محبت جي ميخ
سينڊل جي ڇڳل ڪَهيءَ کي، صحيح جاءِ تي آڻَي، مٿان ڪَوڪَو رکي، مُترِڪو هَنيومانس، لَڳَل ڪَوڪَي ٻن الڳ شين کي هِڪُ ڪري ڇڏيو. سَينڊلُ ڏانهنس وڌائيندي چَيُم؛ ”هي وٺو توهان جو سَينڊَلُ تيار ٿي ويو.“
”پئسا گهڻا ٿيا.“
”هِڪَ ڪَوڪَي جا ڪهڙا پئسا.“
سَينڊلُ پائيندَي، پَرسَ مان پنج روپيا ڪڍي ڏنائين، پئسا واپس ڏيڻ لاءِ ڪجهه چوڻ چاهيُم، مُشڪندِي هلي ويئي.
سندس مُشڪَ مان اُڄاتي خوشي محسوس ڪيم، نه ڄاڻ ڇو پاڻ کي خوشنصيب سمجهڻ لڳس.
آئون زماني جو ستايَل هُيس، ياد آهي ڳوٺ ۾ بابو مَوچِڪَو ڪم ڪندو هو، سُٺِيون جُتيون ٺاهيندو هو، پري پري کان ماڻهو بابا وٽ ايندا ها، هاري ناري جُتيُن بدلي فصل لهڻ تي، جِنِسَ ڏيئي ويندا هئا، ان کي آهَتُ چوندا هُيا.
بابا مون کي پڙهڻ لاءِ اسڪول ڇڏيو، چوندو هو آئون ٻارن کي پڙهائي، سُٺِيُن نَوڪِريُن جي قابل بڻائيندُس، کين پاڻ وارو ڪم نه سَيکاريندُس. اسڪول کان موٽي بابا سان دوڪان تي ويهندو هُيس، امان کيس مون کي ڪم سيکارڻ جو چوندي هُئي، سندس خيال هو اَجائَي سَجائَي گُھمڻَ کان هُنرُ سِکڻُ سٺو آهي.
پنجين درجي ۾ هئس ٻن ننڍن ڀائرن جِي، اسڪول ۾ داخلا هُئِي، امان جَي چوڻ تي مون، بابا کان ڪجهه ڪم سِکيو هو، باقي ننڍن کي بابا دوڪان ڏانهن اچڻ به نه ڏيندو هو، کَينِ چوندو هو دل لڳائي پڙهو، نه ته سڄي عمر مون وانگيان گُذرِي ويندوَ.
بابا ڇا سوچيو..! ڇا ٿي ويو...! بابا پيٽ ۾ وِيلَو پوڻ ڪري فوت ٿي ويو، سڀ ڪجهه اوچتو ٿيڻ ڪري، امان جِي طبيعت به لُڏي پَيئي. بابا کانپوءِ آئون گهر ۾ وڏو هئس، عمر يارنهن ٻارنهن سال هُئي، جُتيُنِ جي مرمت جو ڪم ڪري ٿَي سَگهيُس، باقي نيون جُتيُون ٺاهڻ مُنهنجَي وَسَ کان ٻاهر هو.
سوچيم بابا مون لاءِ جيڪي سوچيو، نه ٿِي سگھيو، پر محنت ڪري ڀائرن لاءِ ڏٺل بابا جي خوابَ کي، پُورَو ڪرڻ جِي ڪوشش ڪريان.
عُمرِ نَنڍِي هُوندَي ڪَمُ دل لڳيءَ سان ڪندو رهيُس، ڀائر پڙهائيءَ ۾ مصروف رهيا، وَسَ آهر سندن ضرورتون پُوريون ڪَيَمِ، کين پيءُ جِي ڪَمِي محسوس ٿيڻ نه ڏِنَم.
ڳوٺ واري دوڪان تي ڪمائي ايتري نه هُئي، جو ڀائرن کي بابا جَي خوابَ تائين پهچائي سگھان. ان ڪري امان سان صلاح مَشوَرو ڪري شهر ڏانهن هليو آيُس. شهر ۾ ڪم سٺو هلڻ لڳو، ته گهر ڪِرائي تي وٺي، امان ۽ ڀائرن کي به گهرائي ورتم، ڇو ته هاڻي ڀائر ڪاليج ۾ پڙهڻ لڳا هئا.
ڀائر پڙهڻ ۾ سٺا هئا پنهنجي محنت ۽ امان جي دعائن سان انجنيئرنگ ۾ سليڪٽ ٿي ويا. آهستي وک وڌائيندا ان منزل تي پهتا، جتي ٻنهي کي يونيورسٽيءَ جي ڪانِوَوڪَيشنِ ۾، عزت سان ميڊلز ۽ ڊگريون ڏنيون ويون. ٻنهي جون پوزيشنز هئڻ ڪري کين جلد نوڪريون ملي ويون.
ڀائر روزگار سان ٿيا، مونکي چيائون؛ ”ادا هاڻي اهو ڪم نه ڪر، انشاءَ الله جلد توکي ٻيو ڪاروبار کولي ڏينداسين.“
مون کين جواب ڏنو؛ ”جيڪو ڌنڌو بابا ڪندو هو، جنهن مان ڪَمائَي، مون اوهان کي ان منزل تي پُڄايو آهي، اهو ڪم ڪيئن ڇڏي ڏيان؟“
امان کي چيائون، هُوءَ مون کي اهو ڪم ڪرڻ کان منع ڪري ۽ مون لاءِ جلديءَ سان سٺو رشتو ڳولهي.
