7. پهرين تاريخ
ڪلارڪ مهيني ۾ صرف هڪ ڏينهن لاءِ خوش ٿيندو آ. باقي ڏينهن پريشان رهندو آ. اڄ پهرين تاريخ آهي سندس کيسي ۾ پگھار جا ڪڙڪ نوٽ پيل آهن. آفيس جو ڪم پورو ڪري چوٿائي پني تي گھر جي خرچ جو حساب ڪرڻ لاءِ ويٺو آهي: اٽو، چانور، گيهه، لوڻ، مرچ، کنڊ..... کير واري جو بل، ڪرياني واري جو بل، ميڊيڪل اسٽور واري جو بل، بجلي ۽ گئس جو بل، ٻارن جي اسڪول جي فيس.... سمورين ادائگين جو وچور لکي انهن جي سامهون رقم به لکندو ٿو وڃي. سندس پگھار ويهَه هزار آهي ۽ ادائگيون پنجويهه هزارن جون ڪرڻيون اٿس...
فائيلن پويان ويٺل انهن ڪلارڪن جي خوشيءَ جا لمحا ڏاڍا مختصر هوندا آهن جيڪي اڄ ڪلهه جي دور ۾ به رشوت ناهن وٺندا. هي ڪلارڪ به ايماندار آهي! سندس خوشيءَ جون گھڙيون ان ڪرسيءَ تان شروع ٿي، اتي ويٺي ئي ختم ٿي ويون... پگھار ته ضروري ادائگين ۾ به پوري نه ٿي ٿئي... ٻارن ۽ گھر واريءَ جي گُھرجن کي ڪيئن پورو ڪيان...!
پريشاني... سوچ... لڇ پڇ... آنڌ مانڌ.
سوچي ٿو: ”هاڻي ڇا ڪريان! اوڌر وٺان ڀلا... ڪنهن کان وٺان... پوءِ وري قرض ڪيئن لهندو؟! اڳ ئي کنڌي وارن جو قرض چڙهيل آهي...“ اوچتو خيال آيس: ”ڀلا سائيڪل کپايان! ها ائين ٺيڪ آ... پوءِ ٻي سائيڪل قسطن تي وٺندس...“
”سائيڪل جي مليل ٽن هزارن مان ڇا ڇا وٺان...!“ حساب ڪرڻ ويهي ٿو...
ساڻس گڏ ڪم ڪندڙ ڪلارڪ چمڪندڙ موٽر سائيڪل تي پنهنجي پٽ سان سڌو سائيڪلن جي دڪان تي اچي بيهي ٿو... پٽ کيس لاڏ مان چوي ٿو: ”ابو! مون کي هيءَ سائيڪل کپي!“ سندس لاڏ پورو ڪندي کيس اها سائيڪل وٺي ڏي ٿو جنهن جي قيمت ست هزار رپيا هئي... بوسڪيءَ جو وڳو پهريل اهو ڪلارڪ رشوت کي ’ڪميشن‘ جي نالي سان حلال ڪري کائيندو آهي، سندس ٻه دڪان ۽ گھر جو مٿيون حصو مسواڙ تي ڏنل اٿس. موٽر سائيڪل کي ڪِڪِ هڻي زرڙاٽ ڪندو نڪري ويو، سندس پٽ خوشيءَ ۾ نه ٿي ماپيو...
گھر واريءَ لاءِ وڳو، ٻارن جا يونيفارم، ڌيءَ لاءِ چپل، ننڍڙي پٽ لاءِ چاٻيءَ واري گاڏي... پهريون يونيفارم خريد ڪيائين. ڪائونٽر تي بل جي ادائگي ڪيائين. ٽوٽل ٽي هزار اٺ سئو رپيا. ادائگي ڪري شاپنگ بيگ کڻي گھر پهتو.
ننڍي پٽ جو ڪروڌ... ڌيءَ جي اکين ۾ پاڻي... زال جو مُنهن خراب... رڳو آسرا، دلاسا ۽ چُور چُور ٿيل خواب.
ڪلارڪ جو اداس لهجو ”ٻي مهيني جي پهرين تاريخ واري پگھار تي سڀ ڪجھ وٺي ڏيندس.....“