شخصيتون ۽ خاڪا

سنڌ جو سيوَڪ (مامو رمضان ساريو: تاريخ ساز، سماجي شخصيت)

هي ڪتاب ”سنڌ جو سيوڪ“ سنڌ جي تاريخ ساز سماجي شخصيت مامي رمضان ساريو تي لکيل مضمونن جو مجموعو آهي، جنهن جو مرتب علي بخش پٺاڻ آهي.
”سنڌ جو سيوڪ“ ماما رمضان ساريو، دراوڙي نسل جو اهو باشندو آهي جنھن مسڪيني حال هوندي به سماج جي بي پھچ مارو ماڻهن جي خدمت کي پنھنجي زندگيءَ جو ”ڪُل مقصد“ بڻائي ڇڏيو آهي. هي مانجهي مڙس، وقت جو يار، اوکي سوکي ۾، سڀني سان نڀائڻ جو فن ڄاڻي ٿو. هي بي سھارن جو سھارو، دنيا جي عظيم تھذيب مُھين جي دڙي جي ڪُک (ٻلهڙيجي) ۾ جنم ورتو ۽ ان ڪُکِ جو ڀَرمُ رکڻ لاءِ سدائين سفر ۾ آهي.
Title Cover of book سنڌ جو سيوَڪ  (مامو رمضان ساريو: تاريخ ساز، سماجي شخصيت)

