منظر - ٻيو
(شاهي محل جو هڪ وڏو ڪمرو)[/b]
(هُريشيو ۽ هيملٽ اچن ٿا)
هيملٽ: ايترو سڀ ڪجهه هجڻ جي بعد تو هن کي ڏٺو هيو. ڇا توکي اهي حالات ياد آهن؟
هُريشيو: مون کي ياد آهن حضور.
هيملٽ: دوست منهنجي دل ۾ هڪ هلچل مچل هئي. جنهن جي ڪري مون کي ننڊ آئي مان اهو سوچي رهيو هيس ته مان هڪ باغي کان به بدتر آهيان. ان باغي کان به بدتر جنهن کي زنجيرن ۾ جڪڙيو ويندو آهي پر ڪڏهن ڪڏهن بي چيني به مفيد ثابت ٿيندي آهي ۽ ان سان اهڙي ڪامياب هوندي آهي. جيتري ته شايد اسان سنجيدگي سان ڪم ڪري حاصل ڪري سگهون پيا. مون کي ايئن معلوم ٿئي پيو ته مان خود پنهنجي زندگي کي اهڙو ناهي بڻايو بلڪه ڪا ٻي طاقت اسان کي ايئن ڪرڻ سيکاري رهي آهي ۽ سڀ ڪجهه ا ن جي مرضي جي مطابق ٿي رهيو آهي.
هُريشيو: ايئن بلڪل ممڪن آهي.
هيملٽ: هڪ رات مان پنهنجي ڪمري ۾ ليٽيو پيو هيس اونداهي ۾ مان پنهنجو سامونڊي گائون چئني پاسي ويڙهي ڇڏيو. مان ان جي کيسي جي تلاشي وٺڻ چاهيان پيو. اهو سڀ ڪجهه ڪري مان پنهنجي ڪمري ۾ هليو ويس. مان ان وقت پنهنجي سڄي اخلاق کي وساري ويٺو هيس. جڏهن مان خط کوليو ته توکي خير آهي هُريشيو؟ مون کي ان بدمعاش بادشاهه جي سڄي سازش معلوم ٿي وئي. انگلستان جي بادشاهه ڏانهن هڪ حڪم نامو موڪليو پيو وڃي ته گهڻن ئي سببن جي ڪري منهنجو ڊينمارڪ ۾ رهڻ خطري کان خالي نه آهي ۽ ڪو به خطرو پيدا ٿي سگهي ٿو جيڪو انگلستان کي به نقصان پهچائي سگهي ٿو. ان لاءِ هن خط کي پڙهندي ئي فورن هيملٽ جو سَر قلم ڪيو وڃي. هڪ منٽ به انتظار ڪرڻ جي ضرورت نه آهي.
هُريشيو: ڇا هو ممڪن آهي؟
هيملٽ: جيڪڏهن توکي يقين نه اچي ته هن خط کي پڙهه.
هُريشيو: مون کي توهان تي يقين آهي.
هيملٽ: جڏهن مون اهو ڏٺو ته مان سازش جي ڄار ۾ گهيريل آهيان ته ڪجهه ڪرڻ کان پهرين منهنجي دماغ ۾ هڪ ترڪيب آئي، مان ويهي لکڻ شروع ڪري ڇڏيو ۽ وڏو ئي خوش خط لکيو. پهرين مان ايئن سوچيندو هيس ته ڪنهن به طرح کان خوش خط لکڻ ليکڪن ۽ نقل نويسن جي حيثيت هوندي جيڪي ويچارا اجوري جي خاطر ايئن ڪندا آهن، خوش خط نويسي وڏو ڪم ڪيو. توکي خبر آهي مان ان خط ۾ ڇا لکيو هيو؟
هُريشيو: ڇا منهنجا پيارا شهزاده؟
هيملٽ: بادشاهه جي طرف کان دوستي ۽ اتحاد جو پيغام ته انگلستان ان جو وفادار خراج گذار آهي. انهن جي وچ ۾ هيمشه دوستي ۽ محبت آهي ۽ اهڙيون گهڻيون ئي سٺيون سٺيون ڳالهيون لکيون ۽ آخر ۾ اهو لکي ڇڏيو ته خط کڻي اچڻ واري جو سِر بغير هڪ لفظ به چوڻ ۽ ٻڌڻ جي ڌڙ کان الڳ ڪيو وڃي.
هُريشيو: توهان ان خط تي مُهر ڪيئن لڳائي؟
هيملٽ: ان ۾ به خدا منهنجي مدد ڪئي. منهنجي ٻٽون ۾ منهنجي پيءُ جي منڊي پئي هئي. جيڪا ڊينمارڪ جي مُهر لاءِ ٺهي هئي. خط کي صحيح طرح سان موڙي ان تي اها مُهر لڳائي ڇڏي ۽ خط کي احتياط سان اتي ئي رکي ڇڏيو. جتان پهريون خط کنيو هيو. ٻئي ڏينهن اسان جي سامونڊي لڙائي ٿي. ان کان پوءِ ته تون ڄاڻين ٿو ته ڇا ٿيو هيو.