اِهي ئي اُهي ڏينهن هئا، جو ڪنهن جَي ڇِڳَل سَينڊلَ کي، ڪَوڪَو هڻڻ کانپوءِ ڏاڍو خوش هئس، خيالن ۾ ان کي ڏسڻ لڳو هوس، پوءِ خبر پيئي، مُحبَتَ جِي مَيخَ، عشق جَي ڪتاب جا ٻيئي پاسا، پارِ ڪري ويئي آهي.
پنهنجي ڪم ۾ مصروف، ذهن تي هُن جو خيال، ٻُڌم؛ ”السلام عليڪم.“
ڪَنڌُ مٿي کڻندي؛ ”وعليڪم السلام.“ وراڻيم، هُوءَ هُئي.
دل چاهيو ساڻس ڳالهيون ڪريان، پنهنجِي بِساط کي جانچيندي، ڏانهنس سواليه نَظرَ سان ڏِٺُم.
پُڇيائين؛ ”توهان جا ڪهڙا حال آهن.“
هٻڪندي وراڻيومانس؛ ”الله جو شُڪرُ، ٺيڪ آهيان.“
سندس حال پڇڻ جِي، همٿ نه ساري سگهيُس، هن ڪجهه چوڻ چاهيو، ايتري ۾ گِراهَڪُ اچي ويو، هوءَ اکيُن اکيُن سان، خدا حافظ چوندي هلي ويئي.
عجيب خوشي محسوس ڪيم، سڄو ڏينهن اهو منظر ذهن تي ڦِرندو رهيو. گهر پهتُس، امان وڃڻ جي تياريءَ ۾ هُئي، پڇيومانس؛ ”امان ڇا جي تياري آ.“
”تنُهنجي لاءِ ڪنوار ڏسڻ پيئي وڃان.“
”امان اهڙي، ڪهڙي تڪڙ آهي.“
”تُنهنجا ڀائر چون ٿا، ادا جِي شادي جلد ۾ ڪراءِ.“
”امان تون هينئر نه وڃ، آئون اوهان کي سوچي ٻڌائيندس.“
هڪ ڏينهن دوڪان تي دير سان وَيُس، اهو ڏسي حيرت ٿي، هوءَ مون کان اَڳُ اُتَي بيٺل هُئي.
چيائين؛ ”آئون توهان سان ڳالهائڻ چاهيان ٿِي، هيءَ جاءِ مناسب ناهي، توهان مون سان گڏ هلو.“
بنان ڪنهن سوال جواب جَي، آئون هُنَ سان هلڻ لَڳُس، ٽيڪسيءَ تي چڙهي تفريحي جاءِ تي پهتاسين. ساڻس گڏ هلندي، پنهنجي ڪپڙن ۽ حالت جو احساس ٿيڻ لڳو، پارڪ جي ڪُنڊ تي وڏي بَڙَ هيٺان، لڳل ڪاٺَ واري بينچ تي ويٺاسين.
چيائين؛ ”اوهان جو نالو سانوَڻُ آهي.“
هُن جي واتان پنهنجو نالو ٻُڌي، حيران ٿيُس.
ڳالهه جاري رکيائين؛ ”اوهان منهنجي باري ۾، الاءِ ڇا سوچي رهيا هوندا، پريشانيءَ جي ڪا ڳالهه ناهي، مُنهنجَو نالو سَورٺِ آهي، تُنهنجي دوڪان جي آڏو واري ڪاليج ۾ استاد آهيان، ڪافي عرصي کان اوهان کي ڪَمُ ڪَندَي ڏِسندِي هُيَسِ. جنهن ڏينهن اوهان کان سَينڊلُ ڳنڍرايو، اوهان ڪو ڪلام پئي ڳايو، مون کي سٺو لڳو، ايئن ڇو ٿيو، ان جِي خبر ناهي.“
سندس ڳالهه غور سان ٻڌندو رهيُس، پاڻ ڳالهائڻ جِي ڪوشش نه ڪَيَمِ، هُن وڌيڪ ٻڌايو؛ ”اوهان سان پيار ٿيڻ جِي ڳالهه سهيليءَ سان ڪَيَمِ، جنهن جو ڀاءُ انجنيئر آهي، ۽ توهان جي ڀائرن سان پڙهيو آهي. توهان بابت سڀ ڪجھه ڄاڻي، خبر پئي ته ڪيڏا عظيم آهيو. آئون چاهيان ٿي توهان اهو دوڪان ڇڏي، بوٽن ٺاهڻ جو ڪارخانو لڳايو، ان سان اوهان جو اباڻڪو ڌنڌو به قائم رهندو، ۽ توهان جي انجنيئر ڀائرن کي به خوشي ٿيندي، رهي ڳالهه ڪارخانَي لاءِ موڙيءَ جِي، ان ۾ آئون تنهنجو ساٿ ڏينديَس.“
سَورٺِ جِي تَجويزَ وڻي، ان تي عمل ڪَيُمِ، پئسا پاڻ وٽ به هئا ڪجھه ڀائرن ڏنا، سَورٺِ مدد ڪئي. آئون موچيءَ مان، وِچَولَي درجي جو سيٺ بڻجي وَيُس. ٻنهي جي مائٽن خوشيءَ سان شادي ڪرائي. مون ڪڏهن ايئن سوچيو به نه هو، پر اوندهه پٺيان روشني اَوَسِ اچڻي آهي، سمجھان ٿو، بابا جَي روحَ کي قرار هوندو.