ڳالهه ڪري هيڏانهن هوڏانهن نهارڻ لڳو. ”منهنجي خاص استاد مون کي اهو به ٻڌايو هو ته جڏهن هڪ دفعو اسان پنهنجو ”بنيادي تعلق“ پنهنجي ”پاڻ“ سان جوڙي وٺنداآهيون ته تڏهن ئي اسان کي خبر پوندي آهي ته اسان جو تعلق ٻين ماڻهن سان ۽ اسان جو اثر بدلجندو رهندو آهي. ڪيترا ئي ماڻهو پنهنجي پاڻ لاءِ بيهي نه ٿا سگهن. ڇو ته ان جو ڪارڻ اهو آهي ته اهي ڪڏهن به تنها ۽ خاموش نه هوندا آهن. انهن ماڻهن کي پنهنجي اندر جي احساسن سان پاڻ کي بچائڻ لاءِ مسلسل ٻين سان گڏ رهڻ جي ضرورت هوندي آهي. يا وري اُهي مسلسل ٽي وي ڏسندا رهن ٿا ۽ انهن کي اهو احساس به نه ٿو ٿئي ته اهو عمل انهن جي تصور ڪاري کي برباد ڪري رهيو آهي ۽ ان سان گڏ انهن جي بنئڪ اڪائونٽ کي به خالي ڪندو رهي ٿو“.
”منهنجي زندگي ڏاڍي ڏکي نظر اچي ٿي ۽ مان پاڻ کي تمام گهڻي بي وس محسوس ڪريان ٿي. مون وٽ پنهنجي پاڻ لاءِ وقت ئي ناهي“،. ڪاروباري عورت چيو. ” مون کي خبر ناهي ته منهنجي جيون ۾ مون سان ڇا ٿيو آهي/ ڪهڙو مسئلو پيدا ٿيو آهي. زندگي جا معاملا تمام بگڙي ويا آهن/حالتون تمام گهڻيون خراب ٿي ويون آهن“.
”مان توهان کي سمجهايان ٿو“. آرٽسٽ پنهنجي هڪڙي ٻانهن پنهنجي نئين دوست جي ڪلهي تي رکندي چيو. ”مون کي الهام ٻڌائي ٿو ته توهان جيڪو ڪجهه مون کي ٻڌائي رهيون آهيو، ان کان گهڻو وڌيڪ توهان وٽ موجود آهي. اهو سڀ ٺيڪ آهي. توهان کي خبر آهي ته ڪڏهن ڪڏهن زندگي ايتري ته خراب لڳندي آهي جو منهنجي دل هنڌ کان نڪرڻ لاءِ نه چوندي آهي. دل چوندي آهي ته مان بستر تي ليٽيو پيو هجان. مان اکيون بند ڪري اها خواهش ڪندو رهندو آهيان ته ڪاش منهنجي دماغ جو بار هلڪو ٿي پوي. ڪڏهن ڪڏهن وري سڄو سڄو ڏينهن مان ڪا به شي سڌي نموني سوچڻ کان قاصر هوندو آهيان ۽ انهن ڏينهن ۾ منهنجي اندر ۾ ڪو به اميد جو ڪرڻو به اڀرندو نه آهي. اها شيءِ منهنجو رت چوسي ٿي ۽ تمام گهڻا ماڻهو پڻ منهنجو رت چوسين ٿا. مان ڪو سماج دشمن anti social ماڻهو نه آهيان. اڄڪلهه اسان جي اردگرد تمام گهڻا گونگا/چريا ماڻهو آهن. جيڪي ان قسم جا اهڙا ڪپڙا پائي، فيشن واريون اهڙيون تصويرون ڪڍرائن ٿا، جيڪي اهي پاڻ افورڊ نه ٿا ڪري سگهن ۽ اهڙن ماڻهن جي پٺيان لڳل هوندا آهن، جن کي اهي پاڻ به پسند نه ڪندا آهن. البته مان ان جي جاءِ تي هڪڙي بامقصد زندگي گذاريان ٿو. هڪ خطرناڪ زندگي، هڪ حقيقي زندگي، هڪ آرٽسٽ جي زندگي، مون کي ماڻهن کي ڏسي ڏاڍو عجيب لڳي ٿو ته ماڻهو ڪيترا نه سطحي سوچ وارا ٿي پيا هن“.
پوءِ آرٽسٽ هڪڙي مُڪ پنهنجي ٻي هٿ تي وهائي ڪڍي. هن جي ڄاڙي تي گهُنج، ٿلهي ڳاٽي تي نيري رنگ جي رڳ ظاهر ٿي پئي هُئي.
