اسين عڪس آهيون
سنڌوءَ مون کان پڇيو، “انهن دڪانن مان تون ڪيتريون شيون وٺي سگهندين.؟”
پاڻ ڏانهن ۽ پنهنجي لباس ڏانهن ڏٺم پوءِ پينوراما شاپنگ سينٽر جي جرڪندڙ دڪانن ۽ شوڪيسن ڏانهن ڏٺم.
سنڌوءَ پڇيو، “ڇا پيو سوچين.”
چيم، “تنهنجي سوال جو ڪو مناسب جواب پيو سوچيان.”
چيائين، “مون توکان بيروتَ جي ورهاڱي بابت ته سوال نه ڪيو آهي!”
چيم، “شايد ان سوال جو جواب سولائيءَ سان ڏيئي سگھان ها.”
سنڌوءَ چيو، “چڱو، توکي پنج منٽ ڏيان ٿي. مناسب جواب سوچي، مون کي جواب ڏي.”
چيم، “پنهنجو سوال ورجاءِ، سنڌو.”
سنڌوءَ سوال ورجائيندي چيو، “هنن دڪانن مان تون ڪيتريون شيون وٺي سگھندين؟”
پڇيم، “ڪهڙي جنم ۾؟”
وراڻيائين، “هن جنم ۾.”
چيم، “هن جنم ۾ مان ڪجھ به وٺي نه سگھندس.”
پڇيائين، “ڀلا ايندڙ جنم ۾ ڪجھ وٺي سگھندين؟”
چيم، “پنجن منٽن جي مهلت ڏي. مان سوچي وٺان.”
مان سوچڻ لڳس.
سنڌو پرڀرو وڃي فرنيچر جي دڪان آڏو بيٺي. مان سنڌوءَ جي سوال جي باري ۾ نه، سنڌوءَ جي باري ۾ سوچڻ لڳس. ايئن ڇو آهي، مون اڪثر سوچيو آهي ته سنڌوءَ جي تصور کان سواءِ، سوداءَ کان سواءِ، سوچ کان سواءِ مان اٻاڻڪو رهندو آهيان. پنهنجي وجود کان بدگمان ٿي پوندو آهيان! ماڻهو ساھ جي سلسلي سان جيئندا آهن. مان سنڌوءَ جي سوچ سان جيئندو آهيان. ماڻهو مايا ميڙيندا آهن. مان سنڌوءَ جي قربت ۾ گذاريل گھڙين جي ميراث ميڙيندو آهيان. ڪنهن ڪنهن وقت ايئن به ٿيندو آهي، جو مان سنڌوءَ سان پهرن جا پهر ويٺو ڳالهائيندو آهيان ۽ پوءِ جڏهن هوش ۾ ايندو آهيان، تڏهن پاڻ کي هيڪلو پائيندو آهيان، تڏهن محسوس ڪندو آهيان ته مان ڪائنات جي ذري ذري ۾ سنڌوءَ جي تصوير ڏسندو آهيان ۽ ساڻس ڳالهيون ڪندو آهيان.
اڪثر دوستن مون کي اڪيلائين ۾ پاڻ سان ڳالهائيندي ڏٺو آهي. پر، تڏهن مان اڪيلو نه هوندو آهيان. سنڌو مون سان ساڻ هوندي آهي. منهنجيون اڪيلايون سنڌوءَ جي تصور سان سينگاريل هونديون آهن!
سنڌوءَ چيو، “پنجن بدران ڏھ منٽ سوچيو اٿئي. هاڻي ٻڌاءِ ته ايندڙ جنم ۾ هنن دڪانن تان ڪهڙيون شيون وٺي سگھندين؟”
ان وقت سنڌوءَ جو عڪس آئيني ۾ نظر اچي رهيو هو. هوءِ فرنيچر جي دڪان آڏو ڊريسنگ ٽيبل جي آئيني جي سامهون بيٺل هُئي.
مون سنڌوءَ کي چيو، “اسين عڪس آهيون. اسين هر دور ۾ عڪس رهيا آهيون. عڪس ڪجھ به وٺي نه سگھندا آهن سنڌو. عڪس محروم رهندا آهن. اسين عڪس آهيون!”