4
“مجبور” ڪورچاگن رڙ ڪري چيو “ ڪهڙي ڳالھ ٿي هنن کي مجبور ڪري؟.”
“تون اڃان ننڍو آهين ۽ توکي نه ڪا دنيا جي خبر آهي نڪي تون اڃان اهي ڳالهيون سمجھي سگھندين . مگر ڳالھ اها آهي ، ته ائين ڪرڻ بنا هوٽل هلي نٿي سگھي .” هن وري سنجيدگي مان چيو.
” هلي ڇو نه سگھندي ؟ چا هنن کي کاڌي پيتي ۽ ڪمرن جي ڪرايي مان هوٽل هلي ڪانه سگھندي ؟“ ڪورچاگن جوش مان چيو .
“ جيءَ نه جيڪڏهن عيش عشرتون نه هونديون نه ڪي هيترا ما ڻهون ايندانڪي کاڌو هلندو، نڪي ڪمرا ڀريل رهندا .”
“ پوءِ ڇا ٿيو ، کڻي ٿوري ڪمائي قبول ڪن.”
بس اهائي ته ڳالھ آهي، جا هو ڪري نٿا سگھن .ڇاڪاڻ ته خود مالڪن جا به وڏا خرچ آهن ۽ انهن وڏن خرچن جون عادتون پيل آهن .ازان سواءِ اسان جي معاشري جو چرخو اهڙو پيو هلي ،جو هر شخص گھڻي ۾ گھڻا پئسا ڪمائڻ جي فڪر م رهي ٿو .ڇا ڪاڻ ته ڪا خبر نه آهي ، ته سڀاڻي ڪهڙو وقت اچي الائجي ڪو بيمار ٿئي الائجي ڪو اچتوحادثو ٿئي الائجي ڪو اچتو موت اچي وڃي ،ته پوين جي ڪهڙي حالت ٿئي.
هي بڌي ڪورچاگن جي وات مان بي اختيار اکر نڪري ويا “ته پوءِ چڱان مڙس گڏجي ڪري ڪو اهڙو چرخو نٿا ٺاهين ، جنهن ڪري هڙي گندي زندگيءَ بدران سڀ سک جي زندگي گزارين؟”
ٻڌندڙ بي اختيار ٽهڪ ڏيئي چيو “ جيڪي اکر تو چيا تن لاءِ سزا آهي جيل!.”
“جيل” ڪورچاگن وائڙو ٿي چيو “ مون ڪهڙي ٻلي ماري آهي جو مونکي جيل ملي ! سکيءَ ۽ شريفانه حياتي گزارڻ جي تمنا ڪرڻ به ڪو ڏوھ آهي؟”
ساُڳيءَ طرح کلي هن جواب ڏنو“جي ها انهي ڏوھ جو نالو آهي “بغاوت”...اسا ن جي بادشاه سان بغاوت ... ۽ اسان جي مذهب سان بغاوت ........ بلڪ اسان جي خدا سان بغاوت !”
ڪورچاگن تنهائي وڌيڪ وائڙپ سان چيو “ مگر صاحب ! انهيءَ، ۾شهنشاھ، مذهب ،بلڪ خدا سان الائجي ڪهڙي بغاوت ڪئي!”
“بغاوت اها ته، اسان مذهبي ڪتاب ۾ فرمايل آهي ته “خدا تعالى جنهن کي چاهي تنهن کي بادشاهي ڏئي ،جنهن کي پڻيس ته غريبي ڏئي ،جنهن کي وڻيس عزت ڏئي ، جنهن کي وڻيس تنهن کي ذلت ڏئي .جنهن کي وڻيس تنهن کي سنئين واٽ تي هلائي، جنهن کي وڻيس ته گمراه ڪري .“ هاڻي تون چوين ٿو ته ” چڱن مڙسن کي گھرجي ته پاڻ ۾ گڏجي ڪا اهڙي صلاح ڪڍن ،جئن سڀ ماڻهون سکي ۽ شرافت جي زندگي گزاري سگھن .“ انهي جي معنى ته اهي ماڻهون خدائي ارادن ۽ نظام سان بغاوت ٿا ڪن.اسان جي ڪتابن موجب اسان جو بادشاھ “ خدا جو چاڇو ” آهي ، پوءِ خدا جي پاڇي هوندي ڀلا ٻيا ماڻهون پنهنجو صلاحون ڪن ؟ انهي جي معنى ته هو بادشاھ جي عظمت کي ڪونه ٿا مڃين !”
ڪورچاگن جو دماغ نهايت وائڙو ٿيڻ لڳو ۽ هو چوڻ لڳو “ ڀلا هو ڪينئن ٿي سگھي ٿو، جو مذهب اسان غريبن جي دکن لاهڻ لاءِ ڪوبه رستو نه گھڙيندو هجي؟”
دوست جواب ڏنس “اسان جي مزهب جي ڪتابن ۾ لکيل آهي ته ” آسمان جي بادشاهت غريبن لاءَ آهي “ يعني دنيا جي بادشاهت هنن جي لائي ناهي ،۽ هي ته غريب شاهوڪارن کان چاليھ سال اڳ بهشت ۾ “ويندا هي دنيا ته کيل ۽ راند آهي ،هن ۾ ته انسان کي پنجاھ سو ورهيه رهڻو آهي ، اصل دنيا ته اها آهي، جنهن ۾ انسان کي ڪروڙين اربين ورهيه رهڻو آهي ، ان ڪري ئي دنيا ۾ سک ملڻ جي اون رکو۽ هتي جا چار ڏينهن ڏکيا سکيا گذاري وڃو .”
ڪورچاگن ...... پوءِ تنهنڪري اسين سڀ ڀل ته سور کائيندا وتون؟
نوڪر ..... يا ته صبر سان سور سهو يا، ڳن جي خلاف ڳالهائي جيل کائو.
ڪورچاگن _ مگر مون ڪڏهن اهڙا مانهون ڪونه ڏٺا آهن جي انهي طرح ڳالهائڻ تان جيل کائيندا هجن.
نوڪر (کلي ) جيڪڏهن تنهنجي مغز ۾ اهڙا خيال اچڻ شروع ٿيا آهن ،نيٽ وڃي اهڙن ماڻهن تائين به پهچندين ، جي اڄ به اهڙين ڳالهين سان جيل ڀريا پيا آهن ،ڪلھ به پيا کائيندا ۽ (شوڪارو ڀري) خبر ناهي ڪيستائين کائيدا رهندا .( ڇرڪ ڀري ) چڱو يار ،هاڻ ڪم ڪر ۽ ڪم ڪرڻ ڏي ، متان کائون نه موچڙا !
هنن جي گفتگو ته بند ٿي ويئي پر ڪورچاگن جي دماغ مان اهي خيال ڪونه نڪتا .