شاعريءَ جي موضوعن تي ڪتاب
اَگهِيو ڪائو ڪَچُ، مَاڻِڪَن موٽَ ٿِي،
پَلَئَه پايو سَچُ، آڇيِندي لَڄَ مَران
(سر سريراڳ، ۴-۱۴)
ڀؤنر ڀري آڪاس-شيخ اياز
ڪؤنرَ پاڙون پاتارَ ۾، ڀَؤنُر ڀري آڪاس،
ٻنهي سندي ڳالهڙي، رازق آندي راس،
تنهن عشق کي شاباس، جنهن محبتي ميڙيا.
(سرڪارايل، ۱-۲۲)
ڪلهي پاتم ڪينرو- شيخ اياز
تُون سَپَڙ آئون سيڪڙو، تُون ڏاتار آئون ڏَڏِ،
سُڻي تنهنجو سَڏُ، ڪلهي پاتُم ڪِينَرو.
(سرپرڀاتي، ۱-۲۴)
وڄون وسڻ آيون-شيخ اياز
آڄ پُڻ اُتَر پارَ ڏي، ڪارا ڪَڪَر ڪَيس،
وڄُون وَسَڻَ آئِيوُن، ڪري لالَ لَبيسَ،
پِرين جي پرديِسَ سي مُونکي مينهنَ ميڙيا.
(سرسارنگ، ۱-۱۰)
وڏا وَڻَ وڻِڪارَجا-شيخ اياز
رڏا وَڻَ وڻِڪارَ جا، جت نانگ سُڄَنِ نِيلا،
اُتي عبداللطيف چي، ڪيا هيڪَلِين حِيلا،
جِتِ ڪُڙَم نه قبِيلا، اُت رَسج رَهبَر راھ ۾.
(سر سسئي آبري، ۲-۹)
تون ڇپر تون ڇانوَ-شيخ اياز
جيڏو تنهنجو نانءُ، ٻاجھ به اوڏيائي مَڱان،
ري ٿَنڀين ريءَ ٿُوڻيين، تون ڇپر تون ڇانءُ،
ڪُڄاڙو ڪهانءُ، توکي معلوم سَڀڪَا.
(سر ڏهر، ۲-۲۳)
هِينئَڙو ڏاڙهونءَ گُل جئن-شيخ اياز
جي هُوند ڏٺائون، ووجيڏيون! حال منهنجو ھهڙو جهڙو،
چَڙهي نَه سگهان، چوٽيِين مارِڳ مٿانهون،
حال منهنجو ھهڙو جهڙو،
هينئڙو ڏندڻ پاڙجئن، ڇڪي ڇِنائون،
هينئڙو ڏاڙهونءَ گُل جيئن، ريهي رتائون،
حالُ منهنجو هھڙو جهڙو.
(وائي، سرحسيني، داستان پهريون)
ڪي جو ٻيجَلَ ٻوليو-شيخ اياز
ڪِي جو ٻيجَلَ ٻوليو، ڀِنيءَ وِيهي ڀانِ،
راجا رتولن ۾، سِيباڻو سلطان،
آءُ مٿانهون مڱڻا! مقابل ميدان،
گهوريان لَکَ لطيفُ چي، تنهنجي قَدَمن تان قُربان،
مٿوهي مزمان! هلي آءُ ته هِتِ ڏينئين.
(سرسورٺ، ۳-۱)
ڪَپَرٿو ڪُن ڪري-شيخ اياز
بَندَر جان ڀَئِي، ته سکاڻيا! مَ سُمَهو،
ڪَپَرُ ٿو ڪُنَ ڪري، جئن ماٽيءَ منجھ مَهي،
ايڏو سُوُر سَهِي، نِنڊَ نه ڪِجي ناکئا،
(سر سريراڳ، ۳۔۱۸)
لڙيو سج لڪن ۾-شيخ اياز
لڙيو سج لڪن، تان راسيون رتائين،
مون کي ماريائين، اديون اونداهي ڪري.
(سر حسيني ، ۱-۴ رسالو، آءِ آءِ قاضي)
پتڻ ٿو پور ڪري-شيخ اياز
ساٿين ننڌا يار وو! تَن پانڌين ننڌا بار،
توکي آرس اکڙين ۾.
پاتا پاڙي واريئن، پَڳھ مَنجھ پاتار،
پَتَڻ ٿو پُور ڪري، آئي تنهنجڙي وار.
