منهنجو درويش يار

منهنجو درويش يار

- ڊاڪٽر مھر خادم

صوفي مزاج رکندڙ اسان جي دوست ڪهاڻيڪار، شاعر، محقق ڊاڪٽر عابد مظهر سان منهنجي ڏيٺ ويٺ، ان وقت ٿي جڏهن پاڻ ڪراچي يونيورسٽيءَ جي سنڌي شعبي ۾ استاد هو. هي يارن جو يار آهي، هڙان وڙان خرچ ڪندڙ ۽ ڪنهن کي به ناراض نه ڪرڻ واري طبيعت سبب کيس پريشانين کي منهن ڏيڻو پندو هو. پهرين ملاقات ۾ ئي اسين هڪ ٻئي جي ايئن ڳلي پياسين، ڄڻ ته ورهين کان ويجها دوست هجون. ڪراچي يونيورسٽي روڊ تي اسلامڪ آرڪيڊ جي فليٽ ۾ علي راز شر سان گڏ رهندو هو. جهڙوڪ سڄو فليٽ ڊاڪٽر عابد مظهر جي حوالي هوندو هو.وٽس ادبي دوست، ڳوٺ جا مائٽ، مرشد ۽ چڱا مڙس، هن وٽ هميشه اچي رهندا هئا. جن وٽ هوٽل ۾ رهڻ جيتري طاقت نه هوندي هئي يا پنهنجا پنج روپيا بچائڻ لاءِ سڌو عابد مظهر وٽ، پوءِ ڪڏهن ته هي يار پاڻ به پريشان هوندو هو ته هاڻي پاڻ ڪٿي سمهي!
هن جي مزاج کان جيڪي واقف هئا ۽ کين خبر هئي ته هيءُ يار، انڪار ڪرڻ مان ڄاڻي ئي ڪونه، سو سڌو اچي هن وٽ لڏو لاهيندا هئا. هي حضور شرم ماڻهو انهن کي ڏسي پيو جهيڻي لهجي ۾ ڳالهائيندو ۽ پيو کلندو.يارن جي مطلب پرستي ۽ موقعي پرستي جا به کيس تجربا حاصل ٿيل آهن .جڏهن اسلامڪ آرڪيڊ ۾ رهندو هو . ان وقت ڪنهن سان سندس عشق چوٽ تي هو ، هن معصوم طبيعت جي مالڪ اسان جي يارَ جو عشق ۾ سر ڏيڻ لاءِ به سدائين ڪنڌ نوڙيل هوندو هو. پر شل نه ڪنهن کي خبر پئجي وڃي ته ڪو ساڻس سچي محبت ڪري رهيو آهي.پوءِ هن زماني ۾ ان ماڻهو لاءِ جهڙوڪ شامت آئي ، اڌ مئو ٿي ويندو نه مئن ۾ نه جيئرن ۾، روز جيئندو روز پيو مرندو .هن يار جو مزاج درويشن وارو رهيو آهي زماني ۾ پيار ۽ عشق کان وڌيڪ مال پاڻيءَ کي ڏٺو ويندو آهي. پيار به اتي ڪاميابي ماڻيندو آهي جتي ٻئي ڪنگلا هجن يا ٻئي ڀريل.
يار ڊاڪٽر عابد مظهر انهن ڏينهن ۾ اڪثر خيالن ۾ گم رهندو هو. ڳالهائيندو ته مسلسل ڄڻ ڳنڍين پٺيان ڳنڍيون پيون کلنديون وينديون هيون. ۽ جي خاموش ته صفا خاموشي ڳالھه جي جواب صرف هون، ها. ان وقت جي سندس شاعري ۽ ڪهاڻيون اهڙا اهڃاڻ ضرور محسوس ڪرائينديون ، اهو عشق ئي ڪهڙو ؟ جيڪو حاصل ٿئي. هي زندگيءَ جو روڳ به آهي ته سرور نه، ڪيترن ئي يارن کي ڏٺو سين سندن محبتون ڪامياب ٿيون ، پر ڪجهه ئي سالن کان پوءِ هڪ ٻئي کان بيزار يا وري ڪنهن ٻي جاءِ تي ڪنڍي اٽڪائڻ ۾ لڳي ويا. ڪن ته پوڙهپ ۾ به محبوبه زالن سان بي وفائي ڪئي. مون پنهنجي دوست عابد مظهر کي پنهنجي شاگردن سان شفيق استاد طور ڏٺو. پنهنجا ڪلاس وٺڻ ، شاگردن سان پنهنجائپ، ۽ دوستن جهڙو ورتاءُ ، انهن سان همدردي ، انهن جي رهنمائي، انهن جي ڪاميابي لاءِ خواهشمندي، هي اڪثر شاگردن جو مهربان استاد رهيو. مان جڏهن به ڪراچي يونيورسٽيءَ جي سنڌي شعبي ۾ آفيس ۾ ويس ته هر وقت شاگردن سان ڳالهائيندي ۽ سندن رهنمائي ڪندي ڏٺو. سڀ سان کلي ۽ نوڙت سان ملڻ جو هن وٽ انداز ئي الڳ آهي. رمپا پلازا سنڌي ادبي سنگت جي گڏجاڻين ۾ آءُ به عابد مظهر سان گڏجي ويس ۽ گڏجاڻين ۾ شامل ٿيس، گوئٽي انسٽيٽيوٽ جي هڪ پروگرام ۾ شامل ٿيس.
