لوڪ ادب، لساني ۽ ادبي تحقيق

جديد سنڌي ناول جو تجزيو

هوش محمد ڀٽي هڪ نفسياتي ماهر جيان سنڌي ادب جي فڪري پھلو تي چڱي دسترس رکي ٿو. ھن ڪتاب ۾ مختلف ليکڪن جي ناولن تي سندس تنقيدي ۽ تفصيلي جائزا ڏنل آھن. ھوش ڀٽيءَ ھن ڪتاب ۾ 28 سنڌي ناولن سميت ھڪ اردو ۽ ترجمو ٿيل ناولن کي تجزيي ھيٺ آندو آھي، پر ان کي بہ سنڌي ناول جي پڙھت جي تسلسل واري شاھوڪاري ۾ شمار ڪبو. ھوش محمد ڀٽي جو ھيءُ ڪتاب سنڌي ناول بابت ھڪ ريڊنگ ڊسڪورس آھي. جنھن ۾ ھن سنڌي ناول ۾ موجود تحليل نفسيءَ جھڙن محرڪن ۽ سريئلزم جھڙين اظھار جي ادبي ٽيڪنيس سان سنڌي ناول جي اوک ڊوک ڪئي آھي.

Title Cover of book Jadeed Sindhi Novel Jo Tajzio

ڊينڊروفائل ناول “وڻ”

عباس ڪوريجو سٺو انسان آهي، اها سڀني کي خبر آهي، پر هُو ايوارڊ يافتہ ڪھاڻيڪار بہ آهي.سنڌي شعبي مان ماسٽرس ۾ گولڊ ميڊلسٽ آهي. ڀوڳائي تہ قھر جو آهي. چرچو ائين ڪندو آهي، جيئن ڪو ڀاشن ڏيندو هجي. سونھن پرستيءَ ۽ عشق ۾ وڏي انداز وارو ماڻھو آهي. فطرت پرستي تخليقڪارن جي جوهر ۾ ڀريل هوندي آهي ۽ عباس بہ اهڙو ئي آرٽسٽ آهي. جنھن جي تخليق جا عنوان بہ فطرت پسند هوندا آهن. ان ۾ هميشہ ڪمال ڪندو رهيو آهي.
ناول جي دنيا ۾ وڏي ڪاريگريءَ ۽ ڪمال سان هُو ناول تي ڪم ڪري ويو آهي. زندگي ڇا آهي؟ زندگي ناول آهي. ان جو ليکڪ ڪير آهي؟ معلوم ناهي. جنھن کي اسان بيھي بيھي، روئي کلي پڙهون ٿا ۽ سمھي پئون ٿا. اها ڳالھہ هڪ ناول نگار ڪري وڃي ٿو.
هي ناول “وڻ” سنڌي ادب جو بنھہ انوکو ناول آهي. ناول جي گهرجن سان سرشار هن ناول ۾ ليکڪ اهڙو تہ تجسس ڀري ٿو جو پڙهندڙ سڪتي ۾ آهي تہ وڻ جو ڇا ٿيندو؟ ڪھاڻي ڪٿ انت ڪندي. ناول جي لاءِ ايترو چوندس تہ عباس هن ڌرتيءَ جو وڏي ۾ وڏو ڊينڊروفائل Dendrophile آهي.
افسانوي ادب جي گھرائي ۽ حقيقت پسنديءَ وارا پھلو وڏا سگهارا رهيا آهن، انھن دنيا ۾ شعور جي وڏي سگهہ پيدا ڪئي آهي ۽ صنعتي سماج ۾ ناول سوچ جا زاويه ٺاهيندو رهيو آهي. ان پنڌ ۾ عباس ڪوريجو جو هي ناول سنڌي ادبي دنيا سان گڏ دنيا جي هر انسان جي لاءِ هڪ جھڙو احساس رکندڙ تخليق آهي. جيڪا معقول آهي ۽ مقبول ٿيندي.