جَنِين ڪاڻِ مُياسِ
بهادر خان معصوم هُيو، شفاف ماڪ ڦُڙَنِ جِيان، جَيڪي سِجَ جِي روشني پوڻ تي جَرڪندا آهن. ننڍو پٽ هئڻ ڪري ماءُ جو دادلو هو، سندس جلدي شاديءَ لاءِ ڏاڍو زور ڀريندي هئي، ان ڪري ئي ساڻس، بهادر خان جَي شاديءَ جِي حامي ڀري هُيَم. پر هي ڇا ٿيو، هٿن تي مينديءَ جي لالاڻ بدران، هُن جَي جسم کي رت سان رَيٽَو ڪيو ويو، سندس سَيجَ سجائڻ بجاءِ ،کيس ايمبولينس ۾ آندو ويو، نڪاح پڙهڻ ۽ لائون لهڻ بدران، هُن جِي جنازي نماز پڙهي ويئي، ڄاڃِيُنِ عيوض ڪانڌي آيا، گهوٽَ کي گھوڙي جَي سرڪس بَدلَي، مَڙَهه کي لَحَدَ ۾ لاهي، اَکيُنِ کان اَوجهل ڪيو ويو، وِهانوَ وليمي جي مانيءَ بدران، ڪانڌپي، ٽيجهي جِي ماني ڪئي ويئي.
تڏي تي ويٺل ماڻهو اختر جو نانءُ کڻن ٿا، منهنجي ذهن تي ماضي تري اچي ٿو. آئون نوجوان، ذميوارين کان آجو پنهنجي ڌُن ۾ مَستُ رهندڙ، زمينن جي سار سنڀال، راڄ ڀاڳَ جا معاملا بابا سائينءَ جي حوالي. ياد اٿم ان وقت گڏيل مُلڪَ ۾ مذهب جي نالي تي هلچل هلندڙ هُئي، پوءِ اسان جي ڳوٺ مان ٻئي مذهب وارا ماڻهو، روئيندا پِٽيندا جنم ڀوميءَ کي هميشه لاءِ ڇڏڻ جَي ڏُکَ ۾، اَکيُنِ مان آبُ هاريندا هتان هليا ويا.
ڪجهه ڏينهن کان پوءِ وري ٻيا، اسان جي مذهب وارا ماڻهو اچي آباد ٿيا. اختر نالي نوجوان انهن ۾ شامل هُيو. ڳوٺ جو چڱو مڙس هئڻ جي ناتي، بابا سائينءَ کَينِ لَڏَي ويَلن جي گهرن ۾ ويهاريو ۽ ڳوٺ وارن سان گڏجي، سندن هر طرح جِي مدد ڪئي. اختر ۽ آئون شروع ۾، هڪ ٻئي جي ٻولي به نه سمجهندا هئاسين، پر پوءِ هڪ جيڏا هئڻ ڪري، پَڪِي دوستي ٿي ويئي.
شروعات ۾ لڏي آيلن کي، ڳوٺ وارا ضرورت جون شيون پهچائيندا رهيا، آهستي آهستي هُنَنِ روزي ڪمائڻ لاءِ، مختلف ڪَمَ شروع ڪيا. اختر ڪجھه پڙهيل هيو، بابا سائينءَ کيس واپار ڪرڻ جو چيو، ۽ پاڻ سميت ٻين زميندارن کان اوڌر تي جنس وٺي ڏني، ڪجھه ئي سالن ۾ هُو وڏو واپاري لَيکجَڻ لڳو. جلد ۾ اختر جِي مالي حالت تبديل ٿي ويئي، عام ڳوٺ وارن سان هُن جو رَوَيَو بدلجي ويو، هُو کَينِ ڄٽ سمجھڻ لڳو.
