ڪھاڻيون

بوءِ

هن ڪھاڻي ڪتاب ۾ ننڍيون وڏيون 32 ڪھاڻيون شامل آهنِ. ھن ڪتاب ۾ شامل ڪھاڻين جا موضوع توڙي اسلوب ڌيان ڇڪائيندڙ آھن. انور ڪليم جي ڪھاڻين جي زمين پنھنجي ئي ديس جي آهي، هو سنڌ جو ۽ سنڌي ٻوليءَ جو ليکڪ آهي. سندس ڪھاڻين جا ڪردار سجاڳ نظر اچن ٿا. هن پنھنجي ڌرتي ۽ ڌرتي ڌڻين کي ئي پنھنجي ڪھاڻين جو موضوع بڻايو آهي. سندس لکڻين ۾ ڀرپور رس چس ۽ ڀرپور رواني آهي.

  • 4.5/5.0
  • 23
  • 1
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • انور ڪليم
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book بوءِ

بند لفافو

سھيل جا ھٿ، بظاھر چانھہ جي ڪوپ ڏانھن وڌي رھيا ھيا پر ھن جون اکيون شازيھ جي سنگ مرمر جھڙي ھٿن ۾ کتل ھيون.
شازيھ سڀ ڪجهہ سمجهندي کلي پئي ھئي.
”اٿ ڀلا ڪم تي ناھي وڃڻو ڇا؟“ شازيھ ھن جو ڌيان مٽائڻ لاءِ پڇيو.
”دل تہ چاھي ٿي تہ اڄ موڪل ڪريان ۽ سڄو ڏينھن تنھنجي هٿن جي چانھہ پيئندو رهان.“ سھيل ھن جي ھٿن تان نظر ھٽائي وري ھن جي چھري ڏانھن گهوريندي جواب ڏنو.
”جيڪڏھن ھاڻي ڪاروبار تي ڌيان نہ ڏيندين تہ ماڻھو مون کي قصوروار چوندا تہ شاديءَ کان پوءِ رڳو گهرواريءَ جو مريد ٿي ويو آھي...“ شازيھ کلي چيو.
”ڪوڙ تہ ناھي جو مان تنھنجو مريد ناھيان ڇا؟“
سھيل سيني تي ھٿ رکي نِوڙي چيو.
جواب ۾ شازيھ ٽھڪ ڏنو پر ھن جو ٽھڪ دروازي جي بيل جي آواز ۾ دٻجي ويو.
ھنن ٻنھي ھڪٻئي ڏانھن ائين ڏٺو ڄڻ ھڪ ٻئي کان پڇندا ھجن تہ ھن وقت صبح جو ڪير آيو؟
سھيل چانھہ جو ڪوپ اتي ئي رکي باورچي خاني مان نڪري دروازي تي آيو. ڪجهہ چوڻ، پڇڻ بنا ھن دروازو کوليو.
سامھون بيٺل پنھنجي ھم عمر نوجوان کي ڏسي ھو پھريون تہ وائڙو ٿي ويو پوءِ انتھائي حيرت مان رڙ ڪري پڇيائين.
”يار ڪامران تون؟“
جواب ۾ ٻاھر بيٺل ڪامران ڪجهہ چوڻ بدران مرڪي ٻئي ھٿ کولي ڀاڪر جو اشارو ڪيو ۽ ٻئي لمحي ٻئي ھڪٻئي جي ڀاڪرن ۾ ھيا.
”اچ اندر اچ“ سھيل ڪجهہ لمحن بعد کيس اندر اچڻ لاءِ چيو. ڪامران ڀر ۾ رکيل وڏو بريف ڪيس کنيو ۽ سھيل جي پويان پويان ھلندي ھڪ ڪمري ۾ اچي ھن جي اشاري تي ھڪ صوفي تي ويٺو.
”يار سھيل سچ پڇين تہ آءٌ توکان ڏاڍو ناراض آھيان“
ڪامران کيس گهوريندي چيو.
