تهران روانگي
ايران ۽ عراق جي هڪ ڳالهه هڪجهڙي هئي ته ٻنهي ملڪن جي زيارتن تي نذراني جون پيتيون پيل هيون ۽ طرزِ تعمير به گھڻي ڀاڱي ساڳي آهي. هُتان جون پيتيون شفاف شيشي جون ۽ اسان جون هتي مضبوط لوهه جون پيتيون آهن. علامه جي مزار ٻاهران باغيچي ۾ گلاب، رابيل، رات جي راڻي، نرگس ۽ ٻيا موسمي گل جام هئا. هيڏي گرميءَ ۾ به گلاب سٺا ۽ صحت مند گل جھليو بيٺا هئا. وڻ ساوا چهچ، رستي تي ڪو به سُڪو پن، ڪاغذ يا گند ڪچرو پيل نه هيو. ڪٿي ڪٿي ڪڏهن ڪڏهن پينار به ملي پيا وڃن، مگر لڪي لڪي هلن پيا. ڇتي پِن نه هئي. اها ڳالهه ڀلي هئي ته خيرات عربي ۽ فارسيءَ ۾ پيا گھرن، نه اسان سمجھون، نه ڏيون! شايد پاڪستاني فقيرن وانگر خيرات نه ملڻ تي پنهنجي زبان ۾ گھٽ وڌ ڳالهائيندا هوندا.
تهران کليل ۽ خوبصورت شهر آهي. تهران جا رستا گلن، ٻوٽن، وڻن ۽ ڇٻر سان ڍڪيل هئا. ڪا به جاءِ ساوڪ کان خالي نه هئي. تهران کان مختلف شهرن ۽ ملڪن لاءِ روڊن کان علاوه هوائي ۽ ريل رستن جي به سهولت آهي. تهران کي هڪ جديد هوائي اڏو ۽ شاندار ريلوي اسٽيشن به آهي. علامه خمينيءَ کان ٿيندا سڌا مزارِ بيبي شهر بانو زوجه امام حسين رضه ۽ والده امام زين العابدين تي آياسين. سانئڻ جي مزار جبل تي سوين فوٽ مٿي آهي. بسون ٿورو چاڙهيءَ تي هلي بيهي رهيون. باقي اڌ پنڌ پيدل طئي ڪيوسين، جنهن لاءِ ڏاڪڻيون چڙهيون پيون. هر ويهن ڏاڪن کان پوءِ ميدان هيو. اهڙا ڏاڪا ۽ ميدان چار ڀيرا پار ڪرڻا ٿا پون. ان کانپوءِ مزار تي پهچجي ٿو. مزار جي اڱڻ هيٺ هڪ ننڍڙو دڪان آهي، جتي ٻارن جي کائڻ پيئڻ جون شيون ۽ ڪجھه ڪتاب پيل هئا. بيبي صاحبه ايران جي اڳوڻي عادل بادشاهه نوشيروان جي خاندان مان آهي. مزار تي ماڻهن جو هجوم معمول موجب آهي. ٻين مزارن جو شان و شوڪت ۽ سندن مزار جي سادگي ڏسي ڏاڍو ڏک ٿيو. دنيا جو هي به ٻٽو معيار آهي. زيارت لاءِ عورتون مزار اندر ۽ مرد ڀر واري حجري ۾ حاضري ڀري قل خواني ۽ دعا ڪن پيا. بيبي صاحبه جي پيدائش ايرانڻ هجڻ ۽ وري دفن به ايران ۾ ٿيڻ، عجيب اتفاق آهي. روايت آهي ته حضرت عمر رضه جي دور ۾ جڏهن ايران فتح ٿيو تڏهن ان وقت جي بادشاهه جي ملڪيت سميت سندس اولاد کي به مديني آندو ويو، جتي سندن شادي حضرت امام حسين رضه جن سان ٿي. پاڻ سفر ۽ جنگ ڪربلا دوران امام حسين رضه سان گڏ هيون. قيدي ٿي سفرِ شام به سندن حصي ۾ آيو. طوالت جي ڪري ان موضوع کي اتي بند ڪجي ٿو. ايران ۽ عراق جيترو به روڊ جو سفر هيو، ان ۾ ڪٿي به ٽول پلازا نه آيو. باقي حفاظتي تپاس لاءِ ڊرائيور کان پڇا ڳاڇا ٿئي پئي. شهري رستن تي نه ته پوليس يا ٽريفڪ جو سپاهي نظر آيو، نه وري ڪو سگنل هيو. جتان جتان روڊ ٻئي روڊ کي پار پيو ڪري اتي اڪثر مٿان پليون ٺهيل هيون.