اَميرزادِي
موٽيو ته حفيظ کي چيائين؛ ”يار تو سان وَڏِي ڪچهري ڪرڻِي هُئِي، پر پيارا معاف ڪجان، سرڪار جو سڏ ٿيو آهي، نَٽايومانس پر ضِدُ ڪري بِيٺِي آ، ته آئون اُنَ ڏانهُن ضرور وڃان، هُن وٽ ڪو خاص مهمان آيَل آهي، اِيئَن چَئِي دوست سان موڪلائي، پاڻ ٻُڌايَل سرڪار ڏانهن روانو ٿِي ويو.
حيدرآباد جَي مَهانگَي علائقَي ۾، شاندار گھر جَي ڊرائنگ رُومِ ۾، اَميرزاديءَ سان ڪَچهريءَ ۾ رُڌلُ، ساڻَنِ مُلِڪَ جِي خُوبصُورت ماڊل عُروسه وَيٺلَ، جنهن جَي ادائُنِ تي پيئاڪ ته ڇا، شُرَفا به مَوهِجِيو پَوَنِ. عُروسه جَي ملاقات لاءِ مالدارن جا وَولَيٽِ، ڊَيبِٽِ ۽ ڪِريڊٽِ ڪارڊَ، ادائگيُنِ لاءِ آتا، پر اَميرزاديءَ جَي احسانَنِ عَيوض، هُوءَ حيدرآباد ۾ سندس حاضريءَ کي خوشنَصِيبِي سَمجھندَي، وٽس رات ضرور رَهندِي. رَنگِينِ دنيا جا ماڻهو، ڪِٿَي شَبابَ، شَرابَ کي وَڏِي اهميت ڏيندا، ۽ ڪڏهن وري اِهَي شيون، سندن لاءِ غير اَهمُ.
پَروَيزَ کي اَميرزاديءَ پاڻ وٽ گھرايو، ته سندس مُحسِنَ کي جيڪو وَڻَي کائَي، پِيئَي، عَيشُ ڪري. هُن کاڌو، پِيتَو، ڪَچهرِي ڪَئِي، بيڊ روم ۾ ويو، اَميرزاديءَ چَيُس؛ ”عُروسه ڪيئن لَڳِي اوهان کي.“
”تمام سُٺِي، بيحد خُوبصُورَت.“
”مون کان به وڌيڪ.“
”تو کان ڪيرُ، وڌيڪ ٿِي نه ٿو سَگَھي.“
”آئون عُمرِ جِي پَڪِي آهيان پوءِ به.!!“
”تُنهنجو ڪو، مَٽُ ثانِي ناهي.“
”پر مون تو کي، عُروسه جَي ڪري گھرايو هو.“
”اَميران تو کي خبر آهي ته آئون، تُنهنجي هُوندَي ٻِئَي ڪنهن ڏانهُن ناهِيان نِهاريندو.“
”سَوچَي وٺ پيارا پَروَيزَ، تون ۽ مان زالَ مُڙسُ ناهيون، نه ئِي اسان جا معاملات، هڪٻئي کان ڳُجھا آهن.“
”مُنهنجا فيصلا اَٽَل هوندا آهن.“
****
سَڄِي زندگي رَفِ ٽَفِ نَمونَي گُذاريندڙُ پَروَيزُ، خُوبصُورَت بَيڊَ تي، واش روم ۾ ويَل اَميرزاديءَ جو انتظار ڪَندَي، خيالن ۾ گُم ٿِي ويو، سندس ذهن جَي اِسڪرين تي، هالا ناڪي جِي هوٽل کان، اڄ تائين جا مَنظَرَ ڦرڻَ لڳا.
