هڪ صوفي ۽ انسان دوست
- ڊاڪٽر آمنه سومرو
هڪ استاد، هڪ شاعر، هڪ ڪهاڻيڪار، هڪ محقق، هڪ صوفي منش انسان، جنهن سان ملندي اوهان کي هميشه احترام ، عزت ۽ پيار ملندو . ڪراچي يونيورسٽيءَ جي سنڌي شعبي جو هڪ قابل استاد، قابل فهم شخصيت، جنهن پنهنجي پوري زندگي علمي ، ادبي قافلي ۾ هلي پنهنجي شخصيت سڃاڻپ انتهائي مختلف انداز ۾ بيهاري.
ڪراچي يونيورسٽي جي سنڌي شعبي هوُ شاگردن لاءِ استاد کان وڌيڪ هڪ شفيق ۽ انسان دوست شخصيت جو پاڇو هو. .... ڇاڪاڻ جو هوُ پنهنجي شخصيت ۾ سڀني شاگردن لاءِ انتهائي ٻاجهارو ۽ گڻائتو هو. هن ڪڏهن به نه پنهنجي شاگردن سان استادي وارو شخصي روپ نه رکيو سندس سمورا شاگرد هن کي پنهنجو ڀرجهلو ، هڏ ڏوکي ۽ همدرد سمجهندا آهن. هو پنهنجي شخصيت ۾ هڪ سنجيده اديب ۽ ادب پرور آهي. جنهن هميشه علمي ، ادبي ۽ سماجي دنيا ۾ پاڻ پتوڙيو آهي. ۽ پنهنجي پيشي سان سلهاڙيل ادبي ڪم، جنهن جي مخلص طرح سان ريسرچ شامل آهي. تنهن ۾ پنهنجي ڪيترن ئي شاگردن جي منزل جا سونها بڻيا آهن.
هڪ ڪهاڻيڪار جي حيثيت م ڊاڪٽر عابد مظهر سينيئر ٽهي ۽ نئين ٽهي جي زاوين کي مسلسل پنهنجي لکڻين کي پيش ڪري رهيو آهي. جديد سنڌي ڪهاڻي ۾ پڻ سندس نانءُ وڏي حيثيت وارو آهي. هن پنهنجي ڪهاڻي ۾ جتي تنقيد سان گڏو گڏ سماجي مامرن جو حل پڻ ڏسيل آهي. پاڻ بهترين ڪهاڻيڪار هجڻ سان گڏ وگڏ هڪ بهترين شاعر ۽ محقق پڻ آهي.
پاڻ پنهنجي ئي ڪتابن جي ڪهاڻين جي باري ۾ لکي ٿو ته ”مون انساني تاريخ جي هن جديد دؤر جو جڏهن به مطالعو ڪيو آهي. ته مون کان سوشل سائنس کان وٺي محبت، تصوف جو ن ڪهاڻيون سرجيون آهن.“ عابد مظهر ڪهاڻين جي مکيه ڪردار ۾ پنهنجو پاڻ کي ئي قصور وار سمجهي ٿو ۽ ماڻهن جون ملامتون سهي ٿو . عابد مظهر پنهنجي وجود جي ڳولا ۾ باجارن کان نڪري روشنين جي شهر پهتو ، پنهنجي محنت جدوجهد ،جستجو ۽ پنهنجي نهٺائي واري ڪردار سان ، پنهنجي سچائيءَ سان سنڌي ادب ، توڙي سياسي ، سماجي حلقن ۽ خاص طور پنهنجي پڙهندڙن شاگردن واري حلقي ۾ هڪ ڪميٽيڊ شخص ٿي اڀري ٿو.۽ سڄي سنڌ ۾ مشهور ٿئي ٿو. ۽ هڪ سچيتي ساٿ وند استاد جي رويي ۾ هو ڪيترن ئي شاگردن سونهون رهندي سڀن کي هڪ نظر سان ڏسي ٿو.
شاگرد کي پنهنجي منزل تائين اڪارڻ ۾ پنهنجو ڪردار ادا ڪندو رهي ٿو. سندن زندگي ۽ لکڻيون رومانوي هجڻ سان گڏ تصوف جي فلسفي سان ٽمٽار آهن . جن ۾ هو پنهنجي داخلي ، خارجي ڪيفيتن جو ڀرپور اظهار رکي ٿو. انهيءَ سان گڏو گڏ سماج جي نا انصافين ۽ اڻ برابرين جو ذڪر به ڪندو رهي ٿو. سندس سموري ادبي پورهئي ۾ نفسيات جو اظهار پڻ ججهو ملي ٿو.انسان جي پوي زندگي ڪهڙين وارتائن مان گذري ٿي . پوءِ هڪ ماڻهو يا انسان ڪهڙي طرح نفسياتي محرومين جو شڪار بڻجي ٿو ۽ پنهنجي لاءِ احساسن جي کوٽ محسوس ٿو ڪري، سو سندن لکڻين ۾ نمايا آهي.
اسان جي سونهاري سنڌ جي مٺڙي ٻولي هميشه پنهنجي سونهن ۾ جرڪندي ، علم ادب جي ڪيمياگري دنيا کي آڇيندي رهي آهي. ۽ تا قيامت آڇيندي رهندي. ڊاڪٽر عابد مظهر هميشه جستجو ۾ رهندو آيو آهي . شاھ سائين جي هن شعر وانگي:
تتيءَ ٿڌيءَ ڪاھ، ڪانهي ويل ويهڻ جي،
متان ٿئي اونداھ پير نه لهين پرينءَ جو.
(شاهه)