ڌاري آبادڪاري
1947ع ۾ ڪراچي جي مقامي ماڻهن جي آبادي چار لک ڇٽيهه هزار (000،436) هئي جيڪا پوءِ ڌارين جي اچڻ ۽ سنڌي هندن جي لڏپلاڻ ڪري 1954ع تائين سنڌي اقليت ۾ اچي ويا ۽ ڌاريا پناهگير اڪثريت ۾ اچي ويا. ڪراچي سميت سنڌ جي هر ننڍي وڏي شهر ۽ ڳوٺ ۾ لکن جي تعداد ۾ پناهگيرن ديرو ڄمايو، کين انعام ۽ نيلام ۾زمينون، گهر ۽ ڪاروبار مليو. سنڌي معاشي طرح سان ڪنگال ٿي ويا. افسر شاهي ۾ به پناهگيرن جي اڪثريت قابض ٿي وئي.
محمد علي جناح جي پاڪستان جي آزاديءَ واري جدوجهد ۾ ڪٿي به ڪنهن ماڻهوءَ جي هڪ علائقي کان ٻئي علائقي ڏانهن لڏ پلاڻ ڪرڻ جو ڪو به ذڪر ٿيل نه هو ۽ ان جي ابتڙ مهاتما گانڌيءَ پاران سنڌي هندن کي لڏ پلاڻ واري اپيل جي مخالفت ڪندي مولانا عبيدالله سنڌي، شاهه محمودالحسن ۽ مولانا تاج محمد امروٽيءَ گانڌيءَ کي اهڙو اعلان واپس وٺڻ جو زور ڀريو هو.
1954ع جي آخر ۾ پاڪستان جي سمورين وحدتن جي حيثيت ختم ڪري ون يونٽ لاڳو ڪيو ويو.
بمبئي کان سنڌ جي آزاديءَ کي 19 سال مس گذريا هئا جو وري سنڌ کي پنجاب جي غلاميءَ ڏانهن ڌِڪيو ويو.
بمبئي کان سنڌ جي علحدگي لاءِ جدوجهد ڪندڙ سنڌ جي جاگيردار ايوب کهڙي ون يونٽ جي حمايت ڪئي.
سنڌ جي سورن جي شروعات ٿي ون يونٽ جي خلاف سنڌ ۾ شاگردن، اديبن، سياسي اڳواڻن، ساڃاهه وند ماڻهن احتجاج ڪيا ۽ جدوجهد هلائي.