توکي آرس اکڙين ۾.
(وائي داستان ٽيون- سر سريراڳ)
جُهڙ نيڻان نه لَهي-شيخ اياز
جُهڙ نيڻؤن نه لَهي، ڪَڪَرهُون نه هُون،
ساريون سپرين کي، لُڙڪ ڳلن تي پُون،
سي مَرِرويو رُون، جَنِ مُسافر سُپرين.
(سر سارنگ، ۱-۲۲)
اُڀر چَنڊَ پَسُ پرين-شيخ اياز
اُڀُر چَنڊَ پَس پرين، تو اوڏا، مون ڏُور،
سڄڻ سُتا وِلھ ۾، چوٽا ڀري ڪَپور،
پيرين آءُ نه پُڄڻي، ٻَاٻَل ڏي نه ٻُور،
جنهن تي چڙهي اَسُورِ، سنجهي سَڄَڻَ سيٽيان.
(سر کنڀات، ۷-۲)
اُٿي اور الله سين - دعائيه نثري نظم - شيخ اياز
ڪُوڙ ڪماءِ مَ ڪَچُ، اُٿي اور اللهَ سين،
ڪڍ تون دغا دِل مان، صاحبَ وَڻي سَچُ،
مَحبتَ سَندو مَنَ ۾، ماڻِڪَ! ٻارج مَچُ،
اِنَ پَر اُٿي اَچُ، ته سَودو ٿيئي سَڦَرو.
(سر سريراڳ، ۱۔۹)
اکيون ميگھ مَلهار - بردو سنڌي
اَکيون ميگھ ملهارُ، صُورت تنهنجي سَڀُ جَڳُ موهيو،
سَجِدو فيلَ في الحالُ ڪيو، پَسي، مطلب نُور نِراڙَ،
ڄَاپَڻ وقت ڄامَ جي ڪِريا ڪُنگرا ڪوٽ ڪفار،
صورت تنهنجي سڀ جَڳ موهيو.
(سرسارنگ، وائي، - داستان ٽيون)
بُوندوُن بَس نَه ڪَن - بردو سنڌي
اَڄ پُڻ اَکڙين، سَڄَڻَ پَنهنجا سارِيا،
ڳَلَنِ تان ڳوڙهن جُون، بُوندُون بَس نَه ڪن،
سَندِي سِڪَ پِريَن، لوڪ ڏٺيئي نه لَهي.
(سر بروو سنڌي، ۱۔۱۰)
آڏي ڍال مَ ڍار - رشيد ڀٽي
سُورهيه مرين سوڀ کي دل جا وَهَم وِسَارِ،
هَڻُ ڀالا، وڙھ ڀاڪُرين، آڏِي ڍالَ مَ ڍار،
مٿان تيغُ تَرارِ، مارِ ته متارو ٿيين.
(سر ڪيڏارو، ۵۔۵)
رَڳُون ٿيون رَبابُ - ڊاڪٽر تنوير عباسي
رَڳون ٿيون رَبابُ، وَڄن ويلَ سڀڪنهين،
لُڇَڻُ ڪُڇَڻُ نه ٿِئو، جانبُ ريءَ جَبَابُ،
سوئي سَنڌيندُم سُپرين، ڪِيَس جنهن ڪبابُ،
سوئي عين عذابُ، سوئي راحتَ رُوحَ جي.
(سر ڪلياڻ، ۳۔۶)
ساڄَن سُونهن سُرت - ڊاڪٽر تنوير عباسي
هِتان کڻي هُت، جَن رَکيوسي رَسيُون،
ساڄَن سُونهَن سُرتِ، وِکان ئي ويجهو گَهڻُو.
(سر سسئي آبري، ۲۔۲)
سڄڻ سفر هليا - شيخ عبدالرزاق ”راز“
توجَنين جي تانگھَ، سي سَڄَڻَ سَفر هَليا،
لَئج لات، لطيف چي، ڪڏهن اِيندَم، ڪانگ!
ڪنهن سِٽاڻي سانگَ، پِرين پرڏيهي ڪِيا.
(سر سامونڊي، ۱۔۲۵)
پيهي منجھ پاتار - شيخ عبدالرزاق ”راز“
اِيءَ گَت غَواصَن، جئَن سَمُنڊ سُوجهيائون،
پيهي مَنجھ پاتارَ جي، ماڻِڪَ مِيڙيائون،
آڻي ڏِنائون، هيرو لعل هَٿن سين.