”ڇو؟؟“
”يار تو ماسيءَ جي وفات تي فون بہ نہ ڪئي؟“
ڪامران سندس ماءُ جو حوالو ڏنو.
يڪدم سھيل جي اکين اڳيان پنھنجي ماءُ جو چھرو ڦري آيو، ٻئي لمحي ھو اداس ٿي ويو.
”يار مون کي ھت اچي خبر پئي“ ڪامران جو لھجو بہ ٿورو اداس ھو
” ۽ سچ بہ تہ ڏاڍو ڏک ٿيو“
ڪجهہ دير ٻئي خاموش رھيا.
”۽ ٻي ناراضگي اھا تھ... شادي ڪئي ۽ مون کي دعوت يا اطلاع بہ نہ ڪئي؟“ ڪامران کيس ٻيھر ميار ڏني.
سھيل جي اکين اڳيان ھاڻي شازيھ جو کلندڙ چھرو ڦري آيو تہ ڪجهہ لمحا اڳ واري اداسي ڄڻ تہ اڏري وئي.
”ھا... يار... اھو سڀ ڪجهہ تڪڙو ۽...“ سھيل وضاحت ڪرڻ لڳو تہ ڪامران کيس ھٿ جي اشاري سان روڪيندي چيو.
”بس بس... ڪو ابتو سبتو ڪوڙ نہ ڳالھائجانء..“
سھيل کي اوچتو ياد آيو تہ ڳالھين ۾ ھو ڪامران کان چانھہ يا ناشتي لاءِ نہ پڇي سگهيو.
ھڪ منٽ جو چئي ھو تڪڙي ڪمري مان نڪري ويو.
ڪامران صوفي تي ٽيڪ ڏئي ڪمري جو جائزو وٺندي سوچڻ لڳو ”لڳي ٿو تہ ھاڻي سھيل جا حالات ڪافي بھتر ٿيا آھن...“
ھن جو ذھن وري ماضي ڏانھن ويو.
سھيل سان سندس دوستي ڪافي سال اڳ جي ھئي.
سھيل پنھنجي ڪراڙي ماءُ سان گڏ رھندو ھيو، ھن کي ٻي صرف ھڪڙي ڀيڻ ھئي جنھن جي شادي ڪافي عرصو اڳ ٿي چڪي ھئي ۽ سھيل ننڍپڻ کان ئي مختلف ھنڌن تي مزدوريون ۽ ملازمتون ڪندو رھيو جنھن جي ڪري ھو پڙھي نہ سگهيو ھو.
پر شھري ماحول ۽ پڙھيل لکيل دوستن جي صحبت ۾ رھڻ جي ڪري سندس ڳالھائڻ توڙي ڪپڙن پائڻ جو ذوق پڙھيل لکيل ماڻھن جھڙو ئي ھيو.
چوڙين جي کڙڪي ۽ چانھہ رکيل ٽرالي جي گڏيل آواز تي ھو خيالن جي دنيا مان واپس وريو اک کڻي سامھون ڏٺائين. شازيھ چانھہ، ڪپ ۽ بسڪٽ سان ڀريل ٽراليءَ سان بيٺي ھئي ۽ ان جي پويان سھيل چپن تي مرڪ ۽ اکين ۾ شوخي ڀريون ھن ڏانھن ڏسي رھيو ھيو.
ڪجهہ لمحن لاءِ شازيھ کي ھو بُت بڻيو ڏسندو رھيو. حسن جون سڀ خوبيون ڄڻ شازيھ جو روپ ڌاري ھن جي سامھون اچي ويون ھيون.
اوچتو کيس پنھنجي بيوقوفيءَ جو احساس ٿيو.
جلدي اٿي ھن ٻڏيل آواز ۾ شازيھ کي سلام ڪيو.
”ڪيئن ڪامران... آھي نہ تنھنجي ڀاڀي ھزارن۾ ھڪ ؟“
سھيل ڄڻ ھن کان داد گهريو.
