• سنبت وڪرمي سال جي عيسوي ڪئلينڊر سان نسبت ۽ نکٽ
نکٽ : علم جوتش ۽ اسٽرونامي (فلڪيات ) جي علم موجب آسمان تي موجود تارن يا تارن جي ميڙن ( ڪهڪشائن ) مان جيڪي ڌرتيءَ کي ويجها آهن ۽ انهن جي ڪشش ثقل ۽ روشني جي شعائن جا اثر زمين تي موجود ماحول تي پڻ پوندا آهن . جنهن سبب ڌرتي جي موسمن تي اثر پوندو آهي . انهن تارن يا تارن جي ميڙ کي هندي ۾ نکشتر ، انگريزي ۾ اسٽار يا گليڪسي عربي ۾ برج يا ساعت ۽ سنڌي ۾ نکٽ چيو ويندو آهي . نکٽن ۽ سنبت وڪرمي سال جي لاڳاپي بابت علم نجوم اسٽرونامي جي ماهرن جو چوڻ آهي ته ، سنبت وڪرمي سال جي هر تاريخ تي روزانو هڪ ڌار نکٽ ( تارن جو ميڙ ) جو ڌرتي تي اثر پوندو آهي ، جڏهن ته هر مهيني جي موسم تي هڪ نکٽ ( تارن جو ميڙ ) جي لاڳيتا 14 ڏينهن حڪومت هوندي آهي . انهي حساب سان هر مهيني جي موسم تي ٻن يا ٽن نکٽن جي روشني جي شعاعن ، ڪشش ثقل جو زميني ماحول تي اثر ٿئي ٿو . باقي ٽن نکٽن ( تارن جي ميڙ ) جا اثر ڌرتي تي ڪڏهن ڪڏهن ٻين نکٽن سان گڏ ٿين ٿا اهي منفرد نکٽ ( تارن جا ميڙ ) اڀچت ، اترا پادريدا ۽ ريوتي آهن . اهڙا ڌرتي تي اثر رکندڙ نکٽ هاڻي جي جديد تحقيق موجب لکن جي تعداد ۾ هوندا . پر قديم تحقيق ۽ ويدن موجب 28 نکٽ (تارن جا ميڙ ) هن ڪائنات ۾ موجود آهن. جن جا اثر سنبت وڪرمي سال جي مهينن ۽ تاريخن تي ٿيندا آهن . جيڪي هي آهن 1. اشوني 2 . ڀرڻي . 3. ڪارتڪ 4. روهڻي (روهڻ) 5.مرگشر(مرگهسر) 6. آردرا ( آڊ ) 7. پنروسو 8. پشيه 9. آشيليشا 10.مگها 11 .پورواڦالگني 12 . اتراڦالگني 13. هست 14. چترا 15.سواتي 16. وشاکا 17. انوراڌا 18. جيشٺا 19. مول 20. پورواشاڍا. 21.اتراشاڍا 22. اڀچت 23. شروڻ 24. ڌنشٺا 25.ستڀشا ( شتتارڪا ) 26. پورواڀا درپدا 27. اترڀادرپدا 28.ريوتي .
سنبت وڪرمي سال جا 12 مهينا آهن . جن جو عيسوي سن ۽ نکٽن جي نسبت سان ذ ڪر ڪجي ٿو . هي نسبت سندر ٽپڻو 2014ع __ 2015ع موجب هيٺ ڏجي ٿي . مستقل بنياد تي تاريخن جي نسبت ۾ فرق اچي سگهي ٿو.
چيٽ : هي سنبت وڪرمي سال جو پهريون مهينو آهي ، جيڪو عيسوي سن جي لڳ ڀڳ 2 اپريل کان 30 اپريل تائين هوندو آهي . علم نجوم موجب، هن مهيني جي موسم تي گهڻو ڪري اشوني ۽ ڀرڻي نکٽن جا اثر رهندا آهن .
