لوڪ ادب، لساني ۽ ادبي تحقيق

پَلَئه پايو سَچُ

ڊاڪٽر پروين موسيٰ ميمڻ لکڻ جي حوالي سان الاهي تيزيءَ سان لکي رهي آهي ۽ سندس ڪتاب به ڪارائتا ليکيا وڃن ٿا. هي ڪتاب ”پلئه پايو سچ“ به تحقيق ۽ تنقيد تي مشتمل آهي ۽ هن جن موضوعن تي تحقيق ڪري لکيو آهي يا جن موضوعن تي تنقيد ڪئي آهي، هن انصاف کان ڪم ورتو آھي. ڇاڪاڻ ته هوءَ هڪ مثبت ليکڪا آهي ۽ هن جي لکڻ جو مقصد صرف علم ۽ ادب جي خدمت ڪرڻ آهي.
Title Cover of book پَلَئه پايو سَچُ

CV ڊاڪٽر پروين موسيٰ ميمڻ

CV ڊاڪٽر پروين موسيٰ ميمڻ
نالو: ڊاڪٽر پروين موسيٰ ميمڻ
جنم تاريخ: 20 نومبر 1958ع، ڏيپلو، ضلع ٿرپارڪر.
عهدو: ايسوسيئيٽ پروفيسر، نذرٿ گورنمينٽ گرلس ڊگري ڪاليج، حيدرآباد.
مستقل ايڊريس: A-03 ڏيپلائي ڪالوني، نزد راجپوتانا اسپتال، حيدرآباد.
اي ميل: parweenmoosa2018@gmail.com
فون نمبر: 0333-2766564, 022-2661262
علمي لياقتون: ايم اي انگريزي ادب، ايم اي سنڌي ادب (گولڊ ميڊلسٽ)
پي ايڇ ڊي. يونيورسٽي آف سنڌ ڄامشورو.
تحقيقي مقالي جو موضوع: ”سنڌي نثر جي ترقيءَ ۾ ليکڪائن جو حصو، تحقيقي اڀياس (1985ع تائين)“
تدريسي تجربو: ستاويهه سال

ڇپيل ڪتاب:
”سنڌي ادب جو ادبي جائزو ۽ لطيفيات“، روشني پبليڪيشن، ڪنڊيارو، 2004ع.
”سنڌي نثر جي ڪن صنفن جو اڀياس“، هائر ايجوڪيشن ڪميشن، اسلام آباد، 2008ع.
”اٿي رائو ريل“، (تحقيق ۽ تنقيد)، محمد موسيٰ ادبي اڪيڊمي، حيدرآباد، 2008ع.
”آديسين ادب آهي اکڙين ۾“، (لطيفيات)، محمد موسيٰ ادبي اڪيڊمي، 2009ع.
”سون ورنيون سوڍيون“، (ڪهاڻيون)، ترتيب محمد موسيٰ ادبي اڪيڊمي، حيدرآباد، 2009ع.
”اخلاقي قدر“، (ٻاراڻو ادب)، محمد موسيٰ ادبي اڪيڊمي، حيدرآباد، 2010ع.(ٻيو ڇاپو) سنڌ راڻي پبليڪيشن آڪٽوبر 2016ع.
”وکر سو وهاءِ“، (مضمون ۽ مقالا)، هائر ايجوڪيشن ڪميشن اسلام آباد، 2011ع.
”سنڌي نثر جي صنفن جو اڀياس“، ٻيو ڇاپو، روشني پبليڪيشن، ڪنڊيارو، 2015ع.
”سنڌي ادب: تحقيقي ۽ تنقيدي مطالعو“، ائڊوانسڊ پبلشرز لاهور، نومبر 2015ع.
”عالم سڀ آباد ڪرين“ سنڌ راڻي پبليڪيشن نومبر 2016ع .
”پلئه پايو سچ“ سنڌ راڻي پبليڪيشن ڊسمبر 2016ع.

اڻ ڇپيل ڪتاب:
”جي پارکو پارس جا“، (لطيفيات).
”ملهه مهانگا سپرين“، (سوانح).
”مفتي منجهه ويهار“، (آتم ڪهاڻي).
”هلڻ منهنجو هوت ڏي“، (حرمين شريف جي زيارتن تي مبني سفرنامو).
”ماڻڪ موتي لعل“، (مضمون ۽ مقالا).
”محبت پائي من ۾“، (مضمون ۽ مقالا)
”سنڌي نثر جي ترقيءَ ۾ عورتن جو حصو”، تحقيقي اڀياس، پي ايڇ ڊي جو مقالو، (1985ع تائين).

