ناول

جوڀن ٻہ ٽي ڏينھڙا

ڪتاب ”جوڀن ٻہ ٽي ڏينھڙا“ اوهان اڳيان پيش آهي. هي ڪتاب نامياري ليکڪ، شاعر ۽ قومي ڪارڪن نواز خان زئور جو لکيل ناول آهي. اسحاق انصاري مهاڳ ۾ لکي ٿو:
”ان ۾ ڪو شڪ ناهي تہ نوازخان زئور، پنهنجي ناول کي تمام سهڻي نموني نڀايو آهي. ٻولي بہ تمام سهڻي يا ايئن چئجي تہ شاعراڻا ٿيل آهي . مختصر طور تي ايئن چئجي تہ هيءَ هڪ شاعر جو، شاعراڻي دل ۽ مزاج سان لکيل هڪڙو تمام سهڻو ناول آهي. “

Title Cover of book Jobhan Ba Ty Denhra

(14)

سانوڻ مَحبت جو پهريون تجربو ماڻيو هو. هن کان اڳ محبت بابت هن فقط ڳالهيون ٻڌيون هيون. ڀانت ڀانت جون ڳالهيون، قسمين قسمين مفروضا. ميلاپ ۽ فراق جون عجيب غريب تشريحون. جن ۾ اهميت ۽ اوليت ويراڳ ۽ فراق کي حاصل هئي. مَ-لهڻ محبت جي جاوداني جي علامت هئو ۽ وصال ماٺائي جي. هن ٻڌو هو ته فراق ۾ تڙپ ۽ لوچ کي گهرائي ٿي ملي، جنهن محبت کي وڌيڪ پائيدار ۽ اڻٽٽ ٿي بڻايو. جڏهن ته وصال ۾ تڙپ گهٽجي ٿي وئي. تڙپ جو ماٺو ٿيڻ محبت جو موت هو. انهي ڪري هتي محبت ۾ وصال کان وڌيڪ اهميت ويراڳ کي حاصل هئي. هن به ان بابت گهڻو ئي ڪجهه ٻڌو هو؛ دوستن جي حلقن ۾ بحثن ۾ حصو ورتو هو ۽ شاعرن جا ان ڏس ۾ ويچار پڙهيا هيائين. پر اهو سڀ ڪجهه هن کي ياد ئي ڪونه هو.
محبت پنهنجا رستا پاڻ جوڙيندي آهي. هنن جي محبت به پنهنجو رستو پاڻ جوڙيو هو. من يا تن جي سوال هنن کي منجهايو ئي ڪونه. هو دلين جي ڏور ۾ ٻڌجي بي اختيار هڪٻئي ڏانهن ڇڪجي آيا هئا.
سانوڻ محبت جو پهريون انڀوءَ ماڻيو هو. پر هر تجربو پنهنجي اندر ۾ ڪئين تجربا رکندو آهي. هتي به هن کي ڪيترائي ننڍڙا ننڍڙا تجربا ٿيا هئا. پوءِ هن پراڻين ٻڌل ڳالهين تي ويچاريو. هو هن نتيجي تي پهتو ته من جي يا تن جي- محبت، فقط محبت آهي. هن کي عجب لڳو ته محبت کي به خانن ۾ ورهايو ٿو وڃي! محبت ته پنهنجي جوهر ۾ هڪڙو مڪمل وجود آهي. تن، من، وصال، ويراڳ، قرار، تڙپ-اهي سڀ ته ان جا پاسا آهن. محبت تمام گهڻ پاسائين، گهڻ رنگي وٿ آهي. ان جا ٻيا به ڪيئي پاسا آهن. البت اها ايڏي گهري، ايڏي مڪمل، ايڏي ڀرپور ۽ ايڏي وزندار ٿئي ٿي، جو جنهن کي جيڪو پاسو هٿ لڳي ٿو هو ان کي ئي سڀ ڪجهه سمجهي ٿو، ان کي ئي پوري محبت سمجهي ٿو. حالانڪه اهو ته محبت جو فقط هڪڙو پاسو، هڪڙو رنگ هوندو آهي. مڪمل محبت ته شئي ئي ٻي آهي. مڪمل محبت من يا تن کان مٿانهين ٿيندي آهي. وصال يا ويراڳ جي محتاج ڪانه ٿيندي آهي.
مَحبت بس مَحبت ٿيندي آهي.ماڻهو مَحبت جي هر رنگ ۾ ٺهندو آهي. پوءِ جنهن کي جيڪو رنگ هٿ چڙهي ٿو، هو ان کي ئي محبت جو عرفان سمجهي ٿو.
سانوڻ کي به هڪڙو رنگ هٿ آيو هو، پر هن ان رنگ سان گڏ ڪن ٻين رنگن کي به ڏٺو پئي. هن ڏٺو پئي ته هو وصال جي ٻانهن ۾ ٻکيل هو. پر هن جي تڙپ ۾ ڪا به ڪمي ڪانه هئي. البت ان تڙپ ۾ به قرار هو. هن جي اڳيان وصال، تڙپ ۽ قرار جا رنگ هڪٻئي ۾ رلمل ٿي ويا هئا. محبت هن جي وجود ۾ پيهي وئي هئي ۽ هو محبت ۾ پيهي ويو هئو- شايد محبت جا سڀ رنگ پسڻ لاءِ.
* * *