عابد مظهر شاعر به آهي، ته ڪهاڻيڪار به، سندس شعري مجموعو ”وڇوڙي جو آٽو گراف“ شايع ٿيل آهي. جنهن ۾ سندس پيار جا احساس به آهن ته وڇوڙي جا درد به؛ هي هڪ حساس دل رکندڙ انسان دوست شاعر آهي. ٿي سگهي ٿو سندس شاعري ڪا آفاقي قدرن واري نه هجي، پر سندس شاعريءَ ۾ پنهنجي دل جون سچايون ضرور پيش ڪيو آهن. هي ڌرتيءَ سان محبت ڪندڙ شاعر آهي. جيڪو شاعر پنهنجي دل جون سچايون ۽ اڇوتا خيال پيش ڪري ٿو. معصومانا اظهار محسوس ٿيندو آهي، جيڪو هن جو پنهنجو نج اظهار آهي. شاعر ۽ ڪهاڻيڪار ڌرتي ۽ سماج جي سچاين کي پنهنجي تخليقن ۾ پوٽريٽ ڪندا آهن، جهڙو معاشرو هوندو آهي تهڙو ئي اولڙو تخليقن ۾ پسائيندا آهن.
شاعر ۽ ڪهاڻيڪار به هن ئي سماج جو حصو آهن. سچا تخليقڪار پنهنجي سماج سان جڙيل رهندا آهن .عابد مظهر پنهنجي ڪهاڻين ۾ هڪ ڪامياب ڪهاڻيڪار نظر اچي ٿو. هن جي ڪهاڻين ۾ داخلي حقيقيت کان خارجي سچاين تائين ، اظهار ي قوت نظر ايندي اها ڪهاڻيڪار جي وڏي خوبي هوندي آهي. ته سندس پڙهندڙن کي ان حقيقي زندگيءَ يا ٻين جي زندگين جي عڪاسي نظر اچي.ڪڏهن ڪڏهن ڪهاڻيڪار ڪهاڻيءَ ۾ ڪندو ته پنهنجي زندگي ءَ جي وارتا کي ظاهر آهي. پر پڙهندڙ کي ايئن لڳندو آهي، ته جهڙو ڪر اها سندس زندگيءَ سان واڳيل ڪهاڻي آهي، عابد مظهر جي ڪهاڻين پڙهڻ کان پوءِ محسوس ٿئي ٿو، ته هي هڪ سٺو ڪهاڻيڪار پڻ آهي.
منهنجي درويش دوست عابد مظهر محقق جي حوالي به ڄاڻو ۽ سڃاتو وڃي ٿو. تحقيق محنت طلب ۽ ڏکيو ڪم آهي .۽ خاص طور ته تخليقڪار لاءِ ته اڃان ئي ڪٺن ڪم هوندو آهي. ڇو ته تخليقڪار سوچ جا ماڻهو، پنهنجي موڊ وارا هوندا آهن، دل چوين ته هڪ ڏينهن ۾ تخليق جا ڪيترائي اسم لکي وٺن ۽ جي موڊ نه ٿئين ته ڏينهن جا ڏينهن هڪ سٽ به لکي نه سگهن . مون کي خبر آهي، ته عابد مظهر به تحقيق واري مرحلي ۾ ڪيترائي اڻانگا سفر طع ڪيا آهن. گهڻو ڪجهه سهڻ کان پوءِ اسان جي درويش دوست، ڊاڪٽر عابد مظهر بڻيو .
زندگي ايئن نه گذرندي آهي جيئن توهان چاهيندا آهيو، زندگي گذارڻ لاءِ ڪيترائي عذاب سهڻا پوندا آهن . طبيعت سان جبر ڪرڻو پوندو آهي.دوستن جا ڏنڀ به سهڻا پوندا آهن پنهنجن جون ويساھ گهاتيون ڏسڻيون ۽ محسوس ڪرڻيون پونديون آهن. اهي کرا، سچا بي ڊپا ۽ پنهنجي طبيعت مطابق هلڻ وارا انسان ڌرتيءَ تي ٿورو وقت جيئندا آهن. پر وڃڻ کان پوءِ اهڙن انسانن کي هميشه ياد رکيو ويندو آهي.وڏن ۽ سچن تخليقڪارن کي ڌرتيءَ وارا ڪڏهن به نه وساريندا آهن. ڇو ته تخليق ۾ پنهنجي ڌرتيءَ جي ماڻهن جي عڪاسي ڪيل هوندي آهي. ڪوبه انسان پنهنجي اندر جي سچائين کان انڪار ڪري نه سگهندو آهي. ڊاڪٽر عابد مظهر به پنهنجي اندر جي سچائين کي پنهنجي ڌرتيءَ واسين لاءِ تخليق ڪيو آهي، ان ڪري هن جو نالو به سنڌي ادب ۾ هميشه قائم رهندو.


شخصيتون ۽ خاڪا

ڊاڪٽر عابد مظهر [ فن ۽ شخصيت]