ملائشيا جي ڪامياب قومپرست سياست

ملائشيا جي سياست وفاقي ضرور آهي، پر ڪنهن به هڪ پارٽي جي نه اڄ تائين حڪومت آئي آهي ۽ نه ئي وري اڄ تائين ڪا مختلف نسلن ۽ مذهبن جي ماڻهن تي مشتمل ڪا پارٽي ڪامياب ٿي سگھي آهي، اهڙو تجربو ته هن قوم جي آزادي لاءِ پهرين قومپرست ملئي پارٽي جي پيڙهه رکندڙ داتو جعفر اون کي لوڙهي ويو، جيڪو سڀني ملائشيا ۾ رهندڙ قومن کي گڏ کڻي هلڻ ۽ گڏيل پارٽي ٺاهڻ جي چڪر ۾ پنهنجي پهرين ٺاهيل ملئي قومپرست پارٽي امنو UMNO جي صدارت تان استعيفيٰ ڏيئي گڏيل پارٽي IPM ٺاهي ۽ ملائشيا جي سمورين قومن کي شامل ڪرڻ جي چڪر ۾ شڪست کائي ويو، نه ته هو ئي هن قوم جو ابو سڏجي ها پر ان جي ابتڙ آزادي لاءِ جستجو ۽ جاکوڙ ڪري هڪ اهم پارٽي ٺاهي ويندڙ داتو نه ته ملڪ جو ابو ٿي سگھيو نه وري ڪڏهن حڪومت جي ڪنهن وزارت ۾ رهيون، البته سندس پٽ اڳتي هلي سندس پراڻي پارٽي جنهن جو هو فائونڊر هو ان طرفان ملڪ جو وزيراعظم مقرر ٿيو، داتو جعفر اون جو قصو نهايت دلچسپ آهي ۽ مون کي ان تي رحم به ايندو آهي ته ڪئين سڀ ڪجهه ٺهيل ٺڪيل ڇڏي هن ملڪ جي ماڻهن کي گڏيل پليٽ فارم مهيا ڪندڙ پارٽي ٺاهڻ جي چڪر ۾ شڪست کائي ويو نه ته سندس پهرين ملئي پارٽي جنهن هو بنياد وجهندڙ رهنما هو، اها ملڪ جي آزادي کان پهرين واري اليڪشن کان ويندي اڄ ڏينهن تائين اقتدار ۾ آهي. ائين نه آهي ته هي پارٽي اڪيلي سر اليڪشن کٽي اچي ٿي پر اتحادين جي سهڪار سان حڪومت ڪندي آئي آهي. اها ٻي ڳالهه آهي ته هن پارٽي امنو مان ئي هميشه وزيراعظم ۽ نائب وزيراعظم رهندا آيا آهن، باقي ٻيون وزارتون سندن اتحادي چيني پارٽي ايم سي اي ۽ تامل پارٽي ايم آءِ سي ۽ ماءِ پي پي پي جا مختلف وزير ٿيندا رهيا آهن. ان وسيع اتحاد ڪري اڄ تائين حڪومت ان اتحاد جي آهي ائين به نه آهي ته هي پارٽيون الڳ الڳ اليڪشن وڙهن ٿيون پر هي پارٽيون الڳ ضرور آهن پر اليڪشن گڏيل وڙهن ٿيون، جنهن ڪري اڄ تائين سندن حڪومت هلندي اچي جو سندن مخالف پارٽيون هڪٻئي جي اتحاد ۾ هوندي سوندي به هڪٻئي جي سامهون اميدوار بيهارين ٿيون پر هي پارٽين جو اليڪشن ڪميشن وٽ اتحاد بيريسن نيشنل BN نالي رجسٽر ٿيل آهي، جو اتحادي پارٽين جو هڪ ئي نشان هجي ٿو ۽ هڪٻئي جي علائقي جي ووٽن جي اڪثريت ڏسي ڪري سيٽ ڏني وڃي ٿي يا ٽوٽل علائقن يا ووٽن جي تناسب جي حساب سان ڪوٽا مقرر ڪري سيٽيون ورهايون وڃن ٿيون، پوءِ جيڪو اميدوار جتي بيٺل آهي ڄڻ سڀني جو آهي سندس ڀرپور ورڪ ڪئي وڃي ٿي، جنهن ڪري هي ٽئين پارٽيون هميشه اقتدار ۾ رهيو آهن ۽ پنهنجي پنهنجي ڪميونٽير جو دفاع، خيال ڪنديون آيون آهن ۽ انهن لاءِ ترقي جو ضامن بنجي رهيون آهن، معنيٰ اقدار ۾ رهندڙ امنو ملئي پارٽي وٽ اڪثريت سيٽون هجڻ ڪري وڏ وزارتون رهيون آهن ته وري سندس اتحادين وٽ ڪڏهن ٽرانسپورٽ، ته ڪڏهن وري بزنس اڪانامڪس اسپورٽس ۽ انڊسٽري جهڙيون وزارتون رهنديون آيون آهن، ان ڪري سڀ خوش به آهن ته ڪم به ڪن ٿا. ائين به نه آهي ته هتي ملئي ماڻهن جي ڪا هڪ پارٽي آهي، يا وري چينين جي ڪا هڪ پارٽي آهي يا وري تامل يا انڊين جي ڪا هڪ پارٽي آهي ائين بلڪل نه آهي هتي ملئي ماڻهن جو ڪيئي پارٽيون آهي ته وري چينين جو به ڪيئي پارٽيون آهن ته وري انڊين ماڻهن جو به هڪ کان وڌيڪ پارٽيون آهن. پر اقتدار ۾ رهندڙ اتحادي پارٽين جي اڪثريت ضرور آهي، هتي ڪا اهڙي پارٽي اڄ تائين ڪامياب نه ٿي سگھي آهي يا ائين کڻي چئجي ته آزادي کان پهرين داتو جعفر اون جي تجربي سڀني کي سيکاري ڇڏيو ته گڏيل پارٽي ٺاهڻ سان ڪا به ڪاميابي ڪانه ٿي ملي پر پنهنجي پنهنجي ڪميونٽي جي نالي تي هلندڙ پارٽي ئي ڪامياب آهي جو هتي ماڻهن کي صرف ۽ صرف پنهنجي قوم جي پارٽي تي ئي ويساه آهي، پوءِ چاهي اها ڀلي کڻي ڪنهن سان به اتحاد ڪري، ان تي فرق نٿو پئي پر ذميوار اهائي پارٽي هوندي، جيڪا نمائندگي ڪميونٽي جي نالي تي ڏيئي ۽ اليڪشن ۾ نعرو هڻي ٿو. اهڙي طرح حڪومت مخالف پارٽيون جيڪي ڪجهه رياستن ۾ ضرور حڪومت ٺاهين ٿيون پر ڪڏهن وفاقي حڪومت نه ٺاهي سگهيون آهن، انهن ۾ اهم پارٽيون هن ريت آهن، PKR، هي پارٽي ملئي پارٽي آهي پر وچٿري پاليسي رکندڙ آهي، PAS، هي پارٽي ملئي پارٽي آهي پر مذهبي طور سخت رجحان رکي ٿي. DAP هي پارٽي چائنيز ماڻهن جي پارٽي آهي، ۽ هڪ سخت گير چائنيز پارٽي طور سڃاتي وڃي ٿي، PPBP هي پارٽي هاڻي ملڪ جي اهم رهنما ڊاڪٽر مهاتير محمد ٺاهي آهي جنهن ۾ به صرف ملائيشين مسلمان ئي ميمبر ٿي سگهن ٿا. ان کان علاوه ٻيون به ڪيتريون ئي ننڍيون وڏيون پارٽيون آهن پر سڀ جو سڀ پنهنجي ڪميونٽي جي بنياد تي ٺهيل آهن، ائين صبا ۽ سراواڪ رياستن جي چائنيز ۽ ملئي ماڻهن جون الڳ الڳ پارٽيون آهن، پر اهم ڳالهه هي آهي ته جيڪي به پارٽي کٽي اچي پر ڪم ضرور ڪري ٿي، ملائشيا جي سياست ڏٺو وڃي ته سڄي جو سڄي قومپرست ۽ مذهب پرست پارٽين تي مشتمل آهي، جن ۾ هميشا اتحاد ٿيندا رهيا آهن، پر اتحاد سڀني مخالف پارٽين ۾ نه، پر اقتدار ۾ رهندڙ 60 سالن کان حڪومت ڪندڙ ڌرين ۾ ئي مستقل رهيو آهي باقي مخالف پارٽيون هميشه اليڪشن الڳ الڳ وڙهن ٿا، جنهن ڪري به شايد گڏيل اتحاد هميشه ملائشيا تي حڪومت ڪئي آهي پر هيئنر ملائشيا جي سياست ۾ هڪ اهم موڙ آيو آهي، اهو ايندڙ اليڪشن 2018 ۾ مختلف نتيجا ڏيئي سگھي ٿو، اهو اهم موڙ ڊاڪٽر مهاتير محمد پيدا ڪيو آهي، جو هن نه صرف پنهنجي بنيادي ۽ هميشه اقتدار ۾ رهندڙ پارٽي تان استعيفيٰ ڏيئي الڳ پارٽي قائم ڪئي آهي پر سندس سڄو زور مخالف ڌر جي سمورين پارٽين جو هڪ اتحاد ڪري هڪ نشان تحت چونڊ وڙهڻ لاءِ کين راضي ڪرڻ آهي، جنهن ۾ هو ڪافي حد تائين ڪامياب به ويو آهي، ۽ تقريباَ چار مخالف ڌر جي پارٽين کي گڏ ڪرڻ ۾ ڪامياب ويو آهي، باقي اڃا به هڪ اهم