سفرناما

نواڙي کان نيشاپور تائين

هي ڪتاب راز علي گل جو عراق ۽ ايران جي مقدس زيارتن بابت سفرنامو آهي. هي ڪتاب رڳو سفرنامو نہ پر ٽوئرسٽ گائيڊ پڻ آھي، جيڪو ايران ۽ عراق ويندڙ زائرين جي ھر پل ۽ هر قدم تي رهنمائي ڪري ٿو. ڪتاب جي لکڻين ۾ رواني، دلچسپي ۽ معلومات ڀريل آهي. نواڙي کان گمبٽ، گمبٽ کان ڪراچي، ڪراچي کان دبئي ۽ اتان نجف اشرف پھچڻ ۽ اتان زيارتن جو سلسلو، عقيدتون، محبتون... ڪوفي پھچڻ، وري ڪربلا جو ذڪر ۽ منظر. عراق کان ايران ۽ زيارتون ڪندي، مشاهدا ماڻيندي واپس سنڌ پهچي ٿو. 

Title Cover of book نواڙي کان نيشاپور تائين

عراقين جا افعال

حرمن ۾ رات جو زيارتين کان سواءِ مقامي ماڻهو به جھجهي تعداد ۾ اچن ٿا، مگر مقامي ماڻهو زيارت کان وڌيڪ تفريح لاءِ اچن ٿا. مقامي ماڻهو گھڻي ڀاڱي ٻارين ٻچين اچن ٿا، کيڏن ٿا، مذاق ڪن ٿا. وٺي آندل شيون کائين پيئن ٿا. ورانڊن ۽ صحن ۾ سگريٽ پيئڻ کي عيب نٿا سمجھن. مرد عورتن کي وڏي اهميت ڏين ٿا. ٻارن جا جھولا، ريڙها، مرد کڻن ۽ گهلين پيا. مون کي عراقين کي حرم ۾ ڏسي سيوهاڻي زائرين ياد اچي ويا، جيڪي چوندا آهن ته لال اڄ نه ڏٺوسي تي سڀاڻي ڏسنداسي، اتي آهيون ڪاڏي وينداسي. هتي عورت ڪارو برقعو (عبا) ويڙهي منهن کولي گھمي ٿي. اندران سندس سمورو لباس انگريزي شرٽ ۽ جينز وغيره تي مشتمل هوندو آهي. نوجوان ته مڪمل انگريزي لباس ۽ وارن جي نموني سان گھمن ۽ رهن ٿا. ڏهه سيڪڙو عراقي عرب جُبو ۽ پٽڪو پائين ٿا. زبان جي حد تائين ايترا قومپرست آهن جو عربيءَ کان سواءِ نه ٻِي زبان ڳالهائين، نه سمجھن. ڪاروباري ماڻهو يا دوڪاندار عربي کان سواءِ نٿو ڳالهائي. هوٽلن ۽ ڍاٻن تي ايشيائي کاڌا ملن ٿا. زيارتن خاطر اندرون شهر وڃڻ ٿيو. سوڙهيون گھٽيون ڏسي ڪربلا قديم به لڳو. سوڙهيون گھٽيون، ڀڳل ٽٽل پراڻيون جايون گند ۽ مٽيءَ جا ڍير رستي ۾ پيل، گھٽين ۾ پاڻي بيٺل، بي ترتيب گھٽيون، ورن وڪڙن ۾ وڪوڙيل محلا نظر آيا.
بجليءَ جي ٿنڀن ۾ ميٽرن ۽ بجليءَ جي پي وي سي تارن جا نوڙ ۽ ڇُڳا، ساڳيو اسان جي ملڪ واري حال ۾ نظر آيا. سؤ سؤ تارن جا ڇُڳا وچڙيل ۽ گڏيل خطرناڪ حالت ۾ هئا. ڊرينيج جو پراڻو مگر زمين دوز نظام هيو. شهداءِ ڪربلا جي خون جو ريج ڪربلا جي ريگستان ڏئي آباد ڪيو، جو ان وقت خون حسيني جا پياسا يزيدي پيروڪار عراقي، پنجتن جي ڏنل قربانين جو ڦل کائي رهيا آهن. لڳي ائين ٿو ته ڪربلا ۾ سادات جا قاتل پنهنجي پونئيرن جي شڪل ۾ ٻاهران آيل عزادارن کان عذرخواهيون به وصول ڪري رهيا آهن.