هُريشيو: پوءِ ته روزين ۽ گِلڊن ته ماريا ويا هوندا.
هيملٽ: صحيح آهي منهنجي دل تي ان جو ڪوبه اثر نه آهي. هي سازش انهن جي ئي ٺاهيل هئي. سڀ ڪجهه ڄاڻيندي به پنهنجي مرضي سان ان خط کي کڻي وڃي رهيا هئا. جڏهن ڪير ٻن دشمنن جي تلوار جي وچ ۾ ايندو آهي ته ان جو اهو ئي انجام ٿيندو آهي.
هُريشيو: اُف! هي ڪهڙو بادشاهه آهي؟
هيملٽ: ٻڌائي هاڻي تون منهنجي باري ۾ ڇا ٿو سوچين جنهن منهنجي شهنشاهه پيءُ کي ماريو. ماءُ کي ڇني ورتو. شاهي تخت ۽ منهنجي وچ ۾ اچي مون کان تخت ڇني ورتو. ان ڪم بخت جي ذلالت جو ڪو حساب نه ٿو ٿي سگهي. اڃان به مون کي سُڪون نه مليو آهي. مان هن جا هٿ ڪٽرائي ڇڏيندس ۽ هن جي هر بُرائي جو نتيجو ڏيکاريندس.
هُريشيو: هاڻي هن کي جلدي ئي معلوم ٿي ويندو ته انگلستان ۾ ان جي سازش جو ڪهڙو نتيجو ٿيندو.
هيملٽ: ها، هي سڀ جلدي معلوم ٿي ويندو ته ان ۾ منهنجو هٿ آهي. انسان جي زندگي ته صرف هڪ لمحي ۾ تباهه ٿي سگهي ٿي پر مون کي افسوس آهي. هُريشيو ته مان لائرٽس سان بُرو سُلوڪ ڪيو. مان پاڻ کي وساري ويٺو هُيس ۽ هن جي غم کي بلڪل وساري ويٺو هيس. مان هن کي وڏي کان وڏو انصاف ڏيندس، پر مون کان هن جو غم اظهار برداشت نه ٿيو هيو ۽ ايتري ڪاوڙ اچي وئي.
هُريشيو: خاموش ٿيو ڪوئي اچي رهيو آهي.
(نوجوان درٻاري اوسرڪ ايندو آهي)
اوسرڪ: مان توهان کي ڊينمارڪ ۾ واپس اچڻ تي ڀليڪار ڪيان ٿو. عاليجناب شهزاده.
هيملٽ: مان توهان جو شڪريو ادا ڪيان ٿو. جناب (هُريشيو سان) هوريشيو ڇا تون پاڻي جي هن مکي کي سڃاڻين ٿو؟
هُريشيو: نه حضور.
هيملٽ: پوءِ ته تون وڏو خوش قسمت آهين. ڇو ته ان کي ڄاڻڻ به گناهه آهي. ان وٽ ڏاڍيون زمينون ۽ جڳهيون آهن ۽ جنهن جانور وٽ گهڻي دولت هجي، اهو بادشاهه جو منظور نظر ٿي ويندو آهي. هي ڪانءُ آهي رڙيون ڪندو ڦرندو آهي. ڌوڙ ۽ مٽي لڳائي گهمندو آهي.
اوسرڪ: حضور وٽ جيڪڏهن وقت هجي ته مان حضور شهنشاهه جو پيغام ڏيڻ چاهيان ٿو.
هيملٽ: مان ضرور ٻڌندس. پهرين توهان پنهنجي ٽوپي ٺيڪ جڳهه تي رکو مٿو ان جي لاءِ ئي هوندو آهي.
اوسرڪ: ان جي لاءِ حضور، جي تمام گهڻي مهرباني. هن وقت ڏاڍي گرمي ٿي رهي آهي.
هيملٽ: توهان يقين ڪيو، هن وقت ڏاڍي ٿڌ آهي. ڇو ته هوا اُتر طرف کان لڳي رهي آهي.
اوسرڪ: ها ٿوري گهڻي سردي به آهي. حضور
هيملٽ: پر، منهنجي خيال ۾ گرمي ٿي رهي آهي.
اوسرڪ: ڏاڍي گهڻي حضور. ايتري گرمي ٿي رهي آهي، جو جنهن جو ڪو حساب ناهي. حضور شهزادي، بادشاهه سلامت فرمايو آهي ته انهن توهان تي پورو يقين رکندي هڪ تمام وڏي زميواري ڏئي ڇڏي آهي ۽ اها هي آهي ....