اعزاز ۽ ايوارڊ:
سرٽيفڪيٽ اڪيڊمڪ بحث مباحثي جي مقابلي ۾ رُڪنيت تي، بورڊ آف انٽر ميڊئيٽ حيدرآباد طرفان، 2004ع.
بيسٽ ڪمپيئر شيلڊ، بورڊ آف انٽر ميڊئيٽ حيدرآباد طرفان، 2007ع.
هائر ايجوڪيشن ڪميشن اسلام آباد طرفان، ”مونو گراف ۽ ٽيڪسٽ بڪ رائيٽنگ اسڪيم طور ڪتابن ”سنڌي نثر جي ڪن صنفن جو اڀياس“، 2015ع ۽ ”وکر سو وهاءِ“ 2006ع جي اسڪيم ۾ منظور ٿيڻ تي تعريفي خط ۽ ڪيش ايوارڊ.
شمس العلماء مرزا قليچ بيگ، انٽر نيشنل ڪانفرنس 2009-03-03 تي شموليت ۾ سنڌ يونيورسٽيءَ طرفان اعزازي سرٽيفڪيٽ.
ڪئنيڊين ايسوسيئيشن ۽ جيجل سنڌ (جس) ريسورس سينٽر جي اشتراڪ سان بين الاقوامي مضمون نويسيءَ جي مقابلي ۾ نقد انعام ۽ سرٽيفڪيٽ 2008ع.
پهرين قومي مضمون نويسيءَ جي مقابلي بعنوان ”جمهوريت ئي بهترين انتقام آهي.شهيد بينظير ڀٽو جي جمهوريت لاءِ ڪيل جدوجهد“، ۾ شموليت تي سنڌ يونيورسٽيءَ پاران اعزازي سرٽيفڪيٽ، 2010ع.
ساڳئي مضمون نويسيءَ جي مقابلي ۾ اردو ٻوليءَ ۾ مضمون لکڻ تي اعزازي سرٽيفڪيٽ.
نيشنل بڪ فائونڊيشن اسلام آباد پاران ٻاراڻي ادب ۾ مضمون نويسيءَ جي ڪتاب تي مقابلي ۾ “معاشي قدر” ڪتاب تي ٻيو انعام ۽ تعريفي خط ۽ سرٽيفڪيٽ.
سنڌي ادبي سنگت پاران ”اٿي رائو ريل“ ڪتاب کي 2009ع جي بهترين تحقيق ۽ تنقيد جي ڪتاب طور منظور ٿيڻ تي 07 جولاءِ 2010 ع تي ممتاز مرزا آڊيٽوريم ۾ خيرالنساء جعفري ايوارڊ جي شيلڊ.
سنڌ گريجوئيٽس ايسوسيئشن ۽ ناري سنگت جي طرفان ”راهِه بينظير ڀٽو“ ايوارڊ شيلڊ عورتن جي ڪم جي باري ۾ ڊاڪٽريٽ جي مقالي تي مڃتا طور 2013 ۾ ڏني ويئي.

ميمبر شپ:
سنڌ گريجوئيٽس ايسوسيئشن 2. سنڌي اردو ادبي فائونڊيشن.3 ناري سنگت. 4 سنڌي ادبي سنگت


ڪانفرنسن ۽ سيمينارن ۾ پڙهيل مقالا:
”شمس العلماء مرزا قليچ بيگ جون لطيفيات ۾ خدمتون“، قليچ انٽرنيشنل ڪانفرنس آرٽس فئڪلٽي، سنڌ يونيورسٽي ڄامشورو، 3-4 آڪٽوبر 2009ع.
”محمد عثمان ڏيپلائي جون سنڌي صحافت ۾ خدمتون“، قومي ادبي ڪانفرنس، 12 ڊسمبر، 2009ع، وفاقي اردو يونيورسٽي، ڪراچي.
”سنڌ سرزمين محبت آهي“ جيجل (جس) پاران سيمينار، سنڌي لئنگويج اٿارٽي حيدرآباد، 2009ع.
”خيرالنسا جعفريءَ جون ادبي خدمتون“، ناري پبليڪشن پاران ملهايل شام ۾ سنڌي لئنگويج اٿارٽي، 31 مارچ 2010ع.
”سنڌي ٻوليءَ ۽ ادب جي ترقي“، ٻه روزه ڪانفرنس، وفاقي اردو يونيورسٽي ڪراچيءَ ۾ مقالو بعنوان، ”ڇا پخانن جي کوٽ ۽ ڇپيل تخليقي ادب جي معيار ۽ مقدار جو تحقيقي جائزو“، 8 ۽ 9 مارچ 2011ع.

