سفرناما

هوائيءَ جي هوائن مان

هن سفرنامي جو ليکڪ ناميارو پبلشر ۽ ليکڪ قربان منگي آهي. هو لکي ٿو:
”اوهان جي هٿن ۾ موجود هي سفر نامو ”هوائيءَ جي هوائن مان“ منهنجي آمريڪا جي ٻئين سفر جي ڪٿا آهي. آمريڪا ۾ رهي مون اتان جي سماجي لقائن کي جيئن ڏٺو انهن کي تيئن ئي قلمبند ڪرڻ جي ڪوشش ڪئي آهي. مون هي سفرنامو لکندي ڪٿي به ڪنهن مبالغي يا وڌاءَ کان ڪم ناهي ورتو. اُميد ته اوهان پڙهندڙ منهنجي گذريل سفرنامن جيان هن سفرنامي کي به دل جي ويجھو جاءِ ڏيندؤ.“
  • 4.5/5.0
  • 2407
  • 684
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • قربان منگي
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book هوائيءَ جي هوائن مان

آرٽ ميوزم: فن جو لازوال مرڪز

پلانيٽوريم مان واپس اچي مان ۽ ڊاڪٽر نيماليه شڪاگو جي وڏي ۾ وڏي آرٽ ميوزم ۾ آياسي. جتي دُنيا جهان جي آرٽ جا رنگ محفوظ ٿيل هئا، ايتري وسيع ۽ شاندار آرٽ ميوزم کي مڪمل طرح ڏسڻ لاءِ شايد مهينا درڪار هجن ها پر اسان هِڪَ هڪَ حصي تي تڪڙي نهار وجهندا رهياسي. ميوزم ۾ داخل ٿيڻ لاءِ ٽڪيٽ وٺڻي پئي “Art Institude of Chicago” جي نالي سان قائم هن آرٽ ميوزم ۾ داخل ٿيندي ئي ٻن شينهن جي مجسمن اسان جي آجيان ڪئي. هتي سيڪيورٽيءَ جو انتظام سخت نظر آيو. شايد ان ڪري ته هتي نادر آرٽ جا نمونا محفوظ هُئا. اِها آرٽ پينٽنگز ۽ اسڪلپچرز جي صورت ۾ هئي، جڏهن ته آرٽ جو هڪ وسيع جهان هِن ميوزم جي مختلف حصن ۾ موجود هيو. ميوزم جي هيءَ شاندار عمارت پڻ ٽن منزلن تي مشتمل هئي. لوئر ليول تي جيڪي گيلريز قائم هيون انهن ۾ ٽيڪسٽائيل ورڪ جا نمونا، پيپر ورڪ ڪليڪشن جا انيڪ نمونا، يورپين ڊيڪوريٽر آرٽ پيسز جا نمونا، آفريڪن ۽ قديم آمريڪن آرٽ جا نمونا، آرڪيٽيڪچر آرٽ جي گيلري، هٿ جي هنرن جي سکيا جو مرڪز، فوٽوگرافي جو شعبو، ٽچ گيلري وارا شعبا اهم هئا.
فرسٽ ليول تي اوڻيهين صدي عيسوي جي آمريڪن آرٽ جا نمونا، 1901ع کان وٺي هيل تائين آمريڪن ڊيڪوريٽر آرٽ جا نمونا، قديم مصري، يوناني ۽ رومن آرٽ جا نمونا، همعصر آرٽ جا نمونا، انڊين ۽ سائوٿ ايشن آرٽ جا نمونا، چائينيز، جاپاني ۽ ڪورين آرٽ جا نمونا، پرنٽس ۽ ڊرائينگس جو شعبو ڏسڻ وٽان هُئا.
سيڪنڊ ليول تي آرڪيٽيڪچر گيلري، امپريشنزم ۽ پوسٽ امپريشنزم جي گيلري، يورپي پرنٽس ۽ ڊرائنگس، سورهين، سترهين ارڙهين، اوڻيهين ۽ ويهين صديءَ جي آرٽ جا نمونا ڏسي عقل دنگ رهجيو پئي ويو. آمريڪين جتي سائنس ۽ ٽيڪنالاجي جي ميدان ۾ معرڪا سر ڪيا آهن اتي سندن آرٽ سان دلچسپي ۽ لڳاءُ پڻ ڏسڻ وٽان هُيو.