هيملٽ: مون توهان کي ڇا چيو هيو ياد ڪيو (هيملٽ هن کي ٽوپي پائڻ جو اشارو ڪندو آهي)
اوسرڪ: نه حضور. مان پنهنجي آرام لاءِ ٽوپي مٿي تان لاٿي آهي. لائرٽس درٻار ۾ اچي ويو آهي. حضور! ۽ يقين ڪيو هو هڪ نهايت ئي شريف انسان آهي، ان ۾ تمام گهڻيون خوبيون آهن، جيڪي سماج ۾ ممتاز حيثيت رکنديون آهن. هو عام ماڻهن جي وچ ۾ هڪ اهم شخصيت رکي ٿو ۽ توهان ان سان ملي ان ۾ هڪ نيڪ انسان ڏسندو.
هيملٽ: توهان بلڪل ٺيڪ فرمائي رهيا آهيو، جناب. مون کي خبر آهي ته ان ۾ ايتريون خوبيون آهن، جو انهن کي شمار ڪندي عقل چڪرائجي ويندو ۽ اهو به آهي ته ان جي خوبين جو ڪير به مقابلو نه ٿو ڪري سگهي، پوءِ اهو ايترو عظيم انسان ڇو نه هجي هو انتهائي نيڪ شخص آهي. ان جي برابري ڪرڻ صرف ان جي پاڇي جي همسري ٿي سگهي ٿي. ان کان وڌيڪ ڪجهه به نه.
اوسرڪ: حضور، صحيح فرمائي رهيا آهيو.
هيملٽ: پر، هن وقت ان جو ذڪر ڇيڙڻ جو مطلب ڇا آهي. اسان جهڙن ڪريل ماڻهن جي وچ ۾ ان جي ڪابه ڳالهه نه ٿيڻ گهرجي.
اوسرڪ: توهان ڇا چئي رهيا آهيو. حضور
هُريشيو: ٻي جي زبان ۾ ٻڌي ڪري به توهان نه سمجهي سگهيوَ. ڇو جناب ڇا توهان واقعي نه سمجهو؟
هيملٽ: ان جي تعريف جي هن وقت ڇا ضرورت آهي؟
اوسرڪ: لائرٽس جي؟
هُريشيو: هن جي لفظن جو خزانو خالي ٿي چڪو آهي ۽ هن جا سونهري لفظ خرچ ٿي چڪا آهن.
هيملٽ: هن جا جناب؟
اوسرڪ: توهان شايد سمجهي ويا هوندوَ.
هيملٽ: بهتر آهي ته توهان ايئن سمجهو هجي، پر يقين آهي. آخر توهان کي چوڻو ڇا آهي؟
اوسرڪ: مان ان جي متعلق ڪجهه نه ٿو چئي سگهان، پر اهو ڄآڻان ٿو ته انسان جڏهن پنهنجو مقابلو ڪنهن ٻي سان ڪندو آهي ته ان کي پاڻ ۾ وڌيڪ خوبيون نظر اينديون آهن ۽ پنهنجي خوبين سان ٻين کي ڄاڻي سگهي ٿو.
هُريشيو: ڇا مطلب؟
اوسرڪ: منهنجو مطلب آهي. حصور هو جنگ جي فن ۾ بي مثل آهي. ان تمام وڏي شهرت حاصل ڪري ورتي آهي.
هيملٽ: هن جا ڪهڙا فن آهن؟
اوسرڪ: خنجر ۽ تلوار.
هيملٽ: هو صرف ٻئي هٿيار ڄاڻي ٿو. ٺيڪ آهي، مڃي ٿا وٺون ۽ اڳتي ٻڌائي.
اوسرڪ: بادشاهه ڇهه وهشي گهوڙن کي مقابلي تي لڳائي ڇڏيو آهي ۽ ان جي مقابلي تي ان ڇهه فرانسيسي تلوارن ۽ خنجرن جو مقابلو ڪيو آهي. ان ۾ ٽي فيتا ڏاڍا خوبصورت آهن. انهن تي ڏاڍو نازڪ ڪم ٿيل آهي. ان جا رنگ بلڪل تلوارن جي مياڻ جي رنگ سان ملن ٿا.
هيملٽ: فيتن مان تنهنجو ڇا مطلب آهي؟
اوسرڪ: فيتو ان کي چوندا آهن، جنهن ۾ تلوار لٽڪائبي آهي.
هيملٽ: پوءِ بهتر هي هيو ته تون توبن جو ذڪر ڪرين ها. ڇو ته انهن فيتن کان اسان توبون به کڻي وڃي سگهون ٿا. پر ڇهه وهشي گهوڙا ۽ انهن جي مقابلن ۾ ڇهه فرانسيسي تلوارون ۽ انهن جي وچ ۾ فيتا، ان جو مطلب اهو آهي ته ڊينمارڪ ۽ فرانس وارن جي وچ ۾ شرط لڳي وئي آهي، پر هي مقابلو ڇو ٿي رهيو آهي؟
اوسرڪ: بادشاهه ٻارنهن وارن جي شرط لڳائي آهي. توهان جي ۽ ان جي وچ ۾، ۽ بادشاهه کي يقين آهي ته ٻارنهن مان ٽن وارن کان وڌيڪ توهان تي نه ٿو ڪري سگهي ۽ توهان ان تي نوَ وار ڪري پنهنجي فتح جو جهنڊو بلند ڪندوَ. بادشاهه جلدي ئي هي مقابلو ڪرائڻ چاهي ٿو ۽ توهان جي جواب جو انتظار ڪري رهيو آهي.