”صرف ھزارن ۾ نہ پر لکن ۾ ھڪ“
ھو اڳوڻي واري ڪيفيت مان ڄڻ نڪري آيو ھو تنھنڪري ھن جواب بہ شوخيءَ مان ڏنو. شازيھ چانھہ ٺاھي جڏھن ڪامران ڏانھن ڪوپ وڌايو تہ ھن جي خوبصورت ھٿن کي ڏسي ھن جي دل ائين تيز ڌڙڪڻ لڳي، جيئن ڪو ذبح ٿيندڙ جانور پاڻ ڏانھن ڪاتيءَ کي وڌندي ڏسي ڪنبڻ لڳندو آھي.
وڏي ڪوششن سان ھن پاڻ تي ضابطو آندو.
سھيل ۽ ڪامران ماضيءِءَ جون ڳالھيون ڪندا رھيا ٽھڪ ڏيندا رھيا ۽ ڪٿي ڪٿي شازيھ کي بہ پنھنجين ڳالھين ۾ شريڪ ڪندا رھيا.
ڪافي دير کان پوءِ ڪامران ھنن لاءِ آندل تحفا ھنن حوالي ڪيا ۽ وري اچڻ جو واعدو ڪري اتان اٿي ويو.
ٻاھر نڪري ھن کي ائين لڳو ڄڻ ھو پنھنجا ڪئي خواب ان گهر ۾ ڇڏي آيو ھجي.
توڙي جو کيس رکي رکي شرمندگي بہ محسوس ٿي رھي ھئي تہ ھو غلط پيو سوچي، سھيل سان ھن جا واسطا ايترا تہ سٺا رھيا ھيا جو ھن قسم جي سوچ بہ انھيءَ رشتي کي داغدار بڻائي رھي ھئي پر پوءِ بہ ھو سوچيندو رھيو ھو، بي اختيار، شازيھ متعلق.
ٻي ڏينھن کانپوءِ ھو وري صبح جو ان ئي وقت سھيل وٽ گهر ڏي آيو.
اڄ چانھہ پيئڻ، ڳالھيون ڪرڻ دوران ھن ڪوشس ڪئي تہ ماحول بي تڪلف رھي ۽ ائين رھيو. شازيھ ھن جي ڪافي سوالن جا جواب براه راست ئي ڏنا.
پوءِ اھي ملاقاتون وڏنديون رھيون.
ھو بھاني سان سھيل جي گهر ايندو رھيو.
ھاڻي ڳالھائيندي ڳالھائيندي شازيھ جي اکين ۾ نھاري ھو ڪجهہ ڳولھڻ لڳو ھو.
شايد ڪنھن جذبي جي روشني، پنھنجائپ جو ڪو رنگ. ھن کي يقين ٿي چڪو ھيو تہ شازيھ ھن جي جذبي کي سمجهي چڪي آھي.
پر پوءِ بہ ھوءَ خاموش ھئي، نہ ناراضگي وارو لھجو، نہ حوصلا افزائي ڪندڙ ڪو نياپو.
شايد ھوءَ بہ ڪنھن ٻڏتر ۾ ھئي؟
وقت ايتري تہ تيزيءَ سان گذري رھيو ھيو جو جڏھن ڪامران جي واپس وڃڻ جا ڏينھن اچي ويا تہ ھو ھڪ ھفتو وڌيڪ ترسي پيو.
پر پوءِ بہ ھو کُلي ڪري شازيھ کي ڪجهہ بہ نہ چئي سگهيو ھيو، نہ ئي شازيھ جي طرفان ڪنھن قسم جو ڪو اظھار ٿيو، ٻنھي طرفن کان اظھار گونگو بڻجي انتظار جي ڊگهي سفر تي نڪري پيو ھيو.
۽ ھو پاڻ بہ ھڪ دفعو وري روزي ڪمائڻ پرديس ھليو آيو.
ھتان جي زندگي ھاڻي کيس بور ڪندڙ لڳي رھي ھئي، پر ھو مجبور ھيو.