(سر سريراڳ، ۲۔۹)
ڪَڪَر مَنجِھ ڪَپارَ - بشير مورياڻي
ڪَڪَر مَنجِھ ڪَپارَ، جهُڙ نيڻَئوُن نَه لهي،
جهڙا منهنجا سُپرين، تِهڙا ميگھ ملهارَ،
کَڻ اکيون، کِل يارَ! وَڃَن سورَ سَنڌا ڪيو.
(سر سارنگ، ۱۔۲۱)
آءُ ڪانگا ڪر ڳالھ - (صوفي دريا خان جو ڪلام) ترتيب: نياز همايوني
وَهِلو وَرَ، وَريا پِرين، آءُ ڪانگا لنئُه لات،
ويا جي قَلاتِ، سي اُڏامِي آڻ پرين.
(سر پُورب، ۱۔۶)
گهِڙيا سي چَڙهيا - استاد بخاري
گهِڙيا سي چَڙهيا، ايئن اَٿيئِي،
مَئي مَتي مِهراڻ ۾، پَئو ٽِپو ڏيِئي،
ته ميهار مِليئي، سنڀُوڙو سِيڻاھ سين.
(سر سُهڻي، ۵۔۴)
ماندي ٿي نه مارئي - استاد بخاري
ماندي ٿي نه مارئي، الله اوڏو آهي،
سؤ ورهين جا ڏُکڙا، هِڪڙي لحَظي ۾ لاهي.
(سر ڏهر)
وِلولو ۽ ووڪ - استاد بخاري
رِڃَن مِ رڙٿي، ڪَرَڪوَل جي ڪُوڪَ،
وِلوِلو ۽ وُوڪ، ايءَ تان آھ عِشق جي
(معذوري، ۷۔۱۷)
ڪاري ڪڪر هيٺ - استاد بخاري
ڪاري ڪَڪَر هيٺ، مُون جهيڙيندا ڇڏيا،
ڪارا ڪُنَدَ هٿن ۾، اَڙلَ وَڇيرا هيٺ،
ٿي تَنين سين ڏيٺ، موٽڻ جَنين مِيهڻُو.
(سر ڪيڏارو، ۳۔۲)
ڏکندو ڏور ٿئي - عبدالقيوم ”صائب“
دارُون ۽ ڪارُون، جان ڪِي ڪيا ويڄَ مُون!
ٻُڪي ڏيندا ٻاجھ جي، نِهاري ناڙُون،
جَنِ جُون سيڻ لهِن سارُون، تَنِ تان ڏُکندو ڏُور ٿئي.
(سريمن ڪلياڻ، ۲۔۱۸)
سڄڻ نِتِ سوجهرو - (شاعري)ترجمو: ڊاڪٽر عبدالجبار جوڻيجو
چَنڊَ تِنهنجي ذات، پاڙيان تان نهَ پرين سين،
تون اَڇو مِ راتِ سَڄڻ نِتِ سوجهرو.
(سر کُنڀات، ۱۔۱۴)
جوتيون جواهرن جون- ڊاڪٽر ميمڻ عبدالمجيد سنڌي
سي پُوڄارا پُر ٿِيا، سمنڊُ سيويو جن،
آندائوُن عَميق مان، جُوتي جواهرن،
لَڌائون، لطيفُ چي، لالُون مان لَهرِن،
ڪانهي قيمتَ تنِ، مُلھ مَهانگو اُنِ جو.
(سر سريراڳ ، ۲۔۴)
رُسِ مَ رسڻ گهوريو - ڊاڪٽر عبدالمجيد ميمڻ
رُسُ مَ رُسَڻُ گهريو، اُٺُ اوراهُون آڻِ،
ليڙي جو، لَطيِفُ چي، تَنگُ سَوارو تاڻِ،
شَرمَندِيون سَڀين پَرين، پُٺِيءَ لائِج پاڻِ،
اَچِي مُشڪَ ماڻِ، ته سوڍا! سُکياڻِي ٿِيان.
