ناٽڪ
عاشق زهر پياڪَ، وِهُ پسيو وِهسَنِ گهڻو،
ڪَڙي ۽ قاتِلَ جا، هميشھ هيراڪَ،
لَڳيَن لَنؤُ، لطيف چي، فَنا ڪيا فِراقُ،
توڻي چِڪَنِنِ چاڪَ، ته پہ آهَ نه سَلن عامَ کي.
(سر ڪلياڻ، ۲۳-۲)
پڙاڏو سو ئي سڏ - مراد علي مرزا
پڙاڏو سو سَڏُ، وَرُ وائيءَ جو جي لَهِين،
هُئا اَڳَهِين گَڏُ، ٻُڌُڻ ۾ ٻه ٿيا.
(سر ڪلياڻ، ۲۲-۱)
لهِرنِ لَکَ لِباس - مراد علي مرزا
لِهرِن لَکَ لِباس، پاڻي پَسَڻُ هيڪَڙو،
اونهي تنهن عميق جي، واري ڇڏ وِماس،
جِتِ ناهي نهايت نِينهَن جي، کوءِ اُتِ پنهنجي کاسَ،
تَڙَن جي تلاش، لاھ ته لالَنَ لڳ ٿيين.
(سر سهڻي، ۳-۹)
مڙيا مَڇَ هزار - نثار حسيني
گهِڙي گهَڙو هَٿِ ڪري، اِلاهي تُهارَ!
ڄَنگھ ڄَرڪي واتَ ۾، سِسي کي سيسارَ،
چُوڙا ٻِيڙا چِڪَ ۾، لُڙَ ۾ لُڙِهيَس وارَ،
لَکين چُهٽيس لوهڻِيُون، ٿيلهيُون ٿَرَنِئُون ڌارَ،
مِڙيا مَڇَ هزارَ، ڀاڱا ٿيندي سوهَڻِي!
(سر سهڻي، ۱۵-۱)
ڪاڪِ ڪَڙهي وڻ ٻريا - نثار حسيني
ڪاڪِ ڪَڙهي، وَڻَ ويا، ٻَرِيا مَحَلَ ماڳَ،
سوڍي جي، سَرَتِيُون،! وڌِيَس وَهِ ويراڳَ،
سُورَنِ لائِيا سانگَ، سِگهو موٽِجِ، سُپِرِين!
(سر مومل راڻو، ۱۳-۵)
ڪي جو ٻِيجَلَ ٻوليو - نثار حسيني
ڪي جو ٻِيجَلَ ٻولِيو، ڀِنيءَ ويهي ڀانَ،
راجا رَتولَنِ ۾، سيباڻو سُلطانَ،
آءُ مَٿاهُون، مَڱڻا! مُقابِلِ ميدانَ،
گهورِيان لَکَ لَطِيفُ چي، تُنهنجي قَدَمَنِ تان قُربانَ،
مَٿو هِيُ، مِزمانَ! هلي آءُ ته هِتَ ڏِيَنءِ.
(سر سورٺ، ۱-۳)
سامونڊين سڙھ سنبا هِيا - نثار حسيني
پَرڏيھ، پُوريائُون، سامُونڊيُنِ سِڙهَ سَنباهِيا،
مان تَنُ مارِيائُون، پاڻان وجهي گُوندَرين!
(سر سامونڊي، ۱۶-۳)
ويئي رات وهامي - چنا شبير ناز
وٽ سورِيندي، وَلَها! ويو تيلُ ٻَري،
موٽُ، مُسافِرَ سُپرِين! چانگي تي چَڙهي،
راڻِي لاءِ رَڙي، ويئِي وِهامِي راتڙِي.
(سر مومل راڻو، ۴-۴)
پوچا ڏٺم پير - سراج الحق ميمڻ
پُوچا ڏِٺَم پيرَ، ڍَڪَڻ مٿي ڍولَ جا
مُون ڀانئِيو تنهن ويرَ، ڪوجهي ڪَندو پرَيئڙي.
(ليلا چنيسر، ۱۵-۱)
گهاتُو گهر نه آيا - سراج الحق ميمڻ
اُڀِي اوسِڙان اُسَ ۾، جهَليو ڪُنَ ڪِنارَ،
گهاتُو گهَرِ نه آئِيا، وَڏي لَڳِيَنِ وارَ،
هُيَسِ جنِين هارَ، سي موڙي چَڙهيا مَڪُڙا.
