تاريخ، فلسفو ۽ سياست

نعره مستانه (ڪالمن جو مجموعو)

نعرہ مستانه سنڌ جي تاريخ ساز شخصيت، سياستدان، صحافي ۽ برصغير جي آزاديءَ جي ممتاز اڳواڻ شيخ عبدالمجيد سنڌيءَ جي تحرير جو نالو آھي، جو الوحيد جھڙي تحريڪ ساز اخبار ۾ شايع ٿيندو ھو.
Title Cover of book نعره مستانه (ڪالمن جو مجموعو)

سنڌ جي نوجوانن کي سڏ

[b] بسم الله جي معنيٰ
[/b]
خدا ڄاڻي تون ڏينھن رات ۾ ڪيترا ڀيرا جو ورد ڪرين ٿو. پر خبر اٿئي ته انھن لفظن جي معنى ڇا آھي؟ رحمان جي معنى سمجھڻ گھرين ٿو ته پوءِ ساري ڪائنات جي ساز و سامان تي ويچار ڪري فيصلو ڏي ته ھنجي رحمت ۽ محبت بي پايان کي به ڪا حد ٿيندي آھي ڇا؟ پڪ ڄاڻ ته ھن جي رحمت ھنجي غضب کان انيڪ ڀيرا وڌيڪ آھي. اھي حروف عرش عظيم جي دروازي تي لکجي چڪا آھن. ھنجي رحمت جو اندازو ڪرڻ انساني طاقت کان ٻاھر آھي. رحم ڪرڻ ھن پاڻ تي فرض ٺھرايو آھي. مُئي پڄاڻان رحمت جو درياھه خاص طور سان جوش ۾ ايندو. رحم ڪرڻ ھنجي ذاتي صفت آھي. ھو دنيا ۾ رحمان آھي ۽ آخرت ۾ رحم آھي.
سج، چنڊ، تارا، زمين، پاڻي، ھوا، روشني ڪنھن به عمل کان سواءِ انسان کي عطا ڪيا ۽ انسان کي انساني صورت ڏيئي پنھنجو روح ھن ۾ ڦوڪيو ۽ اھڙي ريت آدم جي اولاد کي پنھنجي رحم ۽ ڪرم سان ساري مخلوقات ۾ بزرگ ۽ برگزيدہ ڪيو ۽ ساري ڪائنات کي انسان جو تابعيدار بڻايو ۽ ھن جي واسطي بيشمار نعمتون پيدا ڪيون ۽ ھنکي جسماني ۽ روحاني طور سان نوازيو پنھنجي نوازش سان، سو اٿئي رحمان. جڏھن ڪنھن عمل ڪرڻ کانسواءِ ھن انسان تي مٿين ريت پنھنجي رحمت ۽ محبت جي بارش ڪئي آھي تڏھن اھو انسان جڏھن ڪو نيڪ عمل ڪري ھنجي حضور ۾ حاضر ٿيندو تڏھن ھن جي رحمت ۽ محبت جو صحيح ڪاٿو ڪرڻ قياس کان ٻاھر آھي. ھنجي ظاھري ۽ باطني رحمتن جو شمار ڪرڻ ناممڪن آھي. ھِن جھان ۾ به ھنجي رحيم ھئڻ جو ھڪ مثال پيش ڪري سگھجي ٿو. جيئن ته :-
ڦڙيءَ مان تلاءُ، قطرہ مان درياہ، بوند مان بحر، ڇنڊن مان ڦوھارو، رائيءَ مان ٻنيون ۽ باغات، داڻي مان درخت ۽ درخت مان جھنگلَ، ٻاف مان دونھون، دونھن مان بادل ۽ بادل مان برسات، ڪڻي مان ڪاسو ۽ ڪاسي مان خرار، رتيءَ مان سير ۽ سيرن مان مڻ، ذري مان پرزو ۽ پرزن مان ڪائنات، پل مان ساعت ۽ ساعت مان زمانو بي پايان، چڻي مان پھاڙ ، واريءَ مان بيابان، ٻڙيءَ مان پدم، ڪائي مان ڪروڙ، نقطه مان ڪتبخانا، ھڪ مان ھزار، ھزارن مان عدد لاتعداد، ڦوڪ مان ھوا ۽ ھوا مان طوفان، پساھن مان ساھه ۽ ساھه مان حيات، اھو آھي رحيم ۽ ڪريم. ھنجي رحمت کان ڪڏھن به مايوس نه ٿيو. پر ھن جو غضب به بي پايان آھي، توھان رحمت جي طرف وڌو ۽ عذاب کان پري رھو. قلندر ھن جي غضب کان بچڻ لاءِ جھان جو خوشيون پاڻ تي حرام ڪري ڇڏيون. آخرت جي ڳالھين جي توھان کي ڪھڙي خبر. دنيا ستل آھي، جڏھن مرندي تڏھن سجاڳ ٿيندي. اسان مرڻ کان اڳ مري چڪا آھيون تنھنڪري سجاڳ آھيون.

