استادن جو استاد
استاد خالد جي طبيعت ۾ خاموش ٿي ويهڻ آهي ئي ڪونه. جڏهن ساڻس ملبو تڏهن ڪنهن نه ڪنهن نئين ڪم ۾ مصروف هوندو. شابس آهي هن ماڻهوءَ کي جو سياسي ڪارڪنن جي تربيت، قومپرست جماعتن جا آئيني ڊرافٽ ۽ مزدور جدوجھد ۾ حصو وٺڻ جي باوجود هن پنهنجي لکڻ پڙهڻ واري بنيادي ڪم منجهان هٿ ڪونه ڪڍيو آهي.
استاد خالد بنيادي طور علمي ادبي لڏي جو ماڻهو آهي، جنهن کي سياسي فلسفن، تاريخ ۽ ٻولين جي لغتن تي چڱي خاصي دسترس حاصل آهي. پر ان کان وڌيڪ هن جي سڃاڻپ اها به آهي ته هو قلم جو وفادار ساٿي ۽ قلمي پورهيت به آهي. جڏهن ڏسو ڪونه ڪو ڪالم ويٺو لکندو، ڪونه ڪو ڪتاب ترجمو ڪندو يا وري ڪنهن نه ڪنهن يار دوست جي ڪتاب جا پروف ويٺو نظر مان ڪڍندو. مون، استاد خالد ۾ اها خوبي ڏٺي آهي ته هو تاريخ جو شاگرد هئڻ ڪري هر شئي تاريخي طور محفوظ ڪرڻ جي جستجوءَ ۾ رهيو آهي. ان لاءِ کيس ڪيترا به ڪشالا ڪڍڻا پون پر هو جنهن ڪم م هٿ وجهندو، ان کي تڪميل تائين ضرور پهچائيندو. اسان جي علمي ادبي لڏي ۾ اهڙا ماڻهوتمام گهٽ آهن جيڪي ٻين جي آتم ڪهاڻين يا ٻين جي ڪتابن تي وڏي محنت ڪندا هجن پر اسـتـاد خـالـد اهو ڪم تاريخي ورثو سنڀالڻ خاطر شوق سان ڪندو آهي.
سنگت ۾ سڌو ۽ کرو رهندڙ هي ماڻهو پاڻ جھڙن ماڻهن سان هٿ وڌائي دوستي رکندو ۽ طبيعت سان نه ملندڙ ماڻهن کان ڪوهين ڏور رهندو. جن سان دوستي رکندو انهن سان نڀائڻ جو هنر به کيس خوب اچي ٿو. استاد خالد سياسي لڏي کان ويندي علمي ادبي لڏي تائين هڪ وسيع حلقو رکي ٿو. ان حلقي جي خبر ته ناهي پر آءٌ ذاتي طور کيس گهمندڙ ڦرندڙ انسائيڪلو پيڊيا سمجهان ٿو. ڪڏهن به ڪٿي به علمي تاريخي ڳالهه ۾ منجهبو ته استاد خالد مدد لاءِ تيار. تڏهن ئي ته کيس ”استادن جو استاد“ چيو وڃي ٿو.
نثار کوکر