21
سقراط، هن وقت آءُ چئي نٿو سگهان.
چڱو هن سوال بابت تنهنجو ڪهڙو رايو آهي ته جو ماڻهو ڪجهه ڄاڻي ٿو سو جيڪي ڄاڻي ٿو، تنهنجو احوال ڏئي سگهي ٿو يا نه؟ هائو، سقراط، هو ضرور ڏئي سگهي ٿو.
۽ تون چئي سگهندين ته جن تصورن نسبت اسين ذڪر ڪندا رهيا آهيون، تن بابت هو هر احوال ڏئي سگهي ٿو؟
سمئس چيو ته، آءُ گهڻو چاهيان ٿو ته، جيڪر اءُ ائين چئي سگهان، پر مون کي وڏو انديشو آهي ته سڀاڻي هن وقت تائين ڪوبه اهڙو انسان حيات نه هوندو، جو اهو احوال جيئن ڏيڻ گهرجي تيئن ڏئي سگهي.
هن چيو ته، تڏهين، سمئس، تون نٿو ڀائين ته ڪو سڀني ماڻهن کي انهن ڳالهين جي خبر آهي.
بلڪل نه.
تڏهن هو ياد ڪن ٿا، جيڪي هو ڪنهن وقت سکيا هئا؟
ضرور ائين آهي.
۽ اسان جي روحن کي ڪڏهين اهو علم حاصل ٿيو؟ انسان ٿي پيدا ٿيڻ کان پوءِ ته ائين نه ٿيو هوندو.
نه، بلڪل نه.
تڏهين ائين اڳ ۾ ٿيو هوندو؟
هائو.
تڏهين، سمئس اسان جا روح اڳئي، جسمن کان جدا، حيات هئا ۽ انسانن جي صورت ۾ اچڻ کان اڳ هنن وٽ هوش موجود هو.
يا ته، سقراط، هي علم اسان کي ڄمڻ وقت ملي ٿو. اهو وقت اڃا ليکڻو آهي.
تڏهن، منهنجا دوست، ڪهڙي ٻئي وقت اسين اهوعلم وڃايون ٿا؟ اسان اڃا هينئر قبول ڪيو آهي ته اسين انهيءَ سميت نٿا ڄمون. ڇا اسين انهيءَ علم کي ان ساڳيءَ وقت وڃايون ٿا، جنهن وقت انهيءَ کي حاصل ٿا ڪريون؟ يا تون ڪو ٻيو وقت ڏئي سگهندين؟
سقراط، آءُ ائين ڪري ڪين سگهندس. مون خيال ڪونه ڪيو ته ڪو آءُ غلط پيو ڳالهايان.