[b]سنڌ جي نوجوانن کي سڏ!
[/b]
سنڌ جا نوجوانو! سجاڳ ٿيو. پنھنجي قوم کي سجاڳ ڪريو. خدا جي درگاہ نااميديءَ جي درگاہ نه آھي. ھزارين گناہ ڪيا ھجنوَ تڏھن به توبه ڪريو. جن توبه ڪئي سي سجاڳ ٿي ويا. انھن جي واسطي رحمت جا دروازا ھميشہ کليل آھن. خدا جي رحمت توھان تي رحم ڪرڻ جي لاءِ بيقرار آھي. پر توھان پنھنجي قوم تي رحم ڪريو. توھان انسان ذات تي رحم ڪريو. جيڪي رحم ڪندا تن تي رحم ڪيو ويندو. جا نيڪي ۽ رحمت پنھنجي واسطي گھرو ٿا سا ئي پنھنجي قوم لاءِ گھرو. توھان مان ڪوبه پورو ايماندار نه ٿيندو جو پنھنجي قوم لاءِ ۽ انسان ذات لاءِ خاص خدا جي خوشنوديءَ خاطر ساڳي شيءِ پسند نه ڪندو جا پاڻ لاءِ پسند ڪري ٿو. دنيا عمل جي جاءِ آھي، عمل ڪريو ۽ پنھنجي قوم ۾ عمل جو روح ڦوڪيو. چڱي امت اُھا آھي جنھن جا عمل چڱا آھن. توھان تڏھن زندہ سمجھيا ويندؤ جڏھن پنھنجي قوم کي زندہ ڪندؤ. دنيا ۾ سڌريل اھو آھي جنھن جي قوم سڌريل آھي. توھان جيڪڏھن پنھنجي عزت گھرو ٿا ته پنھنجي قوم کي عزت جي لائق بڻايو. علم ۽ اخلاق سان پاڻ کي ۽ پنھنجي قوم کي اعليٰ ۽ افضل بڻايو. ھزارن جي تعداد ۾ ڪاھي پئو پنھنجي قوم ۾، ۽ انھن جي اصلاح ڪريو. پنھنجي قوم جو نالو روشن ڪريو ته توھانجو نالو روشن ٿئي. حزب الله جي پروگرام تي عمل ڪرڻ لاءِ تيار ٿي وڃو.
سنڌي مسلمانن کي مشرق ۽ مغرب جي رھنمائي ڪرڻي آھي. مايوسي ڦٽي ڪريو، نااميدي ڇڏيو، ڊپ ڇڏي ڏيو. غير خدا کان ڊڄڻ ڪفر آھي. مايوسي حرام آھي، خدا جا ٿي وڃو. جي خدا جا ٿيندا آھن، سي مخلوق جي خدمت ڪندا آھن ۽ مخلوق جا مخدوم ٿيندا آھن. جھان سارو خراب ٿي رھيو آھي. توھان جي قوم خراب ٿي رھي آھي. اُٿو! ھوشيار ٿيو، بيدار ٿيو ۽ پنھنجي قوم مان خرابيون دور ڪريو ۽ محمدي پيغام جا پاسبان ٿي وڃو!!

روزانه ” سنڌ “ ڪراچي، اربع 4 آگسٽ 1948ع

*