لوڪ ادب، لساني ۽ ادبي تحقيق

پَلَئه پايو سَچُ

ڊاڪٽر پروين موسيٰ ميمڻ لکڻ جي حوالي سان الاهي تيزيءَ سان لکي رهي آهي ۽ سندس ڪتاب به ڪارائتا ليکيا وڃن ٿا. هي ڪتاب ”پلئه پايو سچ“ به تحقيق ۽ تنقيد تي مشتمل آهي ۽ هن جن موضوعن تي تحقيق ڪري لکيو آهي يا جن موضوعن تي تنقيد ڪئي آهي، هن انصاف کان ڪم ورتو آھي. ڇاڪاڻ ته هوءَ هڪ مثبت ليکڪا آهي ۽ هن جي لکڻ جو مقصد صرف علم ۽ ادب جي خدمت ڪرڻ آهي.
Title Cover of book پَلَئه پايو سَچُ

سنڌي زبان جو مکيه سرمايو ڊاڪٽر پروين موسيٰ جا ڪتاب

سنڌي زبان جو مکيه سرمايو ڊاڪٽر پروين موسيٰ جا ڪتاب
ڏيپلي شهر جديد دور ۾ سنڌ جي حوالي سان وڏي شهرت ماڻي آهي. تعليم، صحت، نوڪر شاهي توڙي علم ۽ ادب ۾، ڏيپلي جو خاص ڪردار آهي. هن شهر جتي سنڌ کي نامور عالم ۽ اديب ڏنا اتي طب ۽ ڪامورا شاهيءَ ۾ به ان جو وڏو حصو آهي. ڏيپلي جي ميمڻ برادري اڄ سنڌ جي نقشي ۾ خاص رتبو رکي ٿي.
ڊاڪٽر پروين موسيٰ ميمڻ جو نالو به ان ڏس ۾ نشانبر آهي. ڊاڪٽر پروين جو تعلق پڙهڻ ۽ پڙهائڻ سان آهي. پاڻ هن وقت ڪاليج ۾ پروفيسر(سنڌي) آهن. پروين هڪ وڌيڪ وک وڌائيندي، پنهنجي مضمون ۾ ڊاڪٽريٽ پي ايڇ ڊي جي ڊگري به حاصل ڪري ورتي پڪ سان هي هڪ وڏو اعزاز آهي. جنهن کي حاصل ڪرڻ هر هڪ جي وس ۾ نه آهي. اسان جي ملڪ ۾ ڊاڪٽريٽ جي ڊگري مالي فائدي ۽ ملازمت ۾ ترقي حاصل ڪرڻ لاءِ ورتي ويندي آهي. پر ڪي ٿورا سنديافته عالم آهن. جي ڊگري وٺڻ کان پوءِ به لکڻ پڙهڻ ۽ تحقيق جي ڪم ۾ پاڻ کي مشغول رکندا آهن. ڊاڪٽر پروين موسيٰ ميمڻ به انهن عالمن ۾ ڳڻجي ٿي جن ڊگريءَ جو مان مٿانهون رکندي لڳاتار تحقيق ۽ تصنيف ۾ پاڻ کي مشغول رکيو آهي. اميد آهي ته سندس هي ذوق ۽ جستجو جاري رهندي.
ڊاڪٽر پروين، منهنجي ڄاڻ موجب، جيڪي ڪتاب لکيا آهن، انهن جو تعداد ٻارنهن آهي. انهن مان 9 ڪتاب ڇپجي چڪا آهن ۽ 3 اڃان اڻ ڇپيل آهن. ڇپيل ڪتابن جا نالا هن ريت آهن، 1. ”سنڌي ادب جو ادبي جائزو ۽ لطيفيات“، 2. ”سنڌي نثر جي صنفن جو اڀياس“، 3. ”اٿي رائو ريل“، 4. ”سون ورنيون سوڍيون“، 5. ”آديسين ادب آهي اکڙين ۾“ 6. ”اخلاقي قدر“7، وکرسو وهاءِ، 8. ”سنڌي ادب تحقيقي ۽ تنقيدي مطالعو“ 9، ”عالم سڀ آباد ڪرين“(لطيف شناسي) 10. ”سنڌي نثر ۾ عورتن جو حصو“(تحقيقي مقالو ڇپائيءَ هيٺ) ڪتابن جا نالا ۽ عنوان ڏسي اندازو ڪري سگهجي ٿو ته پروفيسر پروين جي مطالعي جا خاص موضوع ڪهڙا آهن. سنڌ ۾ شاعرن جي کوٽ ڪونهي. منهنجو اندازو آهي ته ڊاڪٽر پروين پاڻ شاعره ڪونهي. البته تحقيق، تنقيد، لطيفيات ۽ مضمون نگاري هن جي لکڻ ۽ پڙهڻ جا خاص محور آهن. اميد آهي ته مستقبل ۾ به ڊاڪٽر پروين نثر ۾ وڌيڪ گهرائيءَ ۾ وڃي، ماڻڪ موتي ميڙي، سنڌي ادب جي خدمت جاري رکندي.
اسان پڙهيل لکيل سنڌي جيڪي شهرن ڏي لڏي آيا آهيون، اهي اردو زبان جي اثر هيٺ تيزيءَ سان درست سنڌي لکڻ ۽ ڳالهائڻ کان پري ٿي رهيا آهيون. ان پس منظر ۾ جيڪڏهن اسان جي هن ڀيڻ ڊاڪٽر پروين جي سنڌي لکت ڏسجي ٿي ته اها نهايت صاف سٿري ۽ شهري گدلاڻ کان پاڪ ڏسڻ ۾ ايندي. ان لاءِ لائق ليکڪا مبارڪباد جي حقدار آهي.
ڊاڪٽر پروين موسيٰ جا لکيل ۽ ڇپيل ڪتاب سنڌي زبان جو مکيه سرمايو آهن. انهن ڪتابن مان عام پڙهندڙن کان وٺي، وڏن اديبن ۽ عالمن جي ڄاڻ لاءِ، وڏي جاکوڙ سان ڳچ معلومات هڪ جاءِ تي گڏ ڪري ڏني وئي آهي. اميد آهي ته هن اديبه جا اڻ ڇپيل ڪتاب به ڇپجي ايندا ۽ سنڌي ادب ۾ خاص جاءِ والاريندا.

ڊاڪٽر غلام محمد لاکو
13 اپريل 2016ع.
ڄامشورو