(سر گهاتو، ۸-۱)
جَرَ ۾ ڦوٽو جئن - سراج الحق ميمڻ
جَرَ ۾ ڦوٽو جئن، لهرين لڳي اَڌَ ٿيئي
تون به آهين، جهان ۾ ڪو ڏينهڙو
(----------)
دنگيءَ منجھ درياھ - علي بابا
دَنگي وچِ درياهَ، ڪِين ٻُڏي ڪِين اُپڙِي،
هُو جي واڍي واڻيا، سي سُونهڻَ سڀ سَڙيا،
مُعلم ماڳِ نه اَڳئين، ڦلنگِي منجھ ڦِريا،
ملاحَ! تنهنجي مَڪُڙي، اَچي چورَ چڙهيا،
جِتي ڍِينگَ ڍَرِيا، تِتي تارِي تنهنجي!
(سر سريراڳ، ۱۱-۳)
درياھ توتي دانهن - امر جليل
ڪَنڌيءَ جَهليو ڪانهَن، عاشِقُ اُڀو آهُون ڪري،
تو ڪيئَن ٻوڙي سُهڻي؟ ٻيلي! منهنجي ٻانهَن،
دَرياهَ! توتي دانهَن ڏِيندُسِ ڏِينهَن قِيامَ جي.
(سر سهڻي، ۷-۷)
ڪي ڏور به اوڏا سپرين - ممتاز مرزا
ڪي اوڏائي ڏُور، ڪي ڏُورِ به اوڏا سُپِرِين،
ڪي سَنڀِرجَنِ نه ڪَڏهِين، ڪي نه وِسِرَنِ مورِ،
جِئن مينهِن ڪُنڍيءَ پُور، تِئَن دوسِتَ وَراڪو دِلِ سين.
(سر بروو سنڌي، ۱۱-۹)
سي ئي جوڀن ڏينهن (ريڊيائي ناٽڪ) - ممتاز مرزا
سي ئي جوڀَنَ ڏِينهَن، جڏهن سَڄَڻَ سَفَرِ هَليا!
رُئان رَهنِ نه سُپرِين، آيَلِ! ڪَريان ڪيئن؟
مون کي چاڙهي چِيئَن، ويو وَڻِجارو اوهِري!
(سر سامونڊي، ۸-۱)
بوءِ بهار جي (ريڊيائي ناٽڪ) - شوڪت حسين شورو
اَسُورَ سَندي آسِري، ويٺو آهِ وڳَندُ،
هَڏِ نه َڏيندو هَنڌُ، آيَسِ بُوءِ بَهارَ جِي.
(سر بلاول، ۳-۴)
تند، ڪٽارو، ڪنڌ - محمد قاسم بلوچ
ٽيئي پَرِچيا پاڻَ ۾، تَندُ، ڪٽارو، ڪَنڌُ؛
“تنهن جِهوئي ناهِ ڪي، جو تو، چارَڻَ، ڪِيو پَنڌُ،
ايُ شُڪرُ اَلحمدُ، جِئَن مٿو گُهرِيوءِ، مَڱڻا!”
(سر سورٺ، ۱۰-۴)
(ساڳئي ئي عنوان سان عبدالڪريم بلوچ جو طبعزاد ناٽڪ نئين زندگي مئي 1928ع ۾ شايع ٿيو.)
سوريءَ سڏ ٿيو - ڪيرت ٻاٻاڻي
سُوريءَ سڏُ ٿيو، ڪا هلندي جيڏيون!
وڃڻ تَنِ پيو، نالو نِينهُن ڳِنَهَنِ جي.
(سر ڪلياڻ، ۳-۲)
سکن واري سڌَ (ريڊيائي ناٽڪ) - تنوير جوڻيجو
سُکَنِ واري سَڌَ، مَتان ڪا مُون سين ڪَري،
اَندَرُ جنِين اَڌَ، ڏُونگَرَ سي ڏورِيندِيُون.
(سر سسئي آبري، ۵-۴)
جوڳي ڏاڍي ذات - عبدالغفار سومرو
جوڳِي ڏاڍي ذاتِ، جِيجان! سامِي ڏاڍي ذاتِ،
ماءُ، مُون قَبولُيا ڪاپَڙِي.
راتِيان ڏِينهان رُوحَ ۾، مُون کي سَندِيَنِ تاتِ،
ماءُ، مُون قَبولُيا ڪاپَڙِي.
(رامڪلي، ۹- وائي ۱)
روئي ڏنو رات - ماهتاب محبوب
پيئي جا پِرڀاتِ، سا ماڪَ مَ پَسو ماڙُها!
روئي ڇُڙي راتِ، ڏِسي ڏُکويَنِ کي.
(سر ڏهر، ۱۶-۳)
*