(سرمومل راڻو، ۵۔۷)
تند تنوار - نثار حسيني
”مَٿي اُتي مُنهنجي، جي ڪوڙين هُون ڪَپارَ،
ته وارِيو وارِيو وَڍِيان، سِسِيءَ کي سَوَ وارَ،
ته پڻ تَندُ تَنوارَ، مُوهان مَٿانهُون، مَڱڻا!“
(سورٺ، ۳۔۱۴)
رُوحَ رِهاڻِ - حاجي اميد علي لغاري
هيڪلِيائي هاڻِ، پُوريِندِيَس، پُنهونءَ ڏي،
ڪَندِيَس ڪوهيارَلَ سين، رُچي رُوحَ رِهاڻِ،
رُلي ڇُلي ڇَپَرين، ڪَنهن پَرِ لاهِيان ڪاڻِ،
آهِيان گَهڻو اَڄاڻِ، پَرَ سُورَ پرِيان جا ساڻُ مُون.
(سسئي آبري،۹۔۱۲)
تَندُ، ڪَٽارو ڪَنڌُ - عنايت بلوچ
ٽيئي پَرِچِيا پاڻَ ۾، تَندُ، ڪٽارو ڪَنڌُ،
”تَنهن جِهوئي ناه ڪِي، جو تو، چارَڻَ! ڪَيو پَنڌُ.
ايُ شُڪُر الَحمدُ، جِئَن مَٿو گُهرِيوءِ مَڱڻا!“
(سورٺ،۴۔۱۰)
ڏوريان ڏوريان مَ لهان - تاجل بيوس
صبحُ سِڳڙيُون کَڻِي وِيا وَڄائي وِيرَ،
ڏورِيان ڏورِيان، مَ لَهان، تَنِ بيراڳِيُن بَهيَر،
جَنِ جي آسڻَ مَنجِھ عَنبير، آئوُن نه جيِئَندي اُنِ ري.
(رامڪلي، ۱۔۱۶)
ڪنڌيءَ ڪؤنَر ترن - تاجل بيوَس
هيٺ جَرُ، مَٿي مَڃَرُ، ڪَنڌيءَ ڪَؤنَر تَرَنِ،
وَرِئي واهُوندَنِ، ڪِينجُهرُ کَٿورِي ٿِئي.
(سرڪاموڏ، ۲۔۵)
ڪَنڌيءَ اَڪ ڦلارِيا - تاجل بيوَس
سَچُ ڪِ سُڪو ڍورُ، ڪَنڌيءَ اَڪَ ڦُلاريا،
جُنگنِ ڇَڏِيو زور، سَرُ سُڪو سُونگِي گَيا؟
(سر ڏهر، ۱۔۷)
ڏکن آئون ڏُڌي - نثار بزمي
ڏاگهَنِ، ڏيرَنِ، ڏُونگَرِن، ڏُکَنِ آئُون ڏُڌي،
پُڇان پيُر پُنهونءَ جو، وِجهان وِکَ وَڌي،
لِکِئي آئوُن لَڌي، ناتَ پَتِنِ ڪيرَ پَنڌُ ڪَري؟
(سر ديسي، ۱۔۳) رسالو، ڊاڪٽر گربخشاڻي صاحب)
ڏاهيُون ڏُک ڏِسن - ڊاڪٽر ارجن شاد
اَلا! ڏاهي مَ ٿِيان! ڏاهِيُون ڏُکَ ڏِسَنِ،
مُون سين مُون پِريَنِ، ڀورائيءَ ۾ ڀالَ ڪِيا.
(ليلا چنيسر، ۲۔۶)
اُٺا مينهن ملير تي - گورڌن ڀارتي
ويڙِهيچَنِ ڏي ويندي، عُمَرَ! آئون ماروُئَڙَنِ ڏي ويندي،
ڏيھَ ڏاڏاڻين پَکَڙين،
اُٺا ميِنهَن مَلِيرَ ۾، ڌاڳا ڌَٻَرَ ڌُوندي،
ڏيهَ ڏاڏاڻين پَکَڙين.
(سر مارئي، ۹ - وائي)
وڻجارن وايون (ڪافي گو شاعرن جو ڪلام) - عبدالڪريم پلي
ويندي آئُون هو تنِ وَٽِ،
مُون وَه وَڻجارنِ سين،
پَڳھ کَڻُ مَ پاتِڻِي! جانِي! مُون لئي جَهٽِ،
مُون وَه وَڻجارنِ سين،
وايُون وَڻجارنِ جون، اَديُون! اَڄُ نه هَٽِ،
مُون وَهُ وَڻجارنِ سين.
