سماجي روڳ جو عڪاس ڪھاڻيڪار
جيڪي انسانيت جي زخم تي تخليق جا پھا رکندا آھن ۽ پنھنجي پورھئي جي ذريعي شعور جي لاٽ روشن ڪندا آھن.
ان ئي پس منظر ۾ تخليق جي حوالي سان سنڌي ڪھاڻي جو ھڪ ڀرپور ڪردار رھيو آھي.
خاص طور تي ورھاڱي کانپوءِ ٿيل سياسي ۽ سماجي اٿل پٿل جنھن سنڌي سماجي تاڃي پيٽي تي اڻ مٽ اثر ڇڏيا، ان سموري عرصي ۾ سنڌي ڪھاڻي پنھنجي سماجي ۽ قومي ذميواري جو دامن پڪڙي بيٺل رھي. ھن سموري عقوبتن جو عڪس چئبو، قومي، سماجي ۽ سياسي مفادن جو تحفظ ڪيو.
اڄ به سنڌي ڪھاڻي پنھنجو سفر جاري رکيو اچي. وقتي لاھا چاڙھا ايندا آھن، پر اڄ جي نوجوان اھيو ثابت ڪري ڏيکاريو آھي ته سنڌي ڪھاڻي نه رڳو زنده آھي، پر پنھنجو معيار به قائم رکيو اچي.
عبدالسلام ٿھيم جو ھي ڪتاب پڙھڻ کان پوءِ آئون پنھنجي راءِ کي اڃان به وزندار محسوس ڪريان ٿو.
ھو سمنڊ جو پاڙيسري آھي، شايد ان ڪري ئي سندس تخليق ۾ اھا گھرائي به آھي ته اھا موج به آھي.
سندس ڪھاڻيون دل کي ڇھندڙ آھن. وٽس ھر سماجي روڳ جو عڪس ملي ٿو ۽ ان کي ھن تمام گھڻي ڪاريگري سان چِٽيو آھي.
سندس اسلوب، ٻولي ۽ ادائگي من موھيندڙ آھي.
سندس ‘‘گار’’ مختصر ته آھي پر، دل تي تمام گھرو تاثر ڇڏي وڃي ٿي. “خوشبوءُ جھڙي ڇوڪري’’ ۾ سندس رومانوي ڊائلاگ ۽ پڄاڻي بھترين آھي.
عبدالسلام ٿھيم جي ڪھاڻي ‘‘ڏار’’ اڄ جي سنڌ جي سياسي منافقين جي عڪاس آھي. جنھن ۾ عام ورڪر کي رڳو ڪاٺين جيئن ٻاريو وڃي ٿو ۽ شاطر وڏيرا اسان جي ماڻھن جي سادگيءَ جو ڪيئن نه فائدو وٺن ٿا.
سندس ڪھاڻي‘‘ڊوڙ’’ اڄ جي قابل نوجوان سان ٿيندڙ ويڌن جي عڪاس آھي. “اڇو منھن’’ تمام مختصر ڪھاڻي آھي، پر اڄ جي ھن ٽيڪنالاجي واري دؤر جي انسان جي ٻھروپيت تان پردو کڻي ٿي.
سندس ڪھاڻي “ذميوار” اسان جي اڄوڪي اھم سياسي ڪمزوري جي عڪاس ھئڻ سان گڏ اجتماعي شعور جي ڏيوالپڻي جو ڏس ڏي ٿي. جتي ماڻھن ۾ لاتعلقي، غير جانبداري ۽ غير ذميواري واري روش گھر ڪري ويھي رھي آھي.
مجموعي طور تي سندس ڪھاڻين مون کي ته تمام گھڻو متاثر ڪيو. منھنجي کيس دعا سان گڏ گذارش به آھي ته ان ئي تسلسل سان پنھنجي محنت جاري رکي، ته ڪاميابي جي منزل کانئس دور نه آھي.
سنڌي ڪھاڻي جي ھينئر جيڪا صورتحال آھي، ان ۾ ڪھاڻيڪار تي تمام وڏي ذميواري آھي، ته ھو معروضي مسئلن کي اجاگر ڪري، پر ان جي اڻت ۾ جمالياتي حسن برقرار ھجڻ کپي.
رسول بخش درس
جھمپير، ضلعو ٺٽو.
5-11-2017