هيملٽ: جيڪڏهن مان جواب ۾ انڪار ڪري ڇڏيان ته مقابلي لاءِ تيار آهيو؟
اپسرڪ: جواب مان منهنجو مطلب هي آهي ته ڇا توهان مقابلي لاءِ تيار آهيو؟
هيملٽ: اڇا - هينئر ته مان هن ڪمري ۾ گهمڻ چاهيان ٿو، جيڪڏهن اها بادشاهه جي مرضي آهي ته ان کي چئو تلوارون ٺيڪ ڪرائي، جيڪڏهن بادشاهه جي اها ئي خواهش آهي ۽ هُو شخص به تيار آهي ته مان فتح حاصل ڪرڻ جي پوري ڪوشش ڪندس، پر جيڪڏهن شڪست ٿي ته بدناميءَ سان گڏ و گڏ جسم تي زخم به هوندا.
اوسرڪ: ڇا مان ايئن ئي وڃي چوان؟
هيملٽ: ان ۾ جناب توهان پنهنجي طرف کان ڪجهه مونجهارو نه ڪجو.
اوسرڪ: مان حضور جو وفادار خادم آهيان.
هيملٽ: مان به توهان جو خادم آهيان (اوسرڪ هليو وڃي ٿو) هي به خود پنهنجي منهن پنهنجي واکاڻ ڪندو آهي ۽ ٺيڪ ئي آهي. ان جي تعريف ٻيو ڪير ٿو ڪري سگهي.
هُريشيو: خوشيءَ مان ڀڄندو سڄو احوال ٻڌائڻ وڃي رهيو آهي.
هيملٽ: هي پيدائشي بي وقوف آهي. ان کي کير سان گڏ بي وقوفي پياري وئي آهي. هي انسان هجڻ جي بجاءِ شاهي ڪارڪن وڌيڪ بهتر آهي. جيڪو صرف فضول ڳالهيون ڪري پنهنجي بي وقوفي ڏيکاريندو رهندو آهي. انهن درٻارين سان ٿوري به سختي ڪري سڄو راز حاصل ڪري سگهجي ٿو.
(هڪ امير داخل ٿيندو آهي)
امير: شهزاده! عالي جناب اوسرڪ جي ذريعي توهان کي ڪجهه پيغام ڏنو هو. هن وڃي هي چيو ته توهان وڏي ڪمري ۾ ملندوَ. انهن توهان کان معلوم ڪيو آهي ته ڇا توهان لائرٽس جي مقابلي جي لاءِ هينئر تيار آهيو يا ڪجهه مُهلت گهرجيوَ؟
هيملٽ: جيڪڏهن بادشاهه جي اها ئي مرضي آهي ته مان هينئر تيار آهيان، پر جيڪڏهن مان پنهنجي صحت صحيح محسوس نه ڪئي ته مان مقابلو نه ٿو ڪري سگهان.
امير: شهنشاهه بادشاهه، راڻي ۽ سڀ ماڻهو اچي رهيا آهن.
هيملٽ: اهي ته ٺيڪ وقت تي آيا آهن.
امير: راڻي صاحبه جي خواهش آهي ته توهان مقابلي کان پهرين لائرٽس سان سٺو سُلوڪ رکجو.
هيملٽ: انهن سٺو ئي ڪيو جو هدايت ڪري ڇڏي.
هُريشيو: توهان مقابلو هارائي ويندوَ. شهزاده
هيملٽ: مون کي ان جي پرواهه نه آهي. جيترو هو فرانس ۾ رهيو آهي، مون مستقل مشق ڪئي آهي، مان مقابلو کٽي ويندس، پر توکي ناهي معلوم ته منهنجي دل ڪيتري غمگين آهي. بهرحال ان سان ڪوئي مطلب ناهي.ڍهوريشيو: نه حضور.
هيملٽ: هي بي وقوفي آهي. هن طرح جا بهانا عورتن کي ئي سونهندا آهن.
هُريشيو: پر جيڪڏهن توهان جي طبيعت هن وقت موزون ناهي ته مقابلو ملتوي ڪري ڇڏيو. مان چئي ڇڏيندس ته توهان جي طبيعت ٺيڪ نه آهي.