جڏھن بي چيني وڌي وئي تہ ھن سھيل جي نالي ھڪ خط لکيو، کيس يقين ھو تہ سھيل اھو خط شازيھ کان ئي پڙھائيندو ۽ شازيھ يقينن لفظن پويان لڪيل سندس محبت کي محسوس ڪري وٺندي.
ھن خط بہ سھيل جي دڪان جي ايڊريس بدران گهر جي ايڊريس تي موڪليو.
جڏھن کان ٽپالي ڪامران جو خط شازيھ کي ڏئي ويو ھيو. شازيھ ان وقت کان ئي ھڪ عجيب بي چيني محسوس ڪري رھي ھئي، شام جو جڏھن سھيل دڪان کان واپس موٽيو تہ شازيھ کيس ٻڌايو.
”ڪامران جو خط آيو آھي“
”واقعي؟“ سھيل حيرت ۽ خوشيءَ جي گڏيل ڪيفيت ۾ پڇيو.
جڏھن سھيل کيس خط پڙھڻ لاءِ چيو تہ شازيھ محسوس ڪيو تہ لفافو کوليندي سندس آڱرين ۾ ھلڪي ڏڪڻي ھئي.
ھن ھٻڪندي سڄو خط پڙھي کيس ٻڌايو.
ان وقت شازيھ کي محسوس ٿي رھيو ھيو تہ ڄڻ اڄ ھر لفظ جون ٻہ معنائون ھن جي آڏو اچي رھيون ھيون. ھڪڙن لفظن جي معنيٰ ھن لاءِ تہ ھڪ سھيل لاءِ.
سھيل ھن تي ذميواري رکي تہ ڪامران لاءِ جواب بہ ھوءَ لکي.
ائين ڪجهہ جملا سھيل کيس ٻڌائي رھيو ھيو تہ ٻہ چار جملا ھوءَ پنھنجي پاران بہ لکي رھي ھئي.
ڄڻ تہ ھن بہ لڪيل طريقي سان ئي سھي، محبت جو اعتراف ڪيو ھيو.
اھڙن خطن ۽ خطن ۾ لکيل جملن، ۽ جملن ۾ لڪيل معنائن واري ھن راند ۾ ھوءَ اڪثر پاڻ سان بہ وڙھي پوندي ھئي.
”مون کي ائين نہ ڪرڻ کپي.... مان ھڪ شادي شدہ عورت آھيان... مان...“
ائين سوچڻ باوجود بہ ڪو جذبو ھيو، ڪا خواھش ھئي جيڪا ھن کي، ھن جي ان سوچ کي، ڪنھن ننڍڙي ٻار جيان دلاسا، دليل ڏئي چپ ڪرائي ڇڏيندي ھئي.
وقت گذرڻ جو ٻيو ڪو ماپو شازيھ وٽ نہ رھيو ھيو سوائي ان جي تہ ھن مھيني ڪامران جا گهڻا خط آيا؟
وقت جو احساس کيس ھڪ ڏينھن سھيل ڏيارايو.
ھن ھڪ صبح جو سوير ئي کيس خوشگوار موڊ ۾ چيو
”محترمھ اڄوڪو ڏينھن ڀلا ڇو ياد رکڻ جي قابل آھي؟“
شازيھ ڪججه بہ نہ سمجهي.
”محترمھ ... اڄوڪي تاريخ تي پنھنجي شادي ٿي ھئي“
سھيل کيس ياد ڏياريو.
”تہ معنيٰ اڄ ڪو تحفو ضرور ملندو“شازيھ کلي پئي.
”صرف تحفو؟“ سھيل بہ کلي چيو.
”چري نہ صرف تحفو، پر ڪنھن خوبصورت علائقي ۾ تفريح ۽...“
”۽“ چئي سھيل ڪجهھ دير خاموش رھي ھن جي چھري کي تڪيندي شوخيءَ مان چوڻ لڳو.
”۽.. ھڪ عدد سرپرائيز به“
شازيھ کيس چوندي رھي تہ اھو سرپرائيز کيس ھن وقت ٻڌائي پر سھيل پڪو ٿي بيھي رھيو تہ ھن وقت نہ
ان ڏينھن سوير ئي سھيل دڪان کان موٽي آيو.