(سر سامونڊي، ۲- وائي)
ڪائو ڪمايوم - معمور يوسفاڻي
ڪائو ڪَمايوم، موتي مُون نَه وَڻِجِيا!
سِيهي جو سَيدُ جي، وکَرُ وِهيايِومِ!
ھهڙو حالَ سندومِ، توه تنهنجي اُبَهان!
(سر سريراڳ، ۱۔۷)
پکن منجھ پساھ - معمور يوسفاڻي
سَنِهيءَ سُئيءَ سِبِيو، مُون مارُوءَ سين ساهُ،
ويٺي سارِيان، سُومَرا! گولاڙا ۽ گاهُ
هِنيُون مُنهِنجو هُتِ ٿيو، هِتِ مِٽي ۽ ماهُ،
پَکَنِ مَنجِھ پَساهُ، قالِبُ آهي ڪوٽَ ۾.
(سر مارئي، ۷۔۱۲)
ستا اٿي جاڳ - معمور يوسفاڻي
سُتا! اُٿي جاڳُ، نِنڊَ نه ڪَجي ايتري،
سُلطاني سُهاڳُ، نِنڊُن ڪَندي نه ٿِئي.
(سر ڏهر، ۳۔۸)
آڏي ڍال م ڍار - معمور يوسفاڻي
سُورهَ! مَريِن سوڀَ کي، ته دِلِ جا وَهَم وِسارِ،
هَڻُ ڀالا، وِڙِهُ ڀاڪُرين، آڏي ڍالَ مَ ڍارِ،
مٿان تيغَ تَرارِ، مارِ ته مَتارو ٿِيين!
(ڪيڏارو، ۵۔۵)
ماڻڪ موتي لالَ - ترتيب: ايوب انصاري
سيوا ڪر سَمُونڊَ جي، جت جَرُ وهي ٿو جالَ،
سَئين وَهَن سيِرَ ۾، ماڻِڪَ، موتِي، لالَ،
جي ماسو جُڙيئي مالَ، ته پُوڄارا! پُر ٿِيين.
(سريراڳ، ۲۔۳)
باهيون بيراڳن جون (ڪلاسيڪل شاعرن جي شاعريءَ جو اڀياس - ترتيب: تاج جويو
ڀنيءَ ڀَڙڪَ ڪَنِ، باهيُون بيراڳن جون،
هَلو ته سيڪيِون هَٿَڙا، مَٿي تَنِ مَچَن،
ملان سناسِيَنِ مون جَڙَ لڳي جانِ ۾.
(رامڪلي، ۹۔۲۵)
ڪَؤنرَ پاڙون پاتارَ ۾، فتاح ملڪ
ڪَؤنرَ پاڙُون پاتارَ ۾، ڀَؤنُر ڀِري آڪاسِ،
ٻِنيِن سَندي ڳالهڙي، رازِق آندي راسِ،
تَنهِن عِشق کي شاباسِ، جَنهِن مُحَبَتي ميڙِيا.
(ڪارايل، ۱۔۲۲)
جي تو بيت ڀانيان (لطيفيات)، نور الدين سرڪي
جي تو بيتَ ڀائنيا، سي آيتُون آهين،
نيو من لائين، پريان سندي پار ڏي.
(سر سهڻي، ۶۔۲۵)
اچن ڀؤنر ڀنڀوليا، علي دوست عاجز
جنهن تَڙَ ڌوڙُون ڌُونِ، چوٽا چَندَنَ چِڪَ ڪِيو،
اَچَنِ ڀؤنرَ ڀَنڀولِيا، پاڻِيءَ تَنهين پُونِ،
راوَلَ رَتو رُون، ڪو وَهُ لَڳو واسُئين.
(مومل راڻو، ۷-۳)
پرچن شال پَهُنوار- محمد شفيع انور هالائي
پَرچَن شالَ پَهنوَهارَ، ڍولا! مارُو مُون سان، لا!
مُون مُورائِين مَدِيُون، آهِنِ سيڻَ سَتارَ،
ڍولا! مارُو مُون سان، لا!
