جنرل فرئنڪو
جڏھن پھريون ڀيرو ساڄيءَ ڌُر جي گڏيل (پاپيولر فرنٽ) حڪومت قائم ٿي، تڏھن ھنن ھِن کي چيف آف اسٽاف مقرر ڪيو. اُن تي طاقت مان نڪتل ريپبليڪن پارٽيءَ جي ڪارڪنن کي ڪي شڪ شبھا پيدا ٿي پيا، جنھن تي اُنھن کي ٿڌي ڪرڻ لاءِ حڪومت ھن، کي ڪينري ٻيٽن ڏي گورنر ڪري موڪلي ڇڏيو.
اُن کان پوءِ، سڌي طرح فسطائي ڌُر جي قبضي کان پوءِ ھيءُ جرمن ھوائي جھاز ۾ چڙھي، ڪينري ٻيٽن کان اسپين موٽي آيو، ۽ جيئن مٿي ذڪر ٿيو، موئرن (موراڪو جي غلام مسلمان لشڪر) جي طاقت سان، حڪومت جون واڳون ھٿ ڪيائين.
ھو ھڪ ظالم ۽ ڪٺور ڊڪٽيٽر ھو. ھن جي دورِ اقتدار ۾ لکين مزور، ھاري ۽ دانشور، جن انساني آزاديءَ جو ٿورو به نالو ٿي ورتو، گولين جو بَک ٿي ويا، ڦاسين تي چڙھيا ۽ جيلن جي ڪال ڪوٺڙين ۾ ڳري ڳري ختم ٿي ويا.
يورپ ۾ سوشلزم جا دشمن جيڪي فسطائي ڊڪٽيٽر، پنھنجي پنھنجي ملڪ تي قابض رھيا، يعني جرمنيءَ ۾ ھٽلر ۽ اٽليءَ ۾ مسوليني، اُنھن جو ئي ھم شريڪ ۽ ساٿي، اھڙو ئي سنگدل ۽ انسان دشمن، ھي اسپين جو ڊڪٽيٽر جنرل فرئنڪو به ھو.
جيتوڻيڪ ھيءُ ھٽلر ۽ مسولينيءَ جي مدد سان ئي اسپين جي گھرو لڙائيءَ ۾ ڪامياب ٿي سگھيو ھو، ۽ سياسي فڪر ۽ مقصدن ۾ اُنھن جو ئي ساٿي ھو، پر ٻي مھاڀاري لڙائيءَ ۾ ھو اُنھن سان شامل نه ٿيو، ۽ ائين ھن پنھنجي ملڪ کي جنگ جي تباھ ڪارين کان ۽ پاڻ کي اُنھن وانگر قبل از وقت موت کان بچائي ورتو.