تاريخ، فلسفو ۽ سياست

موڪلاڻي

هن ڪتاب ۾ سقراط جي حياتيءَ جي پوئين ڏينھن جو احوال ڏنل آهي، جنھن ڏينھن هن زهر جو پيالو پيتو ۽ رحلت ڪئي. جڏهين سقراط ٻيءَ دنيا جي سفر جي سنبت ڪري ٿو ۽ هن دنيا کان ڪولائي ٿو، تڏهن سندس دوستن جي اندر ۾ اندوھہ پيدا ٿئي ٿو تہ هو روڄ ۽ راڙو ڪن ٿا. سقراط کي پنھنجي دستن جي هن رواجي ليڪن ٻاراڻي هلت تي افسوس ٿئي ٿو ۽ هنن کي چوي ٿو تہ کين ڪوبہ سبب غمگين ٿيڻ ڪونھي، ڇو تہ زهر پيئڻ سان سندس حياتي پوري ٿي ڪانہ ويندي. هو هنن کي دلجاءِ ڏئي ٿو ۽ سمجهائي ٿو تہ زهر جو اثر فقط سندس خاڪي پتلي تي پوندو جو ڊهي پوندو، ليڪن سندس اندر واري اعليَ شيءِ کي ڪي ڪين ٿيندو ۽ اها سلامت رهندي.

  • 4.5/5.0
  • 89
  • 14
  • آخري ڀيرو اپڊيٽ ٿيو:
  • افلاطون
  • ڇاپو پھريون
Title Cover of book موڪلاڻي