هالا ناڪا جَي هوٽل تي وَڃڻُ، سندس معمول بَڻِيَل، هر آچر جِي رات مالدار دوستن جَي ڪمپنيءَ ۾، بِرائونِ ٿِيَل گوشت سان گڏ، ولايتِي وِسڪيءَ جو لُطُف ماڻيندو. ڪو ڏينهن پِيئڻَ کان سواءِ نه گذرندو، پاڻ پَيسَي وارو نه هُئڻَ ڪري، عام طور هُوسِڙيءَ ۽ هَٽڙيءَ جَي ٺَرَي سان، پَنهنجَي حَواسَنِ کي سُن ڪندو.
جَولِي طبيعت، هر ڳالهه دوستن سان شيئر ڪندو، چوندو؛ ”آئون ڳوٺَ ۾ لَسيءَ بدران به، ٺَرَو پيئندو آهيان. شام جون حيدرآبادِي هِيرون، هَٽڙيءَ جَي لوڪل وِسڪيءَ جَي هُڳاءُ واريون آهن.“
شاعرَ دوستَ چَيُس؛ ”اسان کي ته معياري ٺَرَو به، نَصيبُ نه ٿو ٿِئَي.”
پَروَيزُ؛ ”اِها ڪا ڳالهه آهي، سُهڻا شاعرَ ڳَوٺِ هَلُ، ته لوڪل وِسڪيءَ سان وِهنجارَي ڇَڏيانءِ.“
حسبِ مَعمُول دوستن سان ھوٽل تي، سِيخَ ٿِيَل گوشت ۽ ولايتي وِسڪيءَ جا مزا ماڻِيندَي، بُرقعو پاتل فقيرياڻيءَ جي سدا تي، اُن ڏانهن مُتوَجه ٿيو. دارونءَ جو دِيوانو، شَبابَ جو شَيدائِي ڪيئن نه ٿو ٿِي سگھي. امير دوستن جي ڪمپنيءَ ۾، ڪنهن به ڪم کان اِنڪارِي نه، شَبابِي شُغلَ کان ويندَي، مَيلَي ملاکِڙَي جَي موقعي تي، کَدڙَنِ فقيرن جِي ناچِ ڏسڻ ۽ گھورَ ڏِيَڻَ سَمَيتِ، سندس شوقَ جِي ڪا حد نه رَهندِي.
پَروَيزَ جِي نَظرَ، مائيءَ جَي هَٿَنِ تي پَيئِي، هِي شاطِرُ ماڻهو سَمجِھي ويو، هُوءَ ڪَيڏِي خُوبصُورَت هُوندِي، سادِي چَمپَل ۾ گَورِي رَنگتِ وارا پَيرَ، سندس سِينَي ۾ لَهِي ويا، دوستن کي پُٺِي ڏيئِي، فقيرياڻيءَ کي نَوٽُ ڏِيکارِيندَي جانچَي ورتائين، عُمرِ جِي نَنڍِي آهي. مائِي سؤ جو نَوٽُ ڏِسِي، سندس نِيَتَ پَرکَي ويئي، کانئس نَوٽُ نه ورتائين. پَروَيزُ؛ ”وَٺُ وَٺُ سؤ روپيا خيرات ۾ نه، سُونهَن صدقي ٿو ڏيانءِ.“
فقيرياڻيءَ کي کَوڙَ ماڻهو مِليا هوندا، پر اِيئَن چَئِي پئسا ڏيڻ وارو، اَڳُ شايد ئِي مِليو هُجَيس. هُوءَ پَروَيزَ کان سؤ جو نَوٽُ وٺڻ بدران وَڃڻَ لَڳِي، پويان ويندي پُڇيانسِ؛ ”ضرورتمند ناهين ڇا، جو پيسا نه ٿِي وٺين؟
فقيرياڻيءَ وراڻيُسِ؛ ”اِيئَن هُجي ته جيڪر خيرات نه گھران.“
”پوءِ وٺين ڇو نه ٿِي.!“
”آئون خدا جَي نالي خيرات ٿِي گھُران، تون سُونهن جَي صدقي ٿو ڏِين.“
