محمد هاشم ميربحر
مرحوم محمد هاشم نامياري شاعره ۽ درويشياڻي مائي غلام فاطمه لعل جي ٻالڪي ۽ شاگرد وريام فقير گاهياڻي جو دوست هو ۽ انهيءَ ناتي وريام فقير ساڻس ملڻ ۽ ڪچهريون ڪرڻ روهڙي به ايندو هو. محمد هاشم جوانيءَ وارن ڏينهن ۾ سُٺو نشاني باز ۽ توبچي به هو. انهيءَ شوقَ ۾ هُنَ 1948ع ۾ روهڙيءَ جي ان وقت جي سِول جج کان پنجاهه روپين ۾ برطانيه ڪمپني جي دونالي بريمگام بندوق به ورتي هُئي جيڪا اڪثر پاڻ سان کڻي گهمندو هو، جڏهن اوطاق ۾ ويهندو هو، پلٿي ماري بندوق کي هنج ۾ رکي هٿ سان پڪڙي ويهندو هو، ۽ وڏي ڦرتيءَ ۽ خبرداريءَ سان گفتگو ڪندو هو. محمد هاشم جو روهڙي شهر جي معزز ماڻهن سان به سٺا تعلقات هئا انهن ۾ وري سيد قطب علي شاهه جيلاني سندس گهاٽو يارُ هو.
مرحوم محمد هاشم وڏو مدبر ماڻهو هو ۽ پنهنجي خاندان ۽ ميربحرن جي اڪثر پاڙن جو چڱو مڙس به هو ۽ انهن جي برادرين جا فيصلا به پاڻَ ڪندو هو. سڀ ميربحر سندس فيصلي کي مانُ ڏيندا هئا، اهڙي طرح هر مٽ مائٽ وٽس ئي دانهين ٿي ايندو هو.
مرحوم محمد هاشم وڏو بهادر هيو. 1971ع ۾ پاڪ ڀارت جنگ ۾ جڏهن روهڙي شهر جا سڀئي ماڻهو لڏي ويا ته مائي بيگم فقيرياڻي به پنهنجا سڀئي گھر ڀاتي مرشد داتا ولايت شاهه ڏانهن درگاهه حضرت هنباهه وٺي وئي هئي. پر محمد هاشم اهڙي وقت به پنهنجو گھر ۽ شهر نه ڇڏيو ۽ جنگ جا پورا 15 ڏينهن گھر جي سار سنڀال لهندو رهيو. اتفاق سان جڏهن روهڙي شهر تي جنگ جو وڏو هوائي حملو ٿيو، ان ڏينهن سندس ٻئي ڀاڻيجا درگاهي ۽ گل حسن ۽ ننڍو پٽ شوڪت علي ساڻس ملڻ آيا هئا. حملو ايترو شديد هو جو سڄي شهر ۽ گھرن ۾ هڪ طوفان متل هو، محمد هاشم وڏي بهادريءَ سان پنهنجي دونالي بندوق لوڊ ڪري هندوستاني حمله آور جهاز کي ويجهو اچڻ تي نشاني تي آڻڻ جي ڪوشش ڪري رهيو هو ته کيس سندس ڀاڻيجي درگاهي ميراڻي روڪي وڌو ۽ چيو ته هوائي جهازن جي بمباري ۽ شيلنگ کي اوهان جي دونالي بندوق ڪجهه ڪري نه سگھندي. بهر حال محمد هاشم جي بهادري ڏسڻ وٽان هئي.
مرحوم محمد هاشم مير بحر 1972ع ۾ روهڙيءَ ۾ وفات ڪري ويو. هو بلڪل چاڪ چڱو ڀلو هو رات جو پنهنجي پوٽي علي گوهر پٽ شوڪت علي کي معمول مطابق ساڄي ٻانهن تي سمهاري ننڊ پيو هو ته سندس دم پرواز ٿي ويو. کيس پنهنجي خاندان جي قديم قبرستان لڳ مساڻ روڊ روهڙي ۾ دفن ڪيو ويو. مائي بيگم فقيرياڻيءَ کي پنهنجي هن پياري ۽ هڏڏوکي ڀاءُ جي اوچتي وفات تي تمام گھرو صدمو پهتو جو ان جي وفات تي هيٺين ڪافي چيائين.
نيڻين وهايم نير ڀاءُ فقير ڳولهيندي وتان توکي ڳوٺ ڳلين ۾،