مخالف پارٽي جيڪا ملئي مذهبي خيال رکندڙ سخت گير پارٽي آهي ان سان سندس ڳالهيون هلندڙ آهي، ائين جي سڀ مخالف پارٽيون هڪ ڪرڻ ۾ جي مهاتير محمد ڪامياب وڃي ٿو، ته نتيجا تمام مختلف ٿي سگھن ٿا. سندس چوڻ اهو ئي آهي ته حڪومتي پارٽي کان اليڪشن صرف ۽ صرف گڏيل مخالف اتحاد جي هڪ چونڊ نشان وڙهڻ سا ممڪن آهي. بهرحال ملائشيا جي ايندڙ 2018 اليڪشن ۾ ڪير به کٽي اچي، انهن کي پنهنجي ماڻهن لاءِ ڪم ڪرڻو آهي، پنهنجي ملڪ کي ترقي ڏيارڻي آهي، پر اسان وٽ حال برو آهي، جتي وفاقي پارٽيون کٽي ته اچن ٿيون پر ڪم ڪونه ڪن ٿيون، وري ان جي ابتڙ قومپرست ۽ ترقي پسند پارٽيون کٽن ڪونه ٿيون. اسان وٽ پ پ جيڪا پاڻ کي وفاق جي ڪنجي سمجهي ٿي، اها سنڌ لاءِ شروع کان ڪڏهن به سنجيده نه رهي آهي، ايم ڪيو ايم جيڪا هڪ نسل پرست ۽ موقعي پرست تنظيم آهي، اها کٽي ته ضرور ٿي پر عوام جي ڀلي لاءِ پوءِ سندس تڪ جي آبادي ئي ڇونه هجي ان لاءِ کيس ڪجهه ڪرڻ جي ڪا به ڳڻتي نه آهي، ۽ ان جي سامهون ڪڏهن ڪا خاص مخالف پارٽي سندس ئي بنياد مان اڀري آهي، ته به نسل پرست هارڊلائننر. تنهڪري جتي سنڌ ۾ موجود اردو آبادي وٽ لبرل ۽ سافٽ لائينر پارٽي جي کوٽ آهي ته وري سنڌي آبادي وٽ سافٽ لائينر لبرل ترقي پسند پارٽيون ضرور آهن پر اهي ڪڏهن به اليڪشن نه ٿيون کٽي سگهن. ان ڪري مجموعي طور سنڌ صوبي ۾ سنڌي ۽ اردو آبادي کي مضبوط ڪندڙ، خوشحالي ڏانهن وٺي ويندڙ پارٽي جي اقتدار ۾ اچڻ جي کوٽ ضرور رهي آهي. ان جو سبب شايد سنڌي آبادي ۾ قومپرست ڌرين طرفان گڏيل سنجيده اتحاد جي کوٽ رهي آهي، پر جي هاڻي ملائشيا جي سياست کي سامهون رکندي هڪ اهڙي اتحاد کي اليڪشن ڪميشن ۾ رجسٽرڊ ڪرايو وڃي، جنهن ۾ هڪ نشان تي اليڪشن وڙهي وڃي پوءِ چاهي 2018ع جي اليڪشن ۾ صرف 10 سيٽن تي ئي ماڻهو ڇو نه بيهاريا وڃن ۽ هڪ يا ٻه سيٽون ئي کٽي سگھجن پر هڪ مضبوط بنياد رکندڙ اتحاد جي شروعات ضرور هوندي، جيڪو اڳتي هلي پ پ پ ۽ پيرن وڏيرن جو نعم البدل ضرور ثابت ٿي سگھي ٿو، جنهن لاءِ سنڌ جي سمورين ترقي پسند ڌرين کي هڪ نشان تحت اليڪشن وڙهڻ گهرجي ته جيئن سنڌ جي صحيح نمائندگي ٿي سگھي ٿي.

نوٽ: هي آرٽيڪل 2018ع جي اليڪشن کان اڳ جو آهي، اتفاق سان ملائشيا ۽ پاڪستان ۾ اليڪشن ساڳئي سال ۾ ٿي. ملائشيا ۾ ڊاڪٽر مهاتير محمد جي اتحاد ڪاميابي حاصل ڪئي ۽ ملائشيا ۾ 60 سال اقتدار ۾ رهندڙ پارٽين اليڪشن هارائي ۽ پاڪستان ۾ به هڪ نئين پارٽي اليڪشن کٽي. ڊاڪٽر مهاتير جتي سندس هميشه مخالف رهندڙ چائنيز جي سخت گير ڊي اي پي پارٽي کي پنهنجو اتحادي بڻايو ته اتي پنهنجي سخت مخالف ۽ اڳوڻي نائب وزيراعظم انور ابراهيم جي پارٽي کي به پنهنجو اتحادي بڻايو. هڪ نئين اتحاد ئي ملائشيا جي تاريخ ۾ تبديلي آندي ۽ ملڪي تاريخ ۾ هميشه حڪومت ڪندڙ اتحاد کي شڪست ڏني.

سفرناما

ڀاڳوندن جو ملڪ ملائشيا