****
بابا سائين فاني دنيا جو سفر پورو ڪري چُڪو، سڀ بارَ مُنهنجَي ڪُلهن تي اچي ويا. اختر جِي مون سان اُٿي وَيٺِي ٺِيڪُ رهي، هاڻي آئون ڳوٺ جو چڱو مڙس هُيُسِ. اختر وڏو سيٺ بڻجي ويو، ڳوٺ مان لڏي، شهر ۾ وڃي رهائش اختيار ڪيائين. اسان جو ملڻ جلڻ، فصلن جي لهڻ تائين محدود ٿي ويو، جنس جي خريداري ۽ ڏيڻ وٺڻُ، هُن جا نوڪر ڪرڻ لڳا. آئون پوءِ به لاتعلق نه ٿيس، ساڻس نيڪ نيتيءَ سان وَهنوارَ ۾ رهيس.
وقت گذرندو رهيو، اختر ڏيهي واپار کي پرڏيهي حد تائين ڦَهلائَي ڇڏيو، ايڪسپورٽ امپورٽ جو وڏي پيماني تي ڪم ڪرڻ لڳو. اسان خانداني ۽ روايتي، رِيتِ کي قائم رکيو، هُن پاران موٽ نه ملڻ باوجود، رَسمَ نڀائيندا آياسون. ٻڌوسين اختر صوبائي تَڪَ تي اليڪشن ۾ ڪامياب ٿيو آهي، آئون کيس مبارڪ چئي آيس.
جهيڙن باوجود آئون بهادر خان کي، اختر ڏانهن موڪليندو هئس. جنهن تي چوندو هو؛ ”بابا مون کي اوڏانهن نه موڪليو، هُو ڪڏهن توهان ڏي آيو آهي، جو آئون بار بار اُن ڏانهن ويندو رهان.“
سمجھائيندو هُيومانس؛ ”پٽ هو تمام مصروف ماڻهو آهي، انهيءَ ڪري نه ٿو اچي.“
”بابا ايئن نه آهي، زمانو بدلجي ويو آ، اختر صاحب مَٽجِي چڪو آهي.“
کيس چوندو هوس؛ ”پٽ زمانو ڀلي بدلجَي، پر اختر مَٽِجِي نه ٿو سگهي.“
بهادر خان، شهر وڃي رهيو هو، مون کيس اختر ڏانهن وڃڻ جو تاقيد ڪيو. بهادر پنهنجي دوست کي ساڻ ڪري، اختر جي گهر ويو، ان وقت شهر ۾ وِڳوڙَ شروع ٿي چُڪا هُيا. بهادر خان جي دوست جو چوڻ آهي ته، اسان اختر جي گهر پهتاسين، هُن اسان کي چيو؛ ”بابا اوهان هتان هليا وڃو، هن وقت حالات صحيح نه آهن.“
ٻاهر نڪتاسين رستي ۾ دهشتگردن، اسان مٿان گولين جو مينهن وسايو، جنهن ۾ بهادر سخت زخمي ٿي پيو، آئون هن کي سهارو ڏيڻ لڳس، بهادر مون کي قَسم ڏيندي چيو؛ ”خدا جي واسطي هتان جلدي نڪري وڃ، مون سان جيڪي ٿيڻو هيو، سو ٿي چُڪو، تون ڇو ٿو پنهنجِي جانِ وڃائين.“
دل چوي ٿي اختر کي وِڳوڙ َختم ٿيڻ تائين، بهادر خان ۽ سندس دوست کي پنهنجي گھر ۾ رهائڻ کپندو هُيو، اها ئي هُن سان دوستيءَ ۽ تعلق جِي تقاضا هئي، ان حوالي سان هُو مُنهنجو مَيارِي ضرور آهي. آئون هِن وقت پُٽَ جي صَدمَي ۾ مَرِي جِي رهيو آهيان، هُنَ اچي دلاسو به ناهي ڏنو، اندرَ ۾ وَڍَ ٿا پَوَنِ، اندَرَ مان آواز اُڀرَي ٿو؛ ”جَنين ڪاڻِ مُياسِ، سَي ڪانڌِي ڪونه ٿِيامِ.“