(سر مارئي، ۸ وائي)
وَليُون وڻن ڦُلاريا- ڊاڪٽر ادل سومرو
پهنوارن پاٻوهيو، ڪِي واهوندن وَسَ،
عُمَرَ انهيءَ ڏيھ جا، ڏوٿين ڏنم ڏسَ،
وليون وڻ ڦلاريا، لُلرُ نڱيو لس،
آڻِيو وِجَهن آهُرين، سندا ٽُوهَن تَسَ،
ميوا، مَڃر ماکيون، سَڀَ ڪا چکن چَس،
ماڙيءَ وهي مَسَ، مَلير ويندي مارئي.
(سر مارئي، ۳-۷)
اندر رت ريلا- سيد اظهر گيلاني
جڙجا هيم جَتَ، تنهن ڳجهي ڳاريم جندڙو،
آڻي اندر کوڙيا، ڪوهياري ڪَرَوَت،
سُورن ساڙي آهيان، سِڪان کي صحت،
اندر رَتَ ريلا، ٻاهر ٻاڦ نه نڪري.
(سر معذوري، ۶-۵)
ڪاڪِ نه جهليا ڪا پَڙي- منصور ويراڳي
ڪاڪِ نه جهَليا ڪاپَڙي، موهِيا ڪنهن نه مال،
سوڍيون سِجهائي ويا، ھِهڙا جَنِين حالَ،
جي ڇورين ڏِنا ڇالَ، ته پِه لاهُوتي لنگهي ويا۔
(مومل راڻو، ۱۷-۳)
پرچن شال پهنوار- عبدالقادر منور ابڙو
پَرچَنِ شالَ پَهنوارَ، ڍولا! مَارُو مُون سان، لا!
ڍولا! مَارُو مُون سان، لا!
مُون مُورائِين مَدِيُون، آهِن سيڻَ سَتارَ،
ڍولا! مارُو مُون سان، لا!
(سر مارئي، ۸-وائي)
تند تنوار- نور احمد ڀٽي
”مَٿو مُور نه پاڙِيان، تُنهنجيءَ تَندُ تَنوارَ،
سِرَ ۾ سَڃَڻُ ناهِ ڪي، موٽُ مَ، مَڱڻهار!
ڪِينِهين مَنجھ ڪَپارَ، لَڄِيندو ٿو لاهيان.“
(سورٺ، ۱۱-۳)
اديسي اسور وڄائي واٽ ٿيا- شرمانند لال پرڀو لال نندن
سامِيُنِ سَمَرُ سور، گُوندَرَ گَبَريُنِ ۾،
جَڙي ٻَڌائون جانِ ۾، پيغامَنِ جا پُورَ،
آديسي اَسُورَ، وَڄائي واٽَ ٿِيا.
(رامڪلي، ۱۲-۳)
آءُ ڪانگا لَنئه لاتِ - شرمانند لال پرڀو لال نندن
وَهِلو وَرُ، وَرِيا پِرِين، آءُ ڪانگا لَنئه لاتِ
ويا جي قلاتِ، سي اُڏامي آڻِ پِرِين.
(پورب، ۶-۱)
ڪوٽن ڪُٺي آهيان- ترتيب: ادبي محفل بدين
پانڌي! پِريءَ پَهُنوارَ کي، چَيُم تِنءَ چَئَيج:
”سَندا سَنگَتِ ڏيهِڙا، وَرَ! مَ وِساريج،
ڪوٺينِ ڪُٺي آهيان، سِگهي سارَ لَهيجِ،
مُٺِ مانڌاڻي مُجيجِ، ته نِيَرَنِ ۾ نَئون ڪَرِيان.“
(مارئي، ابيات متفرقه، ۲۵، رسالو ڊاڪٽر گربخشاڻي)
سي لاهوتي لڏي ويا - يار محمد ٿانوري
اَڄُ نه اوطاقُنِ ۾، سَندِي جوڳينِ جوڙَ،
ساري سَناسِيُن کي، کامِي ٿِيَس کوڙَ،
مَنَ جنِين سان موڙَ، سي لاهُوتي لَڏي وِيا.