”ها، مان توهان جي ڳالهه سمجهان پيو“، بي گهر شخص چيو. ”ڀائرو، زندگي سولي ناهي، گهڻو وقت ڏاڍي ڏُکي هوندي آهي. پر جيئن جان لينن John Lennon چيو هو ته،”آخر ۾ هر شيءَ ٺيڪ ٿي ويندي ۽ جيڪڏهن ٺيڪ نه ٿي ٿئي ته پوءِ اڃان پُڄاڻي به ناهي“. هن وڏي نرم لهجي ۾ هڪڙو ٻيو محاورو به ٻڌايو، ائين لڳي پيو ته هن جي دماغ کي تمام گهڻي ڄاڻ ملي رهي آهي.
آرٽسٽ هڪدم ٿڌو ٿي ويو ۽ اهڙي نموني سان مسڪرائڻ لڳو، جيڪو گهڻي ڀاڱي پيارو لڳو. هن زور سان ساهه ٻاهر ڪڍيو. هن جيڪو ڪجهه هينئر ٻڌو هو، اهو هن کي پسند آيو.
”۽“، هن رولاڪ ماڻهو پنهنجي ڳالهه اڳتي وڌائي. ”جنهن پيشوراڻي نجي ڪمال جي مهارت لاءِ اسان ٽنهين هن پروگرام ۾ شرڪت ڪئي، اهو ڪنهن ڪمزور لاءِ نه آهي. پنهنجي زندگيءَ کي بلند تر ان ڪري به ڪجي ته جيئن توهان ان مان حقيقي مزو وٺي سگهو ۽ پنهنجي شعبي ۾ پنهنجي مهارت سان ڪم وٺي سگهن، جيڪو اڪثر ڪري آسان ڪم نه آهي. مون کي ايمانداري سان ڪم ڪرڻ جي ضرورت آهي. ان حساب ۾ مون هڪڙو اهم سبق پرايو آهي ته ترقي جي تلخي حسرت جي تباه ڪندڙ قيمت کان گهڻو گهٽ آهي.
”توهان اهو ڪٿان سکيا آهيو“؟ آرٽسٽ گفتگو کي پنهنجي نوٽ بوڪ تي اُتاريندي سوال ڪيو.
”مان هينئر توهان کي نه ٿو ٻڌائي سگهان“. بي گهر شخص جواب ڏنو.هو پنهنجي فڪر جي ان راز کي انهن ٻنهين کان لڪائي رکڻ چاهي پيو.
ڪاروباري عورت آرٽسٽ کان ٿورو پري هٽي بيٺي ۽ پنهنجي ڊوائس تي پنهنجن خيالن کي محفوظ ڪرڻ لڳي/لکي ورتو. هاڻي بي گهر شخص پنهنجي قميص جي کيسي ۾ پنهنجو هٿ وڌو ۽ ڪافي پراڻا ۽ استعمال ٿيل انڊيڪس ڪارڊ ڪڍيا. هُن اهي ڪارڊ اهڙي طرح کنيا ۽ ڏيکارڻ شروع ڪيا جيئن ڪي جي جي ٻارن کي ابجد جي ڪارڊن جي مدد سان پڙهايو ويندو آهي.”اها ڳالهه هڪ وڏي ماڻهوءَ مون کي ان وقت ٻڌائي هُئي جڏهن مان ننڍڙو هوندو هيس ۽ پنهنجي پهرين ڪمپني شروع ڪري رهيو هيس. مان ڪافي حد تائين توهان وانگر هيس، پنهنجي خوابن جي دنيا ۾ رهڻ ۽ دنيا تي پنهنجو ديرپا اثر ڇڏڻ، زندگي جا پنجاهه سال پنهنجي سڃاڻپ ٺاهڻ لاءِ ڪافي آهن، توهان ڄاڻو ٿا نه؟ اسان سڀ سماجي مڃتا لاءِ سڪون ٿا پيا. اسان چاهيون ٿا ته اسان جا ساٿي/همعمر اسان جي عزت ڪن. اسان اها اُميد ڪندا آهيون ته اسان جا پاڙيسري اسان کي پسند ڪن. اسان اُهي سڀ شيون خريد ڪندا آهيون، جن جي اسان کي ضرورت نا هي ۽ اهو پئسو ڪمائيندا آهيون، جنهن سان اسان کي ڪو به سڪون ناهي ملندو“.
”بلڪل صحيح“، آرٽسٽ چيو. هن ڪاوڙ مان پنهنجي مٿي کي لوڏيو جنهن جي ڪري هن جا وڏا وار هن جي ڪلهن تي لڏڻ لڳا.
هاڻي اهو هال خالي ٿي چڪو هو.
