آواز جي دنيا جو چمڪندڙ ستارو
جبار آزاد منگي آواز جي دنيا جو چمڪندڙ ستارو آهي، جنهن ريڊيو پاڪستان لاڙڪاڻي تي ڪيترائي پروگرام ڪيا آهن، جن پروگرامن ۾ معلومات، تفريح ۽ بهترين موسيقي شامل ڪرڻ سندس ڪمال جو فن آهي. سنڌ جي تاريخ، تهذيب، تمدن ۽ ٻوليءَ جي رنگن سان سينگاريل سندس پروگرام “سنڌ رنگ” ريڊيو جي دنيا ۾ مٿانهين حيثيت رکي ٿو، جنهن پروگرام کي ريڊيو پاڪستان لاڙڪاڻي تان نشر ٿيندي هن وقت تائين ايڪيهه سال گذري چڪا آهن، جنهن پروگرام ۾ سندس محنت قابلِ داد آهي. هن ڳالهه ۾ ڪنهن به قسم جو ڪو وڌاءُ ڪونهي ته هيءُ پروگرام جيڪڏهن ڪو ٻيو ڪمپيئر ڪري ها ته ايترا ورهيه بلڪل نڀائي نه سگهي ها! پر اسان جي هن يار سنڌ رنگ پروگرام سان مسلسل 21 سال واھ جو نڀايو آهي، جنهن جي ساراھ سندس سڀئي دوست ڪندا رهندا آهن.
شاعرن جي سرتاج حضرت شاھ عبداللطيف ڀٽائي جي فڪر ۽ فلسفي تي مبني پروگرام “ لطيف رنگ/ وکر سو وھاءَ” به ريڊيو جي ٻڌندڙن وٽ هن لاءِ شاھ جي هڪ پارکو جي سڃاڻپ بڻيل آهي. 24 ورهين کان مسلسل ڊسڪ جاڪي پروگرام “روح رهاڻ” سان ناتو جوڙي رکندڙ اسان جو هي ساٿي، ريڊيو ٻڌندڙن جي روح سان رهاڻيون ڪندو رهي آهي، جيڪا رهاڻ هن ڪتاب“ايءُ عشق جو آواز” جي صورت ۾ اوهان تائين پهچي چڪو آهي.
جبار آزاد منگي هڪ شاعر، ڊراما رائيٽر اسڪرپٽ رائيٽر، ڊائريڪٽر ۽ سوشل ورڪر پڻ آهي، هن جي شخصيت جا ڪيترائي روپ آهن. نصيرآباد شهر يا سنڌ جا سماجي يا اقتصادي مسئلا هجن، انهن مسئلن کي سوشل ميڊيا وسيلي اجاڳر ڪرڻ ۽ انهن حل واسطي پنهنجو ڪردار ادا ڪندا آهن. جبار آزاد منگيءَ جو شمار اهڙي شخصيتن مان آهي، جيڪي پنهنجي ڌرتيءَ سان بي انتها چاھ رکندا آهن. سائين جن جي خواهش هوندي آهي ته سنڌ جو هر ماڻهو سُکيو ۽ ستابو هجي، پاڻ اهڙي ڳالهين ۾ اڳڀرا هوندا آهن، جنهن ڪري ڪافي مسئلن کي پاڻ به منهن ڏيندا آهن. منهنجي خيال ۾ پاڻ ڪنهن سماجي تنظيم جا اڳواڻ ته نه آهن، پر پوءِ به سماجي ورڪر جي حيثيت ۾ ڪم ڪندا رهن ٿا.
جبار آزاد منگيءَ هن ڪتاب “ايءُ عشق جو آواز” کانسواءِ ٻيا به ڪيترا ڪتاب لکيا آهن، تن ڪتابن ۾ هي ڪتاب شامل آهن. ريڊيو اسڪرپٽ تي مشتمل ڪتاب “لفظ هوا ۾ خوشبوءِ”، (جنهن ڪتاب جون سموريو ڪاپيون ختم ٿي چڪيون آهن. سائين مونکي هڪ اعزازي ڪاپي ڏني هئي، جيڪا مون وٽان کڻي ڪنهن لائبريري کي موڪلي ڏنائين.) سياسي، سماجي پس منظرن تي لکيل ڪهاڻين ڪتاب “اندر ڪارو ڪانءُ”، ٻاراڻي ادب ۾ ٻارن لاءِ مزاحيه ڪالم ڪهاڻين جو ڪتاب “ٽمون شرارتي”، تعلقي نصيرآباد جي جاگرافي، “انت بحر عميق جو” (تعلقي نصيرآباد جي ڪلاسيڪل ۽ صوفي شاعر نور فقير باداڻيءَ جي شاعريءَ جو ڪتاب) ۽ هي ڪتاب جيڪو اوهان جي هٿن ۾ آهي. سندس ادبي خدمتون هميشه ياد رکيون وينديون.