ڇپيل مضمون ۽ مقالا
(جاکوڙ پيغام احمد، ٽه ماهي مهراڻ، سرتيون، نئين زندگي، سروپا، سنڌي ٻولي، بلاول تحقيقي جرنل، ڪارونجهر، ادبي تحقيق، ڪلاچي، سوجهرو، سنڌي ادب، سنگت ادبي مخزن، روزاني عبرت، ڪاوش، سوڀ ۽ ٻين مخزنن ۽ اخبارن ۾ ڇپيل مواد).
”چري“، ڪهاڻي چانڊوڪي، مخرن ميرپورخاص-1980ع.
”ماءُ جو دلاسو“ خليل جبران جي ڪهاڻي، (ترجمو) پارس، ماهوار مخرن ميرپورخاص-1982ع.
”شاهه عبدالطيف جي شاعريءَ ۾ انساني اخلاقي قدر“، ابن رشد گرلز ڪاليج، مخزن، 1998ع.
”شاهه جو فلسفو“، ڪاليج مخزن ميرپورخاص-2000ع.
ذاتي انٽرويو، سورٺ ادبي مخزن، عبرت پبليڪيشن، حيدرآباد 2005ع.
”سون ورني سوڍي شهيد محترمه بينظير ڀٽو“، عبرت، مئي 2005ع.
”مرزا قليچ بيگ ۽ ادب جون خدمتون“، هفتيوار سنڌو ڊائجيسٽ، 27 فيبروري 2006ع.
”ڀٽائي جي طفيل“، سوجهرو، ايڊيٽر تاج بلوچ، ڪراچي، جنوري 2009ع.
”ڪهاڻي ڪلا ۽ سنڌي ادب جون ڪهاڻيڪارائون“، ڪلاچي، تحقيقي جرنل، ايڊيٽر پروفيسر سليم ميمڻ، شاهه عبدالطيف چيئر، ڪراچي يونيورسٽي، 2 ڊسمبر 2009ع.
”محمد عثمان ڏيپلائيءَ جون سنڌي صحافت ۾ خدمتون“، ادبي تحقيق، ريسرچ جرنل، سنڌي شعبو وفاقي اردو يونيورسٽي براءِ آرٽس، سائنس ۽ ٽيڪنالاجي، ڪراچي، 2009ع.
”سنڌ سرزمين محبت آهي“، (مضمون)، ترتيب ڪامران يوسف زئي، سورج پرنٽرز، حيدرآباد، 2009ع.
”جي هينئڙي منجهه هُرن“، (يادگيريون) نواءِ سروش، مخزن ابن رشد گرلز ڪاليج، ميرپورخاص-2009ع.
”ترجمي جي فن جو تعارف: اهميت، افاديت ۽ سنڌي نثر ۾ ترجما نگاري“، ڪارونجهر، (تحقيقي جرنل)، ايڊيٽر ڊاڪٽر عنايت حسين لغاري، سنڌي شعبو وفاقي اردو يونيورسٽي، ڪراچي، ڊسمبر 2010ع.
”مفتي منجهه ويهار“، جاکوڙ، ايڊيٽر محمد هنڱورو، ساڃهه ويلفيئر فيڊريشن، ٿرپارڪر، آگسٽ 2010ع.
”ڏورينديون ڏسن اڱڻ عجيبن جا“، پيغام احمد، مولوي حاجي احمد ملاح اڪيڊمي، بدين، مارچ 2011ع.
”سنڌ محبت جي زمين آهي“، سنگت، مخزن ايڊيٽر يوسف سنڌي، گاڏي کاتو حيدرآباد، 2011ع
”مطالعو انساني بقا ۽ تڪميل جو اهڃاڻ“، عبرت، 10 مئي 2011ع.
”لوڪ ادب ۽ ڊاڪٽر نبي بخش جون خدمتون“، عبرت، 1 مئي 2011ع.
”شاهه عبدالطيف ڀٽائيءَ جو فن ۽ پيغام“، عبرت، 4 مئي 2011ع
”لطيفيات تي سنڌي، اردو ۽ انگريزي ٻولين ۾ ٿيل ڪم“، عبرت، 16 مئي 2011ع.
”ڊاڪٽر نبي بخش بلوچ جون سنڌي ادب ۾ خدمتون“، عبرت، 20 اپريل2011ع.
