سنڌي سئيڊن ۾
سئيڊن جو اهو شهر گهڻو اتر ۾ آهي بلڪ اتر قطب جي ويجهو ئي سمجهڻ کپي جتي سال جا ڇهه مهينا ڏينهن رهي ٿو ته ڇهه مهينا رات. رات وارا ڇهه مهينا ته سخت سيءُ، جهڙ ۽ اوندهه انڌوڪار رهي ٿو. هن سال ته اهڙو سخت سي ٿيو آهي جو اتر قطب کان ڪجهه ڏورانهان ملڪ: انگلنڊ، فرانس، جرمنيءَ کان وٺي اٽلي، اسپين تائين جا ماڻهو به دانهون پيا ڪن. اهڙي سيءَ کان ڀڄي بشير موڪلون گذارڻ لاءِ هفتو کن هيڏانهن ملائيشيا ۾ هليو آيو_جتي ٻارهوئي هڪ جهري موسم آهي_نه اونهارو ٿئي نه سيارو. نه بهار نه سرءُ.
هڪ ڏينهن اسان جي اڪيڊميءَ جو پرنسپال ڪئپٽن حمزه بن نور کي چيائين ته توهان ملئي ماڻهو ڳالهه ٻولهه ڪيئن شروع ڪندا آهيو؟ هن وائڙو ٿي پڇيس: “ڇو ڀلا_؟
“بس ائين ئي،” ڪئپٽن بشير وراڻيو، “اسان ته دوستي يار توڙي مٽ مائٽ جڏهن ملندا آهيون ته پهرين موسم جي ڳالهه ڪندا آهيون ته خيرپور کان پيو اچين موسم ڪيئن هئي. ڪراچيءَ ۾ ته رات گرمي نه هئي. حيدرآباد ۾ ڪالهه ڪافي سيءُ/ گرمي/ لڪ/ٺار/گهم هئي_ وغيره.”
ڪئپٽن حمزي يڪدم ڳالهه سمجهي کلي چيو: ،ها يار اها ڳالهه آهي. ملائيشيا جي ته ٻارهوئي هڪ جهڙي موسم آهي.”
ملائيشيا، سنگاپور ۽ انڊونيشيا پاسي جا ماڻهو ان معاملي ۾ اڻڄاڻ آهن ته مٿي اتراهن ملڪن ۾ يا هيٺ ڏاکڻن ملڪن: آسٽريليا، نيوزيلئنڊ، سائوٿ آفريڪا وغيره ۾ موسم ڪيئن ڦرندي گرندي رهي ٿي.
بشير کي ملائيشيا جو ملڪ، ماڻهو ۽ موسم ڏاڍي وڻي_خاص ڪري هر وقت جهڙ مينهن. سنڌ ۾ مينهن گهٽ يا نه برابر وسڻ ڪري اسان مينهن جا هيڪاندا سڪڻا ٿي پيا آهيون.
“بشير ٻڌايو: “يورپ پاسي جهُڙ يا مينهن سٺي ڳالهه نٿي سمجهي وڃي جو اتي هونءَ ئي ٿڌ آهي جهڙ ۽ مينهن ڪري، ويتر سخت سيءُ ۽ اوندهه انڌوڪار ٿيو وڃي جيڪو ماڻهن جي زندگي ۽ چرپر تي اثر انداز ٿئي ٿو. پر نئون نئون هجڻ ڪري مون کي اتي جو مينهن به ڏاڍو وڻيو پئي. ايتريقدر جو جن ڏينهن ۾ اتي پهتو هوس اهي سياري جا سخت سرد ڏينهن هئا ۽ سياري ۾ ته يورپي ماڻهن کي مينهن به بنهه نٿو وڻي پر اسان ماڻهو سنڌ جي سڪايل ۽ ٺوٺ زمين وانگر سياري جي مينهن مان به فرحت وٺندا رهندا رهياسين. هفتي ٻن بعد هڪ سئيڊن جي همراهه سان عليڪ سليڪ ٿي. پنهنجي ملڪ بابت مون کان پڇڻ لڳو ته سئيڊن ڪيئن ٿو لڳيم ته مون هڪدم سندس ملڪ ۽ موسم جي تعريف ڪندي ٻڌايومانس ته “هتي جي موسم واهه جي آهي.” اهو ٻڌي سئيڊش همراهه کان ڇرڪ نڪري ويو. منهنجو جملو ورجائي چوڻ لڳو: واهه جي آهي موسم! هفتي کان جهڙ ۽ مينهن آهي جو بند ٿين جو نالو نٿو وٺي. تون ٿو چئين ته واهه جي آهي موسم.”
بشير ٻڌايو ته پوءِ کيس يڪدم خيال اچي ويو ته هنن ماڻهن لاءِ هي موسم ته مصيبت آهي. سو ڳالهه ڍاهي چيائين: “ها واقعي. هتي جي موسم ڏاڍي خراب آهي. Nasty Weather _بيڪار موسم. خبر ناهي ڪڏهن ختم ٿيندي.” جيتوڻيڪ هن ٻڌايو ته هو دل ئي دل ۾ مينهن جو دعائون گهرندو رهندو آهي.