”اِنَ سان ڪهڙو فرق ٿو پَوَي.“
” فرق اِهو آهي ته، مالِڪَ جَي نالي تي ڏيڻ وارَي کي، ثوابُ مِلندو ۽ مُنهنجِي مدد ٿِنيدِي.“
”حُسنَ جَي صدقي سان، تُنهنجِي مدد ٿِيندِي، باقي مون کي ثوابُ نه ملندو، اِنَ جِي تون پرواهه نه ڪر.“
”پرواهه ڇو نه ڪريان، تون سُٺِي نِيَتَ سان پيسا نه ٿو ڏِين، ته مون کي نه وٺڻ گُھرجَنِ.“
”ڏاڍِي سمجھدار ٿِي لَڳين، عَقُلَ وارو ماڻهو ڪو به ڪم ڪري سگھي ٿو، خيرات وٺڻ کان علاوه.....“
”بِلڪُل ڪري سگھي ٿو، پر.......“
پر.. چئي هُوءَ خاموش ٿِي وَيئِي، پيسا نه ورتائين، هَلِي ويئي هوٽل تي مَوجُود، ماڻهن جَي ٻِيُنِ ٽَوليُن ڏانهُن. اڪثر ماڻهو کَيسِ ”معافُ ڪَرِ“ چَئِي مُنهُن ڦِيرائَي پيا ڇَڏِينِ، ڪَو ڪَو کيس ٻِنِ روپين جو سِڪو ڏِئَي پيو.
پَروَيزَ جو ڪَڙهائِي هوٽل تي وڃڻ وارو مَعمُول جارِي، ٻئي هَفتَي ساڳِي ڪِرتِ سان هُيو، فقيرياڻِي خيرات وٺڻ آئِي، هُو جنهن صَندَلَ تي ويٺل هو، مائِي اُنَ ڏانهُن آئِي ضرور پر، پَروَيزَ تي نظر پَوَندَي واپس هَلِي وَيئِي. اِنَ ڳالهه جو مَنَ مَوجِي ماڻهوءَ، ڪو خاص نوٽيس نه ورتو، اُنَ ڏانهُن نِهاريائين ضرور، اِهڙَي ماحول ۾ شبابَ جِي ڇِڪَ فِطرِي آهي.
****
پَروَيزُ دوستن سان کُليَلَ مَيدانَ ۾ ويهندو هو، مَوسمَ ٿَڌِي ٿِيَڻَ ڪري هاڻي هُو، پاسَي سان ڇَپِرَنِ ۾ ويهڻ لڳا، فقيرن، فقيرياڻيُنِ جو ساڳيو دَستُور، مَوسمَ ڪهڙي به هُجَي. هِڪَ آچر جي راتِ، پَروَيزُ سِيءَ کان بچڻ لاءِ اَوڍَر واري جاءِ تي، ڇَپرَي ۾ کائڻ پيئڻ کان پوءِ، وِهاڻَي کي ٽَيڪَ ڏيو، گَپِ شَپِ ۾ مصروف هُيو، ته ساڳِي فقيرياڻيءَ اچي خيرات جِي سدا هَنئِي. هُن سَمجِھيو ته فقيرياڻِي ڀُلي آهي، هُوءَ هُنَ کي سُڃاڻندَي ئِي هَلِي ويندِي پر اِيئَن نه ٿِيو. پَروَيزَ به هُن کي ٻِيَنِ دوستن جِيان ”معاف ڪر مائِي“ نه چيو. سمجِھيائِين فقيرياڻيءَ کيس سُڃاتو آهي، پوءِ به بِيٺِي آ، ته صَندَلَ تان لَهِي، هُن وٽ آيو ۽ سؤ روپين جو نَوٽُ ڪڍي کَيسِ ڏِنائِين. فقيرياڻيءَ کانئُس نَوٽُ وَرتَو ۽ هلڻ لَڳِي، پَروَيزَ پويان هَلندَي چَيُس؛ ”مون توکي پيسا، تُنهنجي سُونهَن صدقَي ڏنا آهن، نه ڪِي مالِڪَ جَي نالَي تي.“