ماما رمضان ساريو متعلق گڏيل رايا

بيمارن کي علاج سانگي هو اڪثر گهر کان ٻاهر رهندو آهي، پر اسان سمجهون ٿا ته هو هر وقت ڪنھن نه ڪنھن چڱي ڪم سان هوندو آهي، تنھنڪري کانئس ڪڏهن به شڪايت ناهي ڪئي، ويتر اسان کي خوشي ٿيندي آهي جو رمضان بي پھچ ماڻهن جي مدد ڪري ٿو. ان ڏس ۾ مان ۽ سندس نياڻيون به حال سارو هن جي مدد ڪنديون آهيون ۽ اسان کي اهو سوچي خوشي ٿيندي آهي ته هن دور ۾ اسين ڪنھن جي ڪم اچي رهيا آهيون. اسان جي گهر ۾ اسڪول قائم آهي پر اسان کي ڏکيائي محسوس ناهي ٿي، ڇاڪاڻ ته اسڪول ۾ پڙهندڙ سمورا ٻارڙا اسان کي ڳوٺ جا نه پر پنھنجا ٻچا لڳندا آهن.
[b]غلام سڪينا (مامي رمضان جي گھرواري)
[/b]
”نفسا نفسيءَ واري هن دور ۾ مامو رمضان ساريو هڪ رول ماڊل آهي. هي اعلى ظرف وارو انسان آهي، جنھن تعليم توڙي سماجي خدمتن ۾ پاڻ ملھائي اهم ۽ وڏو ڪارنامو سرانجام ڏنو آهي. سندس ڪوششن سان قائم ٿيل اسڪولن منجهه اسان جون نياڻيون تعليم پرائن ٿيون، جنھن لاءِ سمورو تـَرُ مامي رمضان جو ٿورائتو آهي. آءٌ کيس ڀٽائيءَ جي لفظن ۾ هين ڀيٽا ڏيندس، ”جکرا جيئن شال، تنھنجو ڪنين مندو نه سڻان“.
[b]طالب حسين چنو (استاد ۽ سماجي اڳواڻ)
[/b]
رمضان ساريو فقط ٻلهڙيجي نه پر سموري يو.سي بگيءَ جو اهم ڪردار آهي. هو بيواهن ۽ مستحقن جي مدد لاءِ سدائين سرگردان هوندو آهي، جنھن لاءِ هو جس لھڻي ٿو.
[b]گلاب پيرزادو (پورهيت اڳواڻ)
[/b]
رمضان ساريي جي سماجي خدمتن جو سلسلو تمام گهڻو وڏو آهي. انھن خدمتن عيوض ئي هو هر ننڍي وڏي جو ”مامو“ بڻجي ويو آهي. هو جڏهن به ڪنھن ڪم لاءِ سڏ ڪندو آهي، ڳوٺ جو هر ننڍو توڙي وڏو وٽس پھچي ويندو آهي. رمضان ساريو تڪليف ۾ ڪنھن کي به ڏسي ناهي سگهندو تنھنڪري ڳوٺ وارا به ساڻس اڻمئي محبت ڪن ٿا.
[b]ڪامريڊ ٺارو ماڇي (پورهيت اڳواڻ)
[/b]
مامو رمضان ساريو انتھائي پيارڪندڙ ۽ ٻاجهارو شخص آهي، جنھن پنھنجي سموري حياتي سماجي ڪمن ڪندي گذاري آهي. هو ٻين ڪاڻ جيئڻ واري اعلى انساني قدر جي عملي تصوير آهي.
[b]دودو ديشي (قومي ڪارڪن)
[/b]
مامي رمضان جا انسان دوستيءَ وارا ڪم ته ڳڻڻ کان گهڻا آهن، پوءِ به هڪ واقعو انتھائي دلچسپ آهي، ٿيو هيئن ته سال 2007ع ۾ سنڌوءَ جي لوپ بند تي 18 نمن جا وڏا وڻ بيٺل هئا جيڪي بااثر ماڻهو وڍائي رهيا هئا. پر مامي رمضان ان ظلم خلاف ڳوٺ جي ماڻهن کي گڏ ڪيو ۽ ڏوڪري پريس ڪلب وٽ احتجاج رڪارڊ ڪرائي وڏي جدوجھد سان انھن وڻن کي وڍجڻ کان بچائي ورتو.
[b]سڌير احمد ساريو (سماجي ورڪر)
[/b]
سچ ته مامو رمضان ايترو ته مٺڙو ماڻهو آهي جو هن جي جيتري به ساراهه ڪجي اها گهٽ آهي. هي مالي حوالي سان غريب ضرور آهي. پر دل جو وڏو شاهوڪار آهي. هر ڪنھن جي ڏک ۽ سک ۾ شريڪ ٿيڻ، هر ماڻهوءَ جي مدد ڪرڻ سندس ڪرت آهي. اسان جي ڳوٺ ۾ 1999ع کان اڳ بجلي ڪونه هئي، ان سلسلي ۾ وڏيرن، ڀوتارن ڏانھن ڪيترائي پنڌ ڪياسين پر ڪوبه کڙ تيل نه نڪتو. وري به شابس آهي مامي رمضان کي جنھن وڏي جدوجھد ۽ جفاڪشيءَ کان پوءِ اسان جي ڳوٺ جي بجلي منظور ڪرائي.
[b]امام بخش ساريو (استاد)
[/b]
اسان جي سماج ۾ اهڙا ٿورڙا ماڻهو آهن جيڪي شخصي مفاد، عام جي ڀلائيءَ لاءِ قربان ڪن ٿا، ٻين جي چپن تي مرڪ آڻڻ لاءِ پاڻ کي جوکم ۾ وجهن ٿا. ٻين تي ايندڙ تڪليف جو درد پاڻ محسوس ڪن ٿا. مامو رمضان اهڙن ٿورڙن ماڻهن مان هڪ آهي، جيڪي عام جي فائدي خاطر ۽ ٻين جي چپن تي مرڪون آڻڻ لاءِ پنھنجي زندگي ارپي ڇڏيندا آهن.
چيڪي مٽيءَ جي مھڪ جھڙي طبيعت رکندڙ مامو ڏسڻ ۾ ته سنھڙو سيپڪڙو آهي پر منجهس خدمت خلق جو جذبو ڪارونجهر کان به وڏو آهي، شايد هن حقوق العباد جو مطلب ۽ مقام ڄاڻي ورتو آهي.
محبت پائي مَنَ ۾، رَنڊا روڙيا جن،
تن جو صرافن، اڻ توريو ئي اگهائيو.
[b]نعيم ٻگھيو (سماجي اڳواڻ)
[/b]
اڄوڪي نفسانفسيءَ واري هن دور ۾ جيڪڏهن ڪو ڪنھن جي مدد ٿو ڪري ته اها تمام وڏي ڳالهه آهي. مامو رمضان ساريو اهڙن عظيم انسانن ۾ شامل آهي، جيڪي هر وقت ٻين جي مدد ڪندا رهن ٿا ۽ ٻين لاءِ جيئڻ سندن حياتيءَ جو مقصد هوندو آهي.
[b]توفيق الزمان ميمڻ (صحافي)
[/b]
ماما رمضان ساريو، اسان جي تَر جي دراوڙي نسل جي آخري نشاني آهي، جنھن جي رڳن ۾ رت بجاءِ سنڌو جو پاڻي ڊوڙي رهيو آهي ته ٻئي طرف سندس سماجي خدمتون، سماج تي مرهم جو ڪم ڪن ٿيون. ”ماما! اسان سڀ تنھنجي عظمت جا قائل آهيون ۽ اسين سڀ تنھنجا قرضي به آهيون.“
[b]ڪامريڊ منظور ميراڻي (قومي ڪارڪن)
[/b]
ماما محمد رمضان ساريو هڪ غريب خاندان جي گهر ۾ 1955ع ۾ پيدا ٿيو، سندس پيءُ جو نالو محمد وريام ساريو هيو ۽ تمام سادگي رکندڙ انسان هيو، پنھنجي گهر جي ڀرسان المدينه جامع مسجد آهي جنھن جو پيش امام هيو ننڍن وڏن ٻارڙن کي قرآن پاڪ جو درس ڏيندو هيو ۽ پنھنجي سھري سان گڏجي هارپو ڪري پنھنجن ٻچڙن جو گذر سفر ڪندو هيو. ماما رمضان ساريو پنھنجي ڳوٺ ٻلهڙيجي ۾ پرائمري تعليم حاصل ڪئي جنھن کان پوءِ انگريزي تعليم حاصل ڪرڻ لاءِ وڏو شوق پيدا ٿيس ۽ پنھنجي والدين کي چيائين ته مون کي ڏوڪري هاءِ اسڪول ۾ داخلا وٺي ڏيو. انھن ڏينھن ۾ ڳوٺ ٻلهڙيجي مان ٽي شاگرد تيار ٿيا. اهڙي طريقي سان سماجي تنظيم جا اڳواڻ ڪمن ۾ شوق سان اڳتي هلندا رهيا.
[b] وفا معشوق مشوري[/b]