(رامڪلي، ۹-۸)
پن ٻوڙين پاتال ۾ - جمال الدين هوت
صاحِب! تُنهنجِي صاحِبِي، عَجَبُ ڏٺِي سُون،
پَنَ ٻوڙين پاتالَ ۾، پَهَڻَ تارِين تُون،
جيڪَرَ اَچيِن مُون، ته ميرِيائِي مانُ لَهان۔
(سر ڏهر، ۱۹-۲)
سورج شاخون ڪڍيون - علي محمد ڀٽي
کڻي نيڻَ خُمارَ مان جان ڪيائون نازُ نَظَرُ،
سورُجَ شاخُون جَھڪِيُون، ڪُوماڻو قَمَرُ،
تارا ڪَتِيُون تائِب ٿيا، ديکيندي دِلبَرُ،
جهَڪو ٿيو جوَهَرُ، جانِبَ جي جَمالَ سين.
(کنڀات، ۱۸-۱)
درد جون دانهون - پنهل فقير مهر
آءٌ اوراهُون سُپرِين! وَڃُ مَ آڳاهُون،
ٿَڪي کَڻي ٿَرَنِ ۾، ٻاڪاريو ٻانهُون،
دَرِدَ جُون دانهُون، مُون ماريندِيُون، موٽُ تُون.
(سر سسئي آبري، ۱-۱۰، رسالو، ڊاڪٽر گربخشاڻي)
سورن جو سمر - پنهل فقير مهر
اُلَهي سِڄَ اَويرَ ڪي، ڏِٺائِين ڏُونگَرُ،
سَسُئيءَ کي، سَيدُ چي، سُورَنِ جو سَمَرُ،
ڪُٺَلِ رَکِيو ڪَرُ، ويچاريءَ وڻِڪارَ تي.
(سر حسيني، ۴-۱)
رُس مَ، رُسڻ گهوريو - نور شاهين
رُسُ مَ، رُسَڻُ گهورِيو، راڻا ڇَڏِ رِياءُ؛
ميٽِ مَدايُون، موٽُ تُون، ڪَري نِرتِ نِياءُ،
لالَنَ جو، لَطِيفُ چي، ڪونهي سُونهَن سِياءُ،
اَوڳُڻَ ڍَڪي آءُ، ته، سوڍا! سُکِياڻِي ٿِيان.
(سر مومل راڻو، ۱۰-۵)
اَکين م ٿِي ويھ - ميمڻ روشن تبسم
اَکِيُنِ ۾ ٿي ويھ، ته آئُون واري ڍَڪِيان،
توکي ڏِسي نه ڏيھ، آئُون نه پَسان ڪِي ٻِيو.
(سر آسا، ۱۲-۳، رسالو، آءِ آءِ قاضي)
مُون ۾ آهين تون - اڪبر ساگر
پائي ڪانُ ڪَمانُ ۾، ميان! مار مَ مون،
مون ۾ آهين تون، متان تنهنجو ئي توکي لڳي.
(يمن ڪلياڻ، ۱۰-۶)
تندون جي طلب جون - رحيم بخش ”قمر“
تَنُ تَسبيحَ، مَنُ مَڻِيون، دِل دَنبُورو جَنِ،
تَندُون جي طلبَ جُون، وَحدَتَ سِر وَڄَنِ،
”وَحدَه لا شَريڪ لَہُ“، اهو راڳُ رَڳُنِ،
سي سُتا ئي سونهن، نِنڊَ عِبادَتَ اُنِ جي.
(سر آسا، ۴-۴، رسالو آءِ آءِ قاضي)
ڳاڙهيندين ڳوڙها - رحيم بخش ”قمر“
وَحَدهُ لا شَريڪَ لَةُ، ٻُڌءِ نه ٻوڙا،
ڪِي تو ڪَنين نه سُئا، جي گهَٽَ اندر گهوڙا،
ڳاڙيندين ڳوڙها، جِتِ شاهد ٿِيندَءِ سامُهان.
(سر ڪلياڻ، ۱۴-۱)
چَنڊَ تُنهنجي ذات - رحيم بخش ”قمر“
چَنڊَ! تنهنجي ذاتِ، پاڙيان، نه پِرينِ سين،
تون اڇو ۾ راتِ، سَڄَڻَ نِتُ سوجِهرا
(کنڀات، ۱۳-۱)
آءُ نه گڏي پرينءَ کي - رحيم بخش ”قمر“
آئُون نه گَڏي پِرينءَ کي، تون ٿو لَهيِن سِڄَ،
آئُون جي ڏِيئين سَنِيها، نيئي پِريان کي ڏِجِ،
وڃي ڪيچِ چَئجِ، ته ”ويچاري واٽَ مُئي!“
(سر معذوري، ۳-۷)
کڻي نيڻ خمار مان - رحيم بخش ”قمر“
کڻي نيڻَ خُمارَ مان، جان ڪيائون نازُ نَظَرُ،
سُورَجَ شاخُون جَهڪِيُون، ڪُوماڻو قَمَرُ،
تارا ڪَتِيُون تائِب ٿيا، ديکيندي دِلبَرُ،
جهَڪو ٿيو جوَهَرُ، جانِبَ جي جَمالَ سين.