هيملٽ: مان ان بدشگونين جو قائل نه آهيان ۽ آخري وقت تائين ان کي فضول ئي سمجهندو رهندس. موت هڪ ڏينهن جو ساٿي آهي، نه هو پنهنجي وقت کان هڪ لمحو اڳ اچي سگهي ٿو ۽ نه بعد. تياري ٿي چڪي آهي پر انسان کي خبر ناهي هوندي ته ان کي ڪڏهن دنيا کان وڃڻو آهي، پوءِ ان جي لاءِ رنج ڪهڙو؟
(بادشاهه، راڻي، لائرٽس، معزز شخص، اوسرڪ ۽ خادم شراب جي صراهين سان گڏ اچن ٿا)
بادشاهه: اچ هيملٽ! هن سان گڏ هٿ ملايو(بادشاهه، هيملٽ جو هٿ لائرٽس جي هٿ ۾ ڏيندو آهي)
هيملٽ: (لائرٽس سان) مون کي معاف ڪري ڇڏيو، دوست! مان توهان سان وڏي غلطي ڪئي پر هڪ شريف انسان سمجهي توهان کان معافي وٺي رهيو آهيان. هي تمام حاضرين ڄاڻن ٿا ۽ تون به ٻڌو آهي ته مون کي ڪهڙي طريقي سان سزا ملي رهي آهي، مون جيڪو ڪجهه ڪيو ان سان تنهنجي عزت ۽ وقار کي ڌڪ پهتو آهي، پر مان پنهنجي ڪئي جو قبول ڪيان ٿو، پر هي سڀ منهنجي پاڳل پڻي جي حالت ۾ ٿيو آهي. ڇا ان کان پهرين هيملٽ لائرٽس کي ڪڏهن ڏني هئي؟ هيملٽ ڪڏهن ايئن نه ڪيو هيو، پر هيملٽ پنهنجو پاڻ کي وڃائي چڪو آهي ۽ ان وڃايل هيملٽ لائرٽس کي صدمو پهچايو آهي. ان وقت هن جي اندر هيملٽ موجود نه هيو. هيملٽ وساري ويهندو آهي ته هن ڇا ڪيو هيو؟ هيملٽ جي ديوانگي هيملٽ جو سڀ کان وڏو دشمن آهي، مان هنن تمام حضرات جي سامهون پنهنجي غلطي جي معافي جو درخواستگزار آهيان. جيڪڏهن توکي منهنجي ذات کان ڪوئي صدمو پهتو آهي ته هي سمجهي وٺجان ته تنهنجي ڀاءُ توسان بدسلوڪي ڪئي آهي.
لائرٽس: جيتري قدر منهنجي جذبات جو تعلق آهي، مان مطمعين آهيان، پر منهنجي بدلي جي باهه ان وقت تائين ٿڌي نه ٿي ٿي سگهي، جيستائين هي تمام ويٺل بزرگ مون کي ان ڳالهه جو يقين ڏيارين ته منهنجو وڃايل وقار واپس ملي سگهي ٿو. تڏهن مان توهان سان سمجهوتو ڪندس. تنهنجي ان محبت جو قدر ڪيان ٿو.
هيملٽ: مان ان کي مڃي ٿو وٺان ۽ هاڻي هي ٻه ڀائرن جي وچ ۾ ٿيڻ وارو دوستاڻو مقابلو آهي. هلو تيار ٿي وڃو.
لائرٽس: مون کي به تلوار کڻڻ ڏيو.
هيملٽ: مان توهان کان ڏاڍو ڪمزور آهيان لائرٽس ۽ تو جهڙي فن جي ماهر جي مقابلي ۾ بلڪل اناڙي آهيان. تنهنجو ۽ منهنجو مقابلو بلڪل ايئن ئي آهي، جيئن انڌيري رات ۾ ستاري جي چمڪ ۽ زمين.
لائرٽس: توهان منهنجو مذاق اڏائي رهيا آهيو. شهزاده
هيملٽ: نه؛ مان هن هٿ جو قسم کڻان ٿو.
بادشاهه: اوسرڪ هننن کي تلوارون ڏيو. پُٽ هيملٽ تون اسان جي شرط ڄاڻين ٿو.
هيملٽ: تمام چڱي طرح عاليجناب. توهان ڏاڍي ڪمزور شرط لڳائي آهي.
بادشاهه: مون کي ذري جو به فڪر ناهي ڇو ته توهان ٻنهي کي تمام سُٺي طرح سڃاڻيان ٿو. ها هن کي ٿوري وڌيڪ مهارت آهي، اهو سوچي رهيو آهيان.
لائرٽش: هي ڏاڍي ڳوري آهي. مون کي ٻي تلوار ڏيو.
هيملٽ: هي مون کي پسند آهي. هنن تلوارن جي ڊيگهه ڇا برابر نه آهي؟
(مقابلي تي ٻئي اچن ٿا)
اوسرڪ: جي ها. شهزاده
بادشاهه: (خادمين سان) ميز تي شراب جا پيالا رکي ڇڏيو. جيڪڏهن هيملٽ پهريون ۽ ٻيو وار کٽي وڃي ۽ ٽيون وار به ڪري ڇڏي ته توبچين کي توبون هلائڻ جو حڪم ڏئي ڇڏجو. هيملٽ جي ڪري جام محبت پيئنداسين ۽ پيالي ۾ اسان اهڙو هيرو وجهي ڇڏينداسين ته ڊينمارڪ جي بادشاهن جي چئن نسلن به پنهنجي تاج ۾ نه استعمال ڪيو هوندو. مون کي پيالا ڏيو ۽ نقارا وڄائڻ وارن کي چئي ڇڏيو ته حڪم ڏيندي ئي ڪم شروع ٿي وڃي ۽ باجا وڄندي ئي اهڙيون توبون هلايون وڃن جو انهن جي آواز سان زمين ۽ آسمان ڊڄي وڃن. هاڻي بادشاهه هيملٽ جو جام صحت پيئندو آهي. اچو شروع ڪيو ۽ منصب حضرات پنهنجون اکيون هوڏانهن رکو.