ويساک :هي سنبت وڪرمي سال جو ٻيون مهينو آهي ، جيڪو عيسوي سن جي لڳ ڀڳ 1 مئي کان 30 مئي تائين هوندو آهي . علم نجوم موجب هن مهيني جي موسم تي ڪارتڪ ۽ روهڻي ( روهڻ ) نکٽن جا اثر رهندا آهن .
ڄيٺ : هي سنبت وڪرمي سال جو ٽيون مهينو آهي ، جيڪو عيسوي سن جي لڳ ڀڳ 31 مئي کان 29 جون تائين هوندو آهي . علم نجوم موجب ، هن مهيني جي موسم تي مرگشر ( مرگهسر ) ۽ آردرا ( آڊ ) نکٽن جا اثر رهن ٿا .
آکاڙ : هي سنبت وڪرمي سال جو چوٿون مهينو آهي . جيڪو عيسوي سن جي لڳ ڀڳ 30 جون کان 28 جولاءِ تائين هوندو آهي . علم نجوم موجب، هن مهيني جي موسم تي پنوراسا ( وڏو وايو ) ۽ پشيه ( ننڍو وايو ) نکٽن جا اثر هوندا آهن .
سانوڻ : هي سنبت وڪرمي سال جو پنجون مهينو آهي ، جيڪو عيسوي سن جي لڳ ڀڳ 23 جولاءِ کان 27 آگسٽ تائين هوندو آهي . علم نجوم موجب هن مهيني جي موسم تي آشيلشا ، مگها ۽ پورو اڦالگني نکٽن جا اثر رهندا آهن.
بڊو : هي سنبت وڪرمي سال جو ڇهون مهينو آهي ، جيڪو عيسوي سن جي لڳ ڀڳ 28 آگسٽ کان 25سيپٽمبر تائين هوندو آهي . علم نجوم موجب هن مهيني جي موسم تي اترا ڦانگا ۽ هست نکٽن جو اثر رهي ٿو .
اسوءَ : هي سنبت وڪرمي سال جو ستون مهينو آهي ، جيڪو عيسوي سن جي لڳ ڀڳ 26 سيپٽمبر کان 25 آڪٽوبر تائين هوندو آهي . علم نجوم موجب هن مهيني جي موسم تي چترا ۽ سواتي نکٽن جو اثر ٿئي ٿو.
ڪتيءَ : هي سنبت وڪرمي سال جو اٺون مهينو آهي ، جيڪو عيسوي جي لڳ ڀڳ 26 آڪٽوبر کان 23 نومبر تائين هوندو آهي . علم نجوم موجب هن مهيني جي موسم تي وشاکا ۽ انو راڌا نکٽن جو اثر غالب هوندو آهي .
ناهري : هي سنبت وڪرمي سال جو نائون مهينو آهي ، جيڪو عيسوي سن جي لڳ ڀڳ 24 نومبر کان 23 ڊسمبر تائين هوندو آهي .علم نجوم موجب هن مهيني جي موسم تي جيشٺا ۽ مول نکٽن جا اثر رهن ٿا .
پوهه : هي سنبت وڪرمي سال جو ڏهون مهينو آهي ، جيڪو عيسوي سن جي لڳ ڀڳ 24 ڊسمبر کان 21 جنوري تائين هوندو آهي . علم نجوم موجب هن مهيني جي موسم تي پورو اشاڍا ۽ اتر اشاڍا نکٽن جا اثر رهن ٿا .
مانگهه : هي سنبت وڪرمي سال جو يارهون مهينو آهي ، جيڪو عيسوي سن جي لڳ ڀڳ 22 جنوري کان 20 فبروري تائين هوندو آهي . علم نجوم موجب هن مهيني جي موسم تي شروڻ ۽ ڌنشٺا نکٽن جا اثر ٿين ٿا .
ڦڳڻ : هي سنبت وڪرمي سنبت سال جو ٻارهون مهينو آهي، جيڪو عيسوي سن جي لڳ ڀڳ 21 فبروري کان 21 مارچ تائين هوندو آهي. علم نجوم موجب هن مهيني جي موسم تي ستڀشا ( شتتارڪا ) ۽ پورواڀا درپدا ، نکٽن جا اثر رهندا آهن .