تاريخ، فلسفو ۽ سياست

نيلسن منڊيلا جي جدوجھد ۽ سنڌ جي قومي تحريڪ

علي حسن چانڊئي جو هي ڪتاب ”نيلسن منڊيلا جي جدوجھد ۽ سنڌ جي قومي تحريڪ“ سنڌي ٻوليءَ ۾ پنهنجي نوعيت جو پهريون ڪتاب آهي، جنهن ۾ علي حسن چانڊئي، ڏکڻ آفريڪا جي جدوجھد آزادي، نيلسن منڊيلا جي سوانح ۽ قربانين واري تاريخي ڪردار کي قلمبند ڪري ان جي روشني ۾ سنڌ جي قومي تحريڪ جو جائزو ورتو آهي. هن ڪتاب ۾ علي حسن چانڊئي جو قلم ڀرپور نموني، سنڌ جي قومي آزادي جي تحريڪ ۽ جدوجھد جو، ماضي ۽ هال بيان ڪرڻ سان گڏ آئيندي جو نقشو به پيش ڪري ٿو.
Title Cover of book نيلسن منڊيلا جي جدوجھد ۽ سنڌ جي قومي تحريڪ

گهرشماري

سنڌ ۾ وفاقي سرڪار پاران ڇهين گهر شماري ڪرائي وئي جنهن جو مُدو 5 اپريل 2011ع کان 19 اپريل 2011ع تائين مقرر ڪيو ويو. سنڌ جي قومپرستن ۽ ساڃاهه وندن طرفان خدشا ظاهر ڪيا ويا ته هي گهر شماري آزاداڻي ۽ منصفاڻي طريقي سان نه ٿي رهي آهي. ڪراچي ۽ حيدرآباد شهر ۾ گهر شماري جو عمل ايم ڪيو ايم جي ڪارڪنن کان مڪمل ڪرايو ويو، جن جانبداري جو مظاهرو ڪندي سنڌي ماڻهن کي نظر انداز ڪيو جڏهن ته اردو ڳالهائيندڙن جي علائقن ۾ گهر شماري سئو سيڪڙو وڌائي ڏيکاري وئي. نتيجي ۾ سنڌ جي قومپرست پارٽين گهر شماري جي ڪوڙن ۽ غير حقيقي نتيجن کي قبولڻ کان انڪار ڪندي بائيڪاٽ جو اعلان ڪيو پر هن ڀيري به قومي تحريڪ روايتي بيان بازي، ڪانفرنسن، ميڊيا تي مذاڪرن ۽ هڪڙي هڙتال کانسواءِ ڪا وڏي سرگرمي نه ڏيکاري سگهي. بلڪه ائين چئجي ته سنڌ جي ان اهم مسئلي تي سنڌ جي قومي تحريڪ کي جنهن شدت سان پنهنجو عملي ڪرادر ادا ڪرڻ گهربو هو اهو نه ٿي سگهيو، ايستائين جو گهر شماري جي عمل دوران قومي تحريڪ پنهنجي ڪارڪنن کي به مڪمل طور سرگرم نه ڪري سگهي جڏهن ته نسل پرست اجاين بحث مباحثن کان پاڻ بچائي ڏينهن رات خاموشيءَ سان سنڌ دشمن ڪم ۾ رُڌل رهيا.
ايم ڪيو ايم شهري حڪومت ملڻ کانپوءِ اربين رپين جي بجيٽ صرف شهر جي مرڪز يعني جتي اردو ڳالهائيندڙ ماڻهن جي اڪثريت آهي انهن علائقن تي خرچ ڪئي وئي. شهر جون ٻهراڙيون ۽ ڌرتيءَ ڌڻين جا علائقا ترقياتي ڪمن کان مڪمل طرح سان محروم رهيا، کين پاڻي، روڊ، بجلي، اسڪول، اسپتال، پارڪ ۽ راندين جا ميدان نه ڏنا ويا.
هڪ سنڌي آفيسر جڏهن شهري حڪومت کي سندن ترقياتي ڪمن جي آڊٽ لاءِ لکيو ۽ چار ڀيرا لاڳيتو لکڻ کانپوءِ به کيس جواب نه مليو. هڪ ڀيري هُو پاڻ شهري حڪومت جي آفيس هليو ويو ته کيس چيو ويو ته هي پئسا آمريڪا پلين، انڊر پاسن ۽ سندن ئي سهولتن لاءِ ڏنا آهن، تون شريف ماڻهو آهين نتيجن کان واقف آهين ان ڪري خاموشيءَ سان هليو وڃ. ان سنڌي آفيسر بعد ۾ خوف وچان پنهنجي بدلي اسلام آباد ڪرائي ڇڏي.
جيڪي ماڻهو ايم ڪيو ايم جي شهري حڪومت واري عرصي ۾ ٿيل ترقياتي ڪمن جي ساراهه ڪندي نه ٿا ٿڪجن ۽ سندن ايمانداريءَ جا قسم کڻن ٿا انهن کي اهو ضرور سوچڻ گهرجي ته ايم ڪيو ايم جون شهري حڪومتون سرڪاري سطح تي آڊٽ ڪرائڻ لاءِ ڇو تيار ناهن؟