مَعلُوماتِ ۾ اَضافَو
هِڪَ ڏِينهُن سَندنِ ڪلاسَ ۾، پرنسيپال پِيريَڊِ اِنگَيجِ ڪرڻ لاءِ آيو، محمد حسن نالَي وارو ماهرِ تعليم، ۽ سڀني مضمونن تي دَستَرَسِ رکندڙ استادُ. هُن اچڻ سان بَيتِ بازِي ڪرائِي، جنهن ۾ بِلال سَرسِي ماڻِي، وَرِي عام معلومات جا سوالَ پُڇيا، اُنَ مُقابلَي ۾ به بِلال اَڳتَي رهيو، پرنسيپال صاحبَ ٽيون رائونڊُ، ڪلاسَ جَي شاگردن کان، سَندنِ سِلَيبَس مان سَوالَنِ جو ڪيو، اِنَ مَرحلَي ۾ به، بِلالُ ئِي پهرئين نمبر تي رهيو.
جناب محمد حسن صاحبَ، بِلال کي شاباس ڏِنِي ۽ ٻِيَنِ شاگردن کي، اُن جِيان محنت ڪرڻ جو چيو، هُن کَينِ وڌيڪ سمجھائيندي چيو؛ ”سوالَ جو جوابُ ڏِيڻَ سان، شاگردَ جو اعتمادُ وڌندو آهي، اوهان بِلالَ کان پڙهائيءَ، ۽ معلومات ۾ اضافو ڪرڻ جو هُنر سِکَو، هِنَ جهڙا شاگردَ نه رُڳَو، پاڻ اُتَمُ هُوندا آهن، پر اهڙن شاگردن تي، ادارا به فَخُرُ ڪندا آهن.“
شاگردن کي اهڙو ڏَسُ ڏَيئِي، پرنسيپال صاحب هليو ويو، پر پڙهائيءَ سان دلچسپي رکندڙ ٻارَنِ جَي ذهنن ۾، هَلچَل مَچائَي ويو. اهڙي ڪَيفيَتَ ۾ سَڄَڻَ وَڃِي بِلالَ جو پاسو ورتو، کيس چيائين؛ ”بِلال تون اَيترِي مَعلوماتِ، ڪِيئَن ٿو حاصل ڪرين، مون کي تو سان حَسَدُ نه ٿو ٿِئَي، پر چاهيان ٿو، مون وٽ به ڄاڻَ هُجَي، آئون به ڪلاسَ اندر ۽ ٻاهر، سوالن جا جواب ڏيئي سگھان، ڊِبَيٽِ وغيره ۾ حِصَو وَٺان، ۽ تو جِيان ٻِيَنِ کي سَمجھائَي/ پَڙهائَي سگھان.“
بِلالَ وَراڻيُس؛ “دوستَ آئون به تو جِيان، عامُ شاگردُ آهيان، مُنهنجِي دل به رانديون ڪرڻ لاءِ چوندي آهي، پر مون کي اَمَڙِ شروع کان، اِيئَن ڪرڻ نه ڏِنو. هُوءَ چاهَي ٿِي ته آئون پَڙهِي، پَنهنجَي ماما جِيان ايس ڊي ايم ٿيان. امان جو چوڻ آهي ته هُو، کَيڏَڻَ ڪُڏَڻَ ۾ وقت وڃائڻ بدران، هر وقت ڪتابن پڙهڻ ۾ مَصرُوف رهندو هُيو، ان ڪري مقابلي جَي امتحان ۾ ڪامياب ٿيو، ۽ اَڄُ سَماجَ ۾ سندس وڏو مَقامُ آهي، هُو بهتر تعليم جَي ڪري، اخلاق جَي به اعلى منزل تي پَهتَل آهي. سو سَڄڻَ ڀاءُ مان پَنهنجَو وَقتُ نه وڃائيندو آهيان، آئون ادب ۽ تاريخ جا ڪتابَ، مَعيارِي رِسالا، سائنس مئگزين ۽ اخبارون پڙهندو آهيان، اِهَو ئِي معلومات حاصل ڪرڻ جو ذريعو آهي مُنهِنجَو.“
سَڄَڻَ بِلالَ جو جوابُ ٻُڌِي، پڪو ارادو ڪيو ته هُو به محنت ڪندو، پَنهنجَي گھر ڀرسان علامه دائود پوٽه لائِبرَريءَ ۾ وَڃِي، اَدَبِي تارِيخِي ڪِتابَ، مَعيارِي رِسالا ۽ اخبارون پڙهندو، ته جيئن معلومات ۾ اضافو ڪري سَگَهي.