اسان کي ٻُڌايو ويو ته هي آرٽ ميوزم سال جا سمورا ڏينهن سواءِ ڪرسمس ۽ هيپي نيو ييئر جي، کليل رهندو آهي جڏهن ته خميس جي ڏينهن شام جو پنجين کان اٺين بجي تائين ۽ مزدورن جي عالمي ڏينهن تي ميوزم ۾ انٽري فري هوندي آهي. ميوزم جا مستقل ميمبر بغير ٽڪيت جي ڪنهن به ڏينهن تي گُهمي سگهندا آهن. ميوزم ۾ وقت به وقت آرٽ جي حوالي سان مختلف پروگرام پڻ ٿيندا رهندا آهن. آرٽ گيلرين ۾ کاڌي پيتي جي شين ۽ گُل کڻي وڃڻ جي اجازت نه هئي سگريٽ نوشي منع هُئي. فوٽو گرافي به صرف ذاتي ۽ نان ڪمرشل مقصدن لاءِ ڪري پئي سگهياسون. آرٽ ميوزم ۾ انفارميشن، چيڪ روم ۽ ريسٽ رومز جا الڳ شعبا قائم هئا. ٽيليفون ۽ فوڊ سروس جون جڳهيون موجود هيون، جڏهن ته ميوزم شاپ ۽ فئملي شاپ پڻ هڪ پاسي کان موجود هئا. جتي آمريڪا توڙي پرڏيهه جي مختلف حصن کان آيل سياح خريداري ڪري رهيا هئا.
آرٽ جي مختلف شعبن ۽ انهن جي تاريخ سان دلچسپي رکندڙن لاءِ هي ميوزم ڪنهن جنت کان گهٽ ناهي. ميوزم جي هڪ حصي ۾ آرٽ جي سکيا جو مرڪز پڻ موجود هُيو جتي شاگردن کي آرٽ جي سکيا ڏني پئي وئي.
شامَ جو ٽين ڌاران شنڪر جي فون اچي وئي جنهن چيو ته ”مان توهان کي ميوزم وٽان کڻڻ اچان ٿو“، سوا ٽين بجي اسان آرٽ ميوزم جي سمورين حسناڪين کي خدا حافظ چئي ٻاهر نڪري آياسي. ٻاهر شنڪر اسان جي انتظار ۾ بيٺو هو. هُو اسانکي سڌو ”ديوان اسٽريٽ“ وٺي آيو (اُهائي ديوان اسٽريٽ جنهن کي ڏسي طارق روڊ ياد اچي ويندو آهي) هڪ هوٽل ۾ ويهي ريفريشمينٽ ڪئي سي، هتي ئي فريد جو فون اچي ويو، جنهن چيو ته ديوان اسٽريٽ مان حلال گوشت ورتيون اچو. اسان فريد لاءِ پنج ڇهه مُرغيون خريد ڪري، ذبح ڪرائي گوشت جي صورت ۾ کنيوسي ۽ سڌو شنڪر جي گهر آياسي جتي اسان جي لاءِ رات جي مانيءَ جو شاندار اهتمام ٿيل هيو. ڀاڀيءَ سان ملاقات ٿي، شنڪر جون ٻه نياڻيون هتي خيرپور ۾ سنڌ چلڊرينس اڪيڊمي ۾ پڙهنديون هيون. اُهي اڪيڊميءَ ۾ نڪتل پنهنجن پُراڻن فوٽن جو البم کڻي آيون جنهن ۾ اسڪول جي مختلف تقريبن جا فوٽو اسان سڀني گڏجي ڏٺا. انهيءَ وقت شنڪر، ضمير لاشاريءَ ڏي فون ڪيو. ان وقت پاڪستان ۾ صبح جا ڇهه ٿي رهيا هُئا ۽ ضمير ڪنهن ورڪشاپ جي سلسلي ۾ اسلام آباد ترسيل هُيو. شنڪر جي فون کيس ننڊ مان سجاڳ ڪيو. شنڪر گهرواريءَ سميت اسان کي فريد جي گهر ڇڏڻ آيو. جتي پهچڻ تي وري فريد جي گهرواريءَ زوريءَ کين ويهاري ڇڏيو ۽ چانهه پياري پوءِ ڇڏيو. هُو اسان کان موڪلائي پنهنجي گهر هليا ويا.
منهنجو اڄوڪو ڏينهن سُٺو ڏينهن گذريو. پلانيٽوريم ۾ سائنس جا ڪرشما ۽ آرٽ ميوزم جو خُمار جهڙوڪر منهنجي دماغ تي ڇائنجي ويو هُو. مٿان وري شنڪر جي مهمان نوازيءَ اصل مزو ڏئي ڇڏيو. رات جو فريد ۽ ان جي ٻاررن سان ڪچهري ڪري کين اڄوڪي ڏينهن جا حال احوال ڏئي مان سمهي رهيس.