تاريخ، فلسفو ۽ سياست

شڪارپور تاريخ جي آئيني ۾

ڪتاب ”شڪارپور تاريخ جي آئيني ۾“ اوهان اڳيان پيش ڪجي ٿو جنهن جو ليکڪ نقش ناياب منگي آهي. هن ڪتاب جي تحقيق ۽ سهيڙ نوجوان شاعر ۽ ليکڪ محترم حسيب ناياب منگي ڪئي آهي.
جيتوڻيڪ اڄ به شڪارپور جا تاريخي اهڃاڻ ماضيءَ جي حسين داستانن جي نموني طور موجود آهن.ڪنهن به ليکڪ ۽ باشعور طبقي لاءِ پنهنجي شهر توڙي علائقي جا قديم آثار پنهنجي گهر جيان پيارا ۽ عزيز آهن، سائين نقش ناياب منگي جي به پنهنجي شهر شڪارپور سان محبت ۽ انس جو اندازو سندس هن ڪتاب ۾ شامل تحريرن مان لڳائي سگهجي ٿو. جنهن ۾ شڪارپور جي تاريخي ورقن ۾ موجود خاص طور مختلف دورن ۾ شهر جي عروج ۽ زوال جو مختصر ذڪر پڻ جامع نموني سان بيان ڪرڻ جي ڪوشش ڪئي وئي آهي.
Title Cover of book شڪارپور تاريخ جي آئيني ۾

صاحبداد شيخ

صاحبداد شيخ ولد شيخ ميهر علي سنه 1850ع ڌاري شڪارپور ۾ ڄائو. شڪارپور جو هيءُ گمنام، غير معروف پر هڪ بهترين شاعر ۽ عمدو نثر نويس ٿي گذريو آهي، جيڪو پنهنجي وقت جو چڱو حڪيم به هو. مادري ٻولي سنڌي کان علاوه عربي، فارسي، اردو، پشتو، پنجابي، انگريزي ۽ ترڪي زبانن تي به خاصي دسترس حاصل هيس. پاڻ ڪيترو عرصو برطانيه حڪومت جي مختلف کاتن ۾ ملازمت ڪيائين. بحرين ۾ ايسٽ انڊيا ڪمپني پاران مترجم جا فرائض به سر انجام ڏنائين.
سندس تصنيفات ۾ فرهنگِ قادري ۽ انشاء سنڌي مشهور آهن. سندس وفات 1936ع ڌاري شڪارپور ۾ ئي ٿي. شڪارپور تي سندس فارسي ۾ هيٺيون قصيدو ملي ٿو، جيڪو ترجمي سان پيش ڪجي ٿو:

شهر شکارپور که درِفن حسن وري،
در ملک هند گشت يکي شهر نادري.
در شهر اين مرتبه صد کوچهء شدند،
هر کوچهء سرمست رئيس سنمبري،
در کوچهء شاهدان راگر ميکني نظر،
هر يک صنم چرا پري مانند که يک وري،
زين شهر گر به بيني يک شوخ پُر جمال،
بر حسن او فدائي شوي در نظر وري،
هر يک شمان آن بت جادو تو بينگري،
سامان دل دهي تو اگر زهد پروري.
ترجمو
شهر - شڪارپور بصد حسن و دلبري،
بيشڪ آ هند و سنڌ ۾ هڪ شهر نادري.
هن شهر جي گهٽين جو وڏو مرتبو ٿيو،
هر هڪ گهٽي لڳي ٿي رئيسِ سنمبري،
سهڻن جي گس ۾ پئجي وڃي جيڪڏهين نظر،
هر هڪ صنم پيو ڀانئين ته آ پنهنجي مٽ پري،
هن شهر جو ڏسين جي هڪ شوخ پُر جمال،
پهرين نظر سان تنهنجي ڪري دل ڇڏي چري،
جنهن کي به تون ڏسين توکي جادو نظر اچي،
واري وِهين انهيءَ تان سڄي زهد پروري.
مترجم : “آذر” ناياب صديقي