شهدادڪوٽ جي معتبر ۽ معزز شهرين سان گڏجاڻيون
مون ڏٺو ته ڪوئي نه ڪوئي ڪنھن سان دل ۾ نفرت ڪري پيو، پرجڏهن سامھون هڪٻئي جي هوندا هيا ته ٻين جي سامھون ٻٽ هوندا هيا. مون ان تي ڪافي سوچيو ۽ رکي رکي ڪنھن نه ڪنھن نموني سان ان مسئلي کي حل ڪرڻ جون تجويزون ٺاهيندو ۽ ڊاهيندو رهيس، گھڻائي پلان تيار ڪيم پر جڏهن عمل ڪرڻ جو موقعو ٿئي پيو ته مان ان تي صحيح طرح سان عمل نه پيو ڪري سگھان.
گھڻي سوچ ۽ ويچار کان پوءِ هڪ ترڪيب ذهن ۾ آئي ۽ اها ڪامياب وئي. سڀ کان پھريان مون شھدادڪوٽ جي ڪلب ۾ نئين سر جان وڌي. شھدادڪوٽ ۽ ميرو خان تعلقي جا جيڪي به پنھنجي قوم ۽ قبيلي جا چڱا مرد هيا، انھن کي گھرايو جيڪي تقريباً ويھارو کن هيا. انھن سڀني کي ڪلب ۾ چانھه تي گڏجڻ جي تجويز رکي ته سائين جيئن ته توهان سڀ نيڪ مرد ۽ پنھنجي علائقي ۾ اثر رسوخ به رکو ٿا، منھنجو خيال آهي ته گھٽ ۾ گھٽ مھيني ۾ ٻه دفعا اسين سڀ گڏجي ويھون ۽ پنھنجي پنھنجي علائقي جي مسئلن تي ويھي ڳالھايون ۽ انھن جي حل لاءِ ڪوششون وٺون. منھنجي تجويز آهي توهان مان هر هڪ واري واري سان پندرهين ڏينھن هن ڪلب ۾ لنچ گڏجي ڪرڻ جو انتظام ڪري ۽ جيڪو پاڻ ايندڙ لنچ جي هام ڀري.اهو سڀني تي چئي ڇڏي ته سائين ايندڙ لنچ جي ماني منھنجي طرفان هوندي. اها تجويز سڀني قبول ڪئي.
ايئن ڪرڻ سان گھڻا قوميتن جا مسئلا خير خوبي سان حل ٿيڻ شروع ٿي ويا. عمومن هر لنچ تي ٻه ٽي سنگين ذاتين جا پاڻ ۾ ڇڪتاڻ وارا مسئلا حل ٿي ويندا هيا. اڳ انھن کي پاڻ ۾ گڏجي ويهڻ جو موقعو ڪونه ملندو هيو، تنھن ڪري اهي ننڍا ننڍا مسئلا خراب حد تائين پھچي ويندا هيا. ٻيو ته هر هڪ وٽ انا جو وڏو مسئلو هوندو هيو. ان انا واري مسئلي کي مون لنچ جي بھاني گڏ ويھاري راڄوڻي حساب سان حل ڪرايو. لنچ جي بھاني هڪٻئي سان هٿ نه ملائڻ وارا گڏ ويھندا هيا ۽ آهستي آهستي انھن جا پاڻ ۾ تعلقات بھتر ٿيندا ويا۽ ان جو ڪافي مثبت انداز ۾ سب ڊويزن ۾ اثر ٿيو.
1985ع ۾ غير جماعتي بنيادن تي جنرل اليڪشن جو اعلان ٿيو. ضلعي لاڙڪاڻو جيئن ته شھيد ذوالفقار علي ڀٽي صاحب جو آبائي علائقو هيو،، تنھن ڪري سمورو ضلعو پ پ جي اثر هيٺ هيو. پ پ جي بائيڪاٽ ڪرڻ سبب پاور جا نوان ٿنڀا ٺھيا، جن جو اڄ تائين اثر رسوخ هلي پيو.
1985ع ۾ شھدادڪوٽ ۾ سياسي طور سگھاريون شخصتيون هيءُ هيون. محمد بخش کھاوڙ، نور نبي جوڻيجو، مير مٺل مغيري، علي حسن بروهي، غلام حيدر جروار. اهي سڀ پ پ سان لاڳاپيل هيا، جنھن ڪري انھن مان ڪير به پارٽيءَ جي حڪم مطابق اليڪشن ۾ اميدوار طور ڪونه بيٺو. جنھن جي ڪري اليڪشن قوميت جي بنياد ۽ ذاتي اثر جي تحت ٿي . شھدادڪوٽ ميرو خان رتوديرو واري ايم اين اي واري سيٽ تي نادر مگسي آزاد ميمبر جي حيثيت ۾ کٽيو ۽ ايم پي اي جي سيٽ خداڏنو چانڊيو کٽي. لاڙڪاڻي مان ايم اين اي جي سيٽ تي پاشا کھڙو ڪامياب ٿيو. پاشا کھڙو ۽ نادر مگسي پاڻ ۾ رشتيدار به ٿين . نادر مگسي جي ماءُ پاشا کھڙو جي گھر واري پاڻ ۾ سڳيون ڀينر هيون ۽ ٻنھي جو تعلق پنجاب سان ھيو.