هيملٽ: (لائرٽس سان) اچو جناب.
لائرٽس: اچو. شهزاده
(ٻئي وڙهڻ شروع ڪن ٿا)
هيملٽ: هڪ .
لائرٽس: نه
هيملٽ: (اوسرڪ سان) فيصلو.
اوسرڪ: هڪ وار - هڪ ڏاڍو شاندار وار.
لائرٽس: اڇا؛ پوءِ شروع ڪيو.
بادشاهه: ترسو - مون کي شراب ڏيو. هيملٽ تنهنجي پيالي ۾ هي موتي وڌو وڃي ٿو ۽ اسان توهان جو جام صحت پيئون ٿا.
(باجو وڄي ٿو ۽ توب هلائي وڃي ٿي)
هي پيالو هيملٽ کي ڏيو.
هيملٽ: پهرين مان هي مقابلو ڪندس ۽ ان کي ايتري تائين اتي رکيو وڃي. اچو (هو وري مقابلو ڪن ٿا) ٻيو وار، چئو هاڻي ڇا ٿا چئو؟
لائرٽس: مان مڃان ٿو.
بادشاهه: اسان جو پُٽ ضرور کٽيندو.
راڻي: ويچارو ٿڪجي ڏڪي رهيو آهي. هيڏانهن اچ هيملٽ منهنجو رومال وٺي پنهنجي پيشاني اگهي ڇڏ. راڻي تنهنجو جام صحت پِي رهي آهي. هيملٽ
هيملٽ: منهنجي پياري ماءُ.
بادشاهه: گِرٽيوڊ! ان کي نه پيئو.
راڻي: مان ضرور پيئندس. عاليجناب! مون کي معاف ڪري ڇڏجو.
(هي اهو پيالو پيئندي آهي، جيڪو هيملٽ لاءِ هيو)
بادشاهه: (پاڻ سان) ان پيالي ۾ زهر هيو پر هاڻي ته ڏاڍي دير ٿي چڪي آهي.
هيملٽ: مان ان کي هينئر نه پيئندس امان! ڪجهه دير کان پوءِ پيئندس.
راڻي: (هيملٽ سان) اچ مان تنهنجي چهري تان پگهر اگهان.
لائرٽس: (بادشاهه سان) عالي جناب! هاڻي مان هن تي وار ڪندس.
بادشاهه: (لائرٽيس سان) اسان کي ان جي پرواهه ناهي، اسان کي هن جي فتح جي پوري اميد آهي.
لائرٽس: (پاڻ سان) منهنجي دل ڏڪي رهي آهي.
هيملٽ: اچ لائرٽس – ٽيون مقابلو به ٿي وڃي، پر تون ته تماشو ڪري رهيو آهين. ٿوري پنهنجي پوري مهارت ڏيکاريو. مون کي ته اڃان تائين هي محسوس ٿي رهيو آهي، تون مون سان مذاق ڪري رهيو آهين.
لائرٽس: توهان ايئن چئي رهيا آهيو؟ ته پوءِ اچو.
(وري مقابلي تي اچي وڃن ٿا)
اوسرڪ: اڃان تائين ڪوئي وار ناهي ٿيو.
لائرٽس: (هيملٽ سان) هاڻي سنڀاليو هن کي.
(لائرٽس، هيملٽ کي زخمي ڪري ڇڏيندو آهي، ٻئي وڙهن ٿا تلوارون مٽجي وڃن ٿيون. هيملٽ، لائرٽس کي زخمي ڪري ڇڏيندو آهي)
بادشاهه: هنن کي الڳ ڪيو، هي بي هوش ٿي ويا آهن.
هيملٽ: نه، ٻيهر اچ (لائرٽس سان)
(راڻي هيٺ ڪري پوي ٿي)
اوسرڪ: او! هيڏانهن راڻي کي ڏسو.
هُريشيو: هي ٻئي رت ۾ وهنجي ويا آهن. توهان کي ڇا ٿيو شهزاد؟
اوسرڪ: توهان کي ڇا ٿيو لائرٽس؟
لائرٽس: مان پنهنجي ڄار ۾ پاڻ ئي ڦاسي پيس. اوسرڪ! پاڻ کي ڦاسائڻ لاءِ مان جنگي جهرڪي وانگر بي وقوفي ڪئي ۽ مان پنهنجي زهر سان پاڻ مارجي ويس.
هيملٽ: راڻي کي ڇا ٿيو؟
بادشاهه: هوءِ تنهنجو رت ڏسي بيهوش ٿي وئي آهي.