شازيھ کي جلدي تيار ٿي ٻاهر ڪٿي ھلڻ لاءِ چيو ۽ ھو پاڻ بہ تيار ٿيڻ لڳو.
ڪجهہ دير کانپوءِ دروازي تي بيل جو آواز ٻڌي ھو دروازي تي آيو تہ ٽپالي کيس ھڪ لفافو ڏئي ھليو ويو، لفافو رنگين ھجڻ سان ڄڻ تہ پنھنجي غير ملڪي ھجڻ جون اعلان ڪري رھيو ھيو،
لفافي کي ھڪ لمحو چتائي ڏسي، مرڪي ھن اھو پاسي واري کيسي ۾ وڌو ۽ وري اچي ٿيار ٿيڻ لڳو.
جلد ئي ھو، ھڪ ٽيڪسي ڪري ھڪ پارڪ ۾ پھتا، گهڻي عرصي کان پوءِ ھو ڪنھن اھڙي کليل، ھوادار ۽ پرفضا ماحول ۾ گڏ آيا ھيا.
بي فڪري سان گهمندي، ٽھڪ ڏيندي، گهڻو گهمڻ کان پوءِ ھو ٻئي ٿڪجي ھڪ مٿانھين جڳھہ تي ويھي رھيا.
”ھا تون ڪا سرپرائيز ڏيڻ جو واعدو ڪيو ھيو؟“
شازيھ کي اوچتو ياد آيو.
ڳالھہ ياد ايندي ئي سھيل مرڪڻ لڳو ھو.
” شازيھ سچي ڳالھہ اھا آھي تہ زندگي ۾ مان لاپرواھہ رھيو آھيان... پر توسان شادي ڪرڻ کان پوءِ، مون کي احساس ٿيو تہ مون تو سان ظلم ڪيو آھي“ سھيل ھن ڏانھن ڏسندي چيو.
”ڇو؟“ شازيھ حيران ٿي وئي
”تو جھڙي سُهڻي ۽ پڙھيل لکيل ڇوڪريءَ سان مون جھڙي ان پڙھ جو جوڙ ٺھي نہ پيو...“
شازيھ کلي ڄڻ ڳالھہ ٽاري.
”پر شادي کان پوءِ جلدي مون فيصلو ڪيو تھ... گهٽ ۾ گهٽ تو جھڙي پڙھيل لکيل گهرواريءَ کي شرمندگي کان بچائڻ لاءِ مون کي پڙھڻ گهرجي... ۽ سوچيم توکان ئي پڙھان“
سھيل جي ڳالھہ ٻڌي شازيھ ٽھڪ ڏنو.
”پر توکان پڙھڻ بدران ھڪ سٺي استاد کان شام جو توکي ٻڌائڻ بنا پڙھڻ شروع ڪيم...۽..“ ائين چئي سھيل ڪجهہ اوچتو ياد اچڻ تي پنھنجي کيسي مان ھڪ لفافو ڪڍيو.
لفافو ڏسي شازيھ حيران ٿي وئي.
”۽ اڄ توکي مان ڪامران جو خط پاڻ پڙھي ٿو ٻڌايان“
سھيل لفافو کيس ڏيکاريندي خوشيءَ مان چيو.
شازيھ انتھائي حيرت مان لفافي کي ڏسي رھي ھئي لفافو کولڻ لاءِ جيئن سھيل لفافي ۾ ٻيو ھٿ بہ وڌو، اوچتو شازيھ کان ھلڪي رَڙِ نڪتي. ائين لڳو ڄڻ ھو لفافو ھن جي ھٿن مان کسڻ لاءِ ھٿ اڳتي وڌايا پر اوچتو ئي چڪر کائي ھيٺ ڪرڻ لڳي.
سھيل ڪجهہ نہ سمجهندي حيرت ۽ خوف مان بند لفافو اُڇلي شازيھ کي سنڀالڻ لڳو.
ھوا جي زور تي بند لفافو ڪٿي اڏري ويو ھيو.