”شهيد راڻيءَ جو جمهوريت لاءِ ڪيل جدوجهد“، عبرت، 27 ڊسمبر 2011ع.
”شهيد راڻيءَ محترمه بينظير ڀٽو جي زندگيءَ تي هڪ نظر“، ماهوار اڳواڻ، مخزن ايڊيٽر غلام مصطفيٰ سولنگي، جنوري- فيبروري 2012ع.
”معياري مطالعو انسان کي مڪمل بنائي ٿو“، ماهوار جاکوڙ، ايڊيٽر محمد هنڱورجو، مٺي، مئي 2011ع.
”ڊاڪٽر عبدالجبار جوڻيجو“، ماهوار پيغام احمد، حاجي احمد ملاح اڪيڊمي، بدين، آگسٽ 2011ع.
”جو وڙ جڙي جن سين“، ڊاڪٽر غلام علي الانا، اڻ ٿڪ انسان، (مرتب) محمد عثمان منگي، سنڌ ماڻڪ موتي تنظيم، حيدرآباد، 2011ع.
”اڌ صديءَ کان مسلسل لکندڙ هڪ تاريخ ساز شخصيت“، اڻ ٿڪ انسان، (مرتب) محمد عثمان منگي، سنڌ ماڻڪ موتي تنظيم، حيدرآباد، 2011ع.
”ترجما نگاريءَ جي ادبي اهميت“، ٽه ماهي مهراڻ، سنڌي ادبي بورڊ ڄامشورو، 2/2013ع.
”محمد عثمان ڏيپلائي“، سنڌي ٻولي، تحقيقي جنرل، جلد ڇهون، شمارو ٻيو، سنڌي لئنگئيج اٿارٽي، اپريل - جون 2013ع.
”حيف تنين هوءِ“، سوڀ سنڊي مئگزين، اپريل 2014ع.
”محمد ابراهيم جويو سان ٿيل هڪ ملاقات جو احوال“، ٽه ماهي مهراڻ، ”ابراهيم جويو خاص نمبر“، سنڌي ادبي بورڊ، ڄامشورو، 3 اپريل 2014ع.
”پورهئي ۾ عظمت آهي“، ڪاوش، آڪٽوبر 2014ع.
”تون ڇپر تون ڇانو“، ماهوار سرتيون، ايڊيٽر گلبدن جاويد مرزا، سنڌي ادبي بورڊ ڄامشورو، مارچ 2014ع.
”مهراڻ ڏيپلائي نمبر هڪ نظر“، ڪاوش مئگزين، جولاءِ 2014ع.
”لطيف شناسي“، ماهوار پيغام احمد، مولوي حاجي احمد ملاح اڪيڊمي، بدين، سيپٽمبر 2014ع.
”مشڪ کٿوري مڻ“، ڊاڪٽر نورافروز جي فن جو جائزو، سرتيون، ايڊيٽر گلبدن جاويد مرزا، سنڌي ادبي بورڊ ڄامشورو، جون - آگسٽ 2014ع.
”سنڌي نثر جي واڌري لاءِ م-ع ڏيپلائيءَ جون خدمتون“، ٽه ماهي مهراڻ، ڏيپلائي خاص نمبر، سنڌي ادبي بورڊ ڄامشورو، 01/2014ع.
”پورهئي هٿ سڪار“ ماهوار ”پيغام احمد“ ايڊيٽر عبدالمجيد ملاح بدين، ڪڙي نمبر 4 نومبر 2014ع.
”سنڌي نثر ۾ ليکڪائن جو حصو“، ماهوار مخزن سروپا، ايڊيٽر روشن ميمڻ، ڪراچي، شمارو نمبر 01، جنوري 2015ع.
”مفتي منجهه ويهار“، (آتم ڪٿا جو باب)، سروپا ماهوار، مخزن ايڊيٽر ميمڻ روشن، آگسٽ 2015ع.
”ڊاڪٽر غلام علي الانا جون مقالا تي ادب ۾ خدمتون“، بلاول ڇهه ماهي تحقيقي جرنل، شمارو نائون، ايڊيٽر نذير احمد زرداري، نوابشاهه، جنوري 2015ع.
”استاد قوم جا معمار آهن“، ماهوار پيغام احمد، ايڊيٽر عبدالمجيد ملاح، ڪڙي نمبر 48، مارچ 2015ع.
”ڏورينديون ڏسن اڱڻ عجيبن جا“، عبرت، اڱارو 24 فيبروري 2015ع.
”هو چونيئي تون مَ چئو واتان ورائي“، عبرت، 18 فيبروري 2014ع.
