شخصيتون ۽ خاڪا

سراج: سنڌي ٻولي ۽ ادب جو اهڃاڻ

سنڌ جي نامياري اديب، ليکڪ، ناولنگار ۽ جديد صحافت جي اهڃاڻ سراج الحق ميمڻ جي شخصيت تي سنڌ جي ڏاهن جي لکيل مضمونن ۽ ڪالمن جي ڪتاب ”سراج : سنڌي ٻولي ۽ ادب جو اهڃاڻ“ جو مرتب خالد چانڊيو صاحب آهي.
هيرو ٺڪر پنهنجي مضمون ۾ لکي ٿو:
”سراج الحق ميمڻ صاحب سنڌي ادبي کيتر جي هڪ ٻھڳڻي شخصيت، سنڌ جي تاريخ تي عبور رکندڙ، لسانيت جو ماهر، قابل ڪاروباري ۽ عامل نامور وڪيل ۽ آزاد خيال مفڪر هو. هو سنڌ جي عظمت تي بجاطور فخر وٺندڙ، سنڌ ۾ امن ۽ استقامت ۽ سنڌين جي آزادي ۽ اتحاد جو ڪانکي هو. هن جي وفات سان سنڌ امڙ پنهنجو هڪ سچو سپوت وڃايو آهي.“
Title Cover of book سراج:  سنڌي ٻولي ۽ ادب جو اهڃاڻ

سراج الحق ميمڻ: روشن خيال تحريڪ جو سونهون : رئوف عباسي

سنڌ ۾ ٻه چار ماڻهون، جن پنھنجي ڪوششن ۽ ڪاوشن سان روشن خيال تحريڪ جي ڏياٽي پکيڙيندي، سرهاڻ پکيڙي.
محترم سراج الحق ميمڻ به انھن مان هڪ هو هُو، انتھائي قابل ماڻھون، ذهين ۽ صلاحيتن سان ٽمٽار شخص هو، جنھن ادب، صحافت ۽ ٻوليءَ جي حوالي کان مٿانھون ڪم ڪيو. جنھن جي مڃتا کيس پاڪستان کا ٻاهر به ملي.
سراج الحق ميمڻ جي ڪوشش جي ڪري، امرجليل ”هلال پاڪستان“ ۾ ڪالمن لکڻ جي ابتدا ڪئي ۽ سراج الحق ميمڻ جي ڪريڊٽ تي اها به ڳالهه آهي ته هُو، صحافت توڙي ادب جي ٻه واٽي تي سنڌ جي مامرن کي اهميت ڏيندو رهيو.
سندس ڪالم ”رتيءَ جي رهاڻ“ جيڪي فقير محمد لاشاريءَ جي اخبار ”جاڳو“ جي سونھن هئا، اُهي ڪالم توڙي فقير محمد لاشاري جي ادارت ”جاڳو“ لاءِ سون تي سھاڳ هئا. سراج الحق ميمڻ جي ادبي اوسر ۾ مولانا غلام محمد گرامي، سائين محمد ابراهيم جويو ۽ محمد عثمان ڏيپلائي جو هٿ رهيو. ”هلال پاڪستان“ کي صحافت جي جديد لاڙن ۽ سنڌ اِشوز کي نمايان ڪرڻ ۾ سراج الحق ميمڻ جي ڪارگذاريءَ کي وساري نه ٿو سگهجي.
جديد مزاحمتي ادب ۾ قبول ابڙو، آغا سليم، علي بابا، ڊاڪٽر نجم عباسي، طارق اشرف، ابراهيم منشي، سرويچ سجاولي سان گڏ و گڏ سراج الحق جو پڻ ان رُخ ۾ نمايان ۽ يادگار ڪم ٿيل آهي.
هُو، سنڌ جو يگانو ۽ يڪتا ليکڪ هُو، جيڪو عام طور ڪن ٿورن ادبي سيمينارن، مُذاڪرن کان سواءِ ورلي ڪٿي نظر ايندو هو. اختر بلوچ جي جيل ڊائري قيدياڻي جي ڊائري جو مُھاڳ، سراج الحق جي سنڌيت واري جذبي، جنون کي نشانبر ڪرڻ ۾ ٻه قدم اڳتي آهي.
هُن جي ڪھاڻي ”اٺون ماڻهو“ ايم.آر.ڊي جي پسمنظر ۾ لکيل هڪ اهڙي ڪھاڻي آهي، جيڪا دير تائين پنھنجو اثر برقرار رکي ٿي.
سراج الحق ميمڻ، روشن خيال تحريڪ کان سنڌ دوستيءَ تائين پاڻ کي وابستگيءَ جي حوالي کان مٿانھون ۽ پختو رکيو. اهو ئي سبب آهي جو سندس وفات تي نڌ جي هر مڪتبه فڪر جي ماڻھوءَ ڏک جو اظھار ڪيو هو.