4 نومبر: آمريڪا ۾ صدارتي اليڪشن جو ڏينهن

چوٿين نومبر 2008ع واري ڏينهن پُوري دنيا جون نظرون آمريڪا طرف هُيون. اڄوڪي ڏينهن تي آمريڪا ۾ صدارتي چونڊون ٿي رهيون هيون. پاڪستان مان مون ڏانهن دوستن جا فون اچي رهيا هُئا ته اليڪشن جون ڪهڙيون گهما گهميون نظر اچي رهيون آهن؟. سڄي دنيا سميت پاڪستان جي پرنٽ توڙي اليڪٽرانڪ ميڊيا ۾ به آمريڪي صدارتي چونـڊون بحث جو موضوع هيون. مون صبح جو ننڊ مان اٿي تيار ٿي ناشتو ڪيو. اڄ علي واندو هُيو ان ڪري هو گاڏي ڪاهي آيو ۽ اسان تقريباً ساڍي ٻارهين بجي تيار ٿي گهران نڪتاسي. ٻاهر اسان کي اليڪشن جي حوالي سان ڪائي به گهما گهمي، وٺ پڪڙ، ماڻهن جي رش نظر نه آئي. ملڪ ۾ ڪائي به عام موڪل ڪونه هُئي سڀئي ادارا، آفيسون، معمول جي مطابق هلي رهيا هئا. عليءَ مون کي چيو ته اڄ پاڻ واندڪائيءَ جو فائدو وٺندي ڪجهه سامونڊي ڪنارا گهمي ٿا اچئون. ايئن اسان مختلف بيچز ڏانهن نڪري وياسي. جتي اسان کي ڪاراٽجي ويل ڪاري پٿريلي زمين ۽ لاوو اوڳاڇيندڙ جبل نظر آيا. جيڪي سالن صدين کان لاوا اوڳاڇي رهيا اهن رستي ويندي هڪ جاءِ تي “Wendy’s” نالي ريسٽورينٽ نظر آيو. مون عليء کان پڇيو هنن اوهان جي ريسٽورينٽ “Denny’s” تان نالو چورايو آهي ڇا؟“ علي ٻڌايو ته نه اهو ريسٽورينٽ، هنن جي ريسٽورينٽ کان به پراڻو آهي. مختتلف بيچز تان موٽي اسان ”علي ڊرائيو“ تان ٿيندا هڪ پراڻي ايئرپورٽ آياسي، جنهن جي عمارت ۾ پولنگ اسٽيسن قائم هُئي اسان سوچيو ته ٿوي دير ترسي پولنگ جو عمل ڏسي وٺنداسي پر اندر پهتاسي ته ڪاريءَ وارا ڪک نظر آيا. صرف پولنگ عملو ويٺو هُيو هڪ به ووٽر نظر نه آيو. نه ووٽرن جي قطار، نه سياسي جماعتن جون ڪئمپون،نه جهيڙو جهٽو، بس سڪون ئي سڪون نظر آيو. ٻاهر فٽ پاٿ تي باقي، پنج ڇهه ماڻهو ضرور نظر آيا جن جي هٿن ۾ پلي ڪارڊ هيا جن تي سياسي سلوگن لکيل نظر آيا.
اُتان ٿي اسان هڪ اهڙي ٻيٽ تي آياسي جيڪو ڌرتيءَ جو آخري ڇيڙو هيو ۽ جتي ڌرتي ختم ٿي رهي هئي، اڳتي ڪا به آبادي ڪونه هُئي، بس هڪ نه کٽندڙ سمنڊ هو. واپسيءَ تي پنهنجي ريسٽورينٽ ڏانهن ايندي مون عليءَ کان پڇيو ته سڄي دنيا جو نظرون اڄ آمريڪا طرف آهن پَر هتي ته اليڪشن جو روايتي ماحول نظر ئي ڪونه ٿو اچي؟ عليءَ ٻُڌايو ته هتي ميل ذريعي به ووٽ ڪاسٽ ٿيندو آهي، جنهن ڪري گهڻا ماڻهو ميل ذريعي ئي ووٽ ڪاسٽ ڪري ڇڏيندا آهن ۽ جي ڪوئي پولنگ اسٽيشن تي ايندو به آهي ته ووٽ ڪاسٽ ڪري تڪڙ ۾ خاموشيءَ سان پنهنجي ڪم ڪار سان هليو ويندو آهي. منهنجي لاءِ اها ڳالهه حيرت جوڳي هُئي ڇاڪاڻ ته پاڻ وٽ اليڪشن جو جيڪو روايتي ڪلچر سالن کان هلي رهيو آهي اهڙي قسم جو ڪوئي به منظر مونکي هتي آمريڪا ۾ نظر نه آيو. اسان واپس پنهنجي ريسٽورينٽ پهتاسون. ريسٽورينٽ ۾ داخل ٿيندي ئي مون کي هتان جي هوسٽ ”ايشلي“ نظر آئي. هُوءَ اڄ ڊيوٽيءَ تي نه هُئي ان ڪري گهرو ڪپڙن ۾ ملبوس هُئي ۽ ڏاڍي خوبصورت نظر اچي رهي هئي. ساڻس سندس بواءِ فرينڊ، منڊڙو ڊش واشر، گڏ هو، جنهن جا معمول مطابق بُرا حال هُيا، ڏاڙهي وڌيل، ميرا ڪپڙا. مون ٻنهي کي غور سان ڏٺو ۽ مون کي ”حور ڪي ساٿ لنگور“ وارو محاورو ياد اچي ويو. پوءِ وري دل ۾ سوچيم ته ”ڀلا ڪنهن جي ڀاڳن سان ڪهڙي ريس؟“ شامَ جو مان جلد ئي گهر هليو آيس.

سفرناما

هوائيءَ جي هوائن مان