”جيڪڏهن اسان کي پنهنجي اندر ۾ جهاتي پائڻ جي جرئت ٿئي ٿي ته اسان کي ڄاڻ ٿيندي ته اسان جي اندر ۾ لاتعداد سوراخ آهن. اسان ڪوڙو يقين ڪندا آهيون ته اسان ٻاهر جي مادي شين سان پنهنجي اندر جي خالي جڳهين کي ڀري سگهنداسين. پر ائين ڪڏهن به نه ٿيندو، ڪڏهن به نه. بهرحال اسان مان ڪيترائي زندگي جي اڌ حصي ۾ پهچن ٿا، ته اسان اتي صحيح موڙ تي مڙي ٿا وڃون. ان وقت اسان کي ان وقت محسوس ٿيندو آهي ته اسان هميشه هتي رهڻ لاءِ نه آيا آهيون/ نه رهنداسين ۽ اسان جو وقت پورو ٿي چڪو آهي. پوءِ اسان موت/فنا سان پنهنجو رشتو جوڙيندا آهيو. هي تمام اهم ڳالهه آهي. ته اسان کي ائين لڳندو آهي ته اسان مرڻ وارا آهيون. جيڪا ڳالهه سڀ کان اهم آهي، اها اسان جي ڌيان جو حصو بڻجي ويندي آهي. اسان اڃان به وڌيڪ متفڪر (غور ويچار/سوچڻ) وارا ٿي ويندا آهيون. اسان ان ڳالهه تي حيران ٿيڻ شروع ڪندا آهيون ته ڇا اسان پنهنجي صلاحيتن سان، پنهنجن اخلاقي قدرن سان مخلص/سچا آهيون ۽ انهن شرطن جي حوالي سان ڪامياب ٿي ويندا آهيون جن کي اسان درست محسوس ڪري، بهتر سمجهندا آهيون ۽ اسان اهو سوچيندا آهيون ته جڏهن اسان هن دنيا مان هليا وينداسين ته اسان جا پيارا اسان جي باري ۾ ڇا سوچيندا. ان وقت تمام گهڻا ماڻهو پنهنجي اندر وڏيون تبدليون آڻيندا آهن. معاشري مان ملندڙ قانوني تشخص/سڃاڻپ/حيثيت کي بامعنيٰ/بامقصد ورثي جي تعمير جي تلاش ڪرڻ اهم جز آهي. گذري ويل پنجاهه سال وري پوءِ، اسان ”مان“جي جاءِ تي ”اسان“ ۾ تبديل ٿي ويندا آهيون. خودشناسي جي باري ۾ گهٽ پر خلق جي خدمت خاطر وڌيڪ هوندي آهي. ڪڏهن ڪڏهن اسان پنهنجي زندگي ۾ وڌيڪ شيون شامل ڪرڻ ڇڏي ڏيون ٿا ۽ وري ڪٿي ڪٿي پنهنجي زندگي مان شيون خارج ڪرڻ شروع ڪندا آهيون، انهن کي سادو بڻائيندا آهيون، سادي حسُن مان سٺي نموني سان لطف اندوز ٿيندا آهيون. ننڍڙين ننڍڙين شين ۾ شڪر ڪندا آهيون. ذهني سڪون جي اڻمئي اهميت تي شڪر ڪندا آهيون. انسانن سان وقت وڌيڪ گذاريندا آهيون ۽ سمجهندا آهيون ته جيڪو سڀ کان وڌيڪ ڏيندو آهي، اهو ئي فتح حاصل ڪندو آهي. پوءِ توهان وٽ جيڪو ڪجهه بچي ٿو، اهو زندگيءَ سان بذات خود پيار جي اهڙي ارپنا ٿي ويندي آهي، جيڪا ڪيترن ئي ماڻهن لاءِ رحمدلي جي ڄڻ ته وزارت هجي ٿي ۽ اهڙي ئي ريت اها لافانيت توهان جي طاقت جو دروازو بڻجي ويندي آهي“.
”هي ماڻهو ته زبردست آهي“. ڪاروباري عورت سُس پس ڪئي،”هن مهينن تائين ايترو پراميد، توانو ۽ ڀرپور بلڪل به محسوس نه ڪيو هو. منهنجو پيءَ مشڪل حالتن ۾ مون کي رستو ڏيکارڻ ۾ منهنجي مدد ڪندو هو“. هن آرٽسٽ کي ٻڌايو،”هن جي گذاري وڃڻ کان پوِءِ مون کي ڪو به اهڙو ناهي مليو، جنهن تي مان اعتبار ڪري سگهان“.
”ان کي ڇا ٿيو هو؟“ آرٽسٽ سوال ڪيو.
”مان اندران ٿوري ٽٽل آهيان، جيتوڻيڪ صبح جڏهن مان هتي آئي هيس، ان وقت جي مقابلي ۾ هاڻي پاڻ کي ڪافي بهتر/مضبوط محسوس ڪري رهي آهيان. پر ٿورن لفظن ۾ اها ڳالهه چوندس ته هُن پنهنجي زندگي پاڻ ختم ڪئي. منهنجو پيءَ تمام باڪمال شخص هيو، هڪ ڪامياب ڪاروبار جو باني هيو. هن هوائي جهاز اڏايا، تيز اسپيڊ واريون ڪارون ڊڪايون/ ڪار ريسنگ ۾ شرڪت ڪئي، بهترين قسم جو شراب پسند ڪندو هو. هو ائين ئي جيئندو هو. پوءِ هن جي ڪاروباري پارٽنر، هن کان سڄو ڪاروبار ڦري ورتو. اهو واقعو ان منظر کان گهڻو مختلف ناهي، جنهن مان، مان هن وقت گذري رهي آهيان. بهرحال، دردن ۽ صدمن هن کي ان حال تائين پهچائي ڇڏيو هو، جنهن لاءِ هن ڪڏهن سوچيو به نه هو. منهنجي خيال ۾ هن کي ٻيو ڪو به رستو ئي نه ٿي سجهيو“. ڪاروباري عورت پنهنجي پيءَ جي باري ۾ ڏکايل آواز ۾ ٻڌايو.
