آتم ڪٿا / آٽوبايوگرافي

سپاھيءَ کان وفاقي سيڪريٽري تائين

محمد جمن ڄامڙي جي آتم ڪٿا خودنوشت سوانح حيات آهي، جيڪا سندس ذات جي تعميرات واري گرائونڊ زيرو کان فلڪ بوس عمارت تائين پهچڻ جي اڻ ڳاڻيٽن ڏاڪن جي اڏاوت ۽ ڊيڪوريشن  جي تجربن جو نچوڙ آهي. ڪتاب ”سپاهيءَ کان وفاقي سيڪريٽري تائين“ هڪ اهڙي ماڻھوءَ جي جفا ڪشي جو سربستو سچو داستان آهي، جنھن سنڌ جي ٺپ ٻھراڙي واري ڳوٺ ۾ جنم ورتو، گورنمينٽ جي ڦڪن اسڪولن ۾ پڙهيو، فوج ۾ سپاھ گيري ڪيائين، قائداعظم يونيورسٽي مان اعليٰ تعليم بہ حاصل ڪيائين تہ ننڍڙيون نوڪريون بہ ڪيائين ۽ انت ۾ پاڪستان جي ڪريم ڪلاس ۾ انٽري هڻڻ لاءِ ’سي ايس ايس‘ ڪيائين، ۽ سترهين گريڊ کان شروع ٿي 22 هين گريڊ يعني مائونٽ ايوريسٽ تي پهچي رٽائر ٿيو.

Title Cover of book سپاھيءَ کان وفاقي سيڪريٽري تائين

اسلام آباد يونيورسٽيءَ ۾ داخلا

28 فيبروري 1976ع تي اچي اسلام آباد يونيورسٽي پھتاسين. جنھن وقت مان اسلام آباد يونيورسٽي آيم ته اسان پوري يونيورسٽي ۾ صرف ٻه سنڌي شاگرد هياسين. اسان کان اڳم ايڪانامڪس شعبي مان ميڊم شمشاد اختر ماسٽرس ڪئي، جيڪا بعد گورنر اسٽيٽ بينڪ آف پاڪستان ٿي. 25 ڊسمبر 1976ع تي ڀٽي صاحب اسلام آباد يونيورسٽي اچي انهيءَ جو نالو تبديل ڪري قائد اعظم يونيورسٽي رکيو.
الحمدلله هينئر قائداعظم يونيورسٽي ۾ پنج ڇھ سو سنڌي شاگرد ۽ شاگردياڻيون پڙهن ٿيون ۽ داخلا لاءِ ڪوٽا مقرر آهي، جنھن وقت اسان آيا هياسين انوقت صرف پاڪستان ليول تي ميرٽ هئي .
الحمدلله پنھنجي نوڪري جي دوران L.L.B جي تياري شروع ڪري ڏني هئي ۽ داخلا خيرپور لا ڪاليج ۾ ورتي هئي، پر ڪلاس ڪڏهن اٽينڊ ڪونه ڪيو هيو، باقي فيس ادا ڪندو هيم. شام جو چوري S M LAW COLLEGE ۾ وڃي ڪلاس اٽينڊ ڪندو هيم ۽ هنن ڪڏهن به مونکان ڪونه پڇيو ته آيا تون هتي داخل آهين يا نه . 1976ع ۾ ايل ايل بي جو امتحان سنڌ يونيورسٽي مان ٿرڊ ڪلاس ۾ پاس ڪيم.
اسلام آباد ۾ پڙهائي جي دوران اسلام آباد يونيورسٽي کي نيڌرلينڊ گورنمينٽ جي طرفان ٻه اسڪالرشپس آيون، جنھن ۾ هڪ سوشل سائنس جي اسٽوڊنٽ لاءِ، پر لا گريجوئيٽ هجڻ شرط هيو. پوري اسلام آباد يونيورسٽي ۾ مونکان علاوه ڪوئي به ايل ايل بي پاس ڪونه هيو، تنھن ڪري منھنجي نامينيشن ايجوڪيشن منسٽري ڏانهن موڪلي وئي، جنھن ۾ مان پرنسپل اميدوار ۽ ٻيو بھاءُالدين زڪريا يونيورسٽي ملتان جو الٽرنيٽ ڪينڊيڊيٽ هيو. هاڻي مون پڪو دل ۾ پھ ڪيو ته ان اسڪالرشپ کان پوءِ بار ائيٽ لا ڪندس. پر الله کي منظور ڪجھه ٻيو هيو. مان هر هفتي منسٽري ايجوڪيشن جو چڪر هڻندو هيس، اتان جو اسسٽنٽ ۽ سيڪشن آفيسر هميشه اهو دلاسو ڏيندا رهيا ته بس جيئن ليٽر ايندو توکي موڪلينداسين، خبر تڏهن پئي جو الٽرنيٽ هليو ويو ۽ منھنجي ڪنفرميشن جو آيل ليٽر پاڻ وٽ رکي، هوڏانهن جواب موڪليائون ته پرنسپل ڪينڊيڊيٽ نٿو وڃڻ چاهي لحاظ الٽرنيٽ کي قبول ڪيووڃي.
1978ع تي ڳوٺ اچڻ ٿيو، هلال پاڪستان اخبار ۾ اشتھار هيو ته سترهين گريڊ لاءِ چٽا ڀيٽي واري امتحان لاءِ درخواستون گھربل آهن. اسلام آباد اچي فارم ورتم، جنھن ۾ وڌ ۾ وڌ عمر 25 سال هئي، مان 25 سالن کان وڏو ٿي ويو هيس، تنھنڪري مونکي فوج جي نوڪري ڪري ٻه سال ملي ويا، جنھن لاءِ درخواست ڊفينس منسٽري جي معرفت موڪلڻ گھربل هئي. مان هروز لڳاتار چوڏهن ڏينھن يونيورسٽي کان روالپنڊي منسٽري ڊفينس وڃي ڪڏهن هڪڙي سيڪشن ۾ وري ڪنھن ٻئي سيڪشن ۾ آخر ڪار اهو جواب مليو ته منسٽري صرف آفيسرس کي ڊيل ڪندي آهي او آر (other ranks)کي منسٽري ڪانه ڊيل ڪندي آهي. آخر ۾ هڪ جھونو پٽيوالو اهو لڪاءُ پيو ڏسندو هيو ته سڄو ڏينھن اڃ بک تي اچي ٿو، ڪم ڪونه ٿو ٿئيس، ان صلاح ڏني ته تون وڃ ۽ ڊسٽرڪٽ آرمڊ سولجر بورڊ کان دستخط ڪراءِ هاڻي باقي هڪ ڏينھن وڃي پچيو هيو سو مون چيو ته هينئر ته ٽايئم آهي ڪونه، جو واپس وڃان خيرپور، ۽ انکان دستخط ڪرايان، وري واپس اچي فارم جمع ڪرايان تنھن تي هن صلاح ڏني ته ڪوئي فرق ڪونه ٿو پوي پنڊي واري آفيسر ڏانهن وڃ. ٻڌايائين ته گارڊن ڪاليج وٽ لياقت باغ جي سامھون آفيس آهي. مان صبح سوير وڃي پھتس ڇوته اهو آخري ڏينھن هو فارم جمع ڪرائڻ جو.