راڻي: نه نه؛ شراب شراب اي منهنجا پيارا هيملٽ شراب شراب ۾ مون کي زهر ڏنو ويو آهي.
هيملٽ: هي ڪميڻو پڻو! تمام دروازن کي بند ڪري ڇڏيو ۽ ان ڪم بخت جو پتو لڳايو.
لائرٽس: هو هتي ئي آهي. هيملٽ! هاڻي تون به گهڻي دير تائين زندهه نه رهندين. دنيا جي ڪابه طاقت توکي بچائي نه ٿي سگهي ۽ ٿوري دير ۾ تون به ختم ٿي ويندين. هي زهر ۾ ڀڳل تلوار تنهنجي هٿ ۾ آهي. مان خود پنهنجي سازش جو شڪار ٿي ويس. ڏس هاڻي مان به ڪري رهيو آهيان ۽ وي ڪڏهن به اُٿي نه سگهندس. تنهنجي ماءُ کي زهر ڏنو ويو. مان هاڻي وڏيڪ نه ٿو ڳالهائي سگهان، پر سڄي بادشاهه جي سازش آهي ۽ اهو ئي ڏوهي آهي.
هيملٽ: هن زهريلي تلوار جي نوڪ جو اڃان ڪم رهيل آهي.
سڀ ماڻهو: بغاوت - بغاوت (هيملٽ بادشاهه جي جسم ۾ تلوار ٽنبي ڇڏي ٿو)
بادشاهه: اڙي! مون کي بچايو. دوستو! اڇان مون کي ٿورو زخم لڳو آهي.
هيملٽ: تون اتي ئي موجود هيئن شيطان. قاتل ڊينمارڪ جا ذليل انسان. هاڻي تون پنهنجي ڪيفري ڪردار کي پاتو. وٺ پنهنجو انعام وٺ ۽ منهنجي ماءُ سان گڏ و گڏ وڃ.
(بادشاهه مري وڃي ٿو)
لائرٽس: هن سان ڏاڍو مناسب سلوڪ ٿيو. ان پاڻ ئي شراب ۾ زهر وڌو هو. پيارا“ هيملٽ مون کي معاف ڪري ڇڏ. منهنجي ۽ منهنجي پيءُ جي موت جي زميداري توتي نه آهي ۽ نه ئي تنهنجي موت جي زميواري مون تي آهي.
(لائرٽس مري وڃي ٿو)
هيملٽ: خداهن کي معاف ڪري. مان به هاڻي وڃي رهيو آهيان. مان مري رهيو آهيان. هُريشيو! اي! قاتل رحم هاڻي رخصت. منهنجي ڪهاڻي ٻڌڻ وارو مان ڏسي رهيو آهيان ته .... ته توهان جو چهرو ڦڪو ٿي ويو آهي ۽ توهان ڏڪي رهيا، پر منهنجو وقت اچي ويو آهي. موت جا تاريڪ هٿ مون کي گرفتار ڪرڻ لاءِ وڌي رهيا آهن. مان توهان کي ڪجهه چوڻ چاهيس پئي پر، چئي نه ٿو سگهان. هُريشيو مان مري ويندس، تون زنده رهندين ۽ منهنجي ڪهاڻي سڀني کي ٻڌائي ڇڏجان ته جيئن ماڻهو منهنجي طرف کان نامطمعين نه رهن.
هُريشيو: هن تي يقين نه ڪيو. مان رومن هجڻ کان وڌيڪ ڊينمارڪ جو آهيان. اڃان هن ۾ ٿورو زهريلو شراب باقي آهي.
هيملٽ: تون هڪ بهادر انسان آهين. هي پيالو مون کي ڏي ۽ قسم کڻي چوان ٿو ته مان ئي هن کي پيئندس. منهنجا پيار هُريشيو! جيڪڏهن تون به دنيا مان هليو ويئن ته منهنجي دامن تي آيل داغن کي ڪير مٽائيندو. تو وٽ هڪ مضبوط دل آهي ۽ جيڪڏهن مون سان محبت اٿئي ته پنهنجي دل مان مرڻ جو خيال ڪڍي ڇڏ ۽ دنيا کي منهنجي ڪهاڻي ٻڌائي ڇڏجان.
(پري کان گوڙ ٿئي ٿو ۽ توبن جو آواز اچي ٿو)
اوسرڪ: نوجوان فارٽن براس پولينڊ کي فتح ڪري اچي رهيو آهي ۽ انگلستان جي سفيرن کي سلامي ڏياري رهيو آهي.
هيملٽ:مان ختم ٿي رهيو آهيان، هُريشيو! منهنجي رت ۾ ڦهليل زهر ايتري مهلت نه ڏيندو جو مان انگلستان جي ڪا خبر ٻڌي سگهان، پر مان مستقبل جي باري ۾ هي چئي سگهان ٿو ته هتان جو بادشاهه فارٽن براس ٿيندو. ان کي چئي ڇڏجان ته مرڻ وقت مان هي پيغام ڏنو هيو ۽ گڏ و گڏ هي سڀ حادثا به ٻڌائي ڇڏجان. هاڻي مان ڪجهه نه ٿو ڳالهائي سگهان.