(سر کنڀات، ۱۸-۱)
روضي پاڪ رسول جي - رحيم بخش ”قمر“
اَڄُ پڻ اُتر پارَ ڏي، ڪَڪَرَ ٿو ڪَري،
روضي پاڪَ رَسُولَ جي، پَلِٽِيو پَٽَ ڀَري،
وِڄُن ساڻُ وَري، ته سَنگهارَنِ سُکُ ٿِئي.
(سر سارنگ، ۱۳-۱)
محبت جي ميدان ۾ - رحيم بخش ”قمر“
مُحَبَتَ جي ميدان ۾، سِرَ جو سانگُ مَ ڪر،
لاهي سِرُ لطيف چي، دوسن اڳيان ڌَرِ،
عشق نانگ اَپَرِ، خَبَرَ کاڌَنِ کي پوي.
(سر يمن ڪلياڻ، ۱۶-۶)
ماڻِڪَ موتِي - رحيم بخش ”قمر“
سيوا ڪر سمونڊَ جي، جِتِ جَرُ وهي ٿو جالَ،
سَئين وَهَن سِيرَ ۾، ماڻِڪ، موتِي، لالَ،
جي ماسو جُڙيئي مالَ، ته پُوڄارا! پُر ٿيين.
(سر سريراڳ، ۳-۲)
سڀ ۾ پنهون پاڻ - سڪندر خان کوسو
ووڙِيَم سَڀ وَٿاڻَ، يارَ ڪارَڻ جَتَ جي،
اللهُ بِڪُلِ شَيءِ مُحِيطُ، اي آرِياڻِي اُهڃاڻَ
سڀَ ۾ پُنهون پاڻَ، ڪِينھ ٻيو ٻَروچَ ري.
(سر سسئي آبري، ۱۴-۵، رسالو ڊاڪٽر گربخشاڻي)
پن ٻوڙين پاتال ۾ - جمال الدين مؤمن
صاحِب! تُنهنجِي صاحِبِي، عَجَبُ ڏٺِي سُون،
پَنَ ٻوڙِين پاتالَ ۾، پَهَڻَ تارِين تُون،
جيڪَرَ اَچِين مُون، ته ميرِيائِي مانُ لَهان
(سر ڏهر، ۱۹-۲)
موکيءَ مٽ اُپٽيا - ذوالفقار گاڏهي
موکِيءَ مَٽَ اُپٽيا، سويرا صبُوح،
اُچي جي، عبداللطيف چي، باسَ نه پهتئي بوءِ،
ڪَڙو جي ڪَڪُوھ، نه به وَٽِ سِرَ گهُرن وٽيون.
(سر يمن ڪلياڻ، ۲۵-۴)
سدا سائر سير ۾ - مزمل ”سائر“ هاليپوٽو
پَسِي جهاجھ جَمالَ جي، جنِين پِيتي پِڪَ،
اَپُر اَڳانجهو ٿيو، سُورُ اُنيِن کي سِڪَ،
هَڏِ نه ڀَڳِيَنِ هِڪَ، سَدا سائِرَ سيرَ ۾.
(سر سسئي آبري، ۴-۱)
آديسِيَنِ اَدَبُ، آهي اَکَڙِيَنِ ۾ - (زيرِ موضوع ڪتاب)- پروين موسيٰ ميمڻ
آديسِيَنِ اَدَبُ، آهي اَکَڙِيَنِ ۾،
نَسَبُ تَنِ جو ناھ ڪو، ڪونهي اُنِ حَسبُ،
سامِيَنِ سَڀِن پَرين، رُوحَ ۾ رَهِيو رَبُ،
رِيءَ لانڱوٽيءَ لَبُ، پاڇِي ڪَنِ نَه پاڻَ سين.
(سر رامڪلي، ۷-۸)