”اوهان مون تي ڀروسو ڪري سگهو ٿا“. آرٽسٽ همدردي واري لهجي ۾ چيو ۽ ائين چوندي هن پنهنجو منڊي پاتل هٿ پنهنجي دل تي رکيو.
بي گهر شخص هن محبت واري لمحي دوران، ان وقت اُتي موجود هيو، جنهن مداخلت ڪندي چيو ،” ٿورو هي ته پڙهو“. هن پنهنجي هٿ ۾ کنيل هڪ انڊيڪس ڪارڊ حوالي ڪندي چيو. ”هن کي پڙهڻ سان توهان کي تمام گهڻو فائدو ٿيندو ۽ توهان پنهنجي بهترين ڪارڪردگي جي اڳين مرحلي تائين پهچڻ جي قابل ٿي ويندو. توهان انساني اڳواڻي، شخصي مهارت ۽ غيرمعمولي ڪارڪردگي وارو اعليٰ ۽ معياري ڪيئرير ٺاهڻ ۾ ڪامياب ٿي ويندو.“
اُن ڪارڊ تي ڳاڙهي رنگ سان جيڪي لفظ لکيل هيا، سي وقت گذرڻ سان ڦڪي رنگ جا ٿي ويا هئا، ”هر تبديلي شروعات ۾ تمام ڏکي هوندي آهي، وچ ۾ ٿوري گهٽ ڏکي ۽ آخر ۾ صفا سولي/خوبصورت ٿي ويندي آهي!“
All change is hard at first, messy in the middle and gorgeous at the end.
”تمام سُٺو“ عورت چيو، ” مون لاءِ اها تمام قيمتي معلومات/ڳالهه آهي، اوهان جي وڏي مهرباني“.
آرٽسٽ ٻيهراسپيلبائينڊر جي غير قانوني رڪارڊنگ هلائڻ شروع ڪئي:
”اسان سڀني جي دلين جي اندر هڪ ذهين ۽ عظيم هيرو موجود هوندو آهي. توهان چاهيو ته هڪڙي پختي ۽ متاثر ڪندڙ انسان جي حيثيت ۾ هنن لفظن کي رد ڪري ڇڏيو. اسان جي دُنيا کي اسان مان گهڻن جي ضرورت آهي. ۽ تنهنجي باوجود مان بلڪل حقيقت پسند آهيان. تنهن ڪري سچ اهو آهي ته: ”هن دنيا واري سياري تي، بدقسمتي سان، تمام گهڻا ماڻهو پنهنجي باري ۾ ناهن سوچيندا. هو پنهنجي سڃاڻپ کي ان سوچ سان محفوظ ڪندا آهن ته اهي خارجي طور تي ڪير آهن. اهي پنهنجي حاصلات جي قيمت، انهن جيڪو ڪجهه گڏ ڪيو/ميڙيو آهي، ان سان لڳائيندا آهن ۽ اهو انهن جي ئي وري برخلاف هوندو آهي، جيڪو ڪردار انهن پوکيو آهي. اهي پنهنجي جي ڀيٽ اهڙن منظم، جعلي ۽ ظاهري ريلن سان ڪن ٿا، جن ماڻهن جي هي پوئواري ڪن ٿا. اهي پنهنجي نفعي/فائدي کي پنهنجي خالص قيمت سان تورين ٿا. اهي ڪوڙي سوچ ذريعي اغوا ٿين ٿا. ڇاڪاڻ ته اهڙي قسم جي ڪا به شي ڪڏهن به نه ٿي آهي ۽ اها ڪڏهن ٿي به نه ٿي سگهي. اهڙي ريت انهن جون زندگيون وڏيين ۽ متحرڪ موقعن کان محروم ٿي ختم ٿي وڃن ٿيون. ان مان ڪجهه خبر پوي ٿي ته ماڻهن جي اڪثريت غيريقيني، بيزاري/ پريشاني/ خلفشار ۽ پيچيدگي جي صحرا ۾ ڇا لاءِ ٻڏي رهي آهي.
