• ٿر ۽ برسات
انهي ڪري ٿر جي سموري جياپي جو سمورو دارومدار برسات تي آهي.هتي مينهن به ڪڏهن گهڻوپوي ته وري ڪڏهن صفا وسي ئي ڪونه، ڪنهن ٽڪر ۾ مينهن گهڻو پوي. ڪٿي گهٽ، ته ڪٿي اصل ڪو نه وسي، ٿر جي پارڪر واري حصي ۾ ڪجهه سال اڳ تائين اڪثر برسات گهڻي پوندي هئي . آباديءَ لاءَ مندائتي، سراسري برسات، 200 ملي ميٽرن کان 300 ملي ميٽرن تائين ڪافي آهي. انهي کان وڌيڪ برسات به نقصان جو ڪارڻ بڻبي آهي.برسات جي موسم جي شروعات ۾ جيڪڏهن گھڻي برسات وسي يا لڳاتار جهڙ ٿئي، ته چوپايو مال جيڪو ڪمزور هوندو آهي سو بيمار ٿيو مريو وڃي، پوکيل فصلن تي به جهڙ جي ڇمر جو اثر پوندو آهي، لڳاتار ڪڪرن جي ڇانوَ سبب هڪ طرف فصلن جي واڌ تي اثر ٿئي ٿو ته ٻئي طرف اهڙي موسم ۾ فصلن کي بيماريون به لڳيو وڃن ۽ سموري پوکيل پوک ناس ٿيو وڃي. ۽ جيڪڏهن مينهن گهٽ وسي ته پوءِ ڪوبه فصل ڪو نه ٿئي ۽ نڪو ئي مال لاءَ گاهه به ٿئي.ٿر ۾مينهن گھڻو ڪري اتر طرف کان ايندو آهي. جنهن کي ٻڪرال کنوڻ وارو مينهن چيو ويندو آهي . اوڀر کان به برساتون اچي وڏڦڙو وسائينديون آهن . ڪڏهن ڪڏهن اولهه کان به مينهن اچي ٿو، جنهن کي “ لاڙي مينهن ” چوندا آهن . برساتن جي تاريخي رڪارڊ جي گهرائي سان مطالعي ڪرڻ سان اها خبر پوي ٿي ته ٿر ۾ جيڪڏهن 200 ملي ميٽرن کان 300 ملي ميٽرن تائين مينهن وٺو ته پوءِ سڪار ٿيندو آهي . پر جيڪڏهن انهي کان وڌيڪ برسات پئي ۽ لڳاتار ڇمر ٿيو ته پوءِ ٻوڏ ٿيو وڃي ، جنهن سبب برسات سڪار بجاءِ ڏڪار جي حالت پيدا ڪريو وجهي ٿي .جيئن سال 2003ع ۽ 2011 ع ۾ ٿيو انهن سالن ۾ گهڻي برسات وسڻ ڪري ٿر جا ڪافي علائقا ٻوڏ سبب بدحالي جو شڪار ٿيا . ٿر جي واري جي هيٺان جابلو پٿرن جو تهه آهي ۽ مينهن جو پاڻي ڀٽن سبب آبي گذرگاهن نه هئڻ ڪري نيڪال نه ٿو ٿئي . انهي ڪري وڌيڪ برسات نقصانڪار ٿيو وڃي ، انڪري هتي پوريون پنيون ۽ پندرهن کان ويهن ڏينهن جي وقفي واريون چار برساتون ئي سڪار آڻڻ لاءِ ڪافي آهن .