جبار آزاد منگي عمر جي لحاظ کان ته وڏو آهي پر سندس سوچ، اٿڻ ۽ ويهڻ جا طور طريقا جديد دور جي نوجوانن جهڙا آهن، هن جي شخصيت ڪيترين ئي خوبين سان ڀريل آهي، جيڪڏهن اهڙيون خوبيون اسان جي اڄ جي نوجوان نسل ۾ هجن ته سنڌ ترقيءِ ۾ سڀ کان اڳتي هجي.
جبار آزاد منگيءَ کي ڪتاب پڙهڻ سان وڏو چاھ آهي، اهڙي طرح سنڌ جي هر شاعر ۽ اديب جا به ڪتاب پڙهڻ ۽ پنهنجي لائبريريءَ ۾ رکڻ پسند ڪندو آهي، ان جي شوق جي حد اِها آهي ته جيڪو به ڪتاب ڏسندو آهي ته چوندو آهي ته اهو ڪتاب خريد ڪريان ۽ پڙهان، هڪ ڏينهن منهنجي آفيس ۾ رکيل ڪتابَ ڏٺائين ۽ چيائين ته اهي ڪتاب پڙهڻ لاءَ ڏيو، جيڪي مون کيس ڏنا. سندس هڪ يادگار ڪم نصيرآباد جي شهرين کي هميشه ياد رهندو، سو ڪم ٽائون ڪاميٽي نصيرآباد جو ميمبر ٿيڻ بعد پنهنجي ميمبر ساٿين سان جي سهڪار سان شهيد بينظير ڀٽو پبلڪ لائبريري قائم ڪرائڻ آهي ۽ جنهن جو پاڻ ڪنوينر آهي، جنهن لائبريريءَ ۾ ڪيترائي قيمتي ۽ معلوماتي، علمي ۽ ادبي ڪتاب نوجوانن جي مطالعي لاءِ رکرايا اٿائين ته جيئن علائقي جي نوجوانن ۾ علمي ۽ ادبي شعور ۽ ويجهي وڌي.
جبار آزاد منگيءَ کي گهمڻ ڦرڻ جو تمام گهڻو شوق آهي، جڏهن به وقت ملندو اٿس ته دوستن سان گڏجي سنڌ توڻي پاڪستان جي ڪنهن نه ڪنهن شهر يا تاريخي ماڳ مڪان گهمڻ لاءِ نڪري پوندو آهي پوءِ اسان به ساڻس گڏ گهمڻ وارن ۾ شامل هوندا آهيون. سائينءَ کي قديم ۽ تاريخي ماڳ مڪانن بابت سٺي ڄاڻ آهي. چوڻ جو مطلب هي آهي ته اسان جو فقير منش هي يار هڪ اهڙو سيلاني آهي، جنهن کي پنهنجي تاريخي ماڳ مڪانن کي ڏسڻ جو عشق آهي.
جبار آزاد منگي دوستن جو سچو دوست ۽ هڏ ڏوکي آهي، جنهن سان به دوستي رکندو آهي، تنهن سان نڀائيندو آهي ۽ دوستن سان ڪڏهن به منافقي يا ڪنهن به قسم جي چالاڪي نه ڪندو آهي، جيڪا ڳالهه ناگوار لڳندي اٿس، ان جو برملا اظهار ڪندو آهي ۽ منهن تي سچ چوندي ڪڏهن به ناهي ڪيٻائيندو. اڄڪلهه جي دؤر ۾ منافقي، ڪوڙ، ٺڳي، مطلب پرستي وڌي ويئي آهي، پر هن دوست جي دوستيءَ جي جيتري تعريف ڪجي، سا بنهه گهٽ آهي.
دعا آهي ته جبار آزاد منگيءَ کي الله تعاليٰ هميشه سُکيو ستابو، قائم ۽ دائم رکي. آمين.
[b]علي مراد ٽانوري
[/b]اسٽيشن ڊائريڪٽر
ريڊيو پاڪستان لاڙڪاڻو
6 ڊسمبر 2019ع