”ڊراما ماما ؟“. بي گهر شخص ٻيهر مداخلت ڪئي،” اها ئي شي آهي جنهن کي مان چوان ٿو ته اهڙا مرد ۽ عورتون بهاني بازي واري وائرس ۾ مبتلا آهن. اهي ماڻهو پنهنجي اندر موجود بهترين صلاحيتون استعمال ڪري معاملن کي بهتر بنائڻ جي بجاءِ، پنهنجو روئڻو روئندا آهن. ته هنن سان ڪيترو برو ٿي رهيو آهي. هو ڏيڻ جي بدران وٺندا آهن، ڪا شي تخليق ڪرڻ جي بجاءِ تنقيد ڪندا آهن ۽ ڪم ڪرڻ بدران پريشاني ۾ مبتلا هوندا/ ٿيندا آهن. ان ڪري پنهنجي دفتري ۽ گهريلو زندگي ۾ پيشاوراڻي ڏينهن جي بنسبت هيٺين درجي واري ويڙهه سان وڙهڻ لاءِ، پنهنجي اندر ۾ اهڙيون اينٽي باڊيز ٺاهيو ۽ ڪڏهن ڊراماماما (ڊراماماما انگريزي ۾) نه بڻجو.“.
ڪاروباري عورت ۽ آرٽسٽ هڪٻئي ڏانهن نهاريو.پوءِ انهن کلي ڏنو. جيڪي لفظ اجنبي استعمال ڪري رهيو هو. هن پنهنجا هٿ اهڙي ريت مٿي ڪيا ۽ ٻانهن جي آڱر اهڙي ريت ٺاهي جيئن امن جو نشان ٺاهيو ويندو آهي. ان کان پوءِ هن اهي لفظ جيڪي هن ٿوري دير اڳ ۾ شيئر ڪيا هئا، اهي ڳالهايا. جيڪڏهن توهان اُتي هجو ها ته توهان کي اهو سڀ ڪجهه ڏاڍو عجيب لڳي ها.
ان بعد اسپيلبائنڊر جا رڪارڊ ٿيل اهي لفظ ڊرامائي انداز ۾ ٽيپ رڪارڊر مان گونجڻ لڳا:
”صاف چوان ٿو ته روزانو ... ۽ باقي توهان جي سڄي زندگي... توهان کي ليڊرشپ جي اظهار جي موقعي کي منهن ڏيڻو پوندو. توهان جتي به آهيو ۽ توهان جيڪو ڪجهه ڪيو ٿا. ليڊرشپ فقط ڪا عالمي علامت ناهي ۽ نه ئي وري مارڪيٽ ۾ ڪنهن وڏي عهدي جو نالو. هي اهو ميدان آهي جنهن ۾ هر شخص کيڏي سگهي ٿو. ليڊرشپ ڪنهن عهدي جي ٽائٽل، وڏي دفتر، يا بنئڪ ۾ تمام گهڻن پئسن کان به هيٺاهين درجي جي شي آهي پر انهن سڀني کان کان وڌيڪ آهي ته اهو آهي جيڪو ڪجهه توهان ڪريو ٿا ۽ ان ۾ توهان جي ڪهڙي حيثيت آهي، توهان ڪير آهيو. اها عام ماڻهن تي ظلم جي خلاف مزاحمت آهي، توهان جي احترام واري احساس کي يرغمال بنائڻ واري منفي قوتن کان انڪار آهي ۽ زندگي ۾ بگاڙ آڻيندڙ هر قسم جي غلامي کي روڪڻ جو نالو آهي. ليڊرشپ ڪجهه مختلف ڪرڻ جو نالو آهي. جتي توهان کي رکيو ويو آهي.حقيقي ليڊرشپ اهڙا دليراڻا ڪم ڪرڻ جو نالو آهي، جيڪو توهان جي سموري شعبي کي، ان جي اهميت کي واضح ڪري، جدت ۽ ان جي عمل ۽ اهڙي شاندار عمل جو نالو آهي جيڪو هر وقت لاءِ اثرائتو هجي.
۽ ها، صرف فائدي/پئسن لاءِ ڪڏهن به ڪم نه ڪجو. سٺا اثر ڇڏڻ لاءِ محنت ڪيو. هميشه غالب ٿيندڙ جستجو/تلاش کي قدر جي دلي طور تي آزاد ڪيو، جيڪو عجيب/مختلف/ غيرمعمولي جادو جي نمائندگي ڪري، جيڪو شاعري جي سرحدن سان ملي. تخليق لاءِ جيڪو ممڪن آهي ان جي اظهار جي ڀرپور نمائش ڪيو. بين الاقوامي معيار جي نتيجي لاءِ، پنهنجي عزم لاءِ صبر تي زور ڏيو/پاڻ کي وقف ڪري ڇڏيو. پوءِ ڀلي کڻي توهان کي اهو اڪيلو ئي ان شاهڪار ٺاهڻ ۾ پوري زندگي لڳي وڃي. جيڪڏهن توهان اها خوبي پنهنجي زندگي ۾ پئدا ڪري ورتي ته توهان بلڪل صحيح رستي تي آهيو.
