تاريخ، فلسفو ۽ سياست

موڪلاڻي

هن ڪتاب ۾ سقراط جي حياتيءَ جي پوئين ڏينھن جو احوال ڏنل آهي، جنھن ڏينھن هن زهر جو پيالو پيتو ۽ رحلت ڪئي. جڏهين سقراط ٻيءَ دنيا جي سفر جي سنبت ڪري ٿو ۽ هن دنيا کان ڪولائي ٿو، تڏهن سندس دوستن جي اندر ۾ اندوھہ پيدا ٿئي ٿو تہ هو روڄ ۽ راڙو ڪن ٿا. سقراط کي پنھنجي دستن جي هن رواجي ليڪن ٻاراڻي هلت تي افسوس ٿئي ٿو ۽ هنن کي چوي ٿو تہ کين ڪوبہ سبب غمگين ٿيڻ ڪونھي، ڇو تہ زهر پيئڻ سان سندس حياتي پوري ٿي ڪانہ ويندي. هو هنن کي دلجاءِ ڏئي ٿو ۽ سمجهائي ٿو تہ زهر جو اثر فقط سندس خاڪي پتلي تي پوندو جو ڊهي پوندو، ليڪن سندس اندر واري اعليَ شيءِ کي ڪي ڪين ٿيندو ۽ اها سلامت رهندي.

  • 4.5/5.0
  • 89
  • 14
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • افلاطون
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book موڪلاڻي

4

اتي ڪيبيز ڪڇيو ته چيائين ته، سقراط، چڱو جو تو مونکي يادگيري ڏياري. ڪيترا ماڻهو تنهنجي بيتن، ۽ تنهنجي اپالو خدا جي ثنا واري قصيدي، ۽ تو جيڪي ايسپ جون آکاڻيون نظم ۾ آنديون آهن، تن سڀني بابت پڇا پيا ڪن. رڳو ڏينهن ٻه مس ٿيندو ته مون کان ايوينس پڇيو ته، سقراط کي زندان ۾ داخل ٿيڻ کان پوءِ ڪهڙو سبب اڳيان آيو جو هن شعر لکڻ شروعڳ ڪيو، اڳي ته ڪڏهن سٽ به ڪانه لکي هئائين. تنهنڪري جيڪڏهن تنهنجي مرضي هجي ته مونکي ٻڌاءِ ته آءُ هن کي ڇا چوان.
هن چيو ته، ڪيبيز، هن کي سچ ٻڌائجانءِ، چئجانس ته مون توسان يا تنهنجي شعر سان رقابت ڪرڻ جي خيال سان ائين ڪين ڪيو آهي. مونکي معلوم ٿيو آهي ته هن سان چٽاڀيٽي کائڻ سولي ڳالهه ڪانهي. فقط ڪن خوابن جي معنيَ جاچڻ لاءِ ۽ پنهنجي قلب کي راضي رکڻ لاءِ مون ائين ڪيو آهي.
ڳالهه هينءَ آهي: پنهنجي گذريل حياتي ۾ اءُ ڪيترائي ڀيرا ساڳيو خواب لهندو هوس، جو جدا جدا وقتن تي مختلف نمومنن ۾ نظر ايندو هو، ۽ خواب ۾ آءُ هميشه ساڳيائي لفظ ٻڌندو هوس ته، ”سقراط شاعريءَ جو ڪم هٿ ۾ کڻ ۽ نظم لک.“ اڳي آءُ ائين ڀائيندو هوس ته خواب مونکي همٿائي ٿو ۽ تسلي ٿو ڏياري ته آءُ پنهنجي حياتي جو ڪم ڪندو رهان، جيئن راندين وقت تماشبين ڊوڙ پڄائيندڙن کي همتائيندا آهن. مون ڀانيو ته خواب مون کي انهيءَ شاعريءَ لاءِ تسلي ٿو ڏياري ۽ همتائي ٿو، جنهن ۾ آءُ اڳي ئي مشغول هيس. مون سمجهو ته سڀ کان اعليَ سرود فيلسوفي آهي ۽ منهنجي حياتي به فيلسوفي ۾ صرف ٿي آهي؛ پر ڪيس پوري ٿئي کان پوءِ، جڏهن خدا جي جشن جي ڪري منهجي موت ۾ دير ٿي، تڏهن مونکي خيال آيو ته متان خواب جو مطلب هجي ته، آءُ رواجي نموني ۾ نظم جوڙيان، تنهنڪري مون اهڙيءَ طرح به پاڻ تي حڪم مڃڻ لازم سمجهيو، ۽پنهنجي دل جي سڪون لاءِ مرڻ کان اڳ شعر ٺاهيم. مون پهريائين جنهن خدا جو جشن هو تنهنجي تعريف ۾ قصيدو ٺاهيو، ۽ پوءِ مون ايسپ جي آکاڻين ڏانهن ڌيان ڌريو، ۽ جيئن اهي مون کي دل تي اينديون ويون، تيئن آءُ انهن کي نظم ۾ آڻيندو ويس، ڇو ته مون خيال ڪيو ته، شاعر کي پنهنجي ڪم لاءِ ضرور ڪنهن افساني جي گهر ٿي ٿئي ۽ نه حقيقت جي، ۽ افساني کي جنم ڏيڻ جو ڪم مون کان ٿي نٿي سگهيو.