(13)
“هلو، اندر هلي ويهو” سانوڻ ساڻن مخاطب ٿيو.
هو اڳيئي ويهڪ واري ڪمري جو دروازو کولي ان مان ئي ٻاهر نڪتو هو.
“نه، ويهنداسين ڪونه. اسين توسان سخت ناراض آهيون. پهرين اهو ٻڌائي ته توتي ڏنڊ ڪهڙو رکجي؟” همير وراڻيو.
“ڇو؟ مون اهڙو ڪهڙو ڏوهه ڪيو آهي ڀائو!؟”
“اڇا، تو ڪو به ڏوهه ڪونه ڪيو آهي! اڄڪلهه ڳجهيون ميل ملاقاتون ڪنهن سان پيون ٿين؟ ۽ سڄي دنيا کي خبر آهي، باقي رڳو اسان کان لڪ.” منصور جهڙوڪر سانوڻ کي ڏوراپو ڏنو.
“اوهه! چئبو ته اها ڳالهه آهي؟”
“ها بلڪل اها ڳالهه آهي. پر هاڻي ڪا به اِڙتي ڦِڙتي نه هلندي. ويهنداسين انهي شرط تي، ته ڦٽان ڦٽ سربستا حال احوال ٻڌائيندين.”
“ٺيڪ آهي بابا، اوهين ويهو ته سهي.”
“نه، پهرين واعدو ڪر. گڏوگڏ ڏنڊ به ڀرڻو پوندئي.”
“ٺيڪ آهي بابا؛ واعدو! ٻيئي ڪم ڪندس. بس نه! هاڻي ته ويهو.”
ٽيئي ڄڻا ويهڪ واري ڪمري ۾ اچي ويٺا. سانوڻ کين الف کان وٺي ي تائين سمورو قصو تفصيلي طور تي ٻڌايو. هن کانئن ڪجهه به لڪائڻ جي ڪوشش ڪانه ڪئي. هاڻي هن لڪائڻ به ڪونه ٿي گهريو. کيس لڪائڻ جي ضرورت به ڪا نه هئي. لڪ لڪاءَ ڪبو آهي ناڪامي جي ڊپ کان. هاڻي سندس محبت انهي ڏاڪي تي پهتي هئي، جتي ڪنهن به ناڪامي جو ڪو به ڀؤ ڀولو ڪونه هو. هن محبت ۾ ڪامراني ماڻي هئي. ڪنول ساڻس نه فقط دلين جو سئودو ڪيو هو، پر کيس پنهنجو تن بدن پڻ آڇيو هيائين. هن تن ۽ من جي وچ ۾ ڪو به سَنڌو ڪونه رکيو هو. پاڪ پوتي هجڻ جهڙو ڪوبه نخرو ڪين ڪيو هيائين. هن ته بس رڳو اهو چيو هو ته:
“تون منهنجو محبوب آهين آئون تنهنجي ٻڌي ٻانهي آهيان. جيئن چوندين، جيڏانهن چوندين، جڏهن چوندين، هلي هلنديس. آئون پنهنجي محبوب کي انڪار ڪري نه ٿي سگهان.”
پوءِ واقعي هن ڪوبه نخرو يا ماڻو ڪونه ڪيو هو، نه ئي ڪوئي بهانو بنايو هئائين. سانوڻ گذريل رات کيس پنهنجي دوست مهراڻ جي ننڍڙي بنگلي تي وٺي آيو هو ۽ هوءَ بنان چُون چُران جي ساڻس گڏ هلي آئي هئي.
سانوڻ هن جي سنڌ سنڌ کي ڇهيو هو، انگ انگ کي چميو هو، سندس بدن جا ور وڪڙ ۽ اڀار ڀيٽيا هئائين، انهن جون نزاڪتون ۽ لطافتون ماڻيون هئائين ۽ ٻيئي وجود هڪٻئي ۾ وڃائجي ويا هئا، هڪٻئي ۾ سمائجي ويا هئا. هنن هڪٻئي جا تن من ٻيئي ماڻيا هئا ۽ تن من کي ماڻي هنن محبت جو معراج ماڻيو هو.
من کانسواءِ تن فقط ڪام واسنا آهي، ۽ تن کانسواءِ من فقط اڌوري ۽ انڌي تڙپ آهي. محبت جو معراج تن من جي ميلاپ ۾ آهي، تن من جي سنجوڳ ۾ آهي.