”سنڌي نثر ۾ ليکڪائن جو حصو“، عبرت، (ٻه حصا) 27 ۽ 28 فيبروري 2015ع.
”ڪنهن ڪنهن ماڻهوءَ منجهه اچي بوءِ بهار جي“، عبرت، 01 مارچ 2015ع.
”پورهئي هٿ سڪار تو وس آهن هٿڙا“، عبرت، 04 مارچ 2015ع.
”جو وڙ جڙي جن سين سو وڙسي ئي ڪن“، عبرت، 13 ۽ 14 مارچ 2015ع.
”سنڌي ڪهاڻيءَ ۾ عورتن جو حصو“، عبرت، 8 مارچ 2015ع.
”اسين سڪون جن کي سي تان اسين پاڻ“، سوڀ سنڊي مئگزين، 15 مارچ 2015ع.
”ادب زندگيءَ جو آئينو ۽ عڪس آهي“، سوڀ سنڊي مئگزين، 29 مارچ 2015ع.
”مطالعي سان قومن جي ڪمال ۽ زوال جي خبر پوي ٿي“، سوڀ سنڊي مئگزين، 22 مارچ 2015ع.
”سنڌي نثر ۾ ترجما نگاري“، عبرت، 30 مارچ 2015ع.
”سڙيا مٿي سچ“، عبرت، 2 اپريل 2015ع.
”جيون گهارڻ جو فلسفو“، عبرت، 6 اپريل 2015ع.
”قومي ٻڌي ۽ سنڌي قوم“ روزاني عبرت، 8 اپريل 2015ع.
”پنهون ٿيس پاڻ، سسئي تان سور هئا“، سوڀ سنڊي مئگزين، 12 اپريل 2015ع.
”ڪتاب ۽ ڪتب خانا اڻ ملهه خزانا آهن“، سوڀ سنڌي مئگزين، 19 اپريل 2015.
”سنڌي ڪهاڻي ۾ عورتن جي شموليت جو جائزو“، ٽه ماهي ڪچ ڪوڏيون، ايڊيٽر انعام علي ڪٻر خيرپور، اپريل- جون 2015ع.
”سنڌي ٻوليءَ ۽ ادب جي ترقي“، ٽه ماهي ڪچ ڪوڏيون، ايڊيٽر انعام علي ڪٻر خيرپور، جولاءِ-سيپٽمبر، 2015ع.
”ڪمپيوٽر سائنس جي افاديت“، سنڌ راڻي ماهوار، مخزن ايڊيٽر غلام مصطفيٰ سولنگي، اپريل 2015ع.
”سنڌي ٻوليءَ جي ترقي ۾ رڪاوٽون“، عبرت، 23 اپريل 2015ع.
”رسول پاڪ بحيثيت معلم“، عبرت، 12 اپريل 2015.
”تعليم جي تباهي جا ڪارڻ“، عبرت، 23 اپريل 2015ع.
”جديد ٽيڪنالاجي وقت جي اهم ضرورت“، سوڀ سنڊي مئگزين، 26 اپريل 2015ع.
”حيف تنين هوءِ وطن جن وساريو“، عبرت، 25 اپريل 2015ع.
”اٿي هن اونداهيءَ ۾ ٻارڻ ڪو ٻار“، عبرت، 28 اپريل 2015ع.
”مفتي منجهه ويهار ته قاضيءَ ڪاڻيارونه ٿين“، عبرت، 4 مئي 2015ع.
”هنري تعليم“، عبرت، 7 مئي 2015ع.
”انسان ۽ انسانيت ۽ مذهبن جون فلاسافيون“، عبرت، 10 مئي 2015ع.
”سي چِلوِلا چئجن جي در در لائين دوستي“، عبرت، 15 مئي 2015ع.
”سنڌي لوڪ ادب ۽ لوڪ شاعري“، سوڀ، 7 مئي 2015ع.
”سنڌ سرزمين محبت آهي“، عبرت، (ٻه حصا) 21 ۽ 22 مئي 2015ع.
”جو وڙ جڙي جن سين، سو وڙ سي ئي ڪن“، عبرت، 27 مئي 2015ع.
”انساني زندگيءَ جا قدر“، سوڀ، 24 مئي 2015ع.
”تعليم سڀن لاءِ“، عبرت، 21 مئي 2015ع.
”تندرستي هزار نعمت آهي“، عبرت، 1 اپريل 2011ع.
”سنڌي ادب ۾ مضمون نويسيءَ جو جائزو“، عبرت، 01 جون 2015ع.
