ماڻهو جي گم ٿي ويل ذاتي زندگي
ڀلي اسان هر شيءَ ڊليٽ ڪري ڇڏيون. پر پوءِ به انهيءَ جو رڪارڊ گوگل، واٽس اپ، فيس بڪ، يا موبائل ڪمپنين وٽ محفوظ رهجي ويندو آهي. اهو رڪارڊ ضرورت وقت خفيه ادارن کي ڏنو ويندو آهي. يا وري ڪمرشل ڪمپنين کي وڪرو ڪيو ويندو آهي. اهڙي طرح اسان مان ڪنهن جي به ذاتي زندگي هاڻي ذاتي نه رهي آهي.
دنيا ۾ ته اهڙي انفارميشن انهن ماڻهن جي ورتي ويندي آهي جيڪي سياسي آهن يا واپاري آهن يا وري هيروز آهن، اڄ ڪلهه دنيا ۾ رياست کان وڌيڪ مافيائون هن دنيا تي قبضو ڪري بادشاهي هلائن ٿيون. انهن جو ڪم آهي، دنيا ۾ وڏين شخصيتن کي بليڪ ميل ڪرڻ يا انهن جون خفيه رپوٽون ڪڍي انهن جا وکا پڌرا ڪرڻ. اهڙي طرح خبر رسان ايجنسيون به انهيءَ خفيه يا لڪل راز هٿ ڪرڻ جي ڊوڙ ۾ اڳتي هونديون آهن. پر ڳالهه اها آهي ته هن وقت دنيا ۾ توهان ڪٿي به آهيو، ڇا به ڪري رهيا آهيو پر ڪا جڳهي لڪل اک توهان کي ڏسي رهي آهي.
انٽر نيٽ جي دنيا جڏهن کان متعارف ٿي آهي دنيا ۾ هڪ نئون ڪلچر متعارف ٿيو آهي، اهو آهي واپار جو، هر شيءَ وڪڻو. هر شيءَ خريد ڪريو. دڪاندار بنجو ۽ خريداربه بنجو پر دولت ڪمايو. انهيءَ وچم اخلاق، شرافت، ضمير، پيار، جذبا، انسانيت ڪابه معنيٰ نٿا رکن. تنهن ڪري دنيا جي وڏي ۾ وڏي مارڪيٽ تيل، هٿيار، منشيات ۽ سيڪس جي آهي.
عورت جيڪا گرهستي، شرافت، عزت، پيار، ممتا جي هستي تصور ڪئي ويندي هئي اها صرف مارڪيٽ جو وکر بنجي رهجي ويئي آهي. خاص طور سان هن وقت ٽڪ ٽوڪ جنريشن کي تباهه و برباد ڪيو پيو وڃي، ڀلي گهر ۾ بند اها ڇوڪري ويٺي هجي پر وٽس موبائل آهي ته سمجهو مارڪيٽ ۾ ويٺل آهي. سندس ڪابه عزت محفوظ ناهي.
ڇو ته انهيءَ جنريشن وٽ قدرن جو تصور به ناهي. اهي فلمي دنيا جي پيداوار آهن ميڊيا جي ڦهلايل جنسي گدلاڻ ۾ هنن اک کولي، هنن وٽ پنهنجي عزت غيرت جو ڪوبه تصور ناهي. تنهن ڪري يا ته والدين رات ڏينهن هنن جي چوڪي ڏين يا وري هن پيڙهي کي ڇڏي ڏين ته اها آزادي جي نالي ۾ مارڪيٽ جو وکر بنجي وڃي.
هن وقت روز اهڙا واقعا رونما ٿي رهيا آهن جن ۾ بليڪ ميلنگ ڪرڻ، خود ڪشي ڪرڻ، منشيات استعمال ڪرڻ، يا جنسي ڌنڌن ۾ ملوث ٿيڻ. جهڙا ڪڌا ڪرتوت شامل آهن، عام طور تي نيٽ تي اهڙا سافٽ ويئر اچي ويا آهن جن جي ذريعي ماڻهو جي ڪهڙي به فلم يا تصوير ٺاهي سگهجي ٿي. هر ماڻهو جو فوٽو يا فلم گوگل تي محفوظ آهي اتان کڻي مڪس ڪري توهان ڪجهه به ٺاهي سگهو ٿا.
گهڻا ماڻهو اڻڄاڻ آهن کين خبر ناهي، اهي بليڪ ميل ٿي وڃن ٿا. يا وري ڪيترين ڇوڪرين خود ڪشي ڪري ڇڏي آهي. يا اهڙي بليڪ ميلنگ ذريعي ڇوڪرن يا ڇوڪرين کان ٻيا مفاد پورا ڪرايا وڃن ٿا. انڊرائيڊ سيٽ استعمال ڪندڙ اڪثر پنهنجي موبائل ۾ سڄي خاندان جا فوٽو کڻي گهندو رهندو آهي.