گهاٽي ۾ آهن اُهي، جيڪي من ڇڏي صرف تن ڏانهن ڊوڙيا.
-۽ اڌورا آهن اُهي، جن تن کي ٺڪرائي رڳي من جي مالها جپڻ چاهي.
اُهي ٻيئي پنهنجي تڪميل تي نه پهتا.
اُنهن ٻنهي محبت جو معراج نه ماڻيو.
ڪنول هن جي تڪميل هئي، هن جي محبت جو آسمان هئي.
محبت جو آسمان، جيڪو هڪ گهڙي ڪڪر ڪارونڀار ٿي ٻنا ٻوڙ ڪري وسي ٿو، ته ٻيءَ گهڙي صاف شفاف ٿي پيار جي نور سان جرڪڻ لڳي ٿو. ان کي گهڻي وقت تائين لڪائي نٿو سگهجي.
سو هاڻي هن به لڪائڻ نه ٿي گهريو. هن کي هاڻي هار جو ڊپ نه هو. محبت هن کي ڪاميابي آڇي هئي. ۽ مرد پنهنجن ڪاميابين ۽ ڪامرانين کي پڏائيندو آهي. مرد سدائين ڪاميابي جي گهورو آهي. هو ذلتن ۽ شڪستن کي لڪائيندو آهي ۽ ننڍين ننڍين ڪاميابين کي به وڌائي چڙهائي پيش ڪندو آهي. هن ته محبت ۾ ڪاميابي ماڻي هئي.
ڀلا جواني ۾ محبت کان وڏي ڪاميابي ۽ ڪامراني ٻي ڪهڙي ٿي سگهي ٿي – سا به پهرين محبت! سانوڻ ايئن پئي ڳالهايو، ڄڻ سندس انگ انگ پئي ڳالهايو، سندس دل ۽ سندس روح پئي ڳالهايو. هو ٻيئي مبهوت بڻيا ويٺا هئا ۽ رشڪ سان هن جون ڳالهيون ٻڌي رهيا هئا. هنن کي رشڪ سان گڏوگڏ خوشي پڻ ٿي رهي هئي.
جنهن مهل سانوڻ قصو ٻڌائي بس ڪئي، ان مهل منصور ڳالهايو:
“ڏنڊ توکي معاف ٿا ڪريون. جيتوڻيڪ تو اسان کان شروع ۾ قصو لڪائي اسان سان گهٽ ڪانه ڪئي آهي. پر پوءِ به توکي معافي ٿا ڏيون. اسان لاءِ اها فخر جهڙي ڳالهه آهي ته تون ڪامياب ٿيو آهين.”
“گهٽ ۾ گهٽ مورت ته ٽٽي. ٽنهي مان ڪنهن ته عشق جي شروعات ڪئي. نه ته پاڻ لڄوُڙا ايترا آهيون، جو ايئن رهياسين ته ڪنوارا ۽ ڇڙها ئي مري وينداسين.” همير ڄڻڪ منصور سان سُرملايو.
“ان لحاظ کان توهان کي منهنجي مان ۾ دعوت ڪرڻ گهرجي” سانوڻ هجت ڪئي.
“ها ڀلي.” همير ساڻس سهمتي ڏيکاري.
“ٺيڪ آهي. پر اڪيلي سر تنهنجي ڇو؟ جوڙيءَ جي ڇو نه؟” منصور وڌيڪ خوش اخلاقي جو مظاهرو ڪيو. “ان بهاني سان اها وينگس ڏسي به وٺنداسين، جنهن اسان جي سانوڻ کي سوگھو ڪيو آهي.”
“مون کي ڪو به اعتراض ڪونهي. البت ان لاءِ پهرين ڪنول کان پڇڻو پوندو.” سانوڻ وضاحت ڪئي.
ايئن ٺيڪ آهي. ظاهر آهي ته هن کان پڇڻ گهرجي. سو ڀلي اڳ ۾ ان سلسلي ۾ پڇي وٺوس، پوءِ ئي وڌيڪ سٽاءُ جوڙبو. نه ته به تو اڪيلي جي دعوت ته ڪبي ئي ڪبي.” منصور سانوڻ سان سهمتي ظاهر ڪندي وراڻيو.
گهڻن ڏينهن کانپوءِ دير تائين هنن جي ڪچهري ڄميل رهي.
هنن جي هليي وڃڻ کانپوءِ به سانوڻ جي دل ڪنهن اڄاتي فخر ۽ سرور سان ٽٻٽار هئي.
* * *