ٿورو سوچيو، پاڻ کي مٿانهون بنايو، پنهنجي شخصيت کي نمايان رکو. سڀني کان مٿان پنج سيڪڙو ماڻهن کي پنهنجي شهرت، پئسي، يا ماڻهن جي تعريف جي پرواهه نه هوندي آهي. پر اُهي پنهنجون توانايون ۽ پنهنجي ڌيان جي سرماياڪاري پنهنجي ٽيلينٽ ۽ فطري صلاحيتن تي لڳائيندا آهن. ته جيئن اهي متاثر ڪندڙ ڪارڪردگي ظاهر ڪري سگهن... ۽ لکين ماڻهن جي خدمت ڪري سگهن. اهو ئي سبب آهي جو اهي اڪثر لکين روپيا ڪمائي وٺندا آهن.
بي گهر شخص پنهنجون اکيون ٻُوٽيون. فرش تي هڪ ٻانهن سان پُش اپ ڪري رهيو هو ۽ ان وچ ۾ اها ڳالهه دُهرائي رهيو هو ته،” پنهنجي صبح جا مالڪ بڻجو، پنهنجي زندگيءَ کي مٿانهون ڪريو.“
own your morning. Elevate your life.
ڪاروباري عورت ۽ آرٽسٽ هائوڪار ڪندي پنهنجا مٿا لوڏيا.
”منهنجي پسنديده ڪتابن مان هڪ : ”دي پروفٽ“ the Prophetآهي“. آرٽسٽ چيو. اهو شاعريءَ جو هڪ اهڙو بهترين نمونو آهي جيڪو ڪڏهن به نه لکيو ويو.. مون پڙهيو آهي ته خليل جبران ڪتاب جو مسودي چار سال پاڻ وٽ رکيو ۽ ان جي متن تي مسلسل ڪم ڪيو ۽ پوءِ به ڇپڻ کان اڳ ۾ ان تي نظرثاني ڪري ان کي بهتر کان بهتر بنائيندو رهيو. ان لحاظ کان هن جو ڪم خالص طور تي هڪ شاهڪار آهي. مون کي ان جا اُهي لفظ اڃان تائين به ياد آهن جڏهن هن کان هڪ صحافي انٽريو ورتو هو ۽ هن جي تخليقي عمل جي باري ۾ سوال ڪيا ها. ڇاڪاڻ ته جڏهن مان پنهنجي اسٽوڊيو ۾ هوندو آهيان ته اهي لفظ منهنجي رهنمائي ڪندا آهن. هڪ آرٽسٽ جي حيثيت سان هن جا اهي لفظ مون کي تمام گهڻي طاقت ڏيندا آهن. جيتوڻيڪ مان تاخيرواري ڪم/عمل سان جهيڙيندو رهندو آهيان. جيئن ته مون چيو،”مان گهڻو چڱو آهيان ۽ مان ڄاڻان ٿو ته مان عظيم انسان بڻجي سگهان ٿو، پر جيڪڏهن مان پنهنجي ذاتي تخريبڪاري self sabotage ۽ پنهنجي اندر جي خوف demons کي ختم ڪري سگهان ته“.
”هن ڇا چيو؟“، بي گهر شخص پڇيو. جيڪو هاڻي بيهي چڪو هو ۽ پنهنجي واچ ڏسي رهيو هو. پگهر جا ٽيپا هن جي پيشانيءَ تان ڳڙي هيٺ ڪري رهيا هُئا.
”هن بلڪل ائين چيو هيو“. آرٽسٽ بيان ڪيو،” مان هن ڳالهه کي يقيني، بلڪل يقيني بنائڻ چاهيان ٿو ته مان جيڪو ڪجهه هن ڪتاب ۾ لکان، ان جو هڪ هڪ لفظ بهترين هجي.“
”ڏاڍو سُٺو“،. بي گهر شخص جواب ڏنو،”هي اهو معيار آهي جنهن تي بهترين ماڻهو هميشه پاڻ کي برقرار رکندا آهن“.
هڪدم، اسپيلبائنڊر جي کنگهه جو آواز آئڊيو ۾ ٻُڌي سگهجي پيو. ائين پيو لڳي ڄڻ هو پنهنجا لفظ ڳالهائڻ لاءِ زور لڳائي رهيو هجي، جيئن هڪ تازو ڄمندڙ ٻار پنهنجي ماءُ جي پيٽ جهڙي محفوظ ۽ گرم جڳهه ڇڏڻ کان ڪيٻائيندو هجي.
