عبدالرحمان مهيسر : شخصيت، فن ۽ فڪر تي هڪ نظر
سگهڙ عبدالرحمان مهيسر ولد حافظ محمد صالح پهرين نومبر 1945ع تي خيرپور ميرس جي ڳوٺ رفيق مهيسر ۾ پيدا ٿيو. شروعاتي ديني تعليم پنهنجي والد محترم وٽان حاصل ڪيائين جتي هو ناظره قرآن شريف ۽ پنج پاره حفظ ڪري سگھيو ۽ پوءِ انگريزي تعليم ميٽرڪ تائين حاصل ڪيائين. سگھڙائپ ۾ سندس ابتدائي استاد سنڌ جو مشهور سگھڙ حاجي فقير مهيسر هو ۽ پوءِ ڊاڪٽر نبي بخش بلوچ جي صحبت به کيس رنگ لاتو.
پاڻ ريڊيو پاڪستان حيدرآباد، خيرپور ۽ ڪراچي تان ڪيترائي پروگرام ڪندو رهيو. جڏهن ته پاڪستان ٽيليويزن ڪراچي تي سنڌي پروگرامن جھڙوڪ مهراڻ رنگ، سنڌ سينگار، اوطاق، ڪچهري ۽ رس رهاڻ ۾ پاڻ ملهائي لوڪ ادب جي وڏي خدمت ڪندو رهيو. سندس اهڙي خدمت عيوض کيس حياتي ۾ ئي ڪيترن ايوارڊن سان نوازيو ويو، جنهن ۾ بهترين سگھڙ جي حيثيت ۾ سچل سرمست ايوارڊ 1994ع ۾ سنڌ سگھڙ ڪانفرنس ٽنڊوآدم سنه 1985ع ۾ لطيف ايوارڊ کانسواءِ ٻيا کوڙ ايوارڊ، ٽرافيون ۽ سرٽيفڪيٽ شامل آهن. هي فقير 7 مئي 2007ع تي وفات ڪري ويو.
فن:
ڪتاب مهيسر جي مام جي مهاڳ ۾ ڊاڪٽر نبي بخش خان بلوچ لکي ٿو ته سگھڙ عبدالرحمان مهيسر سنڌ جي انهن ناميارن سگھڙن مان آهي. جن پنهنجي اعليٰ سگھڙ پائي جو نالو روشن ڪيو.
عبدالرحمان مهيسر کي بيت لکڻ تي عبور حاصل هو. هو ويٺي ويٺي پنهنجو بيت جوڙي وٺندو هو. اهڙي طرح سندس مهل موقعي جا بيت پڻ پڙهڻ جھڙا آهن. هن بيت ڪافيون، حمد، نعتون، لکيون، جيڪي سندس ڪتاب مهيسر جي مام ۾ ڏنل آهن. ان کانسواءِ ٽيهه اکري ۾ نبي سڳوري جي صفت، معجزو، هرڻيءَ وارو ڀٽائي ڀلارو، آجيان جا بيت، سينگار جي شاعري، ڏور، ڏٺ، پرولي، سريتيون ڳجھارتون پڻ تمام سهڻي نموني لکيون اٿائين. ايتري قدر جو ڊاڪٽر نبي بخش خان بلوچ پنهنجي ڪتاب سنڌي هنر شاعري ۾ به هنر جا بيت سگھڙ عبدالرحمان مهيسر جا ڏنا آهن. ان مان سندس فن جي بلندي ظاهر ٿئي ٿي.
فڪر:
فڪري حوالي سان هي فقير نهايت ڪشادو ذهن رکندڙ نهايت سچو انسان هو. سندس بيتن مان سڪ سونهن ۽ محبت جا موضوع جھلڪندا نظر اچن ٿا. پاڻ هڪ سچي مسلمان هجڻ جي ناتي سچي سرور محمد مصطفيٰ صه جن جي شان ۽ عقيدت ۾ هينئن لکي ٿو.
يا محمد مصطفيٰ عاصين اڙين آڌار تون،
انبيائن اوليائن سڀني سندو سردار تون.
فقير عبدالرحمان کي 9 مئي 1988ع تي ( 23 رمضان المبارڪ) مديني شريف روضي پاڪ جي زيارت نصيب ٿي ۽ اتي هيٺيون سلام پيش ڪيائين. جنهن مان نموني طور ڪجھه سٽون ڏجن ٿيون.
مٺا مير مرسل تون مدني موچارا،
سلام توتي سائين آ سرور سونهارا.
اهڙي طرح هن فقير جي ڪلام ۾ محبت ڀريون ڳالهيون ملن ٿيون. پاڻ محبت ڀرين محفل ۾ ويهڻ پسند ڪرڻ ڪري ٻين ماڻهن کي به اهڙين محبتي ماڻهن جي محفلن ۾ ويهڻ لاءِ نصيحتون ڪندو هو. سندس بيت ۾ به اهڙو پيغام موجود آهي.
چوي ٿو ته:
محبتن جي مجلس ڏي ڪڏي وڃ ڪهي،
اجائين پيو افراد تون وڃائج ڪين وهي،
قربدارن جي ڪچهريءَ مان ايندين لعل لهي،
پوءِ سڏبين سگھڙ سهي اوڙي پاڙي عبدالرحمان چئي.
هي فقير پير سائين پاڳاري جو مريد هو. پنهنجي مرشد جي
لاءِ چيل سندس شاعري پڻ پڙهڻ جھڙي آهي. لکي ٿو ته:
مٺو مرشد موچارو آهي منهنجو پير پاڳارو،
اچي ٿيو نسنگ نروارو، ڪامل ڪلنگي وارو،
جھڙس جڳ ۾ ڪونهي جاني ڏينهن سارو سندس ڏاني
صورت ۾ ڪو ڪونهي ثاني ڀلي ڏسو ملڪ سڀ سارو.
هن وقت فقير عبدالرحمان مهيسر جسماني طور اسان وٽ موجود ڪونه آهي پر سندس فڪر اسان سان گڏ آهي. هونئن به اهڙن سالڪن کي موت ڇا ماريندو.
***