کيس اها توڪل هوندي آهي ته سندس موبائل نه کسبي پر اسان مان اڪثر اهڙا ضرور هوندا جن زندگي ۾ هڪ دفعو موبائل يا وڃائي هوندي يا ڦرائي هوندي. اهڙي صورت ۾ رڳو موبائل سيٽ چور کي نه کپي پر مارڪيٽ ۾ انهيءَ موبائل جو ڊيٽا به وڪجي ٿو. ٿي سگهي ٿو ته توهان جي گهر جي عورتن جا فوٽو هجن اڄڪلهه ماشالله اسان جون عورتون شادين ۾ يا ڪنهن تقريبن ۾ هار سينگار ڪري انڊين گانن تي ناچ به ڪن ٿيون. يا وري توهان جي گرل فرينڊ جون تصويرون آهن يا وري ڪنهن ڇوڪريءَ جون ٺاهيل ٽڪ ٽوڪ جون وڊيو آهن سڀ بازار ۾ وڪجن ٿيون. جتان اڃا وڌيڪ ايڊٽ ٿي پوءِ ڪمرشل ادارن کي وڪيون وينديون آهن.
دنيا توهان جي رازن تان دولت ڪمائي رهي آهي. توهان سمجهي رهيا آهيو ته توهان پنهنجي گهر ۾ محفوظ آهيو. جنهن وقت توهان جي هٿ ۾ اينڊرائيڊ سيٽ آهي، توهان ڪٿي آهيو، ڇا پيا ڪريو، سڀ جي خبر ڪنهن خفيه جڳهه تي وڃي رهي آهي اڪثر توهان ڪو سافٽ ويئر يا اپليڪيشن ڊائون لوڊ ڪندا آهيو ته هو توهان کان پڇندا آهن ته اهي توهان جي سڀني ڪانٽيڪٽ ۽ فوٽو تائين پهچڻ چاهين ٿا. پر توهان بي خبري ۾ يس ڪري ڇڏيندا آهيو. مثال ٽرو ڪالر، ڪال رڪارڊر، واٽس اپ، يا وري ٽڪ ٽوڪ جهڙين اپليڪيشن ۾ اهو آپشن ايندو آهي.
اسان جي نئين پيڙهي خطرناڪ حد تائين تباه و برباد ٿي رهي آهي. پر اسان وٽ صرف نام نهاد اشوز آهن، جن تي سياست ٿي رهي آهي، دانشور انهيءَ ۾ خوش آهن ته اسان جي پذيرائي پئي ٿئي. فيمسٽ انهيءَ ۾ خوش ته هو آزاد آهن. پر جنسي وبا اسان جي سماج ۾ وائرس وانگر ڦهلجي رهي آهي. جنهن ۾ سڀ ڪجهه لڙهي رهيو آهي.
اسان جي دور جا والدين جيڪي نو دولتيا ٿيا آهن يا وري رشوت جي پئسي مان اوچتو امير ٿي پيا آهن، يا ڪا وري سڻڀي نوڪري هٿ لڳي ويئي اٿن، انهن پنهنجي اولاد جي ناجائز فرمائشون پوريون ڪري پنهنجي احساس ڪمتري جو اظهار ڪيو آهي، اڪثر پنهنجي اولاد کي ڪارون وٺي ڏين ٿا. قيمتي موبائل سيٽ وٺي ڏين ٿا. ڏيکاءَ ۾ حد ٽپي چڪا آهن.
توهان رڳو ڪنهن جي شادي ۾ شريڪ ٿيو ته اها ڳالهه نوٽ ڪجو ته هاڻ شادي نٿي ٿئي پر فلم ڀرجي ٿي. هاڻي ڪنوار گهوٽ لاءِ تيار نه ڪئي ويندي آهي پر صرف مووي ڀرڻ لاءِ تيار ٿيندي آهي. اڪثر گهوٽن شادي جي پهرين رات جي به مووي ڀري جيڪا پوءِ يو ٽيوب تي اوچتو ملي وڃي ٿي. اهڙا واقعا اسان جو ڪلچر بدلجڻ سان ٿي رهيا آهن.
پر اسان انهيءَ ۾ خوش ته اسان ترقي ڪئي آهي اسان هاڻي برگر فيملي بنجي ويا آهيون. جديد ٽيڪنالوجي سڄِي دنيا ۾ آئي آهي. هر ماڻهو انهيءَ مان فاعدو وٺڻ جي ڪوشش ڪري رهيو آهي. پر جيترو انهيءَ ٽيڪنالوجي جو غلط استعمال ٿيو آهي ايترو شايد صحيح ناهي ٿيو. هر ملڪ پنهنجي طريقي سان غلط استعمال ڪري ٿو.
جديد پڄاڻان جي هن ٽيڪنالوجي کي گهڻن دانشورن انساني زوال جا اوزار قرار ڏنو آهي، ڇو ته تاريخ شاهد آهي ته انسان، ٽيڪنالوجي کي غلط وڌيڪ استعمال ڪيو آهي. سوويت يونين جو ٽٽڻ کان پوءِ انسان قدرن جي ڪهاڻي، انسانيت پسندي جي ڪهاڻي به ڪٿي دفن ٿي ويئي، دنيا هڪ نئين ڪمرشل دور ۾ داخل ٿي ويئي.
ان ۾ موبائل فون جتي ماڻهو کي تڪڙي رابطي جو ڪم ڏئي انسان جي زندگي کي گهڻو سک ڏنو آهي ته ديرپا نقصان به ڏيئي رهي آهي پر اسان محسوس نٿا ڪريون، جڏهن مڪمل هڪ پيڙهي اپاهج ٿي ويندي. ان وقت سماج ائبنارمل هوندا، ماڻهو چريا بنجي هڪ ٻئي کي پٽي رهيا هوندا اها ڪا پري جي ڪهاڻي ناهي شروعات ٿي چڪي آهي.