(هيملٽ مري وڃي ٿو)
هُريشيو: اُف .... هڪ تمام وڏو انسان هن دنيا مان هليو ويو. خدا حافظ! پيارا شهزادا! فرشتا تنهنجي سُڪون لاءِ نغما ڳائيندا، پر هي نغارن جو آواز ڇو وڌندو اچي رهيو آهي.
(فارٽن براس ۽ ان سان گڏ برطانوي سفير ۽ ٻيا ماڻهو اچن ٿا)
فارٽن براس: هي ڪهڙو منظر آهي؟ ڪٿي آهي اهو منظر جنهن جي متعلق مون هينئر ٻڌو آهي.
هُريشيو: ڇا توهان اهو منظر ڏسڻ چاهيو ٿا؟ جيڪڏهن خوف ۽ حراس جو منظر توهان ڏسڻ چاهيو ٿا ته ڏسو هي سڀ ڪجهه ڏسي ڇڏيو.
فارٽن براس: ايترن لاشن جو ڍير! ايڏو مغرور موت معلوم ٿئي ٿو ته مان هنن سان وڏي بيرحمي ڪئي آهي ۽ هڪ ئي وار ۾ هنن سڀني کي پنهنجي ٻانهن ۾ ڇڪي ورتو آهي.
پهريون سفير: ڪيڏو ڀيانڪ نظارو آهي. اسان جنهن ڪنن کي هي پيغام ٻڌائڻ آيا هياسين، اهي پهرين ئي سمهي چڪا آهن. هنن کي چئي ڇڏيو ته توهان جي حڪم جي تعميل ٿي وئي آهي. روزين ڪِريٽس ۽ گِلڊن کي ختم ڪيو ويو آهي، پر هاڻي ڪير ان جو شڪريو ادا ڪندو.
هُريشيو: جيڪڏهن هو زندهه به هجي ها ته شڪريه ادا ڪرڻ جي قابل نه هيو. ڇو ته هن انهن جي موت جو حڪم نه ڏنو هيو، پر توهان ٺيڪ وقت پولينڊ ۽ انگلستان کان هتي اچي ويوَ. لاشن کي ڪنهن اوچي مقام تي رکڻ جو حڪم ڏيو ۽ مان دنيا کي هن حادثي جي خبر ٻڌائيندس ۽ توهان به هن گنهگار، قاتل ۽ غير فطري ڪم ڪرڻ واري بادشاهه جي ڪمائي ٻڌجو ۽ توهان کي ان ۾ هن غلط قتل جي به خبر ملندي ته روزين ۽ گِلڊن ڪيئن پنهنجي ئي سازش جو شڪار بڻجي ويٺا. توهان کي هن قتل جي به سازش جو احوال معلوم ٿيندو. هي سڀ خبرون مان توهان کي بلڪل صحيح ڏيندس.
فارٽن براس: ته پوءِ اسان کي ان لاءِ تيار ٿي وڃڻ گهرجي. ماڻهن کي گهرايو وڃي ۽ جيڪو ڪجهه به مون کي اڄ منهنجي قسمت بخشيو آهي ۽ هي حڪومت ڏني آهي. مون کي ان جو صدمو آهي. اڄ هي تخت منهنجي حوالي ڪيو وڃي ٿو. ان ۾ ٿورو گهڻو منهنجو حق ضرور آهي، جيڪو مون کان کسيو ويو هيو.
هُريشيو: ان جو سبب مان توهان کي ٻڌائيندس. مان دلين تي حڪمراني ڪرڻ واري شهزادي جي سڀني ڳالهين کان توهان کي آگاهه ڪندس. اسان کي هاڻي انهن ڪمن ۾ جلدي ڪرڻ گهرجي ته ماڻهن جا دماغ سُڪون حاصل ڪن، نه ته ممڪن آهي ته انهن جو جوش وڌي وڃي ۽ وڌيڪ مصيبتون اچي وڃن.
فارٽن براس: چار ڪپتان – هيملٽ جي لاش کي اسٽيج تي رکي ڇڏيو. هن جو جنازو هڪ بهادر سپاهي جي لاش وانگر باعزت کنيو ويندو. هن جي اندر هڪ شهنشاهه جون پوريون خوبيون موجود هيون. هن جي لاش جي سامهون شاهي فوج جو مارچ ٿيندو ۽ نعرا لڳايا ويندا. ٻين لاشن کي به کڻو. هي ته هڪ ميدان جنگ جهڙو منظر آهي ۽ ڪيڏي ڀيانڪ فضا آهي. سپاهين کي حڪم ڏيو ته هو لاشن جي احترام ۾ توبن جي سلامي ڏين.
(لاشن جي سامهون فوجي مارچ ٿئي ٿو. لاشَ گڏ کنيا وڃن ٿا ۽ توبن جي سلامي ڏني وڃي ٿي.)