”جديد دنيا ۾ سائنسي علمن جي ترقي“، 4/6 (ٻه حصا)، عبرت، جون 2015ع.
”علم لازوال دولت آهي“، عبرت، 11 جون 2015ع.
”نمي کمي نهار تون ڏمر ڏولائو“، عبرت، 11 جون 2015ع.
”ناڻي جو زيان ۽ پاڪستاني قوم“، عبرت، 16 جون 2015ع.
”آفتاب ميمڻ هڪ گهڻ رخي شخصيت“، عبرت، 19 جون 2015ع.
”شهيد راڻيءَ جو جنم ڏينهن“، عبرت، 21 جون 2015ع.
”شهيد راڻيءَ جي جمهوريت لاءِ ڪيل جدوجهد ۽ ڏنل عظيم قرباني“، سوڀ، 21 جون 2015ع.
”حضرت سچل سرمسترح“، عبرت، 3 جولاءِ 2015ع.
”مهربان محقق ڊاڪٽر عبدالجبار جوڻيجو“، عبرت، 11 جولاءِ 2015ع.
”جان جان پسين پاڻ کي تان تان ناهه سجود“، عبرت، 13 جولاءِ 2015ع.
”سنڌ جو سرموڙ ڪهاڻيڪار نسيم کرل“، عبرت، 14 جولاءِ 2015ع.
”پرت نه ڇنن پاڻ ۾“، عبرت، 21 جولاءِ 2015ع.
”عورتن جي ادب ۾ شموليت“، ماهوار سرتيون، اپريل- مئي 2015ع، سنڌي ادبي بورڊ ڄامشورو.
”محمد عثمان ڏيپلائي سنڌي نثر جو اهم ليکڪ“ماهوار، ”پيغام احمد“، ايڊيٽر عبدالمجيد ملاح بدين جولاءِ 2015ع.
”سنڌي شعر جي ابتدا“، عبرت، 3 ۽ 4 آگسٽ 2015ع.
”ادب فن لطيف آهي“، عبرت، 6 آگسٽ 2015ع.
”سنڌي نثر جي ابتداءِ ترقيءَ لاءِ ورتل ڪوششون“، عبرت، 17 آگسٽ 2015ع.
”ننڍي کنڊ جو ناميارو اديب، ليکراج ڪشنچند عزيز“ روزاني عبرت، 19 آگسٽ 2015ع.
”تاريخ ساز شخصيت قاضي عبدالمجيد عابد“، عبرت، 27 آگسٽ 2015ع.
”نصاب ۾ مضمون نويسيءَ جي اهميت“، عبرت، 3 سيپٽمبر، 2015ع.
”نثر ۾ اثر انگيزيءَ جو ذريعو اسلوب بيان“، عبرت، 8 سيپٽمبر 2015ع.
”قلم تلوار کان وڌيڪ طاقتور آهي“، عبرت، 10 سيپٽمبر 2015ع.
”بيگم زينت عبدالله چنا“، سوڀ، سنڊي مئگزين 13 سيپٽمبر، 2015ع.
”سنڌي بيت جي اوسر“، عبرت، 25 سيپٽمبر 2015ع.
”استاد ۽ قوم“، عبرت، 1 آڪٽوبر 2015ع.
”مخدوم محمد زمان طالب الموليٰ“، روزاني عبرت، 4 آڪٽوبر 2015ع.
“شمس العلماء مرزا قليچ بيگ” روزاني عبرت، 7 آڪٽوبر 2015ع.
”سنڌي ٻوليءَ جي قدامت“، روزاني عبرت 28 نومبر 2015ع
”پسي لهس نه لڇئا“ سوڀ سنڊي مئگزين 28 نومبر 2015ع
”علامه محمد اقبال“ رحه، روزاني عبرت 9 نومبر 2015ع
سنڌ جون رومانوي داستانون“ سوڀ سنڊي مئگزين 22 نومبر 2015ع
”شاگرد جي زندگيءَ جو مقصد“ روزاني عبرت نومبر، 2015ع
شاهه جو فن، رسالو ۽ پيغام، گلشن لاڙ ڊسمبر 2015ع
”سنڌي ٻوليءَ جي قدامت“، سوڀ سنڊي مئگزين 26 ڊسمبر 2015
”اخلاقيات ۽ قدر“، سنڌ ايڪسپريس 29 ڊسمبر 2015ع.
