سَندِي لارَ ماکيءَ
چيائين؛”چريو آن، مُٺو مَردُ آهين، اجايو ٿو مون کي چَڪرُ ڏَئِي ڦاسائين.“
ڪري مُنهن نماڻو عرض مون ڪَيُس پوءِ؛ ”ايئن ڪونه آهي، جيئن تون ٿِي سَمجهين.“
ڏئي مُنهن کي ڦيرو، اُٿڻ جِي ڪيائين؛ ”هليو وڃ تون هِتِڙان، نه ته مان وڃان ٿِي، توهان مردَ آهيو، نه ٿا ڪنهن کي چاهيو.“
ٽِپُ ڏئي اُٿيُس مان، نه ناراص ٿِئيَ هوءَ، مگر لفظ مُنهنجَي چَپَنِ مان وَهِي پيا؛ ”نه ٿيءُ سخت اَيڏِي، مان مَجبور ُآهيان، ٿيندا مَردَ ڇاهِن، نه ٿو مان ته ڄاڻان، آهيان مَردُ مان ڀِي، مگر ڪَلَ ڪانهي، مُنهنجِي دل توسان، الاءِ ڪيئن اَڙِي آ، توکي مان ٿو چاهيان، مُنهنجِي دل ٿِي چاهَي.“
اُٿڻَ ٿِي لَڳَي، وَرندِي ڏِئَي ٿِي؛ ”مون کان تون پڇين ٿو، ٿيندا مَردَ ڇا هِن..؟ آهين مَردُ تون ۽ پتو توکي ناهي، آهِنِ مَردَ اِهڙا، صفا تو ته جهڙا، هوندا چَوٽَ مارِي مگر بَڻبا ڀولا، جڏهن وَرِ چَڙهيَنِ ڪا نارِي مَوچارِي، ڪندا تنهن جَي پويان سڄو ڏينهن خُوارِي، هَلِي ڪَيڏو هَلَندِي، ڪڏهن نِيٺِ چَوندِي، چڱو آهي ڇَوڪَرُ، ٿو مَرَي مون تي ڏاڍو.... وَئَين سَمجِهي پَنهنجِي حقيقت سَمُورِي.“
ٻُڌڻَ ساڻُ هُنَ جا تِکا ٻَولَ مون ڀِي، ڏنو زور پَنڌَ تي وَرتَم تياري، اچي پنهنجي ڪمري تي لَيٽِي پوان ٿو، کڻي ڀِٽَ رسالو مان وَرِ وَرِ پڙهان ٿو، جڏهن سُرَ سَسُئيءَ ۾، سَسُئي پڙهان ٿو، پَنهنجَي مَنَ اَندرَ ۾ وَڍِجِي پوان ٿو، ٿِيَلَ بند ڪُنڍِيءَ در کان پُڇان ٿو، دريءَ ٻاهران مان گُلَنِ کان پڇان ٿو؟ ڏيو ڏَسُ مون کي ڏاڍو ڀُليو هان! هُئي سَسُئي عورت يا مخلوق ٻِي ڪا، پنهونءَ ڪاڻِ پَيرَنِ کي زخمي ڪيائين، لَٽا، تَنَ بَدَنَ جا لِيڙون ڪيائين، وڃي وچ جبلن ۾ ڪُوڪُون ڪيائين، ڏيرن ۽ ڏاگهن جا پيرا کنيائين، پُنهون مَردُ هو يا، هُئو ٻِي ڪا خَلقَتَ؟ هُئي تَنهن جَي دل ۾ ڪيڏي مُحبتَ، پَنهنجَي سَسُئيءَ سان ڏاڍي ڪا اُلفَتَ. مِلَي مَوٽَ ٿِي نه، مگر مان ٿو سمجهان، هُئي سَسُئي عورتَ، پُنهون مَردُ ساڳِيو.
•••
وڏو وقت سَوچَي، پَنهنجَي مَنَ ۾ لَوچَي، وَڃَي حالُ مُنهنجَو، بَيحالُ ٿِي ٿو. خبر ناهي ڪنهن مهل اچي ننڊ جِي ديوي، مون کي ساڻ پَنهنجَي سُمهارَي ڇَڏَي ٿِي، سوچن کي مُنهنجَي سَنوارَي ڇَڏي ٿِي، وٺي رُوپ عورت جو مون سان کِلي ٿِي، وِجِهي هَٿَ هَٿَنِ ۾، مُون سان ٽِلَي ٿِي، جڏهن زُلفَ هُنَ جا، مُنهنجَي مُکَ تان هَٽَنِ ٿا، ڳاڙهي سِجَ جا ڪِرڻا، اَکيُنِ کي ڇُهنِ ٿا، ڏسي سِجَ کي لهندو، اُٿِي مان پوان ٿو، ڪري ياد واقعو لُڇِي مان پوان ٿو.