الحمدلله اليڪشن بلڪل خير خوبي سان ٿي گذري. ڪنھن به قسم جي ڪنھن به پولنگ اسٽيشن تي اهڙي صورتحال پيدا ڪانه ٿي. منھنجو لنچ تي ويھي انھن سان ايريا متعلق ڊسڪس ڪرڻ جو اهو فائدو مليو، جو جيڪڏهن ڪنھن ڪنھن کي ووٽ ڪين ڏنا تڏهن به انھن جو پاڻ ۾ ڀائپي وارو رشتو قائم رهيو. هڪٻئي جي لاءِ سھولت پيدا ڪئي، جيڪا اڳ انھن وٽ اڻ ٿيڻي ڳالھه سمجھي ويندي هئي.
محرم جو مھينو ۽ ملان ۽ مواليءَ جو تڪرار
اسين مسلمان اسلام جي نالي تي جان ڏيڻ لاءِ تيار ٿي ويندا آهيون، پر اسلام تي عمل کان ڪوهين پري ڀڄي جان ڇڏائيندا آهيون. اهڙي طرح ملان ۽ مواليءَ جو تڪرار به ازل کان هلي پيو. محرم جو مھينو هڪ احترام ۽ ياد امام اعلي مقام جي شھادت جو مھينو آهي . اسان هر نيڪ عمل ڪرڻ کان پري هوندا آهيون باقي نعري جي پٺيان هلڻ ۾ ڪوئي عار محسوس ڪونه ڪندا آهيون. اتفاق سان هڪ مقام ۽ مسجد هڪٻئي جي ڀرسان سال جا پنجاهه هفتا کير کنڊ، باقي ٻه هفته انتظاميه لاءِ وڏو امتحان هوندو هيو. موالي سمھڻ جي وقت ڪنھن ذاڪر جي مجلس جي ٽيپ هلائي پاڻ سوٽو هڻي ڍيري ٿي پوندو هيو باقي لائوڊ اسپيڪر جو منھن مدرسي ڏي ڪري وڏو آواز ڏئي ڇڏيندو هيو. تنھنڪري ٻنھي جي پاڻ ۾ چڪريون هلنديون هيون. خاص ڪري جڏهن ماتمي جلوس نڪرندو هيو ته جلوس ڪڍڻ جو وقت اهو هوندو هيو، جنھن وقت ظھر نماز پڙهبي هئي. جلوس ۾ ڪجھه اهڙا به هوندا هيا، جو ڪڏهن ڪڏهن هو رت جا ڇنڊا مسجد جي ديوار ڏانھن اڇليندا هيا. ان کان علاوه جلوس بلڪل مسجد جي مين دروازي وٽ اچي بيھي رهي اڳتي هلڻ لاءِ جيئن چئبو هيو، تيئن اتي زور سان ماتم ڪرڻ شروع ڪندا هيا. هوڏانھن ملان به غصي ۾ اچي ويندا هيا جنھن ڪري ڏاڍي ڏکيائي درپيش ٿيندي هئي. جيئن ته منھنجي لاءِ اهو پھريون موقعو هيو، تنھن لاءِ مون ڪوشش ڪئي ته ٽائيم ۾ ٿوري ردوبدل ڪجي پر مڃڻ لاءِ تيار ڪونه هيا. مون ان جو حل هيءُ ڪڍيو جو مولوي صاحب کي فون تي چيم ته اڄ منجھند جي دال ماني مان توهانجي مدرسي ۾ کائيندس ۽ ڪجھه مسئلي جي حل لاءِ ڊسڪس ڪنداسين. مولانا صاحب مڃيو ۽ مختيارڪار کي چيم ته تون هاڻي ڪيئن به ڪري نماز جي ٽائيم کان اڳ جلوس کي اتان گذاري وڃ. ٽائيم کي مدنظر رکندي مان مدرسي ڏانھن ويس ۽ هجت واري نموني سان مولوي صاحب کي چيم ته اڄ لنگر جي ماني کاراء پوليس کي مين گيٽ تي بيھاري مان مولوي صاحب سان مدرسي جي تعليمي نصاب کان ويندي ڪجھه فقهه جي مسئلن تي ڊسڪس ڪرڻ شروع ڪيو، هوڏانھن مختيارڪار ۽ پوليس پنھنجو ڪم ڏيکاريو ۽ پر امن جلوس اتان گذري ويو. مونکي خبر پئي هئي ته قمبر کان ڪجھه ماڻھو آيل آهن، جيڪي مدرسي ۾ ويٺل هيا ته جيڪڏهن ڪا گڙ ٻڙ ٿئي ته انجو ڀرپور جواب ڏين. پر اسان جي ان عمل جي ڪري ٻئي ڌريون پنھنجي پنھنجي عمل ڪرڻ ۾ ناڪام ٿيون ۽ خير سان جلوس نڪري ويو.