”دلير نياڻي شهيد بينظير ڀٽو“، سوڀ سنڊي مئگزين 27 ڊسمبر 2015
”سون ورني سوڍي“، سروپا، ڊسمبر 2015ع
”اخلاقيات ۽ قدر“ روزاني سنڌ ايڪسپريس، 2 جنوري 2016ع
”والدين ۽ اولاد جو رشتو“ سنڌ ايڪسپريس، 9 جنوري 2016ع.
”سونهن ۽ سچ جو شاعر استاد بخاري“ روزاني عبرت، 16 جنوري 2016ع.
”استاد ۽ شاگرد“ روزاني سنڌ ايڪسپريس، 17 جنوري 2016ع.
”سنڌي لوڪ ادب ۽ لوڪ شاعري“، سوڀ سنڊي مئگزين 2 جنوري 2016ع.
”سائين جي ايم سيد عظيم مفڪر“، روزاني عبرت 17 جنوري 2016ع.
”دوستي“، روزاني سنڌ ايڪسپريس، 23 جنوري 2016ع.
”ڊاڪٽر فهميده حسين جون علمي ۽ ادبي خدمتون“ گلشن لاڙ، ڊسمبر 2016ع.
”گيت جي سئو سالا تاريخ“ ماهوار ريکائون، جنوري 2016ع.
”شيخ اياز جي منظوم ڊرامن جو جائزو“، ”ڪچ ڪوڏيون“ جنوري – مارچ 2016ع.
”حُسِن اخلاق“ سنڌ ايڪسپريس، 8 فيبروري 2016ع.
”ڊاڪٽر گربخشاڻي“ شاهه لطيف جو فڪري پارکو، روزاني عبرت، 10 فيبروري 2016ع.
”لاڙ جي فطرت جهڙو شاعر“ مولوي حاجي احمد ملاح، عوامي آواز، سنڊي مئگزين 14 فيبروري 2016ع.
”معاشي قدر“، روزاني سنڌ ايڪسپريس، 20 فيبروري 2016ع.
”سفرنامن جو تاريخي ۽ تحقيقي جائزو“، روزاني عبرت، 19 فيبروري 2016ع.
”تصوف ۽ وحدانيت جو شاعر قاضي قادن“، سوڀ سنڊي مئگزين 28 فيبروري 2016ع.
”ڌرتيءَ جو رهنما شاعر شيخ اياز“ روزاني عبرت، 2 مارچ 2016ع.
”مولوي حاجي احمد ملاح“، گلشن لاڙ، مارچ 2016ع.
”سادگي ۽ ڪفايت شعاري“، 5 مارچ 2016ع.
”حب الوطني“، روزاني سنڌ ايڪسپريس 19 مارچ 2016ع.
”سفرناما تحقيقي ۽ تنقيدي جائزو“، سوڀ سنڊي مئگزين، 13 مارچ 2016ع.
”سنڌ جي سياست جو تڪراري ڪردار، پير علي محمد راشدي“ عوامي آواز، سنڊي مئگزين، 13 مارچ 2016ع.
”ڪتاب ۽ ڪتب خانا اَمُلهه خزانا آهن“، سنڌ راڻي، ماهوار مئگزين اپريل 2016ع.
”عدل ۽ انصاف“ روزاني سنڌ ايڪسپريس 2 اپريل 2016ع.
”سچ“ روزاني سنڌ ايڪسپريس، 9 اپريل 2016ع.
”رهجي ويل منظر جو خالق“، طارق عالم ابڙو، روزاني عبرت 10 اپريل 2016ع.
”مير عبدالحسين خان سانگيءَ جون لطيفيات ۾ خدمتون“، روزاني جيجل 12 اپريل 2016ع.
”عورتن جي تعليم“، روزاني عبرت 14 اپريل 2016ع.
”لالچ ۽ حرص“، روزاني سنڌ ايڪسپريس، 23 اپريل 2016ع.
”سکو قدر ڪتاب جو“، روزاني عبرت، 23 اپريل 2016ع.
”معياري مطالعو“، سوڀ سنڊي مئگزين، 24 اپريل 2016ع.
”سنڌ جو سائين، جيئي سدائين“ روزاني عبرت 25 اپريل 2016ع.
ڪاوش انٽرويو پروفائيل، 26 اپريل 2016ع.
”علم ڇا آهي“ روزاني عبرت، 28 اپريل 2016ع.
”شاهه ڀٽائيءَ جي شاعريءَ ۾ عورت جي عظمت“ مخزن ماهوار”همسري“ ايڊيٽر زاهده ابڙو مئي 2016ع.