مان جهڙي نموني هن جي همت افزائي ڪري رهيو آهيان، ان کي استعمال ڪندي، هر شخص روزمره جي زندگي ۾ ليڊر بڻجي سگهي ٿو، اهو آسان به آهي ۽ ڏاڍو ڏکيو پڻ. پر ٻنهي صورتن ۾ جيڪڏهن توهان اڄ کان ان جي شروعات ڪريو ٿا ته ان ڳالهه جي ضمانت آهي ته مستقبل ۾ فتح اوهان جي ٿيندي ۽ مون کي ان ڳالهه ۾ اهو اضافو به ڪرڻ ڏيو ته اڄ زنده ماڻهن ۾ هڪڙو ماڻهو اهڙو ناهي، جيڪو پنهنجي روز مرهه جي معاملن تي سٺي نموني سان عملي ڪم ڪري پنهنجي سوچ، ڪارڪردگي، توانائي ۾ بهتري ۽ گهڻِي دير تائين هلندڙ خوشي آڻي نه سگهي ۽ ان ڳالهه سان مان پنهنجي گفتگو جي سڀ کان خاص نقطي تي اچان ٿو: ”پنهنجي ڪم ۾ فتح ۽ شاندار زندگيءَ جو شروعاتي قدم اهو آهي ته توهان صبح 5 بجي جي ڪلب ۾ (فائيو اي ايم ڪلب) شامل ٿي وڃو. توهان تيسيتائين ڀلا غيرمعمولي ڪيئن ٿي ٿا سگهو، جيسيتائن توهان روزانو صبح جو ڪجهه وقت پنهنجو پاڻ کي غيرمعمولي بنائڻ لاءِ نه ٿا ڏيو؟.
ڪاروباري عورت ان وقت ايتري ڌيان سان نوٽس وٺي رهي هئي. جو ان کان اڳ ۾ هن ايڏو ڌيان ڪڏهن به نه ڏنو هو. آرٽسٽ جي چهري تي به هڪ واضح مسڪراهٽ موجود هُئي، جيڪو ”اهو مون کي مضبوط بنائڻ جو احساس ڏياري ٿو“. بي گهر شخص ڏاڪار ڏني ۽ فرش تي پيل تختي کي پڪڙي ورتو. اهڙا تختا اڪثر ڪري جم ۾ جسماني ڪثرت لاءِ، جسم کي مضبوط بنائڻ لاءِ رکيا ويندا آهن.
هاڻي اسپيلپائنڊر زور سان کنگهي رهيو هو. هن جي کنگهه خطرناڪ حد تائين تيز ٿي وئي هُئي ۽ پوءِ ٿورو وقفو اچي ويو. ان بعد هن هي لفظ چيا. ٿورو وقفو ڪندي. هن جي آواز ۾ سيٽيون لڳي رهيون هيون. هن جو آواز هاڻي ائين ڏڪي رهيو هو جيئن ڪو ٽيلي مارڪيٽر پنهنجي پهريئن سيلز ڪال ڪري رهيو هجي.
”صبح پنجين بجي اٿڻ يقينن ”اُم المعمولات“،(سڀني عملن جي ماءُ)آهي. فائيو اي ايم ڪلب ۾ شرڪت اهو فعل آهي جنهن سان ٻيا سڀئي انساني افعال جنم وٺن ٿا. هي ڪم توهان کي ناقابل شڪست انسان ۾ بدلائي ڇڏي ٿو. توهان پنهنجي ڏينهن جي شروعات جنهن انداز سان ڪريو ٿا. اهو توهان جي ڌيان، توانائي، جوش ۽ مهارت جو تعين ڪندو آهي. هر صبح سوير توهان جي ڪهاڻيءَ جو اهو صفحو آهي، جنهن سان توهان جي ڪهاڻي جو ورثو بڻجي ٿي. هر نئين صبح جو اڀرندڙ سج توهان جي عظمت کي کولي ڏيکاري ٿو، پنهنجي طاقت کي قيد مان ڇڏائي ٿو، ماهر رانديگر وري اهڙي راند کيڏي ٿو،جيڪا اها ظاهر ڪري ٿي ته توهان جي اندر ۾ اها قوت موجود آهي جنهن جو اظهار توهان جي ڏينهن جي پهرئين ڪرڻي سان ٿئي ٿو. مهرباني ڪري پنهنجي ماضي جي پڇتاون ۽ مستقبل جي پريشانين کي اجازت نه ڏيو ته هو توهان جي زندگي جي روشني کي ڌنڌلو ڪري ڇڏين. پنهنجي باڪمال جوهر ۽ پنهنجي وجود جي لازمي حصي واري امڪان کي تلاش ڪيو. هڪ اهڙي دنيا جيڪا توهان جون ٽنگون ڇڪڻ تي رُڌل آهي، ان کي پوئتي ڌڪي پاڻ کي اڳتي وڌائڻ جي ڪُوشش ڪريو. اهڙي دور ۾ جڏهن ٻيا چاهن ٿا ته توهان اوندهه ۾ رهو پر توهان هوشياري سان پنهنجا قدم پاڻ ئي روشنيءَ ۾ رکو. ان وقت ئي پنهنجي ذهانت کي واپس آڻيو. هن دُنيا ۾ هر هڪ کي ائين ڪرڻ جي ضرورت آهي. پنهنجي ڪم ۾ چئمپين بڻجڻ، جنگجو هجڻ ۽ پوري انسانيت لاءِ غير مشروت محبت جي محافظ بڻجڻ لاءِ توهان کي ايئن ڪرڻو ئي پوندو.
