پنهنجي پاران
1998ع ۾ مان جڏهن نوجوانن جي هڪ ڪانفرنس ۾ شرڪت لاءِ ايسٽ برلن (جرمني) ويو هوس ته مونکي اُتي ڏکڻ آفريڪا جي اي اين سي جي نوجوانن جي وڏي انگ ۾ شرڪت نظر آئي. ان کانسواءِ هزارين تصويرن جي نمائش لڳائي وئي هئي، جنهن ۾ ڏيکاريو ويو هو ته ڪيئن نه آزادي جي تحريڪ ۾ ڌرتي ڌڻين کي ماريو پيو وڃي. تشدد، چچريل لاش، ڦاسي ڏنل لاش ۽ گرفتار اڳواڻن ۽ ڪارڪنن جون تصويرون هيون. مون ڪافي غور سان انهن تصويرن کي ڏٺو هو ڏکڻ آفريڪا جي مزاحمتي تحريڪ جي روح روان عظيم انقلابي ڪردار نيلسن منڊيلا ۽ سڄي ڏکڻ آفريڪا جي جدوجھد کان متاثر ٿيس. مون نيلسن منڊيلا جي ڪتاب Long walk to Freedom (آزاديءَ جو ڊگھو سفر) جو تفصيلي جائزو ورتو ۽ پوءِ طئي ڪيو ته نيلسن منڊيلا سندس ساٿين جي تاريخي جدوجھد ۽ ڪردار کان سنڌ جي نوجوانن کي واقف ڪريان.
قومي ڪارڪنن کي اهو پڻ محسوس ڪرائجي ته آفريڪا اندر رياستي ڏاڍ ۽ سنڌ اندر رياستي ڏاڍ ۽ نسل پرستي ۾ ڪو خاص فرق ناهي.
آفريڪا جي قومي تحريڪ ڪيئن ڏاهپ ۽ بهادري سان ذلتن مان ڇوٽڪارو حاصل ڪيو.
سنڌ ۾ ايئن ڇو ناهي؟ سنڌ جي قومي تحريڪ آفريڪا جي آزادي جي تحريڪ کان ڇو نٿي سکي؟
مان پڪ سان چوان ٿو ته سنڌ جي قومي تحريڪ جي ڪارڪنن جو وڏو حصو ڏکڻ آفريڪا جي آزادي جي تحريڪ کان بنهه واقف ناهي انهن جو ڏوهه آهي يا اڳواڻن کين جاهل رکيو آهي.
ان ڪري مون نيلسن منڊيلا جي ڪتاب ۽ ٻين ڪتابن ۽ رپورٽن مان گھري اڀياس ذريعي تحريڪ جا مُک نقطا ۽ جدوجھد ۽ ڪردارن کي ظاهر ڪيو آهي. ساڳي وقت سنڌ جي قومي تحريڪ جو به اُن تحريڪ سان تقابلي جائزو ورتو آهي.
هڪ سال اڳ لکيل ڪتاب وسيلن جي کوٽ سبب دير سان شايع ٿي رهيو آهي.
منهنجي سياسي ڪارڪن جي حيثيت ۾ سنڌ سان محبت سبب هي پورهيو ٿيو آهي مان چاهيان ٿو ته سنڌ جي قومي تحريڪ هر حال ۾ نئين رنگ، ڍنگ سان نظر اچڻ گھرجي، قومي تحريڪ جي اڳواڻن، تنظيم ۽ ڪردار متعلق مثبت انداز ۾ تعين ٿيڻ گھرجي. ڇاڪاڻ جو آزادي جي تحريڪ اُها ڪامياب ٿي آهي جتي سٺي ساک رکندڙ قيادت، منظم تنظيم ۽ واضع مقصد هجي ٿو.
ان دوران سنڌ ۾ هڪ نئين اُٿل پٿل به ڏسڻ ۾ آئي آهي جو رياست سنڌي نوجوانن کي ساڙي مارڻ، مظفر ڀٽو کي تشدد ڪرڻ بشير خان قريشي کي زهر ڏئي شهيد ڪرڻ جھڙا واقعا به سامهون آيا آهن.
چٽا امڪان آهن ته جڏهن جڏهن سنڌ ۾ بهادر، تنظيم ٺاهڻ جھڙا رُجحان رکندڙ قومي اڳواڻ يا ڪارڪن نظر آيا ته هو ماريا ويندا.
آءُ چاهيندس ته منهنجي هن پورهئي تي هر سياسي ڪارڪن تنقيدي جائزو وٺي پنهنجي راءِ کان آگاهه ڪري، منهنجو بنيادي مقصد سنڌ کي آزاد ۽ خود مختيار رياست طور الڳ وطن جي روپ ۾ ڏسڻ آهي.
هن ڪتاب لکڻ، اُن کي مڪمل ڪرڻ لاءِ منهنجي ٻن دوستن سميع ڪنڌر ۽ مخدوم شمس جو بيحد ٿورائتو آهيان جن جي مدد کانسواءِ ڪتاب جو لکڻ ۽ ڇپجڻ ممڪن نه ٿئي ها.
هن ڪتاب ۾ منهنجي گھر واري نازنين ۽ منهنجن پٽن جو پورهيو پڻ شامل آهي. سندن ٿورائتو آهيان.
پڙهندڙن جي راءِ جو انتظار رهندو.
[b]علي حسن چانڊيو
[/b]سچل ڳوٺ، ڪراچي
6 نومبر 2012ع
Email: alihasanchandio@gmail.com