•••
نئون سِجُ نِسرِي نِروارُ ٿئي ٿو، مطابق جَي معمولَ ملاقات ٿئي ٿِي، ملڻ ساڻ مونسان وڃڻ جِي ڪري ٿِي، پڇان ٿو مان سانئڻ؛ ”ڪَيَوَ ڪاڏي تيارِي؟“
بنان مون ڏِسڻَ جَي، چَوَڻَ هُوءَ لَڳَي ٿِي؛ ”آهي مُنهنجِي مرضي، ڪاڏي ڀِي وڃان مان، ٿيندو ڪَيرُ آهين، پڇڻ وارو مونکان.“
ڏَڪِي مان وڃان ٿو، هُن کي چوان ٿو؛ ”ٿِبو ڪونه ظالم آ ايڏو گهڻو ڀِي، توکان پڇان مان، آهيان ڪير واقعي، مگر ڇا ڪريان سَري ڪانه ٿِي مُون، تَوتَي حَقُ ڪَونَهي، نه ئي ڪو گهران ٿو، مِٺِي مان ته تُنهنجَو، ٿو نوڪَرُ جُڳايان.“
چوڻ هوءَ لڳي ٿِي، سَهيلين سان هَلندَي؛ ”مُئا مُنهنجو نوڪرُ، ٿئين ڇو ٿو زوريءَ، وڃي مَهل سان ڪنهن ٻيءَ کي تاڙجُ، مون کي تون ته جهڙو، زَهرُ ڪو لڳين ٿو.“
ٿيندَي ٿورو پَرتَي زبان تي اچي ٿو؛ ”زَهرُ توکي جانِي پري کان لڳان ٿو، اچي مُنهنجي ويجهو پَسي ڏِسُ تون مونکي، ناهيان زَهرُ مان ڪو، تُنهنجَي نَظَر ڦيرُ آهي، آهيان مان ته پارَس، لَڳِي ڏِسُ تون مونسان.“
”آهين ماريو ڏانئڻُ، مَٿو پيو ٿو مارين، بي مقصد پَنهنجو، پَيو وقتُ ڳارين، نه ٿَئي ڪِرتِ ڪائي، نه ڪَو ڪَمُ ڪرين ٿو.“
چَوندَي ڳالهه اهڙي، هَلِي هوءَ وڃي ٿِي، بيٺو هِڪَ جاءِ، هُن کي ڏسندو رهان ٿو، اندر ۾ سِٽُون مان، سِٽيندو رهان ٿو، ڪريان ڇا مان هاڻي، ڪرڻ ڇا مون گُهرجَي؟ لَڳلَ مُنهنجِي لَنئون آ، هُن ساڻ اهڙي، سوا هُن جَي مان، جيئي ڪو نه سگهندس، هيڏو لَڪُ حياتيءَ لَنگِهي ڪيئن سگهندس.
انهيءَ حال بَيٺَي پُورَ پَچايَم، جڏهن سوچ آئي سڌارَي جِي سُهڻي، وٺي نانءُ رب جو هلي مان پوان ٿو، وڃي روم پنهنجيءَ تي تياري ڪيان ٿو، پڙهان ٿو، پڙهان ٿو، رڳو بس پڙهان ٿو، ٻيا سُورَ سِرَ جا ڇڏي مان ڏيان ٿو.
ٻئي صبح ڪلاس ۾ اڳيان وِهان ٿو، سڀئي دوست حيرت مان مون کي ڏِسَنِ ٿا، جڏهن سَرِ اچي ٿو ۽ ليڪچر ڏئي ٿو، بڻي هِڪَ ڪَنُون مان تَنهِن کي ٻُڌان ٿو. وَڃَي سَرِ هليو ٿو، مان لکندو رهان ٿو، ڇڏي رولِ عادت ڏِسَڻُ ڇَوڪِريُن کي، پنهنجو پاڻ کي ئي، سٺو مان لڳان ٿو.
جڏهن هُن جَي آئون، آڏو لنگهان ٿو، کڻي نظر اُن کي، نه بلڪل ڏسان ٿو. ڪري هوءَ ٿِي سُسِ پُسِ، سَهيليُنِ ڪَنَنِ ۾، مگر مان نه تنهن ڏي، ڪو ڌيانُ ڌَريان ٿو. ايئن ڏينهَن گذري، ڪَي خاصا وڃن ٿا، مُنهنجو حالُ هاڻي چڱو ڪو لڳي ٿو، پڙهڻ ڇا هي ٿيندو، سمجهي وڃان ٿو، منهنجا يار مون کي، شاباسون ڏين ٿا، اچي راههَ ويو آن، سڀيئي چون ٿا.
•••
هڪ ڏينهن، ڪلاسن جي پوري ٿيڻ تي، مِٺا لفظ هُن جا ڪَنَنِ تي پَوَنِ ٿا؛ ”آهي ڇا جِي ڪاوڙ، اٿئي ڇا جِي جلدي.“
ٻُڌي لفظ اهڙا، هلڻ مان لڳان ٿو، پنهنجو پاڻ کان ئي، پُڇَڻَ مان لڳان ٿو، آهي مون سان يا ٻِئَي ساڻُ آهي..!! مون کي ڪيئن چوندي..!! اِهڙيُنِ ئي سَوچُنِ ۾ لُڙَهندو وڃان ٿو.
”آهيان گُلَ توسان، توکان پڇان ٿِي.“
قدمَ تَيزُ مُنهنجا، ڍرا ٿي وڃن ٿا، ساهَه جِهڙوڪِ رُڪجي وڃن ٿا، اَٿَسِ مُرڪَ مُنهن تي، خوش هوءَ لڳي ٿي.
ڊِنلَُ مان ته بِيٺَو چُپ چاپِ آهيان، چُرَن چَپَ ٿا هُنَ جا، ماحول ٻَهڪِي پوي ٿو، سَمُون وقت جو سو، مَهڪِي پوي ٿو، ڏاڍي مَوهَه مان گڏ، گھُمڻ لئه چوي ٿِي. هلڻ ٻئي لڳون ٿا، ته ڀَر ۾ اچي ٿي، ڀَر ۾ اچي هوءَ مونسان لڳي ٿِي، ايئين جِسمُ پنهنجو، جِسمَ سان ڇُهي ٿِي، چوي ٿِي پُڇي ٿِي؛ ”ٿيو ڇاهي توکي.. ڇا ٿِي ويو ٿَئي، آهين تون اُهو ئي يا ٻيو ڪوئي آهين.“
ٻُڌي هُن جو جُملو، خوش مان ٿِيان ٿو... کِلِي مان پوان ٿو.... ٽِڙِي مان پوان ٿو....