60

اهڙي آهي سراسري فطرت انهيءَ ڌرتي جي، ۽ جيڪي مٿس آهي؛ ۽ هر هنڌ انهيءَ جي گولي تي هيٺاهين ۾ ڪيترائي ڀاڱا آهن، جن مان ڪي اسان جي رهڻ وارن ڀاڱن کان وڌيڪ کليل ۽ اونهان آهن؛ ۽ ڪي وڌيڪ اونهان. پر سوڙهن منهن وارا آهن؛ ۽ ڪي وري اسانجن کان وڌيڪ تراکڙا ۽ ويڪرا آهن. اهي سڀئي هڪ ٻئي سان ڳنڍيا پيا آهن. ڪيترين واهين جي وسيلي جي انهيءَ ڌرتي جي هيٺان وهن ٿيون، جن مان ڪي سوڙيون آهن۽ ڪي ويڪريون آهن؛ ۽ انهن ۾ ڪي پيچرا آهن، جن جي وسيلي ڳچ پاڻي هڪ مان وهي ٻئي ۾ پوي ٿو، جيئن ماٿرين ۾ ٿيندو آهي، ۽ انهيءَ ڌرتي جي هيٺان ڪشاديون ۽ سدا وهندڙ نديون گرم ۽ ٿڌي پاڻيءَ جون وهن ٿيون، ۽ اتي گهڻي باهه موجود آهي، ۽ وڏيون باهه جون نديون هلندڙ آهن، ۽ گهڻيون آلي گپ جون نهرون به آهن، جن مان ڪي صاف آهن ۽ ڪي ميريون آهن، جهڙوڪ گپ جون نهرون سسلي (ٻيٽ) ۾ ٻرندڙ جبلن جي بخار نڪرڻ کان اڳ ۾ ڏسڻ ۾ اينديون آهن، ۽ خود ٻرندڙ جبلن وارا بخار به اتي نظر ايندا. جيئن اهي نديون انهيءَ ڌرتيءَ جي چوڌاري ڦرن ٿيون، تيئن هر هڪ هيٺاهين ڀاڱي کي واري تي ڀرين ٿيون. اهي سڀئي هيٺ مٿي ٿين ٿيون، هڪڙي لوڏي جي ڪري جي انهيءَ ڌرتي ۾ رکيل آهي، ۽ جو پيدا ٿيو آهي ڪنهن هيٺين قسم جي طبعي سبب جي ڪري. انهيءَ ڌرتي جي هيٺاهين مان هڪڙي ٻين کان وڌيڪ ڪشادي آهي، ۽ انهيءَ کي هڪڙي پاسي کان ٻئي پاسي تائين، وچان وڍي ٿي. هومر (شاعر) انهيءَ جو هيٺئين لفظن ۾ بيان ڏئي ٿو:
تمام پري، ڌرتيءَ اندر سڀ کان وڌيڪ اونهي کڏ آهي.
۽ ٻين هنڌ هن ۽ ٻين ڪيترن شاعرن انهيءَ کي ٽارٽيرس (يعني دوزخ) ڪري سڏيو آهي. سڀ نديون هن اونهيءَ کڏ ۾ وهي اچن ٿيون، ۽ وري انهيءَ مان ٻاهر نڪرن ٿيون؛ ۽ انهن مان هر ڪا اهڙي صورت اختيار ڪري ٿي جهڙيءَ زمين مان اها وهي ٿي. ڇو ته هو سڀئي انهيءَ کڏ ۾ وهي اچن ٿيون ۽ وري اتاهون نڪرن ٿيون، تنهن جو سبب هي آهي جو پاڻيءَ کي ترو آهي ئي ڪونه، جنهن تي هو بيهي سگهي. هوءَ لڏي ٿي ۽ هيٺ مٿي ٿئي ٿي، ۽ هوا ۽ باد جي هن جي چوگرد آهن سي به ائين ئي ڪن ٿا، ڇو ته اهي هن سان هلن ٿا، جيئن هوءَ ڌرتيءَ جي هڪڙي پاسي کان ٻئي پاسي وڃي ۽ وري موٽي ٿي؛ ۽ جيئن ساهه کڻڻ ۾ ساهه سدائين ٻاهر ۽ اندر اچي وڃي ٿو، تيئن اتي هوا، پاڻيءَ سان گڏ چري، خوفناڪ ۽ زبردست طوفان اٿاري ٿي، جيئن هوءَ اندر ۽ ٻاهر اچي وڃي ٿي. جڏهن پاڻي ڌرتيءَ جي انهن ڀاڱن ڏانهن زور سان هٽي ٿو، جن کي اسين هيٺاهان ڀاڱا سڏيون ٿا، تڏهن اهو انهن نهرن وارن ملڪن مان وهي ٿو، ۽ انهن کي ڀري ٿو، ڄڻ ته ڪنهن انهن ۾ اٿلائي وڌو اٿس. ۽ وري، جڏهن هو انهن ملڪن مان زور سان پوئتي هٽي ٿو، تڏهن وري سڀني نهرن کي ڀري ٿو، ۽ پوءِ اهي ڌرتيءَ جي سڀني واهن مان وهن ٿيون، ۽ پنهنجن جدا جدا مڪانن تائين وڃن ٿيون، ۽سمنڊ، ڍنڍون ۽ نديون ۽ چشما پيدا ڪن ٿيون. پوءِ هو وري ڌرتيءَ ۾ اندر هٽن ٿيون، ۽ ڪي گهڻن ملڪن ۾ ۽ ڪي ٿورن ملڪن جي چوڌاري وڏا ۽ ننڍا چڪر ڏئي، وري ٽارٽيرس ۾ پون ٿيون، ڪي جنهن هنڌان نڪتيون هيون تنهن کان گهڻو هيٺ ۽ ڪي ٿورو هيٺ، پر سڀئي پنهنجي نڪرڻ واري هنڌ کان هيٺ لهي ڇوڙ ڪن ٿيون. ۽ انهن مان ڪي وري جنهن پاسي کان اندر آيون هيون تنهن مان زور سان نڪري ٻاهر ٿين ٿيون؛ ۽ ڪي وري ٻئي پاسي کان نڪرن ٿيون؛ انهن مان ڪي وري آهن جي ڌرتيءَ جي چوگرد ڦرن ٿيون، ۽ انهيءَ کي چوڌاري نانگن جي مثل وڪوڙين ٿيون، هڪڙو دفعو يا شايد گهڻائي دفعا، ۽ پوءِ وري، جيترو ٿي سگهي ٿو اوترو هيٺ، ٽارٽيرس ۾ وهي وڃن ٿيون. اهي ڌرتيءَ جي ٻنهي پاسن کان هن جي وچ تائين هيٺ اچي سگهن ٿيون. انهيءَ حد کان اڳتي ٻنهي پاسن کان هنن کي ٽڪر تي چڙهڻو پوندو.