انهن سڀني ماڻهن جي عزت ڪريو، انهن سان پيار ڪيو، جيڪي سڀ هن ننڍڙي سياري تي رهن ٿا، چاهي اهي ڪهڙي به رنگ، نسل يا ذات سان تعلق رکندا هجن. انهن کي اهڙي معاشري/تهذيب ۾ مٿي بيهارڻ ۾ مدد ڪيو، جيڪا انهن کان توانائي کسي ٿي ڇڏي.. هنن کي اهو احساس ڏيارڻ ۾ مدد ڪريو ته انهن جي اندر جادو ئي خوبيون ستل آهن. اسان کي اهي خوبيون ڏيکاريو جن تي اسان سڀ عمل ڪرڻ چاهيون ٿا. مان جيڪو ڪجهه چوڻ چاهيان ٿو، اهو توهان جي شخصيت جي فعال حصي سان مخاطب هوندو. اهو توهان جو پنهنجي زندگي جي هيرو جي طور تي فرض آهي ته توهان ڪلچر ۾ تبديلي آڻيو ۽ تخليقي ڪاميابي جي حامل انسان جي حيثيت سان پنهنجي اندر انهن پهلوئن کي تلاش ڪيو. هڪدفعي توهان انهن کي تلاش ڪري ڇڏيو ته پوءِ سموري باقي زندگي انهن ٻيهر ڳنڍجي ويندو.
انساني ڪمال جي هن موقعي کي قبول ڪريو. منهنجو توهان سان واعدو آهي ته ان طرح توهان کي روزانا زندگي ۾ ڪاميابي ۽ فتح جا جيڪي امڪان ملڻ شروع ٿيندا، اهي توهان جي سوچ ۽ عقل کان گهڻي حد تائين وڏا آهن. توهان جي اندر جيڪي مهارتون لڪل آهن. اُهي باقائدگي سان سامهون اچڻ شروع ٿي وينديون. حقيقت اها آهي ته توهان پنهنجي زندگي ۾ معجزا ڏسڻ شروع ڪندو، جنهن ڪري توهان جا خواب سچ ٿيڻ شروع ٿي ويندا. اوهان کي روحاني روشني ملندي ۽ توهان سادي ڪم پنڌ ڪرڻ ذريعي پوري دنيا کي بهتر کان بهتر ڪري سگهندو.
ڪانفرنس هال ۾ هاڻي اوندهه ڇانئجي چُڪي هئي. ڪاروباري عورت مئڪسيڪو شهر جيتري وڏي آه ڀري. آرٽسٽ پنهنجن خيالن ۾ گم لڳو پيو هو. بي گهر شخص روئڻ شروع ڪري ڏنو.
پوءِ هو هڪ ڪرسي تي اٿي بيٺو. ڪنهن تقرير ڪندڙ جيان/ وانگر پنهنجون ٻانهون مٿي ڪيائين ۽ آئرش اديب جارج برنارڊ شاGeorge Bernard Shaw جي ڊرامي جا اهي لفظ دهرائڻ شروع ڪيائين:
”اهو زندگيءَ جو سچو لطف آهي، هڪ اهڙي مقصد لاءِ استعمال ٿيڻ/هئڻ جيڪو توهان لاءِ طاقتور هجي، ننڍين سطحي بيمارين کي فطرت جي قوت هئڻ جي بجاءِ ۽ اها شڪايت ڪرڻ ته دنيا توهان کي خوش ڪرڻ لاءِ پاڻ کي وقف نه ڪندي“.
منهنجي راءِ آهي ته منهنجي زندگي سموري ڪميونٽ سان تعلق رکي ٿي ۽ جيسيتائين مان زنده آهيان، ته اهو منهنجو فرض آهي ته مان اهو ڪيان جيڪو مان ڪري سگهان ٿو.
مان چاهيان ٿو ته جڏهن مان مران ته مان پنهنجي پوري زندگي گهاري چڪو هجان. مان جيتري وڌيڪ محنت ڪندو آهيان، اوتري وڌيڪ زندگي حاصل ڪندو آهيان
مان زندگي ۾ زندگي لاءِ /جي خاطر مزو وٺندو آهيان. مون لاءِ منهنجي زندگي ”مختصر ميڻ بتيءَ“ وانگر ناهي، اها هڪ شاندار مشعل(روشن ٽارچ) جو قسم آهي، جيڪا مون ڪجهه وقت لاءِ پڪڙي رکي آهي. جنهن کي مان مستقبل جي نسلن لاءِ، جيترو ممڪن ٿي سگهي، ٻاري روشن رکندس.
ان کان پوءِ بي گهر شخص گوڏن ڀر وڃي ڪريو، پنهنجي تسبيح کي چمي ڏنائين ۽ روئڻ جاري رکيائين.