”بي مثال بي نظير ڪانفرنس“ 31 مارچ 2016ع جائزو سنڌ راڻي، مخزن مئي 2016ع.
”ادبي تنقيد ارتقاءِ اوسر“ روزاني عبرت 10 مئي 2016ع
”تعليم جي اهميت“ روزاني عبرت، 12 مئي 2016ع.
”اخلاقي قدر جائزو“ عبرت 24 مئي ۽ ڪاوش 14 جون 2016.
”آغا سليم ۽ سندس ناول”همه اوست“، روزاني عبرت 27 مئي 2016ع.
سڀيئي سبحان جي ڪر حوالي ڪم، روزاني عبرت 2 جون 2016ع.
ڪري پاڻ ڪريم روزاني عبرت 7 جون 2016ع.
نايو نيڻ نهار، روزاني عبرت 10 جون 2016ع.
جنهن هادي ميڙيم ههڙو روزاني عبرت 5 جون 2016ع.
”سورهيه مرين سوڀ کي“ روزاني عبرت، 17 جون 2016ع.
سنڌي نثر ۾ آفتاب احمد ميمڻ جون خدمتون روزاني عبرت 18 جون 2016ع.
”واڪا ڪندي ووءِ، صديون تو لاءِ سنڌڙي“ سوڀ سنڊي 21 جون 2016ع.
الا جنگ جين روزاني عبرت 6 جولاءِ 2016ع.
”جي ڀانين جوڳي ٿيان“ روزاني عبرت 9 جولاءِ 2016ع.
”سنڌي ادب ۾ اول درجي جو ڪهاڻيڪار نسيم کرل“ روزاني عبرت 14 جولاءِ 2016ع.
”نثري نظم“ روزاني عبرت، 26 ۽ 27 جولاءِ 2016ع.
”سنڌي ادب جو سرموڙ ڪهاڻيڪار“، علي بابا، روزاني عبرت 10 آگسٽ 2016ع.
”شاهه جو رسالو مقصديت ۽ پيغام“، روزاني عبرت، 17 آگسٽ 2016ع..
”سڙيا مٿي سچ“، روزاني عبرت، 24 آگسٽ 2016ع.
”شاهه جي ڪلام“ جون فني خوبيون عبرت 26 آگسٽ 2016ع.
”قاضي عبدالمجيد عابد“، صحافت، سياست ۽ ادب جو وڏو نانءُ عبرت 27 آگسٽ 2016ع.
”سنڌي غزل، ارتقا ۽ اوسر، عبرت 30 آگسٽ 2016ع.
نِيرُ منهنجي نينهن اُجاري اڇو ڪيو، روزاني عبرت 21 ۽ 22 سيپٽمبر 2016ع.
”سلطاني سهاڳ ننڊون ڪندي نه ملي.“ روزاني عبرت 28 سيپٽمبر 2016ع.
”شاهه ڀٽائيءَ جي شاعريءَ ۾ عورت جي عظمت“، روزاني عبرت سيپٽمبر 2016ع.
”جو سنڌ سنواري اهو جيئندو رهندو“، روزاني عبرت سيپٽمبر 2016ع.
”رُونديون ڏٺيون مون ان در تي دادليون“ روزاني عبرت 9 آڪٽوبر 2016ع.
”خود شناسي ۽ شاهه عبداللطيف“ سوڀ سنڊي مئگزين 2 آڪٽوبر 2016ع.
”علم ادب ۽ صحافت جو وڏو نانءُ“ پير حسام الدين راشدي، روزاني عبرت 21 آڪٽوبر 2016ع.
”عالم سڀ آباد ڪرين“ روزاني عبرت 24 آڪٽوبر 2016ع.
”شاهه لطيف جو پيغام محبت،“ روزاني عبرت 30 آڪٽوبر 2016ع.
”ادب زندگيءَ جو آئينو ۽ عڪس“ سوڀ سنڊي مئگزين 11 سيپٽمبر 2016ع.
”شاهه لطيف جي شاعريءَ ۾ عورت جي عظمت“ روزاني عبرت آڪٽوبر، 2016ع.
”شاهه جي شاعريءَ ۾ سجاڳيءَ جو سڏ“ روزاني عبرت 13 نومبر، 2016ع.
”شاهه جو ميلو“ روزاني عبرت، 22 نومبر 2016ع.
”مٽيءَ لڌو مان“ ”تخيل“ ٽه ماهي جرنل، شمارو نمبر(3) جولاءِ سيپٽمبر 2016ع ايڊيٽر سڪندر ملاح، مارئي اڪيڊمي حيدرآباد.