فقيرياڻِي خاموش رَهِي، پَروَيزَ پُڇِيُسِ؛ ”خاموش ڇو آهين، اڄ تو کي مُنهنجِي نِيَتَ تي، شَڪُ نه ٿو ٿِئَي؟“
”مُنهنجِي يتيم ڌيءَ بيمار آهي، خيرات مان پَيٽ گُذرُ به مُشڪل سان ٿِئَي ٿو، بيماريءَ جو علاج ڪيئن ٿيندو، ان ڪري اڄ مُون تُنهنجِي نِيَتَ بابت ناهَي سوچيو.“
پَروَيزَ کَيسِ ٻيو سؤ جو نَوٽُ ڏنو، چيائينس؛ ”ماڻُهنِ کي مالِڪَ جو لاچارُ ناهَي، پر تُنهنجَي جوانيءَ کي ماڻڻ لاءِ، وڏو خرچ ڪري سگھن ٿا. پِنَڻَ کان سُٺو اَٿَئِي، اُنَهنِ سان جِسمَ جو واپارُ ڪر، راضِي هُجين ته آئون به، اِهڙَي سؤدَي لاءِ تيار آهيان.“
فقيرياڻيءَ کيس ڪا ورندي نه ڏنِي، سندس ڳالهه ٻُڌي چُپ چاپ هَلِي وَيئِي.
سَختُ سَرديءَ جا ٻه مَهِينا ڊِسَمبرُ جَنوَرِي، پَروَيزَ جو سَنگَتِ سان هَرِ آچرَ جَي راتِ، کائڻ پيئڻ جو سلسلو جارِي رهيو، پر دوستَ جَي بنگلي تي. مَوسمَ مُوافِق ٿيڻ تي، سندن هوٽل وڃڻ جو سلسلو بحالُ ٿيو، پَروَيزَ کي ٻه ٽي هفتا، فقيرياڻِي نظر نه آئِي. ۽ پوءِ فَيبروَريءَ جَي هِڪَ وڻندڙ راتِ، ساڳِي فقيرياڻِي ٻِئَي رَنگَ جَي بُرقعي ۾، خَوبصُورَت سَينڊَلَ سان بنا سدا هڻڻ جَي، هِنَنِ وارَي صَندَلَ تائين پَهُتِي. پَروَيزَ کَيسِ نظر پَوَندَي ئِي سُڃاڻَي ورتو، اَڳتَي وَڌِي سؤ جو نَوٽُ ڏِيَڻَ لَڳُس، نَوٽُ وٺڻ بدران مُنهَن تان نِقابُ هَٽائَي کَيسِ چيائين؛ ”اوهان جِي وڏي مهرباني، تُنهنجَي ڏنل ٻه سؤ روپين مان وَرتَل دوا، مُنهنجَي ڌيءَ کي سُورَ جَي عذابَ کان ڇوٽڪارو ڏنو، مون اُها سَڄِي رات سَوچِيندَي گُذارِي. نَتِيجَي تي پَهچِي تُنهنجِي ڏِنَل صلاح تي عمل ڪَيُمِ، عِزَتَ کي غَريبيءَ جَي کاهِيءَ ۾ اُڇِلَي ڇَڏِيُمِ، تون مُنهنجو مُحسنُ آهِين، هِنَ پَتَي تي مون سان، ڪنهن وَقتِ به مِلِي سگھين ٿو.“
اِيئَن چَئِي هُوءَ وَڃڻَ لَڳِي، پَروَيزَ هُن جو ڏِنَلُ ڪاغذَ جو ٽُڪرو کِيسَي ۾ رَکِي ڇڏيو، ۽ ٻِئَي ڏِينهُن لِکِيَل پَتَي تي پَهچِي ويو... ايئن سَندنِ جُڙِيَلُ ساٿُ اَڄُ تائين جارِي آهي، اَميرزادِي نالَي وارِي فقيرياڻِي، هاڻي شَهرَ جِي اَمِيرُ عَورتَ بَڻجِي چُڪِي آهي.