هڪ املهه انسان: مامو رمضان : شان ٻگهيو
سماجي ورڪر ڪو معمولي مقام نه آهي جو هڪ ڏينھن جي خواهش ڪرڻ سان ملي وڃي. ماڻهن جو رويو هلت چلت مسئلن کي منھن ڏيڻ کان وٺي ماڻهن جي بلن، ڪارڊن، مالي مسئلن، ميلن ملاکڙن، مسجدن ۽ ٻين ڪمن ڪارين ۾ پاڻ رڌل هوندا آهن. ڳوٺ ٻلهڙيجي ۾ جنم وٺندڙ مبهم ٻار جڏهن هن سماج ۾ اکيون کوليون ته مٿس قدرتي خوبيون انسان ذات لاءِ ملال ٿينديون ويون. سنڌي ادب جي وڏي نالي، شاعر ۽ شاهه جي پارکو انور پيرزادي جي صحبت ۾ اچي انسان ذات جي خدمت ڪرڻ جي سوچ هڪ ايام ٿي اڀري پر افسوس جو هي نوجوان پاڪستان آزاد ٿيڻ کانپوءِ ايوب خان جي دور حڪومت ۾ اسڪول ۽ ڪاليجن جي سھولت موجود نه هئي جو هي نوجوان اڳتي پڙهي سگهي. مامو رمضان پنھنجي تعليم پنج درجا سنڌي پاس ڪري اچي انسان ذات جي خدمت ڪرڻ ۾ مصروف رهيا ۽ هڪ سماجي ورڪر جي حيثيت ۾ پاڻ کي اجاگر ڪرڻ ۾ مشغول رهيو، ڪنھن شآعر جون سٽون ياد اچي رهيون آهن ته؛
ڇاجي لاءِ تنھنجي منھن تي رنج ۽ ملال آ،
حڪم ڪر مان حاضر آهيان، جھڙو منھنجو حال آ.
مامي رمضان ساريي جي اها هڪ خاصيت رهي آهي ته هو ڳوٺ وارن کي جيتوڻيڪ صلاحون ڏيندا آهن پر پاڻ به ان عمل ۾ اڳڀرا هوندا آهن. مامو رمضان ساريو کي ڳوٺ جا ماڻهو پيار ۽ پاٻوهه مان مامو ڪري سڏيندا آهن. مامو رمضان انھيءَ انسان جو نالو آهي جيڪو ٻين جي درد کي پنھنجو محسوس ڪري مسئلن جو حل ڪڍندا آهن پر جڏهن گذريل عيد تي اسين نماز پڙهي گهر ڏانھن واپس پئي وڃي رهياسين ته پاڻ منھن تي مرڪ آڻي وڏن توڙي ننڍن ٻارن سان ڀاڪر پائي عيد جون مبارڪون ڏيندو رهيو. مامي رمضان سان ملڻ بعد مان سوچڻ لڳس ته سلام هجي هن شخص کي جيڪو هر هنڌ ماڻهن جي خوشين سان گڏ پنھنجو من پيو ريجهائيندو آهي، هونئن ته ڪيترائي سماجي ورڪر ڏٺا ۽ پڙهيا پر مان مامي رمضان جھڙي انسان دوست ورڪر کي نه ڏٺو، پر افسوس جو مامي رمضان ساريو کي هيل تائين، اسان جي وفاقي ۽ صوبائي حڪومت توڙي انساني حقن وارين تنظيمن جي عملدارن طرفان ڪو ايڪسيلنس ايوارڊ ملي نه سگهيو آهي. هونئن ته لاڙڪاڻو ضلعو ادب ۽ شعور جي لحاظ سان بھتر ڄاتو ۽ سڃاتو وڃي ٿو پر اهو ڪنھن نه سوچيو ته ڳوٺ ٻلهڙيجي ۾ به ڪو عبدالستار ايڌي رهي رهيو آهي. منھنجي اتان جي چونڊيل نمائندن کي هڪ گذارش آهي ته هن املهه انسان کي ڪو سول ايوارڊ سان نوازڻ جو جوڳو بندوبست ڪيو وڃي. اهڙن انسانن جي همٿ افزائي ڪرڻ سان اسان جي سماج ۾ انسان ذات جي خدمت ٿيندي رهندي. تعليم ۽ تربيت ۾ واڌارو ٿي سگهي ٿو ڇو ته تعليم جو اهو ئي ذريعو آهي.
اهڙن انسانن جي همت افزائي ٿيڻ سان سماج ۾ جهيڙا، ڦرمار، جاهل پڻو گهٽجندو رهندو، اسان کي اهڙن ماڻهن کان سکڻ گهرجي، انھيءَ انسانيت کي اڪيچار ڪجي، خاص طور تي منھنجي ڳوٺ ٻلهڙيجيءَ جي نوجوانن کي اهڙن ماڻهن کان سکڻ گهرجي، انسانيت جو درد سمجهڻ جي ڪوشش ڪن ۽ انھيءَ مقام تي اچي پاڻ مڃائين، ڇاڪاڻ ته نوجوان اسان جي معاشري ۾ تبديلي آڻڻ جو حوصلو، طاقت ۽ عزم رکندا آهن. ان لاءِ تعليم، تربيت ۽ ترقيءَ جي سخت ضرورت آهي. شاهه سائينءَ جون سِٽون مامي رمضان جي نالي ؛
مون سي ڏٺا ماءِ، جنين ڏٺو پرين کي،
ڪري نه سگهان ڪاءِ، انھيءَ سندي ڳالھڙي.
(شاهه)
**